Bartin University Journal of Faculty of Education

21-33

Authors: Yrd. Doç. Dr. Hicran ÇETİN GÜNDÜZ, Yrd.Doç.Dr. Sinem TARHAN, Psk.Danışman Zeynep KILIÇ

Öz: Kadın ve erkekler ilgi, yetenek ve potansiyelleri doğrultusunda istedikleri meslek alanında çalışabilmelidirler. Oysa araştırmalar meslek seçimlerinin toplumsal cinsiyet kalıp yargılarından, kadın ve erkeğe atfedilen geleneksel rollerden etkilendiğini göstermektedir. Bu çalışmada ilkokul dördüncü sınıf öğrencileri için “Toplumsal Cinsiyete Dayalı Meslek Seçimlerine Yönelik Tutum Ölçeği (TCDMSYTÖ)”nin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada 628 öğrenciye ulaşılmış, eksik formlar çıkarıldıktan sonra, 225 kız (%49.8) ve 227 erkek ( %50.2) olmak üzere ilkokul dördüncü sınıfta okuyan toplam 452 öğrencinin formları değerlendirilmiştir. Ölçek geliştirme sürecinde açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri kullanılmıştır. Tutum ölçeği dokuz maddeden oluşmaktadır ve iki faktörlü bir yapıya sahiptir. Faktörlerin Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı birinci faktör için .71 ikinci faktör için .69 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin iyilik uyum değerleri yeterli düzeyde bulunmuştur (x2/sd: 2.97, RMR= 0.028, GFI=0.96, AGFI= 0.94, CFI=0.96, RMSEA=0.07). Bulgular TCDMSYT ölçeğinin geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Toplumsal cinsiyet, Meslek seçimi, Tutum ölçeği, Cinsiyet eşitliği

51-63

Authors: Arş. Gör. Zakir ELÇİÇEK, Arş. Gör. İsmail KİNAY, Prof. Dr. Behçet ORAL

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının sınıf yönetimi yeterliklerini ölçecek bir ölçme aracı geliştirmektir. Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları iki farklı grup üzerinde yürütülmüştür. Birinci grubu sınıf yönetimi dersini başarıyla tamamlamış 450 öğrenci oluşturmaktadır. Birinci gruptaki öğrencilerden sınıf yönetimi ile ilgili görüşleri ve gözlemleri alınmıştır. Çalışmanın ikinci grubunu okul deneyimi dersini başarı ile tamamlamış 313 öğrenci oluşturmaktadır. Madde havuzu, birinci gruptaki öğrencilerin görüş ve gözlemleri ve literatür doğrultusunda 56 maddeden oluşturulmuştur. Uzman görüşü doğrultusunda 5 madde çıkartılarak, 51 maddelik form uygulanmıştır. Yapılan Açımlayıcı faktör analizi sonucunda; KMO değeri .90 bulunmuş ve toplam varyansın %52’sini açıklayan 5 boyutlu 30 maddelik bir ölçme aracı elde edilmiştir. Ölçme aracının Cronbach Alpha güvenirliği .87 olarak bulunmuştur. Doğrulayıcı Faktör Analizi sonuçları da iyi uyum değerleri vermiştir (RMSEA: .047, ϰ2/df: 1.67). Sonuç olarak geçerli ve güvenilir “öğretmen adaylarının sınıf yönetimi yeterlik ölçeği” literatüre kazandırılmıştır.

73-82

Authors: Doç. Dr. Gizem SAYGILI, Öğr. Gör. Halit KIRIKTAŞ, Arş. Gör. Hüseyin Talha GÜLSOY

Bu araştırmanın amacı farklı eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin empatik eğilim düzeylerini demografik özelliklerine göre belirlemektir. Araştırmaya farklı eğitim kurumlarında görev yapan 71 kadın ve 41 erkek olmak üzere toplam 112 öğretmen katılmıştır. Katılımcıların empatik eğilim düzeylerinin belirlenmesinde Dökmen (1988) tarafından geliştirilen Empatik Eğilim Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde SPSS 15.0 for Windows programında One Sample Kolmogorov-Smirnov testi, independent t test, One Way ANOVA testi ve frekans analizleri kullanılmıştır. Araştırma sonunda kadın öğretmenlerin erkek öğretmenlerden ve evli öğretmenlerin bekar öğretmenlerden daha yüksek empatik eğilim düzeyine sahip oldukları tespit edilmiştir. Ancak katılımcıların cinsiyet ve medeni durumları ile empatik eğilim düzeyleri arasındaki bu farklılıkların istatistiksel olarak anlamlı olmadığı bulunmuştur (p>0.05).Bunun yanında öğretmenlerin empatik eğilim düzeylerinin görev yaptıkları okulların sosyo-ekonomik özelliklerine, görev yapılan okul türüne (devlet okulu veya özel okul), öğretmenlerin eğitim düzeylerine ve kıdem değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı belirlenmiştir (p>0.05). Sonuç olarak öğretmenlerin tüm değişkenlere göre empatik eğilim düzeylerinin farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır Anahtar kelimeler: Öğretmenlik mesleği, empatik eğilim, sınıf içi iletişim

101-114

Authors: Yrd. Doç. Dr. Şakir SERBES, Yrd. Doç. Dr. Cevdet CENGİZ

Bu araştırmanın amacı sınıf ve beden eğitimi öğretmeni adaylarının tercih ettiği öğretim stilleri ve stillere ilişkin değer algılarını cinsiyet, üniversite, bölüm ve geçmişte herhangi bir spor dalıyla uğraşma değişkenleriyle incelemektir. Çalışmanın araştırma grubunu, 4 farklı üniversiteden toplam (n=302) öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Türkçeye uyarlanan “Beden Eğitimi Öğretmenleri Öğretim Stilleri Değer Algıları” ölçeği (İnce ve Hünük,2010) ve demografik bilgilerin yer aldığı anket formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistik ve çok yönlü değişken analizi (MANOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; en çok tercih edilen öğretim stillerinin öğretmen merkezli stiller olduğu ve bu stillere ilişkin değer algılarının yüksek olduğu, en az kullanılan öğretim stillerinin ise öğrenci merkezli stiller olduğu belirlenmiştir. Cinsiyet ile geçmişte herhangi bir spor dalıyla ciddi uğraşma öğretim stili kullanma değişkeni üzerine etkisi gözlenmezken, üniversite ve bölüm arasında anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Lisans eğitimi, sınıf öğretmeni, beden eğitimi öğretmeni, öğretim stili, değer algısı, beden eğitimi.

127-136

Authors: Doç. Dr. Muamber YILMAZ, Dr. Hüseyin ÖZÇAKMAK

Araştırmanın amacı, sınıf öğretmeni adaylarının staj öğretmenlerine yönelik görüşlerini belirlemektir. Araştırma, Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü’nde okuyan 4. sınıf 87 sınıf öğretmeni adayı ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu, amaçlı ve kümeleme örnekleme yöntemleriyle oluşturulmuştur. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden görüşme yöntemi kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanan verilerin analizinde, içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Güvenirliği sağlamak amacıyla yapılan analizler sonucunda kodlayıcılar arası uyum %78,6 bulunmuştur. Araştırmanın sonuçları şu şekilde özetlenebilir: 1) Öğretmen adaylarının yarıdan fazlası (%53) staj hakkında olumsuz görüşe sahiptir. 2) Olumsuz düşünenlerin %22,9’u uygulama öğretmenlerinin kendileriyle yeterince ilgilenmediklerini, %19,7’si uygulama sürecinden yeterli verimi alamadıklarını belirtmişlerdir. 3) Olumlu düşünenlerin %46,3’ü staj sürecinin kendilerine meslekî deneyim kazandırdığını ifade etmiştir. 4) Öğretmen adaylarının yaklaşık yarısı (%49,5) uygulama öğretmenlerinin kendilerine meslekî rehberlik yapmalarını istemektedirler. 5) Uygulama öğretmeninin sahip olması gereken yeterlilikler konusunda ise öğretmen adaylarının %27,3’ü öğretmenlerin alan ve meslek bilgisine sahip olmaları, %23,8’i ise hoşgörülü olmaları gerektiği yönünde görüş bildirdikleri tespit edilmiştir.

151-162

Authors: Arş. Gör. Mustafa FİDAN

Öz: Bu çalışmayla akademisyenlerin sınıflarındaki örgütsel değerleri yönetme düzeylerine yönelik üniversite öğrencilerinin görüşlerine başvurulmuştur. Öğrenci görüşlerindeki durum, sınıflardaki inovatif öğretim uygulamaları açısından değerlendirilmiştir. Öğretim sürecindeki inovatif uygulamalar akademisyen görüşleri ile belirlenmiştir. 2013-14 öğretim yılı güz döneminde Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesinde “Sınıf Yönetimi” dersi alan öğrencilerden “Değer Yönetimi” ölçeği uygulanarak görüş alınmıştır. Araştırma sonucunda, öğrenci algılarında akademisyenlerin değer yönetimi düzeyleri bir hayli yüksek orana sahip bulunmuştur. Bu oran, inovatif uygulamaların olduğu sınıflarda geleneksel uygulamalar olan sınıflara göre anlamlı derecede yüksektir.

178-203

Authors: Dr. Serap ERGİN, Prof. Dr. Musa SARI

Bu araştırmanın amacı, öğrencilerin öğrenme stilleri ile başarıları arasındaki ilişkiyi, uygulanan iki farklı öğretim yöntemine göre incelenmektir. Araştırmanın deneysel deseni, ön-test son-test eşitlenmemiş kontrol gruplu yarı deneysel desendir. Araştırmanın çalışma grubunu, Ankara ilinde 2007-2008 öğretim yılında lise 2. sınıfta okuyan 124 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada, öğrencilerin öğrenme stillerini belirlemek amacıyla Kolb öğrenme stilleri ölçeği (KÖSÖ) ve başarı puanları için iş, güç ve enerji başarı testi (İGEBT) ön-test son-test olarak kullanılmıştır. Deney grubuna öğrenme stillerini dikkate alan 4MAT (Mode Application Techniques) öğretim yöntemi uygulanmıştır. Kontrol grubuna ise, sunuş yoluyla öğretim yapılmıştır. Elde edilen verilerden, kontrol ve deney grubu öğrencilerinin ön-test ve son-test puanları ile öğrenme stilleri arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Öğrenme stilleri baz alınarak ön-test ve son-test puanları karşılaştırıldığında, kontrol grubu dışında tüm öğrenme stillerinde başarının anlamlı derecede arttığı bulunmuştur. Ayrıca, kontrol ve deney grubu öğrencilerinin son-test puanları gruplar arasında öğrenme stillerine göre karşılaştırıldığında, deney grubundaki öğrencilerin puanları daha yüksek çıkmıştır. Ancak, bu fark sadece analitik öğrenenler için anlamlı bulunmuştur. Bu sonuçlara göre, 4MAT öğretim yönteminin uygulanmasının öğrenme stilleri tek tek ele alındığında öğrenci başarısını arttırdığı görülmektedir. Anahtar kelimeler: McCarthy öğrenme stilleri, akademik başarı, 4MAT, sunuş yoluyla öğretim.

214-223

Authors: Yrd. Doç. Dr. Meriç ERASLAN

Özet: Bu araştırmanın amacı spor bölümlerinde öğrenim gören üniversite öğrencilerinin atılganlık düzeyleri ile karar verme stillerini bazı değişkenlere göre incelemektir. Araştırmaya Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu’nun Beden Eğitimi Öğretmenliği ve Spor Yöneticiliği bölümlerinde öğrenim gören 195 üniversite öğrencisi katılmıştır. Katılımcıların atılganlık düzeylerinin belirlenmesinde Rathus Atılganlık Envanteri, karar verme stillerinin belirlenmesinde ise Karar Stratejileri Ölçeği kullanılmıştır. elde edilen verilerin istatistiksel analizlerinde SPSS 22.0 for Windows programında Independent t test, Mann Whitney U analizi , One Way Anova Analizi ve Kruskal Wallis H analizleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonunda öğrencilerin atılganlık düzeylerinin cinsiyet, öğrenim gördükleri bölüm ve lisanslı olarak spor yapma durumlarına göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermediği tespit edilmiştir (p>0.05). Öğrencilerin karar verme stillerinin de cinsiyet, öğrenim gördükleri bölüm ve lisanslı olarak spor yapma durumlarına göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermediği bulunmuştur (p>0.05). Sonuç olarak spor bölümlerinde öğrenim gören üniversite öğrencilerinde atılganlık ve karar verme stilleri üzerinde cinsiyet, bölüm ve lisanslı spor yapmanın önemli birer belirleyici olmadığı düşünülmüştür. Anahtar kelimeler: Atılganlık, spor, karar verme stilleri

235-248

Authors: Yrd. Doç. Dr. Hasbi ASLAN

ÖZET: Bu çalışma, bireysel ve sosyal kültürün oluşumunda sanatın sosyalizasyon açısından önemini ortaya koymaktadır. Çağımızın sosyal ve kültürel ayırt edici özelliklerini okumaya çalıştığımızda bilim ve pedagoji, bireyin yetenekleri ve düşünsel yapısının sosyolojik açıdan belirleyici olduğunu dikkate alır. Toplumsal bütünlük açısından bireyin merkezde olduğu yapıda sosyalizasyon bir entegrasyon aracı olarak görülür. Toplumsal entegrasyonu kurgulayan sosyalizasyonun biçimlenmesi ise değerlerle mümkündür. Bireysel olarak kazanılan değerler kümesi sosyalizasyon süreci ile ilgili sonuçları kapsar. Değerlerin kültürel yansılarının öznel ve nesnel bakımdan değerlendirilmesi mümkün olduğunda ise sanat ve eğitimi, -iletişim biçimleri ve toplumsal yapının tüketim referansları bakımından- sosyalizasyonun bir bileşeni olarak incelenebilir. Kültürel kırılmalar, toplumsal yapı, medya ve temsil biçimleri, gündelik hayatın pratiklerini iletişim ve tüketim ekseninde sanat ve tasarım merkezli bir kültürel dönüşüm sürecine mahkûm etmiştir. Sanatın ve günlük yaşam tasarımları ilişkisinin öne çıktığı böylesi bir kültürel kırılma ve iletişim biçimlerinin oluşturduğu sosyal dönüşüm, büyük ölçüde pedagojik dönüşümlerle birlikte bireyin sosyalizasyon sürecine de etki etmektedir. Söz konusu bu etki sanatın aynı zamanda toplumsal gücünü ve birçok disiplin üzerindeki etkisini ve bağlayıcılığını da göstermektedir. Kitle kültürü ve yeni medya ile değişen ve gelişen sosyal iletişim yöntemleri ve uygulamaları, sanatın yoğun biçimde sosyalizasyon aracı olarak kullanıldığını göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Birey, sanat, sanat eğitimi, sosyalizasyon, toplumsal dönüşüm

269-289

Authors: Yrd. Doç. Dr. Erdal TAŞLIDERE, Doç. Dr. Ali ERYILMAZ

This study was undertaken to describe pre-service elementary teachers’ misconceptions about various aspects of light, shadow and mirror images before they learn the geometrical optics at the university level. The participants of the study were 317 junior and sophomore level students studying at the departments of science and computer education. Students’ misconceptions were assessed via a revised three-tier geometrical optics misconception test. Its’ validity and reliability evidences were rechecked. The findings denoted that the revised test is a valid and reliable measuring tool for assessing pre-service elementary teachers' misconceptions of geometrical optics. The internal consistency of the test was measured via Cronbach alpha and it was found as 0.65. The results revealed that most of the pre-service elementary teachers have limited conceptual understanding and they hold 12 prevalent misconceptions in geometrical optics. The instructors can consider the findings of current study while making their teaching plans for geometrical optics for pre-service science and computer elementary teachers.

26-48

Authors: Doç. Dr. Türkan ARGON, Fatma Ayça YILDIRIM, Ayşe KURT

Bu araştırmanın amacı okul çevresine uyumları ve yöneticilerin sahip olduğu güç stillerine yönelik öğretmen görüşlerini tespit edip, bu iki değişkene yönelik öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığını saptamaktır. Araştırma Yalova il merkez ilçe ilkokullarında görev yapan 166 sınıf öğretmeni üzerinde yürütülmüştür. Ölçme aracı olarak Güç Tipi Ölçeği (Koşar, 2008) ve Öğretmen İş Çevrelerine Uyum Ölçeği (Demirkasımoğlu, 2012) kullanılmışlardır. Verilerinin analizinde yüzde, frekans, aritmetik ortalama, standart sapma, varyans analizi, kruskall wallis testi ve korelasyon analizi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarından bazıları şu şekildedir: Okul yöneticileri ödül ve kişilik gücünü bazen, yasal gücü nadiren kullanırken, zorlayıcı güce başvurmamaktadırlar. Öğretmenlerin okul çevresine uyumları meslektaş uyumu, iş uyumu ve yönetici uyumunda bazen, okul uyumunda ise nadiren düzeyindedir. Öğretmenlerin okul çevresine uyumu ile yöneticilerin sahip olduğu güç stillerine yönelik görüşleri arasında çeşitli boyutlarda anlamlı ilişkiler bulunmaktadır. Anahtar Sözcükler: İş çevresine uyum, yöneticilerin güç stilleri, sınıf öğretmeni.

63-84

Authors: Doç. Dr. Hülya GÜLAY OGELMAN, Öğr. Gör. Ceyhun ERSAN

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi stratejilerinin, okul öncesi dönem çocuklarının akran ilişkileri üzerinde bir etkisinin olup olmadığını ortaya koymaktır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu, Denizli ilinde görev yapan 30 okul öncesi öğretmeni ile sınıflarında eğitim alan 5-6 yaş grubundan 306 çocuk oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama araçları olarak, Ladd ve Profile Çocuk Davranış Ölçeği (Gülay, 2008), Akranlarının Şiddetine Maruz Kalma Ölçeği (Gülay, 2008) ve Okul Öncesi Eğitimde Sınıf Yönetimini Değerlendirme Ölçeği (Dinçer ve Akgün, 2010) kullanılmıştır. Okul öncesi eğitimi öğretmenleri, veri toplama araçlarını doldurmuştur. Veri analizinde Basit Doğrusal Regresyon analizinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, başkalarına yardım amaçlı sosyal davranış, akranlarına karşı korkulu kaygılı olma ve akran şiddetine maruz kalma değişkenleri, okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi stratejileri tarafından anlamlı biçimde yordanmaktadır. Akranlara karşı saldırganlık, akranlara karşı sosyal olmayan davranış, akranlar tarafından dışlanma ve aşırı hareketlilik değişkenleri ise sınıf yönetimi stratejileri tarafından anlamlı biçimde yordanmamaktadır. Anahtar Kelimeler: Sınıf yönetimi stratejileri, olumlu sosyal davranış, sosyal olmayan davranış, korkulu-kaygılı olma, dışlanma, saldırganlık, akran şiddeti, aşırı hareketlilik.

110-131

Authors: Yrd. Doç. Dr. Burcu DUMAN

Araştırmanın amacı, matematik öğretmeni adaylarının kullandıkları öğrenme stratejilerini belirlemektir. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı çalışmada, durum çalışması deseni esas alınmıştır. Araştırmanın örneklemi, amaçlı örnekleme yöntemlerinden tipik durum örneklemesi türündedir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2012-2013 Eğitim Öğretim yılında bir devlet üniversitesinin Eğitim Fakültesi Matematik öğretmenliği bölümü 3. sınıfında okuyan 79 öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırmada, veri toplama aracı olarak açık uçlu sorulardan oluşan anket formu kullanılmıştır. Verilerin çözümlenme sürecinde betimsel analiz yapılmıştır. Sonuçta, öğretmen adaylarının farklı öğrenme stratejilerini bir arada kullandıkları ancak en çok anlamlandırma ve tekrar stratejilerini tercih ettikleri belirlenmiştir. Özellikle bağlantı kurulamayan, anlamlandırılamayan konularda ve soyut alanlarda ezberleme yolunun seçildiği ve sıklıkla kullanıldığı ifade edilmiştir. Bununla beraber ezberlemenin anlamlı öğrenmeye göre daha zor olduğu da vurgulanmıştır. Strateji seçiminde en belirleyici etkenin çalışma konusunun sayısal ya da sözel içeriğe sahip olmasından kaynaklandığı ortaya çıkmıştır. Anahtar Kelimeler: Matematik, öğretmen adayı, strateji, öğrenme stratejisi, nitel araştırma.

153 - 173

Authors: Yrd. Doç. Dr. Neslihan USTA

Bu araştırmanın amacı matematikte başarılı olmuş veya matematikte başarısını ortaya koymuş öğrencilerin kendi ifadelerinden matematik başarılarının arka planını araştırarak matematikte başarılı olmalarını sağlayan faktörleri ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın örneklemini 2013-2014 öğretim yılında Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nde yapılan ortaokullar arası matematik yarışmasına katılan Bartın il merkezinde ve merkez köylerinde öğrenim gören, okullarından seçilerek gelen matematik dersinde başarılı 38 öğrenci oluşturmaktadır. Bu araştırmada elde edilen veriler, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan betimsel analiz yöntemi kullanılarak yorumlanmıştır. Ölçme aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış açık uçlu dört sorudan oluşan bir araştırma formu kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre matematikte başarılı öğrenciler matematiği öğrenmede öğretmene sorumluluk verirken, matematikte başarıyı arttırmada kendisini etkili görmektedir. Araştırmada bazı öğrenciler matematik başarısını doğuştan gelen zekâsına ve yeteneğine bağlamaktadırlar. Araştırmanın önemli sonuçlarından biri de matematikte başarılı öğrencilerin matematiğe üst bir misyon yüklemeleridir. Araştırmada öğrenci görüşleri tablolara birebir yansıtılarak tabloların analizinde yorumlamaya gidilmiştir. Elde edilen bulgulara göre sonuçlar yorumlanmış ve çeşitli öneriler getirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Ortaokul Öğrencileri, Matematik Öğretmeni, Matematikte Başarılı Ortaokul Öğrencileri, Matematik Başarısı, Matematik Başarısını Etkileyen Faktörler.

196-212

Authors: Prof. Dr. Firdevs GÜNEŞ, Doç. Dr. Fatma SUSAR KIRMIZI

Günümüzde bilginin bilgisayarlar aracılığıyla elektronik ortama taşınması, kitap biçimini ve okuma alışkanlıklarını değiştirmektedir. Bu süreçte kâğıt kitap yerine e-kitap ön plana çıkmakta ve giderek yayılmaktadır. E-kitap okuma sürecini etkilemekte, okuyucuların beceri, tutum ve alışkanlıklarında önemli değişikliklere neden olmaktadır. Bu durum okullarda da görülmekte ve öğrenciler çoğu derslerde e-kitap okumayı tercih etmektedir. Bu araştırmanın amacı orta öğretim öğrencilerinin e-kitap okumaya ilişkin tutumlarını değerlendirmek için bir ölçek geliştirmektir. Bu amaçla önce deneme formu oluşturulmuştur. Bu denemelik formda, uzmanlardan gelen dönütler doğrultusunda maddelerin kapsam geçerlilik oranları belirlenmiş ve 0,80’nin altında değer aldığı belirlenen maddeler ölçekten çıkarılmıştır. Oluşturulan 34 maddelik deneme formu Ankara ve İzmir’de, MEB’in tablet bilgisayar dağıtımı yaptığı liselerin 10. ve 11. sınıflarında uygulanmıştır. Toplamda 536 öğrenciden (kız=297; erkek=239) elde edilen verilere Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) uygulanmış ve “olumlu özellikler” ve “farklılık” olmak üzere iki alt boyuttan oluşan 26 maddelik bir ölçek ortaya çıkarılmıştır. Birinci alt boyuta ilişkin faktör yük değerleri 0,76 ile 0,53 arasında, ikinci alt boyuta ilişkin faktör yük değerleri ise 0,72 ile 0,58 arasında değişmektedir. Anahtar Sözcükler: E-kitap, tutum, öğrenci, geçerlik ve güvenirlik.

233-249

Authors: Yrd. Doç. Dr. Fulya TOPÇUOĞLU ÜNAL, Arş. Gör. Mustafa KÖSE

Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin Türkçe dersine yönelik tutumlarını ölçmek için Likert tipi maddelerden oluşan geçerli ve güvenilir bir tutum ölçeği geliştirme amaçlanmıştır. 35 maddeden oluşan ölçek taslağı 251 öğrenciden oluşan gruba uygulanarak geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Ölçeğin Kaiser-Meyer-Olkindeğeri,909Bartlett’s Küresellik Testi değeri ise *χ2=4046,967; df=595, p<.000+ bulunmuştur. Bu değerlerle ölçeğin faktör analizine uygunluğu tespit edildikten sonra faktör analizi yapılmıştır. Faktör ve güvenirlik analizi sonuçlarına göre faktör değeri düşük olan ve binişiklik yaratan 7 madde ve düzeltilmiş madde toplam korelasyonu düşük olan 1 madde elenmiştir. Analiz sonrasında 35 maddelik taslak ölçekten 27 maddelik Likert tipi ölçek geliştirilmiştir. Ölçeğin kapsam geçerliliği uzman görüşleri alınarak sağlanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliliği için 251 öğrenciye açımlayıcı faktör analizi ve 207 kişiye doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Ölçekte yer alan maddelerin toplamı ile faktörler arası ilişkiyi belirlemek için Pearson korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Ölçeğin Cronbach’s Alpha güvenirlik kat sayısı ,914 olarak bulunmuştur. Elde edilen bu bulgularla ölçeğin geçerli, güvenilir olduğu ve ölçmek istediği tutumu ölçtüğü söylenebilir. Anahtar Kelimeler: Ölçek, tutum, Türkçe dersi tutum ölçeği, güvenirlik, geçerlilik

273-292

Authors: Yrd. Doç. Dr. Süleyman AKÇAY, Yrd. Doç. Dr. Ömer ŞİŞE

Elektron optiği iyi bir matematiksel altyapı gerektirdiği için fen eğitiminde, özellikle fizik eğitiminde anlaşılması zor bir konudur. Elektron optiğinde kullanılan kurallar, ışık optiğinden alınmaktadır. Ayrıca, ışık optiğinde kullanılan formalizasyon son derece gelişmiş olduğu için, elektron optiği tartışmalarında aynı terminoloji ve formüllerden yararlanılması bir gelenek haline gelmiştir. Bu sebeple, ışık ve elektron optiği ile arasında analojiler kurarak ve simülasyon araçları kullanarak lisans ve lisansüstü öğrencilerine elektron optiğinin temelleri basitleştirilerek öğretilebilir. Çalışmamızda ilk olarak elektron optiğinin öğretiminde ilgiyi ve verimliliği sağlaması amacıyla ışık ve elektron optiği arasında zenginleştirilmiş analoji inşa edilmiştir. Bu eşleşmede benzer kısımların yanı sıra ortak olmayan ayrıştıkları noktalar da belirtilerek analoji zenginleştirilmiştir. Ek olarak, elektron optiğinin öğretiminde bilgisayar simülasyon uygulamalarının (ray-tracing yöntemi) kullanımı ve bunların anlamaya destekleri tartışılmıştır. Anahtar kelimeler: Analoji, ışık optiği, elektron optiği, yüklü parçacık optiği, odaklama, fen eğitimi.

317-333

Authors: Prof. Dr. Çetin SEMERCİ, Dr. Şenel ELALDI

This study was conducted to examine the influence of metacognitive beliefs on critical thinking skills. It was also aimed at examining what types of metacognitive beliefs might affect increasing a student’s critical thinking skills. It is hypothesized that critical thinking occurs when individuals use their metacognitive beliefs and, thereby, there is a connection between critical thinking and metacognitive beliefs. The study group of the study included 663 students, attending 3rd and 4th grades of Education Faculties of three universities in Turkey. The data were collected through Metacognitions Questionnaire and The California Critical Thinking Disposition Inventory scales. The results of the study indicated that there was a significant relationship which was lower than intermediate level between all of the sub-dimensions of metacognitive beliefs and students’ critical thinking scores. To some extent, the results supported that prospective teachers did not obtain critical thinking skills at the desired level. Key words: Metacognition, Critical thinking, Metacognitive beliefs, Prospective teachers

368-389

Authors: Yrd. Doç. Dr. Deniz MELANLIOĞLU

Foreign students’ process of learning Turkish has been a neglected research topic in studies conducted on teaching Turkish to foreigners. This study tackles the process foreign students go through while learning Turkish within the dimension of learning domains. The aim of this study is to obtain information about the Turkish learning process of foreign students who come to Turkey for higher education. This research is a qualitative study. Criterion sampling was used in determining the sample of the study. The criterion of this research was Tanzanian students who have learnt basic Turkish at Gazi TOMER during the 2013-2014 academic year. Data gathering was conducted through document analysis and focus group interviews. The data gathered through semi-structured interviews were analyzed by inductive coding and descriptive analysis method. According to the investigation of the students’ perceptions within the dimension of learning domains, the study revealed that the domain the students had most difficulties was listening, while the least difficulty was observed in reading. Key Words: Turkish education, teaching Turkish as a foreign language, language skills, perception.

404-415

Authors: Doç. Dr. Ahmet AKIN, Uzm. Psk. Merve KAYA, Yrd. Doç. Dr. Ümran AKIN, Yrd. Doç. Dr. Ümit SAHRANÇ, Arş. Gör. Erol UĞUR

Bu araştırmanın amacı İnternet Öz-yeterliği Ölçeğini (Kim ve Glassman, 2013) Türkçeye uyarlamak ve geçerlik ve güvenirliğini incelemektir. Araştırma 235 üniversite öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda 17 maddeden ve beş alt boyuttan (yaratıcılık, ayrımlaştırma, organizasyon, iletişim ve araştırma) oluşan modelin iyi uyum verdiği bulunmuştur (x²= 267.62, sd= 159, RMSEA= .076, CFI= .94, IFI= .94, SRMR= .069). Ölçeğin iç tutarlılık güvenirlik katsayıları araştırma alt boyutu için .75, ayrımlaştırma alt boyutu için .87, organizasyon alt boyutu için .86, yaratıcılık alt boyutu için .88, iletişim alt boyutu için .83, ölçeğin bütünü için .94 olarak bulunmuştur. Ölçeğin düzeltilmiş madde toplam korelasyonları .52 ile .77 arasında sıralanmaktadır. Bu sonuçlara göre ölçeğin Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir. Anahtar Kelimeler: İnternet öz-yeterliği, geçerlik, güvenirlik, doğrulayıcı faktör analizi

435-448

Authors: Doç. Dr. Erkan YAMAN, Nermin CEYLAN ÇUHA

Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin okul zorbalığına ilişkin tutumları ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Ayrıca öğretmenlerin okul zorbalığına ilişkin tutumları cinsiyet, mesleki kıdem, kurumda görev yapma süresine göre karşılaştırılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, İstanbul ili Maltepe ilçesinde görev yapan 310 sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmaya katılan öğretmenlerin 120’si (% 39) erkek, 190’ı (% 61) kadındır. Veri toplama aracı olarak ‘Okul Zorbalığına İlişkin Öğretmen Tutumları Ölçeği’ ve ‘Örgütsel Bağlılık Ölçeği’ kullanılmıştır. İstatistikî işlemler bağımsız örneklemler için t testi, Kruskal-Wallis, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi ile hesaplanmıştır. Araştırma bulgularına göre okul zorbalığına ilişkin öğretmen tutumu ile örgütsel bağlılık arasında bir ilişki yoktur. Ayrıca okul zorbalığına ilişkin öğretmen tutumları cinsiyet, kıdem yılı ve görev süresine göre farklılık göstermektedir. Araştırma bulguları ilgili literatür ışığında tartışılmıştır. Anahtar Sözcükler: Zorbalık, okul zorbalığı, örgütsel bağlılık

28 - 54

Authors: Barış ÇUKURBAŞI, Prof. Dr. Aytekin İŞMAN

Özet: Bu araştırmada, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde öğrenim görmekte olan ve dijital yerli olarak kabul edilen öğretmen adaylarının dijital yerli özelliklerini ve bu özelliklere sahip olma durumlarını incelemek amaçlanmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda öğretmen adaylarının dijital yerli özelliklerinin cinsiyete, sınıf düzeyine ve bilgisayar kullanma sürelerine göre farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma kapsamında 472 öğretmen adayından anket yoluyla veriler toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel ve anlam çıkarıcı istatistik yöntemlerinden faydalanılmıştır. Sonuç olarak öğretmen adaylarının yaklaşık %58’inin dijital yerli özelliklerine sahip oldukları ortaya çıkmıştır. Cinsiyete ve bilgisayar kullanma süreleri açısından anlamlı farklılık olduğu, sınıf düzeyleri açısından anlamlı farklılık olmadığı elde edilen sonuçlar arasındadır. Anahtar Kelimeler: Dijital Yerli, öğretmen adayları, Dijital Göçmen. Abstract: This study aims to examination of teacher candidates’ who at Bartın University Faculty of Education and regarded as digital natives, digital natives features and the state of having these features. For the purpose of the study were examined whether or not the teacher candidates’ digital natives features differ for gender, class level and duration of computer use. In the study, general screening model of quantitative research methods were used. Scope of the research data were collected by questionnaire from 472 teacher candidates. In the data analysis, both descriptive and inferential statistics were used. Finally, this study revealed that approximately 58% of teacher candidates have digital natives features. Statistically significant differences in terms of gender and duration of computer use are among the obtained results. Key Words: digital native, teacher candidates, digital immigrants.

78-101

Authors: Arş. Gör. Yunus ÖZYURT, Doç. Dr. Altay EREN

Özet: Bu araştırmanın amacı fen bilgisi öğretmen adaylarının kopya çekmeye yönelik tutumları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının görünümünün incelenmesidir. Araştırmanın verileri tarama yöntemine dayalı olarak elde edilmiş ve analizlerde keşfe dayalı ilişkisel desen benimsenmiştir. Araştırmada, “Kopya Çekmeye Yönelik Tutum Ölçeği” ve “Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği” veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2012-2013 Eğitim-Öğretim yılı güz döneminde Türkiye’nin Batı Karadeniz bölgesinde yer alan bir üniversitenin Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği bölümünde öğrenim gören, yaklaşık 600 öğretmen adayı arasından yansız atamayla seçilen 250 öğretmen adayı oluşturmuştur. Korelasyon analizinin sonucu öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının kopya çekmeye yönelik tutumlarıyla zayıf, ancak anlamlı düzeyde ve negatif yönlü ilişkilendiğini göstermiştir. Daha önemlisi, küme analizi sonuçları öğretmen adaylarının söz konusu tutumlarının iki anlamlı küme örüntüsüyle açıklanabileceğini göstermiştir. Anahtar Sözcükler: Öğretmenlik mesleği, kopya, tutum, fen bilgisi öğretmen adayları Abstract: The aim of this study is to examine the profiles of pre-service science teachers’ attitudes towards the teaching profession and cheating. The data were collected based on the survey method, and exploratory correlational design was adopted for the data analysis. The Attitudes towards Cheating Scale and Attitudes towards Teaching Profession Scale were used as the data collection tools in the study. The sample of the study contained 250 pre-service science teachers who were randomly sampled among 600 pre-service teachers majoring in Science Teacher Education Program in the Faculty of Education at a university located in the north-west of the Black Sea region in Turkey. The result of correlational analysis showed that the pre-service science teachers’ attitudes towards the teaching profession weakly, yet significantly and negatively related to their attitudes towards cheating. More importantly, the results of cluster analysis revealed that the pre-service teachers’ attitudes could be explained through two meaningful cluster patterns. Key Words: Teaching profession, cheating, attitude, pre-service science teachers

113-140

Authors: Yrd. Doç. Dr. Abdulkerim KARADENİZ

Özet: Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin eleştirel okuma özyeterlilik algılarını ölçmede kullanılabilecek bir ölçek geliştirmektir. Ölçeğin geçerlilik ve güvenirlik çalışmaları toplam 1360 öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin, toplam varyansın %53,857’sini açıklayan 5 faktörlü bir yapıya sahip olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) katsayısı 0,947; Barlett Testi anlamlılık değeri 0.000 bulunmuştur. Ölçeğin Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı 0,937 olarak bulunmuştur. Ayrıca ölçeğin güvenirliğine ilişkin bilgileri elde etmek amacıyla kararlılık özelliği incelenmiş ve test-tekrar-test yöntemi kullanılmıştır. Ölçeğin kararlılığı için kanıt gösterilebilecek iki uygulama arasındaki korelasyon ,90’dır. Doğrulayıcı faktör analizi de açımlayıcı faktör analizi sonuçlarını doğrulamıştır. Anahtar Sözcükler: Eleştirel okuma, okuma becerisi, ölçek geliştirme, üniversite. Abstract: The purpose of this study is to develop a scale which can be used for measuring university students' critical reading self-efficacy perception. Validity and reliability studies of the scale was carried out with the participation of 1360 students. It is determined by exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis that the scale has 5 factors explaining %53,857 of the total variance. Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) value was found 0,947 and Barlett’ test significance value was established to be 0.000. Cronbach Alpha was calculated 0,937. In addition, test-retest method was used in order to obtain information about the reliability of the scale. The correlation between the two applications that can be shown evidence for the stability of the scale is ,90. Confirmatory factor analysis also had confirmated the results of exploratory factor analysis. Key Words: Critical reading, reading skill, scale development, university.

155-175

Authors: Doç. Dr. Fahri TEMİZYÜREK, Arş. Gör. Arzu ÇEVİK

Özet: Çocuk edebiyatı, yeni bir alan olup çocukluk döneminin insan hayatındaki öneminin fark edilmesi ile ortaya çıkmış, çocuk için yazılmış eserleri içine alan bir edebiyattır. Hareket noktası “çocuğa görelik” ilkesi olan ve çocuğu temel alan edebî verimlerin yer bulduğu edebiyatın bir alt dalı olarak düşünülebilir. Çocuk edebiyatı alanında eser vermek yazar olmanın ötesinde çocuk gibi düşünebilmek, çocuğun gözüyle dünyayı algılayabilmek ve onun gelişim özelliklerinin farkında olabilmek gibi becerilere sahip olmayı gerekli kılar. Çocuk kitabı yazarının okuyucusuna mahsus bir sorumluluğu vardır. Mustafa Ruhi Şirin, bu sorumluluğun farkında olan bir yazar olarak çocuklara olan sevgisi ile kaleme aldığı kitapları çocuk edebiyatına önemli katkılar sağlamıştır. Bu çalışmada Şirin’in çocuk kitaplarından, random yöntemle seçilen bir nazım bir nesir olmak üzere, ikisi dil ve anlatım özellikleri bakımından incelenmiştir. “Kar Altında Bir Kelebek Var” adlı şiirsel bir dille yazılmış masal kitabı ile “Her Çocuğun bir Yıldızı Var” adlı hikâye kitabı araştırma örneklemini oluşturmaktadır. Seçilen kitaplar “dil ve anlatım, konu, tema, kelime öğretimi” başlıkları altında irdelenmiştir. Çalışmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Anahtar Kelimeler: Edebiyat, çocuk edebiyatı, çocuk kitapları, Mustafa Ruhi Şirin’in çocuk edebiyatı eserleri. Abstract: Children’s literature is a new concept today and has found itself a significant place with the increase in production for children. The literary works produced in this area are used to express a childish literature field which predicates child upon and which moves from the “principle of relativity towards the child”. Producing works in the field of children’s literature requires having knowledge on child development and the ability to produce literary work. He has produced important works in this field and analyzing children’s books is his field of study. Randomly chosen two of his books-one poetry and one prose- are examined in terms of the language used and the wording. His fable “There is a Butterfly under the Snow”, written with a poetic language and “Every Child has a Star” story book are the samples of this study. The chosen books are examined under “language and wording, subject, theme, word teaching” sub-titles. Survey method is used in the study. Key Words: Literature, children’s literature, children’s books, Mustafa Ruhi Şirin’s children’s literature Works.

200-223

Authors: Yrd. Doç. Dr. Erdal TAŞLIDERE

Özet: Bu çalışmada kavramsal değişim yaklaşımının doğru akım devreleri konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesine etkisi araştırılmıştır. Çalışma bir devlet üniversitesinde öğrenim görmekte olan 139 birinci sınıf fen bilgisi öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada yarı-deneysel desen kullanılmış olup, çalışma üç hafta sürmüştür. Deney grubunda kavramsal değişim yaklaşımını temel alan öğretim yapılırken, kontrol grubunda öğretmen merkezli geleneksel düz anlatım yöntemi kullanılmıştır. Kavramsal değişimi sağlamak için kavram karikatürleriyle zenginleştirilmiş çalışma yaprakları geliştirilerek, simülasyon programı ile birlikte uygulanmıştır. Üç-aşamalı kavram yanılgısı testi ölçüm aracı olarak kullanılmış olup bu test ön-test ve son-test olarak uygulanmıştır. Ön-test ve son-test sonuçlarına göre testin her aşamasında doğru cevap yüzdeleri ile 11 farklı kavram yanılgısı yüzdeleri frekans analizi ile hesaplanmıştır. Sonuçlar kavram karikatürleriyle zenginleştirilmiş çalışma yaprakları ve simülasyon programı kullanılarak gerçekleştirilen kavramsal değişim temelli öğretimin öğrencilerin doğru akım devreleri konusundaki kavramsal anlamalarını arttırma ve kavram yanılgılarını azaltmada öğretmen merkezli düz anlatım yöntemine göre daha etkili olduğunu göstermiştir. Fizik öğretiminde kavram yanılgılarını azaltmak için Kavram karikatürleriyle zenginleştirilmiş çalışma yaprakları ve simülasyon programlarının kullanılması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: kavramsal değişim, kavram karikatürü, simülasyon, kavram yanılgısı, doğru akım devresi. Abstract: In the current study, the effect of conceptual change approach on students’ misconceptions concerning the direct current circuits was investigated. The study was conducted with 139 pre-service science teachers studying in a government university. A quasi-experimental design was used and the study lasted in three-weeks. The experimental group studied the concerning concept with the application of concept cartoon worksheet and simulation, and the control group studied it with instructor centered traditional instruction. Three-tier misconception test was administered as pre and post-test as a measuring tool. The data was analyzed via descriptive statistics. The percentage of students having correct response and those of having misconceptions for predefined 11 misconceptions were calculated according to the first, first-two and all three-tiers of items from pre-test to post-test. The results denoted that the conceptual change approach accompanied by concept cartoon worksheet and simulation is likely to be more effective for increasing students conceptual understanding and decreasing their misconceptions of direct current circuits than the traditional instruction. In physics education, it is suggested to use concept cartoon worksheets with simulation concurrently to remedy students’ misconceptions Key Words: conceptual change, concept cartoon, simulation, misconception, direct current circuit.

238-251

Authors: Yrd.Doç.Dr. Serkan TİMUR, Şirin YILMAZ, Yrd. Doç. Dr. Betül TİMUR

Özet: Bu çalışmanın amacı fen ve teknoloji öğretmenleri ile öğretmen adaylarının fen deneylerinin amaçlarını kavramaya yönelik tutumlarını bazı değişkenlere göre incelemektir. Çalışma toplam 128 kişi ile yürütülmüştür. Çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Yıldız, Akpınar, Aydoğdu ve Ergin (2006) tarafından geliştirilen ‘Fen Deneylerinin Amaçlarını Kavramaya Yönelik Tutum Ölçeği (FDAYTÖ)’ kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda fen ve teknoloji öğretmenleri ve öğretmen adaylarının fen deneylerinin amaçlarını kavramaya yönelik tutumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Cinsiyet değişkenine göre de tutum puanları arasında anlamlı bir fark yoktur. Buna karşın öğretmen ve öğretmen adaylarının, fen ve teknolojideki yenilikleri takip etme durumu ve fen ve teknoloji ile ilgili haber ve bilgileri merak düzeyi arttıkça fen deneylerinin amaçlarını kavramaya yönelik tutumları da artmaktadır. Anahtar Kelimeler: Fen ve Teknoloji Dersi, Fen Deneyleri, Fen ve Teknoloji Öğretmeni, Öğretmen Adayı, Tutum Abstract: The current research aims to investigate science and technology teachers’ and science and technology pre-service teachers’ attitudes towards understanding the objectives of science experiments, on some variables. The study carried out with a total of 128 people. Survey model was used in the study. The data collection tool of the study was ‘Attitude Test of Understanding the Objectives of Science Experiments (ATUOSE)’ developed by Yildiz, Akpinar, Aydogdu, and Ergin (2006). The reliability coefficient of the scale was found as Cronbach’s Alpha .96. Analyses showed no statistically significant difference between the science and technology teachers’ and pre-service teachers’ attitudes towards understanding the objectives of science experiments. There was not a statistically significant difference between attitude scores on gender either. However, as teachers and pre-service teachers kept up with innovations and as their levels of information on and curiosity towards science-and-technology-related news increased, they had higher levels of attitudes towards understanding the objectives of science experiments. Key Words: Science and Technology Lesson, Science Experiments, Pre-Service Science and Technology Teachers, Science Teachers, Attitude.

277-297

Authors: Yrd. Doç. Dr. Özcan Erkan AKGÜN, Şirin KÜÇÜK, Barış ÇUKURBAŞI, İsmail TONBULOĞLU

Özet: Öğretim içeriğinin, öğretim yöntem ve tekniklerinin seçilmesinde ve uygulanmasında bireysel özelliklerin göz önünde tutulması gerekliliği öne çıkmaktadır. Bu bağlamda bireyin bilgiyi işleme stilini bilmek, bireyin öğrenme ortamlarından daha etkili bir şekilde yararlanmasına yardımcı olacaktır. Bilgiyi işleme stillerinden biri de sözel ve görsel öğrenme stilidir. Öğrencilerin sözel veya görsel baskın tercihini belirlemek için ölçme araçlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmanın amacı Childers, Houston ve Heckler (1985) tarafından sözel ya da görsel baskın öğrenme stilini belirlemek için geliştirilen Bilgiyi İşleme Stili Ölçeğini (Style of Processing Scale) Türkçeye uyarlamaktır. Ölçeğin Türkçeye uyarlama çalışmaları çerçevesinde, ölçek ilk olarak araştırmacılar tarafından Türkçeye çevrilmiştir. Özgün İngilizce maddeleri ve çevrilen Türkçe maddeleri içeren bir uzman görüşü formu hazırlanarak 9 uzmandan görüş alınarak gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Ayrıca Türkçe maddelerin öğrenciler tarafından anlaşılırlığı incelenmiştir. Bu işlemin ardından özgün ölçekteki maddeler ile Türkçe ölçek maddeleri arasındaki eşdeğerliğin kontrolü bu iki dili çok iyi bilen öğrencilerden alınan yanıtların incelenmesi ile yapılmıştır. Aynı kişilerden elde edilen farklı dildeki iki formun puanları arasında Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı hesaplanarak, değerin 0.94 olduğu bulunmuştur. Bu işlemin ardından ölçek 240 öğretmen adayına uygulanmıştır. Ölçekten elde edilen verilere yapı geçerliliği için doğrulayıcı faktör analizi uygulanmış, ölçeğin Cronbach alpha iç tutarlık katsayıları, düzeltilmiş madde toplam korelasyon değerleri ve alt %27 ve üst %27 grupların madde toplam korelasyon puanları hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda Türkçeye uyarlaması yapılan öğrenme stilleri ölçeğinin geçerli ve güvenilir olduğu ortaya çıkmıştır. Geliştirilen ölçeğin ilgili olabilecek başka değişkenlerle ilişkilerinin incelenmesi açısından bilimsel araştırmalarda, uyarlamalı-destekleyici öğrenme materyallerinin geliştirilmesi ve kullanılmasında, öğrenme-öğretme süreçlerinde kullanılması umulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Görsel Öğrenme, Sözel Öğrenme, Öğrenme Stilleri Abstract: Individual differences are very important to consider before choosing instructional methods and techniques properly. One of these differences is style of processing with visual versus verbal. Knowing individuals’ style of processing can give us an opportunity to design more individualized teaching and learning processes, and also learning systems. But first we need an instrument to identify dominant style of processing. The aim of this study is to adapt Style of Processing (SOP) Scale developed by Childers, Houston and Heckler (1985) in to Turkish audiences. In order to accomplish this aim, we first translated original English items into Turkish by taking views of 9 experts. Additionally we took students views on translated Turkish items to confirm their meaning and clarity. After that we applied both English and Turkish forms of the scale on a group of people knowing English and Turkish very well that they could be assumed as bilinguals. Pearson correlation coefficient of two application calculated as 0.94, that shows a significant, positive and strong correlation. After completing the equivalency study we applied the scales on 240 teachers students. We used confirmatory factor analysis, Cronbach alpha internal consistency coefficient, corrected item-total correlations, and t test to compare top %27 and down %27 groups’ meanings differences. All of these analyses gave satisfactory results. According to these results it can be said that Turkish form of SOP Scale is a valid and a reliable instrument. We hope that the scale will be used in future scientific research, developing and implementing adaptive-assistive learning systems, and teaching-learning processes. Key Words: Visual Learning, Verbal Learning, Style of processing, SOP, Learning Styles

320-338

Authors: İsmail TONBULOĞLU, Prof. Dr. Aytekin İŞMAN

Özet: Bu araştırmada öğretmenlerin sosyal ağları nasıl kullandığı ve eğitimsel yönden yaklaşımlarının incelenmesi amaçlanmış, nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Çalışma grubunu, 2012-2013 öğretim yılında İstanbul ilinin iki ilçesindeki iki ortaokulda görev yapan ve rastgele olarak belirlenen 19 öğretmen oluşturmuş, veriler mülakat yoluyla toplanmıştır. Ses kaydına alınan görüşme bulguları içerik analizi yöntemiyle çözümlenerek, sonuçları raporlaştırılmıştır. Araştırma bulgularına göre öğretmenler sosyal ağları çoğunlukla haber okuma, video, fotoğraf, karikatür, güzel söz paylaşımı gibi konularda kullandıklarını belirtmişlerdir. Ayrıca sosyal ağlarda kişisel ve özel bilgiler, argo, rahatsız edici bilgiler ve siyasi konuları paylaşmaktan çekindiklerini ifade etmişlerdir. Öğretmenler sosyal ağların olumlu yanları olarak bilgiye ulaşma, bilgiyi paylaşma, kişilere erişim ve etkileşim imkanını vurgulamışlardır. Sosyal ağ kullanımının çok zaman alması ve bilgi kirliliğini ise olumsuz yanı olarak ifade etmişlerdir. Görüşme yapılan öğretmenlerin büyük çoğunluğu sosyal ağlar üzerinden yürütülen ve kendi alanlarına yönelik faaliyetleri takip etmektedir. Öğretmenlerin bir kısmı alanına yönelik sosyal ağ üzerinden faaliyetler oluşturduklarını belirtmiş, fakat büyük bir çoğunluğu ise ders kapsamında sosyal ağlara yer vermediklerini ifade etmişlerdir. Anahtar Kelimeler: Sosyal Ağlar, Facebook, Twitter, Eğitimde Yeni Teknolojiler, Sosyal Medya Abstract: In this study, case study as a form of qualitative research was applied to investigate purpose of teachers’ social network usage and their perspectives about social networks as a educational tool. In the 2012-13 academic year, data were collected through interviews with 19 teachers, who were randomly selected, from two middle schools in İstanbul. Interviews were recorded and content analysis technique was employed to report findings. According the results of this study, teachers mostly used social netwoks in order to read news and share video, photo, comics and(nice words). They avoid sharing personal information, slang expressions, disturbing issues and political issues on social networks. Reaching and sharing information via social networks and interaction oppotrunities were highlighted by teachers as posivitive aspects of using social networks. On the other hand, time wasting and information pollution were expressed by teachers as negative sides of using social network. Most of the participants of this study, pointed out that they follow the activities through social networks realted to their professional interests. While some of the participants create activities via social networks in parallel with their professional interests, most of them do not utilize social networks as a part of course activity. Key Words: Social Network, Facebook, Twitter, New Technologies in Education, Social Media

360-379

Authors: Doç. Dr. İ.Halil TÜRKER, Yrd. Doç. Dr. Fatih ÖZDEMİR

Özet: Türkiye’de Resim-iş eğitimi programlarındaki öğretim elemanları ile dersler, ders içerikleri ve işleniş biçimleri konularında yapılan görüşmeler sırasında, tüm fakültelerde uygulanması öngörülen Eğitim Fakülteleri ortak programının uygulama aşamasında bölümden bölüme değişiklikler gösterdiği fark edilmiştir. Bu farklılıkların ortaya konması ve mevcut durumun göz önüne serilerek yapılabileceklerin tartışmaya açılması fikri, bu araştırmanın yapılmasına sebep olmuştur. Araştırmanın amacı; Türkiye’deki Güzel Sanatlar Eğitimi Grafik Ana Sanat Dallarında 6 dönem boyunca okutulan derslerin mevcut durumunun ne olduğunun ortaya konulmasıdır. Veriler, bir anket aracılığı ile toplanmıştır. Ankette grafik ana sanat derslerinde var olan durum ve uygulamada karşılaşılan sorunlar ile ilgili sorular yer almaktadır. Araştırma sonucunda, elde edilen veriler değerlendirilmiş ve ortak uygulamaya yönelik alternatif bir içerik önerisi sunulmuştur. Anahtar Sözcükler: Grafik Tasarım, Resim-iş Eğitimi, Grafik Ana Sanat Dalı Abstract: During our meetings regarding courses, course outlines and teaching styles with faculty members from Fine Arts Education departments at education faculties in Turkey, it was noticed that the outline that was expected to be followed universally by all faculties changed from department to department. Ascertaining these differences, and by doing so opening a discussion about the possible solutions to overcome them, led to this research. The purpose of this research is to examine the current situation of the courses that are taught over six semesters in Graphic Art Major Programs in Fine Art Education Departments. Data has been collected by conducting a questionnaire. The questionnaire consists of questions regarding the current situation of the graphic art courses and the problems that are confronted during their execution. As a result, the data obtained were evaluated and an alternate content for common application is proposed. Key Words: Graphic Design, Fine Arts Education, Major Studio: Graphic Design

393-406

Authors: Doç. Dr. Lale HÜSEYNOVA

Özet: Müzik eğitiminin bir dalı olan keman eğitimi bireyin fiziksel özelliklerini, müzik yeteneğini öne çıkaran bir eğitimdir. Ancak bu süreçte öğrencinin performansını etkileyen birçok değişken olabilir. Çalışmada, GOÜ Eğitim Fakültesi Müzik Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin keman çalma performanslarını etkileyen değişkenler araştırılmıştır. Çalışmanın amacı müzik öğretmenliği bölümünde öğrenim gören öğrencilerin keman çalma performanslarının ve bunları etkileyebilecek değişkenlerin yıllara göre değişiminin belirlenmesidir. Araştırma 2008-2011 eğitim öğretim yılları içerisinde öğrenim gören öğrencilerin 3 yıllık performanslarının karşılaştırılması yoluyla var olan durumun ortaya konulması şeklinde gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmanın örneklemini GOÜ Eğitim Fakültesi Müzik Öğretmenliği bölümünde keman eğitimi alan 12 öğrenci oluşturmaktadır. Bu araştırma betimsel tarama modeline göre yapılmıştır. Buna göre öğrencilerin sınıf düzeylerine göre performans başarıları karşılaştırılmıştır. Bu amaçla doküman analizi ve görüşme yöntemi kullanılmıştır ve bu belgeler taranmıştır. Ayrıca görüşme için tek soruluk bir form hazırlanmış ve öğrencilerin ifadeleri kaydedilerek analiz edilmiştir. Bu düzeylerin sınıf düzeylerine göre yıllar arasında artması veya azalması incelenmiş nedenleri tartışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Müzik Öğretmenliği, keman, performans, öğrenci, eğitim Abstract: Violin training, which is one branch of music education, is an education that puts forward one’s physical features as well as his musical ability. However, there might be many variables that affect a student’s performance in this process.. The purpose of this study is to determine the violin-playing performance of students in the department of music teaching and the change of variables that can affect this performance by years. The study was carried out in a fashion that exhibits the prevailing state by comparing the three year performance of students in 2008-2011 academic years. This study employed descriptive research. So, violin students’ performance and success levels according to their grade levels were compared. For this purpose, document analysis and interview were used. Via document analysis, the documents were reviewed. That these levels increased or decreased according to levels by years was investigated and the reasons were discussed. Key Words: Music teaching, violin, performance, student, education

433-455

Authors: Arş. Gör. Melehat GEZER, Prof. Dr. İbrahim Fevzi ŞAHİN, Yrd. Doç. Dr. Meral ÖNER SÜNKÜR, Arş. Gör. Elif MERAL

Özet: Bu araştırmada Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu tarafından 2010 yılında yayımlanan 8. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programı’nda yer alan kazanımların Revize Edilmiş Bloom Taksonomisi’ne göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Kazanımlar Revize Edilmiş Bloom Taksonomisi’ne göre sınıflandırılırken araştırmacılar arasında taksonomisi boyutlarına ilişkin ortak bir algı oluşması için dört araştırmacı 8 kazanımı birlikte kodlamıştır. Kodlamalarda, iki boyutlu Revize Edilmiş Bloom Taksonomisi matrisi kullanılmıştır. Daha sonra araştırmacılar 67 kazanımı birbirinden bağımsız olarak incelemiştir. İncelemeler sonucunda araştırmacılar arasındaki tutarlılığın hesaplanması için Miles ve Huberman’ın (1994) önerdiği “Güvenirlik=Görüş Birliği/(Görüş Birliği+Görüş Ayrılığı)” formülü kullanılmıştır. Hesaplanan güvenirlik katsayıları. 70’ten büyük bulunduğundan kodlamaların yeterli düzeyde güvenilir olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırma bulgularına göre taksonominin bilgi boyutu açısından kazanımların %92’sinin kavramsal bilgi ve %8’inin olgusal bilgi boyutlarına karşılık geldiği tespit edilmiştir. Programda işlemsel bilgi ve üstbilişsel bilgi boyutuna yönelik kazanımın olmadığı belirlenmiştir. Bilişsel süreç boyutu açısından kazanımların %45,3’ünün değerlendirme, %33,3’ünün anlama ve %21,3’ünün analiz boyutuna karşılık geldiği tespit edilmiştir. Hatırlama, uygulama ve oluşturma boyutlarında kazanımın olmadığı saptanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular, alt düzey bilişsel süreçlerin oranının (%33,3) üst düzey bilişsel süreçlerin oranından (%66,6) daha az olduğunu göstermiştir. Araştırmada, 8. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programı kazanımlarının bilişsel süreç boyutunda dengeli bir şekilde temsil edilmediği sonucuna ulaşılmıştır. Programda işlemsel bilgi ve üstbilişsel bilgi alt boyutu ile ilgili kazanımlara yer verilmesinin programın Revize Edilmiş Bloom Taksonomisi açısından dengeli bir dağılım göstermesine katkı sunacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Revize edilmiş Bloom Taksonomisi, Öğretim Programı, 8. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi. An Evaluation of the Outcomes of the 8th Grade History of Turkish Abstract: The aim of this study was to investigated the objectives specified in the 8th grade curriculum of the lesson Revolution History of the Turkish Republic and Kemalism, published in 2010, according to the Revized Bloom’s Taxonomy. In the study, document analysis techniques of qualitative research methods were applied. In order to form a common perception whilst classifying the objectives according to the Revized Bloom’s Taxonomy, 4 researchers have encoded 8 objectives jointly. It was used a two-dimensional Revized Bloom’s Taxonomy matrix during the encoding. The researchers then analized the 67 objectives independently. To calculate the consistency between the researchers, Miles and Huberman's (1994) Formula (reliability=number of agreements/total number of agreements + disagreements) was used. As the reliability coefficients were at a sufficient level of 70, it was concluded to be reliable. According to the findings the objectives were represented with the conceptual knowledge dimension at the highest level (%92) in the knowledge dimension. It has been determined that there is no objectives for procedural knowledge and meta-cognitive knowledge in the curriculum. Findings obtained in the research has shown that the level of the objectives regarding low-level cognitive processes (%33,3) was lower than the level of those regarding high-level cognitive processes (%66,6). According to the level of the cognitive processes it is concluded that the objectives in the 8th grade curriculum of the lesson Revolution History of the Turkish Republic and Kemalism are not represented in a balanced way. However, it is expected that arranging the objectives in the metacognitive knowledge dimension with procedural knowledge will contribute to a more balanced curriculum. Key Words: Revized Bloom’s Taxonomy, Curriculum, The 8th Grade of the Lesson Revolution History of the Turkish Republic and Kemalism.