FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi

33-43

Authors: Ahmed Fatih Andı

Sergio Leone’nin Bir Zamanlar Amerika’sı zaman felsefesi ve geçmiş-bellek ilişkisinin incelikle işlendiği bir yapımdır. Bu filmi Bergsoncu terimlerle incelemek filmi anlama ve tahlil etme yolunda oldukça açıklayıcı olacaktır. Film modern, nefsani ve rasyonel ferdin iç dünyasını ve kahramanların kaderi değiştirme arzusu ve iradeye fazla güvenmesi sonucu travmatikleşen kişisel tarihlerini, hatırlama ve geçmiş zaman temaları etrafında işlemiştir. Hafıza ve ayrıntıyı merkeze alan çokkatmanlı senaryosu, işlenmiş ana karakteri ve filmsel zamanın sıradışı sıçramaları ile bezeli kendine münhasır üslubu ve felsefi-fikri derinliği ile gerek yönetmenin filmografisinde gerek kendi janrı içinde müstesna bir yere sahip olan filmi aynı zamanda toplumsal ve sosyolojik boyutlarıyla okumak da mümkündür. Bu makale boyunca filmin felsefi-fikri boyutuna odaklanılarak Bergsoncu terimlerle filmden seçilmiş fragmanlar tahlil edilmiştir. Sergio Leone’s Once Upon a Time in America is a movie which tackles philosophy of time and relationship of human memory and past time with a subtle style. Analyzing the movie with Bergsonian terms will be very insightful to interpret and understand it. The movie narrates inner world of modern, profane and rational individual and traumatic personal histories of characters which originated from over estimation of human will and desire of changing the destiny in context of remembering and past time themes. Its manifold scenario precedes the detail and the memory. Besides, its jumps in filmic time, great artistic style and philosophical and intellectual aspect makes the movie almost unique in its genre. It is also possible to interpret the movie with social and sociological aspects. Throughout the article, selected fragments of the movie is analyzed with terms of Bergsonian theory by focusing to the movie’s philosophical aspect.

63-77

Authors: Gönül Güreşsever Cantay

Bu çalışma içeriğinde Osmanlı Mimarlığı’nda Onarım ve Belgeleri ile ilgili kaynaklar (vakfiye, yazma ve basma eserler, ruzname ve belgeler) , tarihi ve tahribatı bilinen deprem, yangın vs. gibi tahripkâr olaylar sonrasında yapılmış onarımlar, bir ölçüde belirlenmeye ve kaynak bilgilerinin değerlendirilmesine çalışılmıştır. This paper contains the sources about the restoration and its documents in Ottoman Architecture (foundation charter / Waqfiye, handwritten and printed manuscripts, agenda / ruzname and documents). Further this paper aims to detect to a certain degree the restorations after recorded historical catastrophies such as earthquakes and fires, and to evaluate the acquired data.

99-117

Authors: Suhel Ahmad Fadel Hawamdeh

البنك الدولي للإنشاء والتعمير مؤسسة مالية إعانية عالمية، المساهمون فيه والمتعاملون معه عبارة عن حكومات ذات سيادة، من الواضح أن الأصول الفكرية لفكرة البنك الدولي هي ذاتها الأصول الفكرية للعولمة- باعتبار البنك الدولي .أحد أهم أجهزة العولمة- المستمدة بشكل أساس من الرأسمالية والأسس التي قامت عليها لم يجد الباحث صلة يمكن أن توصف بالمباشرة للبنك الدولي بحدوث الأزمة المالية، لكن الباحث من خلال استقرائه لدور البنك الدولي في الاقتصاد العالمي ، لاحظ أن هناك صلات غير مباشرة لهذه المؤسسة في المساهمة في حدوث .الأزمة المالية Dünya Bankası, imar, kalkınma ve yardımlaşma alanında faaliyet gösteren uluslararası mali bir kurumdur. Üye ortakları ve müşterileri bağımsız hükümetlerden oluşur. Küreselleşmeyi sağlamanın en önemli aracı olması itibariyle, Dünya Bankasının kuruluş felsefesi, kapitalizm ve onun esaslarına dayanan küreselleşmenin fikri temelleriyle paralellik gösterir. Araştırmacıya göre uluslararası mali krizlerin Dünya Bankasıyla direkt olarak bir ilişkisi bulunmamaktadır. Ancak Dünya Bankasının küresel ekonomideki rolüne dair verileri inceleme yoluyla araştırmacı, bu kurumun mali krizlerin oluşumunda dolaylı etkileri olduğu düşüncesine varmıştır. International Bank for Reconstruction and Development, global financial institution global, shareholders and traders with a sovereign government, it is clear that the intellectual assets of the idea of the World Bank are the same intellectual assets for Globalization - as the World Bank one of the most important organs. Globalization - derived primarily from capital and the bases of the. The researcher did not find possible be described to proceed with the World Bank to happen related to the financial crisis, but the researcher during his induction to the World Bank’s role in the global economy, not luck that there are indirect links to these institutions in contributing to the financial crisis.

137-145

Authors: Şehri Nur Kayıhan, Serhat Arslan

The purpose of this study is to adaptation of Emotional Intelligence (EI) scale to the Turkish language. Research was implemented on the 249 high school students. The 3 dimensional models which were consisted of 20 items were found coherent in the confirmatory factor analysis. Internal consistency, item and factor analysis studies were conducted for the aim of examining psychometric features of the scale. The results of reliability of the scale analyses were .83, scale was found reliable. Confirmatory factor analysis’ results exhibit that scale’s original 3 dimensional models were appropriate for the Turkish sample (x²=399.55, df=167, RMSEA=.075, NNFI=.90, CFI=.91, IFI=.91, SRMR=.080, GFI=.86). In this case, scale is considered as a reliable and valid instrument in terms of measuring learners’ emotional intelligence degree in the education process of learners in Turkey. Bu araştırmanın amacı Güney Kore’de Hyuneung Lee ve Yungjung Kwak1 tarafından 2011’de geliştirilen Duygusal Zeka ölçeğini Türk diline uyarlayarak Türk kültürüne uygulamaktır. Araştırma 249 lise öğrencileri üzerinde uygulanmıştır. 20 maddeden oluşan 3 boyutlu model doğrulayıcı faktör analizinde uyumlu bulunmuştur. Ölçeğin psikometrik özelliklerini incelemek amacıyla iç tutarlılık, madde ve faktör analiz çalışmaları yürütülmüştür. Güvenilirlik analizleri sonucunda ise ölçeğin tümü için Cronbach Alfa katsayısı .83 olarak bulunmuştur. Doğrulayıcı faktör analiz sonuçları ölçeğin 3 boyutlu modelinin Türk örneklemine uygun olduğu bulunmuştur (x²=399.55, df=167, RMSEA=. 075, NNFI=.90,CFI=.91,IFI=.91,SRMR=.080, GFI=.86).Çalışma sonucunda, ölçek Türkiye’deki öğrencilerin eğitim süreçlerindeki duygusal zeka derecelerini ölçmede kullanılan bir araç olarak güvenilir ve geçerli bulunmuştur.

165-195

Authors: İmad Kenan

هدفت الدراسة إلى تحليل مبدأ الذَّكَاءِ العَاطِفِيِّ الفرديِّ والجماعيِّ وتأصيله في ضوء المنهج التربوي في السنة النبوية. وقد استخدم الباحث المنهج الوصفي التحليلي والمنهج التوثيقي التأصيلي عبر أداتي الاستقراء والاستنتاج للتعرف إلى منهج الإسلام في تمكين دعائم التوازن النفسي بين المسلمين؛ وذلك بالاعتماد على منهج بحثي يقوم على التوثيق للأدلة الشرعية، ثم تحليلها لتحديد سبل بناء منظومة الذَّكَاءِ العَاطِفِيِّ الفردي والجماعي في مختلف مفاصل المجتمع المسلم. وخلصت الدراسة إلى أن مبدأ الذَّكَاءِ العَاطِفِيِّ مبدأ تربوي نفسي إسلامي أصيل اهتم القرآن الكريم بإرسائه وعملت السنة النبوية القولية والفعلية والتقريرية على تجسيده، وكذلك الخلف من علماء الأمة؛ وتوصي الدراسة بأهمية الإفادة من منهج التأصيل الذي اعتمدته والعمل على تطويره بغية إنجاز دراسات توثق ثراء الفكر التربوي والنفسي الإسلامي وسبقه في إرساء مبادئ الصحة النفسية عبر إظهار تعدد أساليب الشريعة الخاتمة وتنوع غاياتها. Bu çalışma; Hz. Peygamber’in sünnetinin eğitim yöntemi ışığında, ferdî ve toplumsal olarak duygusal zekâ ilkesi ve kökeninin incelenmesini hedeflemektedir. Araştırmacı Müslümanlar arasında psikolojik denge dayanaklarının oluşumunda İslami yöntemin tanıtımında, tümevarım ve tümdengelim yöntemleri aracılığıyla betimsel analitik metodu ve dokümanter metodu kullanmıştır. Şer-i delillerin belgelendirilmesini temel alan araştırma yöntemine dayanarak İslam toplumunun çeşitli katmanlardaki birey ve toplumun duygusal zekâ sisteminin yapılanması yollarının belirlenmesini analiz etmektedir. Araştırma duygusal zekâ ilkesinin, Kuranı kerimin yerleştirilmesini önemsediği, sözlü, fiili ve takriri nebevi sünnetin ve ümmetin halef âlimlerinin somutlaştırılmasına çalıştığı, özgün bir İslami psikolojik eğitim ilkesi olduğu sonucuna varmıştır. Çalışma, dayandığı dokümanter yöntemin yararının önemli olduğunu, bununla birlikte son din İslam’ın çok yöntemli ve çok amaçlı yönünü göstererek, İslami pedagojik ve psikolojik düşüncenin zenginliğini ve psikolojik sağlık ilkelerinin yerleştirilmesinde ilk olduğunu ortaya koyan çalışmalar yapmak amacıyla bu yöntemin geliştirilmesini tavsiye etmektedir. The study aims at consolidate identity Of Kant’s educational philosophy under the educational Islamic point of view. The investigator does his study through the descriptive analytic method using inference and induction tools to identity The most important educational values the principles and learning methods that kant,s educational philosophy called for it. After that he starts the comparison With educational learning theory through the educational Islamic point of view that is based on documenting then analyzing the legal evidences to identify the learning principles adopted by it and to show the educational values emerging from it and to define points of contrast and differentiation between Kant’s educational philosophy thought and the modern Islamic education thought. The study concludes that There are several contrasting points and meeting points between Kant’s educational philosophy and the philosophy of Islamic educational.. And it says to benefit from the method of consolidation that it uses and to work to improve it aiming at achieving studies that proves that the Islamic educational thought has been precursor in establishing principles and methodologies in teaching that have various methods and numerous aims.

225-240

Authors: Ali Mahmud el-Ömeri

لما كان فكر الإمام الشافعي قد ساهم في تشكيل العقل الجمعي للأمة الإسلامية، ولما كان الإمام الشافعي المنظر الأبرز لأيديولوجية الوسطية في الفكر الإسلامي فقد توجهت سهام النقد من كل مخالف لِما أجمعت عليه الأمة بالقبول تجاه هذا الإمام، وحيكت حوله الشبهات. وكان ممن أعاد إحياء هذه الشبهات التيار الحداثي، الذي وإن كان يضم في طياته مدارس مختلفة إلا أنهم متفقون على استحالة التأصيل الذي أسس له الإمام الشافعي. ومن هنا كان الهدف من هذا البحث محاولة التوضيح لماهية الحداثة، وبيان الشبهات التي أطلقها الخطاب الحداثي حول الإمام الشافعي - شخصاً وفكراً - مع نقدها ونقضها. وتحقيقاً لمقصد البحث فقد اتبعت فيه المنهج الاستقرائي – ما أمكن- للخطاب الحداثي ثم التحليلي الاستنباطي. وقد خلص البحث إلى جملة من النتائج من أهمها أن الحداثة تمثل انقطاعاً معرفياً يحاول فهم الإسلام فهماً جديداً يبتعد فيه عن التفسير التراثي المعتمد عند أغلب الإسلاميين، وأن الحداثيين قد اعتبروا اهتمام الإمام الشافعي الشديد باللغة العربية لم يكن إلا للتأكيد على هيمنة الإنسان العربي عموماً، والقرشي خصوصاً على غيره من المسلمين، وأن دعاوى استحالة التأصيل لا يهدف منها في الواقع إلا التفلُّت من الأحكام الشرعية وضوابطها. İmam Şafii düşüncesi , İslam ümmetinde toplumsal bilincin oluşmasına katkıda bulunmuş, İmam Şafii İslam’da itidalli düşüncenin en öne çıkan teorisyeni olmuştur. Bu nedenle ümmetin ittifakla kabul ettiği bu âlime muhalifleri eleştiri oklarını yöneltmekten geri durmamışlar, İmam hakkında birçok farklı iddiayı dile getirmişlerdir. Bu iddiaları yeniden gündeme getiren akımlardan biri de modernizmdir. Modernizm, her ne kadar farklı ekolleri bünyesinde barındırsa da bu ekoller, İslam fıkhına İmam Şafii tarafından kazandırılmış usulî kaidelerin vaz’ının, mümkün olmadığı düşüncesinde birleşmektedir. Sözü edilen argümandan hareketle bu araştırmada amaçlanan, modernizmin mâhiyetini açıklamaya çalışmak ve modern söylemin İmam Şafi’ye, şahsî ve fikrî yönden yönelttiği eleştirileri tenkit edip çürütmektedir. Araştırmada modern söylemin açıklanması bahsinde mümkün olduğunca istikra metodu kullanılmış, diğer kısımlarda ise analitik çözümlemeye başvurulmuştur. Araştırmada pek çok sonuca ulaşılmış olup en önemlileri şunlardır: -Modernizm, epistomolojik bir kopukluğu temsil etmekte, İslam’ı, Müslümanların geneli tarafından itimat edilen geleneksel yorumundan uzaklaşarak yeni bir anlayışla anlamaya çalışmaktadır. -Modernistler, İmam Şafii’nin Arapçaya gösterdiği özenin, genel olarak Arapların, özel olarak da Kureyşlilerin diğer müslümanlar üzerindeki hâkimiyetini vurgulamak amacı taşıdığını düşünmektedirler. -Usûlî kaidelerin vaz’ının imkânsızlığa dair iddialarının, gerçekte şer’î hüküm ve kurallardan kaçmaktan başka bir hedefi olmadığı görülmektedir. Since Imam Shafii’s thoughts contributed in constituting the principles of thinking for the Islamic nation and he was the most prominent theorist of the moderate ideology in the Islamic thoughts, he has been criticized by every opponents of what the nation has unanimously agreed upon which is the imamate of this Imam.Moreover his opponents fabricated many claims about him. These claims were brought to light again by modernists. Although they apparently follow different schools of thought, they agreed on the impossibility of forming a legal system which was achieved by the Imam. As a result, the objective of this research was to clarify the core of modernism and discover the claims stated by modernists about the Imam – personally and ideologically – then criticize and refute them. Exerting my best efforts to achieve this objective, I adopted the inductive then the analytical deductive approach. Finally, the most important outcomes of this research are: First, Modernism represents a severe epistemological disconnect from the Islamic tradition, and attempts to reinterpret Islam in a manner that does not take into consideration what is necessarily known of the religion. Then, modernists considered that the utmost care of the Imam about the Arabic Language was an evidence of the Arabic hegemony specially the Qurashi one. And finally, the reason behind their claims concerning the impossibility of forming a legal system is to release themselves from the burden of applying the Ahkam( court rulings ) and their authority.

267-290

Authors: Hasip Saygılı

1905 yazı, Uzak Doğu’da Japonlar karşısında Rus ordusunun yenilgisini netleştirirken, Çarlık Rusyasında yılbaşında yeni bir aşamaya giren devrim hareketlerini de, yükseltmeye başlamıştır. Karadeniz’de isyan eden Potemkin zırhlısının oluşturduğu gerilim, Osmanlı ülkesinde tepeden tırnağa hissedilirken, Sultan Abdülhamid kuzey komşusunda çıkan krizi en az zararla atlatabilme ve bundan faydalanma yolları aramış ve bulmuştur. As the defeat of Russian Army was getting clarified against the Japanese in the Far East in summer 1905, it also began to upgrade the revolutionary movement that drew into a new stage in the begining of the new year in Tsarist Russia. While the tension that The Battleship Potemkin generated rebelling in Black Sea, was perceived through and through in the Ottoman country, Sultan Abdulhamid II looked for a ways to overcome the crisis arisen in his northern neighbour with the least loss and benefit from it and came up with them.

307-335

Authors: Burhanettin Duran, Cemil Aydın, çeviren Demet Koçyiğit

Bu makale, çağdaş Müslüman düşünce tarihinde Oksidentalizm’in kökenlerini, muhtevasını, önerilerini ve geleneklerini tetkik etmek üzere Cumhuriyet dönemi Türkiyesinin iki etkili İslamcı aydını olan Necip Fazıl Kısakürek ve Nurettin Topçu’nun yazılarına odaklanacaktır. Kısakürek ve Topçu, Türkiye Cumhuriyeti’nin çağdaşlaşmacı laik hükumetinin seçilmiş bursiyerleri olarak Fransa’da eğitim gördüler. Fakat Türkiye’ye döndükten sonra Batı medeniyetini de Türkiye Cumhuriyeti’nin Batı’yı destekleyen fikri yapısını da sert bir şekilde eleştirerek, batılılaşmaya karşı İslamcı alternatifi destekleyenlere öncü oldular. Kısakürek ve Topçu Mısır ve Güney Asya’dan aydınlara daha çok odaklanan son dönem akademik İslamcılık yazınında göz ardı edilmiş isimleridir. Oysa Türkiye’de İslamcılık’ın gelişmesinde Kısakürek ve Topçu’nun yazıları oldukça önemlidir, zira onların fikirleri Seyyid Kutub ve Ebu’l-ala el-Mevdudî’nin 1970’lerde Türk diline yapılan tercümelerinin öncesinde derin ilgi görmüştür. Onların yazıları herhangi bir klasik İslami metinden ziyade savaş arası dönemin Fransız kültür hayatına daha yakın bir İslamcılık’a denk düşmektedir. Kısakürek ve Topçu’nun fikirleri Türkiye ve daha geniş manada Ortadoğu’nun çağdaş düşünce tarihinin güçlü oksidentalist söyleminden kesitler sunmaktadır ve bu fikirler ulus-devletin çağdaşlaşmacı bir döneminde Batı algısının karmaşık siyaseti hakkında bize pek çok şey öğretebilir. This article will focus on the writings of two influential Islamist intellectuals of Republican era Turkey, namely Necip Fazıl Kısakürek and Nurettin Topçu, to examine the origins, content, appeal and legacy of Occidentalism in modern Muslim intellectual history. Both Kısakürek and Topçu were educated in France, as recipients of prestigious scholarships from the secular modernizing government of the Republic of Turkey. Upon their return to Turkey, however, they became leading proponents of Islamist alternative to westernization, harshly criticizing the pro-Western intellectual foundations of the Turkish Republic as well as Western civilization itself. Kısakürek and Topçu are neglected names in the recent literature on Islamism, which focuses more on the intellectuals from Egypt and South Asia. Yet, for the development of Islamism in Turkey, the writings of Kısakürek and Topçu were essential and occurred prior to the translations of Sayyed Qutb and Abu’l Ala Mawdudi into Turkish language in the 1970s. Their writings represent an Islamism that is more familiar with French intellectual life of the interwar era than any classical Islamic texts. Ideas of Kısakürek and Topçu represent the powerful occidentalist strands in modern intellectual history of Turkey and broader Middle East and can teach us a lot about the politics of the images of the West in an era of modernizing nation-states.

367-371

Authors: Mehmet Aslan

"Kutü’l-Amare Kahramanı Halil Kut Paşa’nın Hatıraları, haz. Erhan Çifci" bu yayının özetidir.

377-380

Authors: Sabahattin Gümüş

"Muhammed b. Abdillah b. Ali el-Hudayrî, Tefsîru’t-Tâbiîn" bu yayının özetidir.

385-393

Authors: Ahmet Usta

"İpek Yolu, ed. Ahmet Taşağıl" bu yayının özetidir.

397-398

Authors: Ömer Faruk Köse

"Şevki Paşa 1/5.000 Mikyasında Anafartalar ve Seddülbahir Civarı Haritaları -DVD-" bu yayının özetidir.