12-34
KAYA GAZI: DÜNYA ENERJİ DÜZENİNE ETKİLERİ VE TÜRKİYE POTANSİYELİ
Authors: Murat Alp AHISHALI
Number of views: 381
Günümüzde enerji kaynakları hayati önem taşımaktadır. Enerji
kaynaklarının, sanayinin işlemesi ve teknolojinin ilerlemesi için kullanımının yanı
sıra, sosyal hayatın vazgeçilmez olgusu elektriğin üretimi açısından da önemi
büyüktür. Bununla beraber, enerji kaynakları sınırlı rezervlerde bulunmaktadır.
Petrol, doğal gaz ve kömür gibi birincil enerji kaynaklarının belirli bir rezervde
bulunması ve bunların her geçen yıl daha hızlı bir şekilde tüketilmesiyle birlikte,
dünyada enerji verimliliği olgusu öne çıkarken, yeni ve yenilenebilir enerji
kaynaklarına yönelik arayışlar da hızlanmıştır. Öte yandan, dünya nüfusundaki artış,
gelişmekte olan ülkelerdeki sanayileşme ve şehirleşme, enerji kaynaklarının
tüketimini daha da arttırmaktadır. Örneğin, 2011 yılında dünya toplam birincil enerji
tüketimi 2010’a göre %2,5 artarak 12,3 milyar ton petrol eşdeğerine (tpe) ulaşmıştır.
Bu rezerv ve tüketim rakamlarıyla dünya petrol rezervlerinin 54 yılda, doğal gaz
rezervlerinin 64 yılda, kömür rezervlerinin ise 112 yılda tükenmesi öngörülmektedir.
Ancak, yakın zamanda dünya enerji gündeminde yeni bir enerji kaynağı
konuşulmaktadır, kaya gazı. Kaya gazı organik kaya katmanları arasında sıkışmış
halde bulunan bir gaz olup, şimdiden enerji politikalarını belirleyen en önemli
unsurlardan biri haline gelmiştir. Önümüzdeki yıllarda üretiminin daha da
yaygınlaşmasıyla, dünya enerji düzenini ve dolayısıyla dünya siyasi güç dengelerini
değiştirme potansiyeline sahiptir. Bu çalışmada, kaya gazının niteliği, oluşumu ve
üretim teknolojisi (fracking) açıklanmış olup, dünyada ve Türkiye’de bulunan kaya
gazı rezervleri değerlendirilerek, kaya gazı üretiminin artmasının dünya ve Türkiye
ekonomisinde muhtemel etkiler ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler: Kaya gazı, Fracking, Petrol, Doğal gaz, Ton petrol
eşdeğeri.