Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

11-19

Authors: Mutlu Seçer, Mehmet Emin Kural

ÖZET: Bu çalışmada, içerisi beton ile doldurulmuş çelik kutu kesitli kolonların zamana bağlı sünme ve büzülme davranışlarının çeşitli yöntemler ile incelenmesi amaçlanmıştır. Zamana bağlı davranışın incelenmesinde etkin modül yöntemi, yaş faktörüne bağlı etkin modül yöntemi, sünme oranı yöntemi ve geliştirilmiş Dischinger yöntemleri kullanılmıştır. Sünme ve büzülme şekil değiştirmeleri ACI 209 yönetmeliği kullanılarak modellenmiştir. Çalışmada, zamana bağlı davranışın nümerik olarak incelenebilmesi amacıyla yirmi katlı bir binada içerisi beton ile doldurulmuş çelik kutu kesitli bir kolon seçilmiş ve betondaki gerilme azalması, çelik kutu kesitteki gerilme artışı ile şekil değiştirme bileşenlerindeki değişimler hesaplanmıştır. Gerilme-zaman, şekil değiştirme-zaman, şekil değiştirme bileşenleri-zaman grafikleri sunulmuş ve yöntemlerin zamana bağlı davranışı modellemedeki avantaj ve dezavantajları araştırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Zamana bağlı davranış, Sünme, Büzülme, ACI 209. ABSTRACT: In this study, time dependent creep and shrinkage behaviors of concrete filled steel box section columns are investigated by using various methods. Time dependent behavior is examined by using effective modulus method, age-adjusted effective modulus method, creep rate method and Dischinger method. Shrinkage and creep strains are modeled using ACI 209 specification. In the study, in order to investigate time dependent behavior numerically, a concrete filled steel box section column is selected in a twenty story building and the time dependent stress decrease in concrete and stress increase in steel box section and the changes in strain components are calculated. Stress – time, strain – time and strain components – time graphics are shown and the advantages and the disadvantages of the numerical methods in modeling the time dependent behavior are revealed respectively. Key words: Time dependent behavior, Creep, Shrinkage, ACI 209.

29-44

Authors: Serkan Altuntaş, A. Attila İşlier

ÖZET: Montaj Hattı Dengelemesinde, -çeşitli nedenlerle- belli iş elemanlarının birbirinden ayrılmaması ve aynı istasyona atanması istenebilir. Bu tür problemler, ‘Birliktelik Kısıtları Altında Montaj Hattı Dengeleme (BKAMHD) Problemi’ olarak tanınmaktadır. Bu birliktelik kısıtı sayesinde, havaleli ürün imali, birlikte işlem görme gereği gibi özel isteklerden veya takım-kolaylık benzeri kaynakların ortak kullanımı düşüncesinden kaynaklanan ‘konum ve bölge kısıtları’ da karşılanabilmektedir. Bu tür hatlarda ayrıca, malzeme aktarma, takım ve kolaylık maliyetleri, yürüyüş mesafeleri, ayar süreleri ile tedarik süreleri de azalmaktadır. Uygulamada BKAMHD yapısındaki problemlerle yaygın olarak karşılaşılmasına karşın, bunlar üzerinde yapılan çalışmaların klasik montaj hattı dengeleme problemi ile ilgili yayınlara göre daha az olduğu görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, özel konum kısıtları dolayısıyla-, bilinen Montaj Hattı Dengeleme yöntemlerinin uygulanamadığı büyük ölçekli bir montaj hattı için uygun bir hat dengeleme yöntemi geliştirmek ve bu yöntem ile söz konusu hattı dengelemek olmuştur. Çalışmanın başında, bu problemin çözümünde kullanılabilecek basit fakat etkili bir yol olarak tanınan ‘En Büyük Aday’ algoritmasında bazı değişiklikler yapılarak yeni bir yöntem geliştirilmiştir. Bu yöntemin uyarlanabilmesi için de montaj işlemlerinin yapıldığı atölyede çok yoğun bir metot ve zaman etüdü çalışması yürütmek gerekmiştir. Bu çalışma sonucunda derlenen verilerin geliştirilen yönteme uyarlanması sonucunda türetilen seçenekler değerlendirilerek karar vericiye sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Hat dengeleme, Zaman etüdü, Yerleşim düzenlemesi. ABSTRACT: Occasionally certain tasks in an assembly line balancing problem are required to be kept together due to some specific reasons. These tasks are attained to the same work stations. Such problems are called as ‘Assembly Line Balancing Problem with Task Related Constraints (ALBTRC)’. Certain situations like awkward product construction, simultaneous operations or specific requirements leading to zoning and positional constraints like utilization of common resources as tools, jigs and fixtures are implemented thanks to these supplementary constraints. Additionally, materials handling and tooling costs, distances, set-up and lead times are also reduced. Literature on ALBTRC seems quite rare compared to Classical Line Balancing papers, although ALBTRC is one of the common real life balancing problems. This study aimed to develop and implement a novel line balancing method for a manufacturing concern where known methods are impractical to employ due to some specific positional constraints. ‘Largest Candidate Method’ known as a simple but effective tool is modified for this purpose first. Then a thorough ‘method and time study’ is conducted to get the necessary data to utilize that method. As a result, more efficient alternatives are generated and presented to decision maker. Key words: Line balancing, Time study, Layout arrangement.

53-62

Authors: A. Ebru Tayyar, Sevcan Üstün

ÖZET: Gün geçtikçe artan sanayileşme, kentleşme ve teknolojik gelişmeler doğal kaynakların tükenmesi ve çevre kirliliği problemlerinin artmasına neden olmuştur. Özellikle atıkları düzenli bir şekilde bertaraf edebilmek için yeterli alanı bulunmayan ülkeler için atıkların değerlendirilmesi veya bertaraf atık miktarının ve hacminin azalması yönünde büyük bir avantaj sağlamaktadır. Bu amaçlar doğrultusunda, hem kaynakları koruma hem de çevre kirliliğini önleme amacıyla birçok çalışma yapılmakta ve projeler geliştirilmektedir. PET şişeler özellikle alkolsüz içecekler sektöründe yaygın olarak kullanılmaktadır ve fiziksel veya kimyasal geri kazanım işleminden geçirilerek yeniden kullanılabilmektedir. Geri kazanılmış PET şişelerin kullanım alanları hızla gelişmektedir. Geri kazanılmış PET plastik endüstrisinde kullanıldığı gibi kompozit sektörü de bu malzemenin kullanımında alternatifler sunmaktadır. Tekstil sektörü de ham maddesi polimer olan bazı plastiklerin geri dönüşümü için uygun bir sektördür. Bu çalışmada atık PET şişelerin geri dönüşümü teknolojisi ve uygulamaları incelenmiş ve bu konuda yapılmış bilimsel çalışmalar özetlenmiştir. Anahtar Kelimeler: PET şişe, Geri dönüşüm, Atık, Tekstil, Polietilen tereftalat (PET). ABSTRACT: The increasing industrialization, urbanization and the technological development have caused to increase depletion of the natural resources and environmental pollution’s problem. Especially, for the countries which have not enough space recycling of the waste eliminating waste on regular basis or decreasing the amount and volume of waste have provided the important advantages. There are lots of studies and projects to develop both protect resources and prevent environmental pollution. PET bottles are commonly used in beverage industry and can be reused after physical and chemical recycling processes. Usage areas of recycled PET have been developed rapidly. Although recycled PET is used in plastic industry, composite industry also provides usage alternatives of recycled PET. Textile is a suitable sector for recycling of some plastics made of polymers too. In this study, the recycling technologies and applications of waste PET bottles have been investigated and scientific works in this area have been summarized. Key words: PET bottles, Recycling, Waste, Textile, Polyethylene terephtalate (PET).

77-86

Authors: Mehmet Koç, Melike Sakin, Figen Kaymak Ertekin

ÖZET: Mikroenkapsülasyon aktif bir maddenin çevresinin bir veya daha fazla kaplama maddesi ile sarılıp kaplanmasını sağlayan bir teknolojidir. Enkapsülasyon teknolojisi günümüzde farmokoloji, kimya, kozmetik, gıda ve boya gibi farklı birçok sektörde kullanılmaktadır. Mikroenkapsülasyon tekniği, gıda sektöründe genellikle, sıvı damlacıkların, katı partiküllerin veya gaz bileşenlerinin gıda saflığında kaplama materyalleri ile kaplanması için ürünlerin fonksiyonel özelliklerini geliştirmek ve raf ömürlerini artırmak amacıyla kullanılmaktadır. Gıda ürünleri içerisinde çoğunlukla katı ve sıvı yağlar, aroma bileşenleri, vitaminler, mineraller, renk bileşenleri ve enzimler mikroenkapsüle edilmektedir. Kaplama materyali olarak ise çoğunlukla nişasta, maltodekstrin, pullulan, sakkaroz, maltoz gibi karbonhidratlar, jelatin, peynir altı suyu proteinleri, kazein ve kazeinatlar gibi proteinler ve gam arabik gibi gamlar kullanılmaktadır. Bu derlemede, mikroenkapsülasyon teknolojisi, kullanılan kaplama materyalleri ve gıda endüstrisinde kullanımı hakkında bilgi sunulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Mikroenkapsülasyon, Gıda bileşenleri, Kaplama materyali, Mikroenkapsülasyon yöntemleri. ABSTRACT: Microencapsulation is a technology used to cover an active core with one or few capsulating materials. This technology is used in different industries such as pharmacology, chemistry, cosmetics, food and dye. Microencapsulation thecnique in food industry, generally, is utilised to improve the functional properties and to increase the shelf life of foods by capsulating the liquid droplets, solid particles and gas components with food grade coating materials. Mostly microencapsulated foods or food contstituents are solid and liquid fats, aroma components, vitamins, minerals, coloring compounds and enzymes. Capsulating materials mostly used are starch, maltodextrin, pullulan, sucrose, maltose in carbohydrate structure; gelatin, whey proteins, casein and caseinates in protein structure and some gams like gam arabic. This review cover the subjects about microencapsulation technology, the capsulating materials and their use in food industry. Key words: Microencapsulation, Food components, Coating material, Microencapsulation techniques.

95-104

Authors: Başar Uymaz

ÖZET: Gıdaların üretiminde tüketici sağlığını destekleyici ve immün sistemi uyaran etkilere sahip mikroorganizmaların kullanımı giderek artmaktadır. Bu mikroorganizmaların önemli bir grubunu teşkil eden probiyotiklerin gastrointestinal sistem hastalıklarının engellenmesi ve tedavisinde ve normal mikrofloranın oluşumunda önemli bir rol oynadığı klinik denemelerle belirlenmiştir. Diğer yandan probiyotiklerin, suştan suşa farklılık gösteren gıda koruyucu etkileri ve değişik hastalıkların tedavisinde kullanım potansiyelleri üzerinde çalışmalar devam etmektedir. Özellikle çocuklarda görülen akut diyare ve antibiyotik kullanımına bağlı diyarenin tedavisinde etkin kullanım potansiyeli taşıyan probiyotik preparatları geliştirilmiştir. Bu derleme makalesinde probiyotik suşların seçiminde kullanılan karakteristikler, kullanım olanakları ve tedavi edici potansiyelleri, güncel bilgiler taranarak verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Probiyotik, Gastrointestinal sistem, Gıda güvenliği, Tedavi. ABSTRACT: There is increasing demand to use the microorganisms, supporting consumer health and stimulating immune system, in food production. The role of probiotics which are one of the most important group of this microorganisms on the preventation of gastrointestinal diseases and treatment and development of normal gastrointestinal flora were determinated by clinical trials. On the other hand, studies on the strain-dependent food preservation effects and the potentials for treatment of different diseases of probiotics are ongoing. Probiotic preparats that have effective potential especially for the treatment acute diarrhea in children and antibiotic associated diarrhea have been developed. In this review, newsworthy information on the criteria for probiotic strain selection, curing potentials and their application possibilities were presented. Key words: Probiotics, Gastrointestinal system, Food safety, Treatment.

113-120

Authors: Evrim Güneş Altuntaş, Kamuran Ayhan

ÖZET: Bakteriyosinler bakteriler tarafından ribozomal olarak üretilen peptit yapısında antimikrobiyel bileşiklerdir. Birçok bakteri türü bakteriyosin üretme yeteneğindedir. Bunlar arasında güvenilir oldukları kabul edilmiş olan (GRAS) laktik asit bakterilerinin (LAB) ürettiği bakteriyosinlerin gıdalarda kullanımları üzerinde birçok çalışma bulunmaktadır. Yapılan çalışmalar göz önüne alındığında bakteriyosin kullanım denemelerinin mikrobiyel bozulma açısından daha elverişli yapıya sahip olan et ve süt alanında olduğu görülmektedir. Bir süt ürünü olan peynirde günümüzde nisin kullanımına izin verilirken, peynirle beraber diğer süt ürünlerinde nisin, pediosin, laktisin, variasin gibi bakteriyosinlerin kullanımı üzerine çalışmalar devam etmektedir. Bu derlemede süt ve süt ürünlerinde bakteriyosinlerin kullanımı ile ilgili yapılmış olan bazı çalışmalar ve sonuçları incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Bakteriyosin kullanımı, Süt, Süt ürünleri. ABSTRACT: Bacteriocins produced by bacteria are ribosomally synthesed and antimicrobial peptides. Lots of strains of bacteria can produce bacteriocin. There are lots of researchs on using bacteriocins produced by lactic acid bacteria (LAB) which are known as safe (GRAS) in foods. With this respect bacteriocin experiments have been generally in meat and dairy products where can become spoilage easily. It is allowed to use nisin in cheese a dairy product, and with cheese the experiments about using nisin, pediocin, lacticin, variacin etc. are going on the other dairy products. In this review some experiments on using bacteriocins and their results on milk and dairy products are reported. Key words: Using bacteriocin, Milk, Dairy products.

131-138

Authors: Hakan Çetin, İbrahim Taner Okumuş

ÖZET: İnternet, üst seviyede incelendiğinde, Otonom Sistem (OS) olarak temsil edilen binlerce ağın birbirine bağlandığı, dünyayı saran her OS’nin bir düğüm ve Border Gateway Protokolü komşuluğu olan diğer OS’ler ile birleşmesinin bir link olarak kabul edildiği örgüdür. Bu örgünün incelenmesi ve grafiğe dönüştürülmesi, İnternet’in otonom sistem seviyesindeki topolojisini verir. İnternet topolojisi üzerinde yapılan çalışmalar son yıllarda ivme kazanmıştır. İnternet altyapısı üzerinde araştırma yapılması ve düzenli takip edilen bir sistemin geliştirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada Türkiye’de bulunan OS’lerin bağlantı haritası çıkarılması adım adım aşamaları ile birlikte sunulmaktadır. Yapılan çalışmada öncelikle Türkiye’de bulunan OS’ler tespit edilmiş ve bu OS’ler arasındaki bağlantı yurtdışı uluslar arası bağlantıları ile birlikte elde edilmiştir. Tespit edilen OS’ler arası ilişkiler ortaya konularak, Türkiye’nin internet altyapısının yapısal özellikleri belirlenmiş ve bunlar belirlenirken kullanılan metotlar ortaya konulmuştur. Yapılan bu çalışmalar doğrultusunda çeşitli analizler yapılmış, hazırlanan yazılım ile Türkiye’nin otonom sistem seviyesindeki internet topolojisi çıkarılmıştır. Anahtar Kelimeler: İnternet haritası, Topoloji, Otonom sistem, BGP. ABSTRACT: At the high level, the Internet is a mesh that is composed of thousands of autonomous system (AS) connected together. This mesh is represented as a graph where each autonomous system is considered as a node and the connections with Border Gateway Protocol neighbored autonomous systems considered as an edge. Analysis of this mesh and visual representation of the graph gives us the AS level topology of the Internet. In recent years there are increasing numbers of studies that are focused on the structure of the topology of the Internet. It is important to study the Internet infrastructure in Turkey and to provide a way to monitor the changes to it over time. In this study we present the AS level Internet map of Turkey with explanation of each step. In order to get the whole AS level map, we first determined the ASs that geographically reside in Turkey and afterwards determined the interconnections among this ASs, along with international interconnections. Then we extracted the relations between connected ASs and analyzed the structural properties of AS infrastructure. We explained the methods we used in each step. Using the extracted data we analyzed the AS level properties of Turkey and we provide the AS level Internet map of Turkey along with a web-based software that can monitor and provide information of ASs in Turkey. Key words: The Internet map, Topology, Autonomous system, BGP.