FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi

25-44

Authors: Mürsel Doğrul

This article examines the effects of terrorist groups in Japan during the latter part of the 1990s on issues such as national security, social structures, and religion. In addition to being a leading economy and academic research centre, Japan is one of the world’s top countries regarding tolerance, respect, and social harmony. However, Japan’s economic success has resulted not only in prosperity yet in some social unease and unrest. Although the murder of Abe Shinzo in June 2022 has become the country’s top agenda item, there is not enough literature on domestic terrorism in Japan. There were two terrorist organizations in Japan (the AUM and the Japan Red Army). Their dreadful political and military repercussions are still being felt today. At first impression, it appears that Japan approaches the fight against terrorism from a human security perspective rather than a governmental concern. Human security evolved due to the alteration of traditional security attitudes following the Cold War’s conclusion and the investigation of new security challenges based on individualizing the sources of insecurity. However, how can it be explained that Japan’s security concerns were primarily focused on human security throughout the Cold War? Because of its unique status, the perception of terrorism and the struggle against terrorism in a pacifist culture are exceptional cases. Bu makale, 1990'ların ikinci yarısında Japonya'daki terörist grupların ulusal güvenlik, sosyal yapı ve din gibi konular üzerindeki etkilerini incelemektedir. Japonya, önde gelen bir ekonomi ve akademik araştırma merkezi olmasının yanı sıra hoşgörü, saygı ve sosyal uyum konularında da dünyanın en iyi ülkelerinden biridir. Ancak Japonya'nın ekonomik başarısı sadece refahla değil, aynı zamanda bazı sosyal huzursuzluklarla da sonuçlanmıştır. Haziran 2022'de Abe Shinzo'nun öldürülmesi ülkenin en önemli gündem maddesi haline gelmesine rağmen, Japonya'da terörizm konusunda yeterli seviyede bilimsel literatür olduğunu söylemek güçtür. Japonya kökenli iki terör örgütünün (AUM ve Japonya Kızıl Ordusu) korkunç saldırılarının siyasi ve askeri yansımaları bugün hala hissedilmektedir. İlk izlenim olarak Japonya'nın terörle mücadeleye bir devlet meselesinden ziyade insani güvenlik perspektifinden yaklaştığı görülmektedir. İnsani güvenlik, Soğuk Savaş'ın sona ermesinin ardından geleneksel güvenlik tutumlarının değişmesi ve güvensizlik kaynaklarının bireyselleştirilmesine dayanan yeni güvenlik sorunlarının araştırılmasıyla gelişmiştir. Bu noktada Japonya'nın güvenlik kaygılarının Soğuk Savaş boyunca öncelikli olarak insan güvenliğine odaklanmış olması nasıl açıklanabilir? Kendine özgü karakteri nedeniyle pasifist bir kültürde terörizm algısı ve terörizmle mücadele istisnai sonuçlar getirmiştir.

73-103

Authors: Rıdvan Kaşıkçı

Bu makale Osmanlı Devleti’nin idari ve bürokrasi alanında birçok kademede önemli görevler almış, diplomasi alanında Sultan II. Abdülhamid’in güvenini kazanmış, bunun neticesinde fevkalade elçilik görevleriyle Avrupa’nın farklı ülkelerinde görevlendirilmiş, Ali Nizami Paşa’nın askeri ve siyasi faaliyetleri üzerinedir. Ali Nizami Paşa’nın ailesi, eğitimi ve mesleki kariyeri hakkında bugüne kadar detaylı bir çalışma yapılmadığı tespit edilmiştir. Ali Nizami Paşa, Belgrad’ta Askeri Komiserlik, Peşte’de şehbenderlik görevlerinin yanı sıra, Paris’te kurulan Mekteb-i Osmanî müdürlüğü, Mekteb-i Mülkiye memurluğu ve Mekteb-i Sultani müdürlüğü yapmıştır. 1881 tarihinde İngilizlerin Mısır’ı işgal etmesiyle Sultan II. Abdülhamid tarafından fevkalade elçi olarak Almanya ve İngiltere’ye gönderilmiş, son görevi Teftiş-i Askeri Komisyon azalığı sırasında da vefat etmiştir. Bu makalede Ali Nizami Paşa ekseninde yaşadığı dönemin askeri, siyasi ve diplomasi olayları ele alınacaktır. This article is about the military and political activities of Ali Nizami Pasha, who took important administrative and bureaucratic positions at many levels in the Ottoman Empire, gained the trust of Sultan Abdulhamid II in the field of diplomacy, and as a result, was assigned to different European countries with extraordinary ambassadorial duties. In the literature review, no detailed study could be found on Ali Nizami Pasha’s family, education, and professional career. Ali Nizami Pasha served as the Military Commissar in Belgrade, and as the consul in Pest, as well as the director of the Ottoman School in Paris, the officer of Mekteb-i Mülkiye (Imperial School of Political Science), and the director of the Mekteb-i Sultani (Imperial High School). By the British occupation of Egypt in 1881, he was sent to Germany and Great Britain by Sultan Abdulhamid II as an ambassador extraordinary, and he passed away during her last duty as a member of the Military Inspection Commission. In this article, military, political and diplomatic events of the period will be discussed centering on Ali Nizami Pasha.

133-180

Authors: Alperen Manisalıgil

Girişimciler, iş hayatının zorluklarına karşı dirençli kaldıkları müddetçe ekonomik kalkınmaya, istihdam artışına ve sosyal hareketliliğe ciddi bir katkı vermektedir. Girişimcilerin, erken yaşlardan itibaren karşılaştıkları çeşitli zorluklarla mücadele ederek iş hayatı için de dirençlilik kazandıkları düşünülmekle beraber, girişimci dirençliliğini geliştiren üretici mekanizma henüz keşfedilmemiştir. Akışı icabı başkahramanın çok sayıda zorluğu yenmesini gerektiren kadim olay örgüsü ‘yokluktan servete’nin girişimcilik bağlamındaki tezahürleri, bu mekanizmayı tespit etmeyi kolaylaştıracak zenginlikte anlatılar içeren vakalardır. Bu çalışmada da yokluktan gelerek kurdukları büyük şirketler aracılığıyla eriştikleri serveti koruyabilen birden çok girişimcinin hayatları karşılaştırmalı olarak irdelenmektedir. Bu çoklu vaka analizini yürütmek üzere, ilgili olay örgüsüyle uyumlu olan olumlu sapma örneklem yaklaşımı benimsenerek Vitali Hakko, İdris Yamantürk ve Ataman Özbay örneklerine odaklanılmıştır. Bu üç girişimcinin hayatları, soyutlamacı anlatı paradigması izlenerek öz yaşam öyküleri ve ikincil kaynaklar üzerinden sistematik olarak incelenmiştir. Bu inceleme, girişimcilerin yokluktan servete olay örgüsünü kanaatkâr yetinmezlik olarak tanımlanan paradoksal bir mekanizma aracılığıyla yeniden ürettiğini açığa çıkarmaktadır. Bu mekanizmanın kanaatkârlık boyutunu travma hafızası, kısıtlılık bilinci ve gönüllü öz kısıtlama oluşturmaktayken, yetinmezlik boyutunu ise travmayı vurgulama, çalışma aşkı, zorluğa yakınlaşma ve ulu hedefler meydana getirmektedir. İç içe geçmiş bu üretici mekanizmanın idraki, girişimcilerin iş hayatının zorluklarına daha etkili bir biçimde hazırlanmasını ve dünyaya olumlu bir katkı yapacak biçimde kendilerini gerçekleştirmelerini sağlayacaktır. Entrepreneurs substantially increase job growth, social mobility, and economic development. Yet, many potential entrepreneurs never start a business due to the fear of failure and the perceived difficulties. Entrepreneurs may unleash their potential and contribute to their societies if we better understand how and when entrepreneurial resilience develops. I examine how three entrepreneurs reproduced the rags-to-riches plot, a revelatory plot for entrepreneurial resilience when the protagonists are businesspeople, over their life courses. I use the positive deviance sampling strategy, and select Vitali Hakko, İdris Yamantürk, and Ataman Özbay to conduct a multiple case study to address this research question. I follow the abstractionist narrative paradigm to analyze these entrepreneurs’ autobiographies and archival data, and offer an actor-centered and analytically generalizable theoretical framework. According to this analysis, the generating mechanism ‘chasing and stretching’ enables entrepreneurs to reproduce the rags-to-riches plot without walking down a dark path. While trauma memories, awareness of limitations and voluntary self- restriction constitute the aggregate dimension ‘stretching’, emphasizing trauma, love of work, embracing difficulties, and setting grand goals shape the other aggregate dimension ‘chasing’. The interwoven mechanism ‘chasing and stretching’ helps entrepreneurs to improve their own and the world’s living conditions while embracing strong work ethics.

209-237

Authors: Nurten Sevinç

XVIII. yüzyıl Osmanlı tarih yazımının önemli simalarından biri olan Şehrîzâde Mehmed Said kısa süren hayatına ilmî ve edebî açıdan çeşitli alanlarda çok sayıda eser sığdırmayı başarmış velût bir ansiklopedist alimdir. Günümüze intikal eden eserleri yurt içi ve yurt dışındaki kütüphanelere dağılmış vaziyette olan bu çok yönlü müellifin hayatı ve eserleri üzerinde maalesef son zamanlara kadar derli toplu bir inceleme yapılmamıştır. Bu çalışmamızda, Şehrîzâde Mehmed Said’in hayatı ve eserlerinin hususiyetine temas edilerek özet şekilde açıklayıcı bilgiler verilmeye çalışılmıştır. Şehrîzâde Mehmed Said, one of the important figures of the 18th century Ottoman historiography, is a prolific encyclopedist scholar who has managed to fit a large number of scientific and literary works in various fields in his short life. Unfortunately, until recently, no comprehensive study has been made on the life and works of this versatile author whose works that have survived to this day are scattered in libraries in the country and abroad. In this study, it has been tried to give brief explanatory information by touching on the life and characteristics of Şehrîzâde Mehmed Said’s Works.

263-290

Authors: M. Seyyit Şen

This article analyzes the conduct of the foreign policy of the Ottoman Empire and its compatibility with state ideology in the sixteenth century. It attempts to point out different ways the Ottomans used religious or political discourse to justify different policies. In particular, it focuses on the ways the Ottoman Empire dealt with the Habsburg and Safavid Empires, which exemplified two ideologically different struggles for the Ottoman Empire. It compares how chronicles and official documents responded to particular events, to understand how they prescribed and projected foreign relations differently. This study contends that on the one hand, religious ideology shaped and regulated Ottoman external relations, but on the other the Ottoman Empire also reconfigured religious ideology about jihad and developed new ideological arguments for political expediency, to relieve tension between the ideology and the reality. Bu çalışma, XVI. asırda Osmanlı İmparatorluğu’nun dış politikasının gidişatını ve devlet ideolojisi ile uyumluluğunu incelemekte ve Osmanlıların farklı politikalarını haklı çıkarmak için ne tür dini veya siyasi söylem kullandıklarını anlamaya çalışmaktadır. Söz konusu çalışma, özellikle, ideolojik olarak Osmanlılar için iki farklı mücadeleyi örnekleyen Habsburg ve Safevi İmparatorlukları ile Osmanlı İmparatorluğu arasındaki ilişkilere odaklanmaktadır. Bu çalışma, aynı zamanda, Osmanlı kroniklerinin ve resmi belgelerinin belirli olaylara nasıl tepki verdiklerini ve dış ilişkileri nasıl farklı şekilde yansıttıklarını incelemektedir. Ayrıca, bu çalışma, bir yandan dini ideolojinin Osmanlı dış ilişkilerini nasıl şekillendirdiğini ve düzenlediğini, ancak diğer yandan Osmanlı Devleti’nin ideoloji ile gerçeklik arasındaki gerilimi azaltmak için dini ideolojiyi nasıl yeniden yapılandırdığını ve yeni ideolojik argümanlar geliştirdiğini analiz etmektedir.

331-357

Authors: Seyfullah Efe, Nefise Efe

Kadir gecesi, Kur’an-ı Kerim’in indirildiği ve bin aydan daha hayırlı olan bir gecedir. Kadir gecesinin tespiti ve onun faziletiyle ilgili birçok risale yazılmıştır. Hatta bu gecenin değeri, dinî manzumelerde işlenmiş, sosyal hayatta o geceye dair âdetlerin zenginleşmesine de olanak sağlamıştır. Kadir Sûresi Kur’an-ı Kerim’in indirildiği Kadir gecesini ve bu gecenin özelliklerini içermektedir. Bu sûre ile ilgili olarak asıl adı Muslihuddin Mustafa olan Nûreddinzâde de dâhil birçok âlim müstakil tefsir risalesi yazmıştır. Nûreddinzâde, tasavvuf başta olmak üzere tefsir, kelam ve hadis içerikli eserler te’lif etmiştir. Türkiye’nin farklı yazma eser kütüphanelerinde ona ait eserler ve farklı ayet tefsirleri mevcuttur. Nûreddinzâde’nin hayatı ve bazı eserleri üzerine ilmî çalışmalar yapılsa da “Kadr Sûresi Risalesi” üzerine araştırma yapılmamıştır. Bu sebeple çalışmamızda müellifin hayatına kısaca değinip risalenin tahkikli neşrini yaptık. Yazarın risalesinde ayetin ayetle, hadisle, kıraat gibi ilimlerle ve en önemlisi işârî yorumlarla açıklamasını örneklendirerek takip ettiği tefsir metodunu ve tasavvufî anlayışını ortaya koymaya çalıştık. The night of Qadr is a night which The Holy Quran was sent down firstly and is more virtuous than a thousand months. Many treatises have been written about the determination of the night of power and its virtue. In fact, the value and virtue of this night has been the subject of religious literature and has been instrumental in enriching the customs of that night in social life. Surah Al-Qadr, on the other hand, includes the night of Qadr, where the Qur’an was sent down, and the features of this night. Many scholars, including Nûreddinzade, whose real name is Muslihuddin Mustafa, have written separate treatises on interpretating this surah. Nureddinzade has written works that contain primarily sufism, tafsir, kalam and hadith. There are his works and different verse (ayah) interpretations in different manuscript libraries in Turkey. Although scientific studies have been carried out about Nureddinzade’s life and some of his works, no research has been done on the Risale of the Surah Qadr. Therefore, in this study, we briefly touched on the life of the author and made an edited publication of the treatise. We tried to reveal the tafsir method and mystical notion that the author followed by exemplifying the explanation of the verse with verse, hadith, recitation, and most importantly, mystical interpretations in his treatise.

383-410

Authors: Mesut Yurdayanık

Bu makalede İbn Âcurrûm’un hayatı, hocaları, talebeleri, ilmi kişiliği, eserleri, benimsediği nahiv ekolü ve doğrudan veya dolaylı olarak hayatına yer veren ilmi çalışmalar ele alınmıştır. Asıl adı Ebû Abdillâh Muhammed b. Muhammed b. Dâvûd es-Sanhâcî olan İbn Âcurrûm (ö. 723/1323), Fas’ta 672 (1273-74) yılında dünyaya gelmiş bir nahiv ve kıraat âlimidir. Kaleme aldığı özlü nahiv metni el-Mukaddimetü’l-Âcurrûmiyye’siyle şöhret bulan fakat eserleri ağırlıklı olarak kıraate dair olan İbn Âcurrûm, fıkıh ve matematik gibi disiplinlerde de bilgi sahibidir. Kıraatle ilgili eserlerinde çokça iştikak, sarf ve nahve dair açıklamalar bulunmaktadır. Özellikle el-Mukaddimetü’l-Âcurrûmiyye’sinde Kûfe dil mektebine has bazı nahiv kavramlarını kullanmasından dolayı kendisinin nahiv ekolü olarak Kûfe dil mektebine mensup olduğu iddia edilmiştir. Ancak İbn Âcurrûm’un kıraate dair kaleme aldığı Ferâidü’l-me‘ânî adlı eserinde daha çok Basra dil ekolünün kavramlarını kullandığı, bu ekolün görüşlerini benimsediği ve her ne kadar Kûfe dil mektebinin kavramlarını kullanmış olsa da kendisinin büyük ölçüde Basra dil ekolünü benimsediği ortaya konmuştur. In this study, Ibn Ajurrum’s life, teachers, students, scientific personality, works, the grammar school he adopted and scientific studies about him are discussed. His real name is Abu Abd Allah Muhammad Ibn Muhammad Ibn Ajurrûm (d. 723/1323), who is Dawud es-Sanhadji, is an Arabic grammar and qiraat scholar who was born in Morocco in 672 (1273-74). Ibn Ajurrum, who gained fame with his concise syntax text Al-Muqaddimah al-Ajurrumiyyah, but whose works are mainly about qiraat, is also knowledgeable in disciplines such as fiqh and mathematics. In his works on qiraat, there are a lot of explanations about etymology, syntax, and morphology. It has been claimed that he belonged to the Kufa school of grammar as a syntax school, especially because he used some syntax concepts specific to the Kufa school of grammar in his Al-Muqaddimah al-Ajurrumiyyah. However, it has been revealed that Ibn Ajurrum, in his work Farâid al-Ma‘ani, which he wrote about qiraat, mostly used the concepts of the Basra school of grammar, adopted the views of this school, and although he used the concepts of the Kufa language school, he largely adopted the Basra school of grammar.

433-462

Authors: Zeynep Kevser Şerefoğlu Danış

Çalışmamızda edebiyat tarihi yazımında izlenen veya izlendiği düşünülen stratejiler aracılığıyla oluşan hiyerarşik (piramidal) mekân sorununa dikkat çekmek ve bu sorunun edebiyat tarihinin inşası ve algılanışındaki etkisine odaklanmak istiyoruz. Genel olarak edebiyat tarihlerindeki değerlendirmelerde, yazarın (tarihçinin) ideolojisine uygun düşen isimlerin daha üstte, yazarın ideolojisinden farklı noktada verimleri/metinleri, düşünceleri olanların daha altta değerlendirildiği dikkatimizi çekmektedir. Bu dizilişe cinsiyet merkezli baktığımızda ise büyük oranda, erkek edebiyatçıların daha çok merkezî mekânda, piramidin üst tepe noktasında, kadın edebiyatçıların ise büyük oranda marjinal mekânda yani dipte konumlandırıldığı piramidal diziliş öne çıkmaktadır. Bu piramidal mekânın en büyük karakteristiği; erkek edebiyatçılar ve metinleri değerlendirilirken sanat ve edebiyat alanından kavramlar, terimler, benzetmeler kullanılırken, kadın edebiyatçılar ve metinleri için farklı alanlardan, özellikle psikolojiden ödünç alınan kavram ve ifadelerin kullanılması, kadın edebiyatçıların cinsiyetlerinin, kadın oluşlarının vurgulanması, genellikle kadın konusundan bahsettiklerinin öne sürülmesi ve ‘kadınca yazdıkları’nın iddia edilmesidir. Erkek edebiyatçılar için ayrıca gerek duyulmayan cinsiyete ilişkin bu hassasiyet, yazarın edebî üretimlerinden çok cinsiyetine odaklanılan bir bakış açısının sonucu gibi görünmektedir. Piramidal dizilişin beden üzerindeki tezahüründe, tepe noktasının yani aklın erkekle, tabanın yani duygunun kadınla özdeşleşmesine ilişkin bilinç dışı çağrışımların izlerini de görmek mümkündür. Bu çalışmada bizatihi edebiyat tarihi kurgulanırken kullanılan, kullanılagelen kavramların, benzetmelerin, sıfatların, yargıların, kelimelerin kendi içinde hiyerarşi oluşturduğunu, bütün normların hiyerarşik (piramidal) mekân düzlemini kurduğunu ve işlettiğini, farklı edebiyat tarihlerinde kadın edebiyatçılar ve metinleri için yer alan değerlendirmelerden yola çıkarak örneklere göstermeye çalışacağız. In this study, we aim to draw attention to the hierarchical (pyramidal) space issue, which is formed through the methods followed or thought to be followed in literary historiography, and to focus on the effect of this issue on the construction and perception of literary history. In general, in the evaluations of literary histories, it draws our attention that the names corresponding to the author’s (historian’s) ideology are evaluated at the top, and those whose texts and thoughts are different from the author’s ideology are considered as unimportant. When we look at this array based on gender, it can be observed that male writers are mostly positioned in the central space, at the top of the pyramid, and female writers are mostly positioned in the marginal space, that is, at the bottom. The biggest characteristic of this pyramidal space is the use of concepts, terms and similes from the field of art and literature when evaluating male writers and their texts, and the use of concepts and expressions borrowed from different fields, especially psychiatry, for female writers and their texts. In the histories of literature, there is an emphasis on the genders of women writers and it is claimed that they mostly talk about women in their works. This sensitivity to gender, which is not needed for male writers, seems to be the result of focusing on the gender of the writer rather than her literary productions. In this pyramidal arrangement, the mind at the top is identified with the man, and the base of the pyramid, namely sexuality, with the woman. In this study, we claim that the concepts, similes, adjectives, norms, judgments, words that are used while constructing the history of literature itself form a hierarchy within themselves. We will try to show examples that all these uses establish and operate the hierarchical (pyramidal) space, starting from the evaluations of women writers and their texts in different literary histories.

481-502

Authors: Ülker Zülal Canıtatlı, Fatıma Betül Öksüzoğlu, Hanife Sarıhan

Araştırmanın amacı, pandemi döneminde televizyonlarda yayınlanan psikolojik içerikli dizilerden en az birini (Kırmızı Oda, Masumlar Apartmanı, Camdaki Kız) izleyen bireylerin çocukluk çağı travmaları bağlamında parasosyal etkileşim ve psikolojik iyi oluş durumlarını incelemektir. Araştırmanın örneklemini oluşturan 394 bireye Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği (CTQ-33), Parasosyal Etkileşim Ölçeği (PEÖ), Psikolojik İyi Oluş Ölçeği (PİOÖ) ve araştırmacıların hazırladığı Demografik Bilgi Formu uygulanmıştır. Gerçekleştirilen istatistiksel analizler sonucunda PEÖ puanının medeni durum, eğitim durumu ve gelir durumuna göre, PİOÖ puanlarının ise, medeni durum ve gelir durumuna göre, ayrıca PEÖ ve PİOÖ puan ortalamalarının CTQ- 33 toplam puan kategorilerine göre farklılaştığı gözlenmiştir. PEÖ puan ortalamalarının CTQ-33 fiziksel ihmal ve duygusal ihmal puanı kategorilerine göre, PİOÖ puan ortalamalarının ise CTQ-33 fiziksel ihmal, duygusal ihmal, aşırı koruma kontrol, duygusal taciz, fiziksel taciz puanı kategorilerine göre farklılaştığı gözlenmiştir. Bulgular söz konusu psikolojik içerikli dizileri izleyen bireylerin çocukluk çağı travma düzeylerinin parasosyal etkileşim ve psikolojik oluşları üzerinde etkili olduğunu göstermektedir. The purpose of this research is to investigate the parasocial interaction and psychological well-being of the individuals who watched at least one of the series with psychological content (Kırmızı Oda, Masumlar Apartmanı, Camdaki Kız) aired on TV during pandemic in the context of childhood traumas. Childhood Trauma Scale (CTQ-33), Parasocial Interaction Scale (PSI), Psychological Well-Being Scale (PWBS) and Demographic Information Form designed by the researchers were implemented to 394 individuals As a consequence of the statistical analyses , it was observed that the PSI score differed depending on marital status, educational status and income status, and the PIO scores differed according to marital status and income status, as well as the average PSI and PWS scores according to the CTQ- 33 total score categories. It has been observed that PSI score averages differ according to CTQ-33 physical neglect and emotional neglect score categories and PWS score averages differ according to CTQ-33 physical neglect, emotional neglect, overprotection control, emotional harassment, physical harassment score categories. The findings show that the childhood trauma levels of the individuals following the aforementioned psychological content sequences have an effect on parasocial interaction and psychological formation.

521-561

Authors: Nihal Aracı

İslâm sanatının en mühim kurucu unsurlarından olan kitap sanatları alanında çok kıymetli eserler meydana getirilmiştir. Bu bağlamda hazırlanan Mushaf’lar, En’am-ı Şerîf’ler, dua ve kırk hadis mecmuaları, murakkalar, ilmî, edebî vb. eserler kitap sanatlarının gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Bu çalışmada, kitap sanatları sahasında oluşturulan TSMK H. 2248 numaralı envanterde kayıtlı murakkanın tezhip tasarımı analizi yapılacaktır. Çalışmanın giriş kısmında, kitap sanatlarının gelişimini etkileyen sebeplere değinilmiş ve yazma eserlerin tezyîn edilen bölümleri, murakka’ ve murakka’ yapımcılığı ile ilgili bilgi verilmiştir. Daha sonra mezkûr albümün tavsifi yapılıp içinde kıt’ası bulunan hattatlar tanıtılmıştır. Takip eden bölümde ise her bir kıt’anın tezhip tasarımı analizi yapılmıştır. Bu çözümleme, tasarımın görselinin ve çiziminin yan yana getirilmesiyle gerçekleştirilmiştir. Yapılan ayrıntılı çizimlerle desen kurgusu ve motif ayrıntısı daha belirgin hâle gelmiştir. Çizimlerde tasarımı oluşturan bezeme unsurlarından her biri ayrı renkle gösterilmiş, dolayısıyla desen kurgusunun takibi kolaylaşmıştır. Albümün dönemin önemli eserleriyle tezyinât bakımından benzerlik gösteren tasarımları da mukayeseli olarak ele alınmıştır. Many valuable works have been created in the field of book arts, which is one of the most important founding elements of Islamic art. Korans, En’am-ı Şerîfs, prayer and forty hadith booklets, albums, scientific, literary, etc. works, which has been prepared in this context, played an important role in the development of the book arts. In this study, the illumination design analysis of the album recorded in the inventory numbered TSMK H. 2248, which was created in the field of book arts, will be analyzed. In the introduction part of the study, the reasons affecting the development of book arts are mentioned and information about the decorated parts of manuscripts, album and album production is given. Afterwards, the aforementioned album was described and the calligraphers with their kıt’as were introduced. In the following part, the illumination design analysis of each kıt’a was made. This analysis was carried out by bringing the visual and drawing of the design side by side. With the detailed drawings made, the pattern setup and motif details have become more evident. In the drawings, each of the decoration elements that make up the design is shown in a different color, thus making it easier to follow the pattern setup. The designs of the album, which are similar to the important works of the period in terms of decoration, are also discussed comparatively.

597-600

Authors: İsmail Alperen Biçer

Yayın Değerlendirme

21-36

Authors: Hasip Saygılı

Antep savunmasında ismi öne çıkan şahsiyetlerin başında Kılıç Ali [Üsteğmen Asaf Emrullah] gelmektedir. Kılıç Ali 1919 yılı sonbaharında Heyet-i Temsiliye Başkanı Mustafa Kemal Paşa tarafından güney cephesine gönderilen subaylardandır. Maraş havalisinde faaliyet gösterdikten sonra 1920’nin Mart ayı sonlarında Antep’e gelmiş ve 11 Mayıs 1920 itibarıyla bölgeden ayrılmıştır. Antep Harbi’nde 40 gün kadar bir süre bulunmuştur. Kendi anlatımı ve bunu tekrarlayan literatür, Kılıç Ali’nin Antep savunmasının bel kemiği olduğuna dair, o olmasaydı neredeyse Antep’in kurtarılamayacağı anlamına gelen iddialarla doludur. Literatürde görebildiğimiz kadarıyla Kılıç Ali’nin Antep savunmasındaki rolüne ilişkin toplu eleştirel bir değerlendirme yapılmış değildir. Bu makalede Kılıç Ali’nin rolü ortaya konulmaya çalışılacaktır. 10 ay 7 gün süren Antep Harbi’nde, şartların nispeten şehri savunan müdafilerin lehine olduğu ilk 40 gün boyunca kendisinin bazı başarılarının yanında, Millî kuvvetlerin büyük kayıplar vermesine sebep olma hususunda sorumluluğunun bulunduğu da gösterilecektir. Kılıç Ali [Kilidj Ali, First Lieutenant Asaf Emrullah] is one of the prominent figures in the defense of Aintab. Kılıç Ali is one of the officers who was sent to the southern front by the Head of the Representatives Committee, Mustafa Kemal Pasha, in the autumn of 1919. After working in the Marash region, he came to Aintab at the end of March 1920 and left the region on May 11, 1920. He has been in the Aintab Battle for a period of 40 days. His own statements, and the literature is full of claims that Kılıç Ali was the backbone of Aintab’s defense, meaning that Aintab could not have been saved without him. As seen in the literature, no collective critical evaluation has been made regarding the role of Kılıç Ali in the defense of Aintab. In this article, the role of Kılıç Ali will be revealed. In the Aintab Battle, which lasted for 10 months and 7 days, some of his achievements when the conditions were relatively in favor of the defenders who defended the city during the first 40 days will be shown apart from that, the responsibility to cause great losses to the Irregular Forces will be indicated as well.

67-88

Authors: Pınar Kaya Tan

Dübeys b. Sadaka başta Hille olmak üzere merkezî Irak’ta bulunan hânedanı Mezyedîlerin otoritesini artırmak isteyen bir Arap Emîri’ydi. Bu sebeple hem Abbâsî Hilâfeti ile hem de Irak Selçuklu Devleti ile bölgedeki çıkarları yüzünden ters düşmüş ve her iki siyasî teşekkülle sıklıkla karşı karşıya kalmıştı. Bu münasebetle o, kimi zaman Abbâsî Halifelerinin güçsüz durumlarından faydalanmaya çalışmış; kimi zamansa Irak Selçuklu hânedan mensupları arasındaki taht mücadeleleri Dübeys’e aradığı fırsatı sunmuştu. Ancak karşısına çıkan her türlü fırsattan istifade etmeye çalışmışsa da Dübeys b. Sadaka istediği başarıları tam manasıyla elde edememişti. Muvaffak olamadığı zamanlarda bölgeden kaçmak zorunda kalıp çevredeki hâkim güçlere sığınmış ve Dübeys’le birlikte hânedanı da zor günler yaşamıştı. Bununla beraber onun yağma ve talan faaliyetleri hem Abbâsîlere hem Irak Selçuklularına zarar vermiş, halkı güç durumda bırakmıştı. Nitekim Dübeys b. Sadaka yadsınamaz şekilde her daim kendisinden korkulan emîrlerden biri olmuştu. Mezkûr emîrin Batı ve Doğu’daki Selçuklular, ayrıca Abbâsîler ile münasebetlerini inceleyen makalenin devamı niteliğindeki bu araştırmada Dübeys b. Sadaka’nın Büyük Selçuklu hükümdarı, Abbâsî Hilâfeti ve Irak Selçukluları üçgeninde 1132-1135 seneleri arasında vuku bulan olaylardaki rolü, kaynaklardaki bilgiler ışığında değerlendirilecektir. Dubays b. Sadaḳa was an Arab amīr who wanted to increase the authority of his dynasty Mazyadids in central ʿIrāḳ, especially in Ḥilla. As a result, he conflicted with both the ʿAbbāsid Caliphate and the ʿIrāḳ Saldjūḳ State because of his interests in the region and he often confronted them. Sometimes he tried to take advantage of the weakness of the ʿAbbāsid caliphs; sometimes the struggle for the throne among the members of the ʿIrāḳ Saldjūḳid dynasty gave Dubays the opportunity he was looking for. However, although Dubays b. Sadaḳa tried to take advantage of every opportunity that came his way, he couldn’t achieve the success he desired. When he was unsuccessful, he had to flee from the region and took refuge in the surrounding dominant forces, and not only Dubays but also his dynasty went through hard times. In addition, his looting and plundering activities hurt both the ʿAbbāsids and the ʿIrāḳ Saldjūḳids and left the public in a difficult position. Eventually Dubays b. Sadaḳa undeniably became one of the amīrs who was always feared. In this research, which is a continuation of the article examining the relations of the aforementioned amīr with the Saldjūḳs in the West and the East, as well as the ʿAbbāsids, the role of the Dubays b. Sadaḳa in the events that took place between the years 1132-1135 in the triangle of the Great Saldjūḳ ruler, ʿAbbāsid Caliphate and ʿIrāḳ Saldjūḳids will be evaluated in the light of the information in the sources.

117-134

Authors: Mustafa Özsaray

Gençlik, insan hayatının en dinamik ve heyecanlı dönemidir. Bu dönemin özelliklerinden olan dinamizm ve heyecan ise gençlerde olumlu ve olumsuz düşünceler, hedefler ve eylemlerin etkisini katlayıcı özelliğe sahip faktörlerdir. Gençlerin bağımlılıkla neticelenen zararlı ve kötü alışkanlıklara kapılmadan, kendilerini mutlu edecek olumlu hedeflere yönlendirilmeleri gerekir. Bu hedeflerden biri kariyer sahibi olmak, diğeri ve daha önemlisi ise manevî değerlere bağlı ve iyilik eksenli bir hayat anlayışını benimsemek olmalıdır. Bu iki hedefe ulaşmak için gençlerin terbiye esaslı bir eğitim alması gereklidir. Gençlerin kulluk görevinin farkında, ahlâkî donanıma sahip, zararlı alışkanlıklardan uzak ve halka yararlı işler yapan fertler olabilmeleri daima arzu edilmiştir. Bu hususta günümüz gençliğine yön verebilecek bir anlayış tasavvuf düşüncesinden uyarlanabilir. Bu düşünceden hareketle bu makalede önce merhametli, yiğit ve iyiliksever gençlerin yetiştirilmesi için tasavvuf kitaplarındaki fütüvvet tariflerinin önemi üzerinde durulacaktır. Bundan sonra ise yine gençlerin iyiliğe yönlendirilmesinde “halvet der encümen”, bir başka deyişle “halk içinde Hak ile olmak” ilkesinin yararına dikkat çekilecektir. Youth is the most dynamic and exciting period of human life. Dynamism and excitement, which are the characteristics of this period, are factors that multiply the effects of positive and negative thoughts, goals and actions in young people. Young people should be guided towards positive goals that will make them happy, without falling into harmful and bad habits that result in addiction. One of these goals should be to have a career, and the other and more importantly, to adopt an understanding of life based on moral values and benevolence. In order to achieve these two goals, it is necessary for young people to receive a manners-centered education. It has always been desired for young people to be individuals who are aware of their servitude, are morally equiped, are free from harmful habits and are useful for the public. In this regard, an understanding that can guide today’s youth can be adapted from mysticism thoughts. Based on this idea, this article will first focus on the importance of futuwwa principles in Sufi books for raising compassionate, brave and benevolent young people. After that, attention will be drawn to the benefit of the principle of “halvet der encümen”, in other words, “to be with God in public” in directing the youth to goodness.

155-187

Authors: Mehmet Taşdelen

Tenâsüh diğer adıyla reenkarnasyonun varlığı çok eskilere dayanan bir düşünce ve inanış şeklidir. Bu düşüncenin eski Yunanlılarda olduğu gibi özellikle de Hint yarımadası ve çevresinde yayıldığı görülmektedir. İslâm toplumlarında ise bazı marjinal grup ve kişiler tarafından savunulmaktadır. Bunun dışında İslâmın geneli tarafından kabul görmeyip reddedilmektedir. Bu çalışmada, reenkarnasyonu savunanlar her ne kadar bir kısım âyetleri delil getirmeye çalışsalar da bunun doğru olmadığı getirdikleri bu âyetlerden yola çıkılarak ispat edilmektedir. Ayrıca bu çalışmada reenkarnasyon inancının, Allah’a iman, öldükten sonra diriliş (ahiret âlemi), insanın günahlarının şahsiliğine, ruh ve beden bütünlüğü ile insanın yaratılışına uymadığı ve İslâm inancında kesinlikle kabul edilmeyip red edildiği üzerinde durulmaktadır. Reincarnation, also known as transmigration, is a form of thought and belief that goes back to ancient times. It is seen that this idea to have spread especially in and around the Indian peninsula, as it was in the ancient Greeks. In Islamic societies, it has been defended by some marginalized groups and individuals. Apart from this, it is not accepted and rejected by the general of Islam. In this study, although the advocates of reincarnation try to bring some of the verses as evidence, it is proved that this is not true, based on these verses. In addition, in this study, it is emphasized that the belief in reincarnation, belief in Allah, resurrection after death (the world of the hereafter), does not comply with the personality of man’s sins, the integrity of the soul and body, the creation of man and it is definitely not accepted and rejected in the Islamic faith.

209-245

Authors: Kadriye Alev

Türk romanı, Tanzimat’tan beri dozu artıp azalmakla birlikte sosyal ve siyasi parametrelere bağlı olarak modernleşmenin sözcülüğünü üstlenen, bu yönde toplumsal hafızayı yeniden kuracak kimliklerin oluşmasında köprü görevi gören araçlardan biri olmuştur. 1980 sonrasında sayıları artan İslami temalı romanlar ise İslamcı aydınların modernite karşısında tavır aldıkları bir mecra olarak önemli bir yere sahiptir. Bu romanlarda Batı zihniyetinin sebep olduğu toplumsal yozlaşmadan kurtulmanın çareleri aranırken aynı zamanda bir İslamcı aydın kimliğinin portresi çizilir. Bu çalışmada 1980-2000 arasında yazılan Bize Nasıl Kıydınız ve Yol romanlarından yola çıkılarak İslamcı aydınların modern hayata verdikleri cevapları, halihazıra ve geleceğe dair teklifleriyle bu yönde inşa ettikleri İslamcı kimliğin problemleri sorgulanacaktır. The Turkish novel has been one of the tools that has increased and decreased dose since Tanzimat, but has been a bridge to the formation of identities that will restore social memory in this direction, which has been a spokesperson for modernization based on social and political parameters. Islamic-themed novels, which increased in numbers after 1980, have an important place as a medium in which Islamist intellectuals take a stand against modernity. The novels seek remedies of the social corruption caused by the Western mentality, while also drawing the perspective of an portrait of islamic intellectual identity. In this study, through the novels Bize Nasıl Kıydınız and Yol which were written between 1980-2000 the answers of Islamist intellectuals to modern life, their proposals for the current and future and the problems of the Islamic identity they built in this direction will be examined.

269-286

Authors: Kübra Malta

Tarihî dönem Eski Türk ve Orta İran dilleri üzerinde bugüne kadar yapılmış adbilimsel incelemelerden farklı olarak bu çalışma, Rabatak ve Orhon yazıtlarında şah ve kağanlara atfedilen söz varlığının karşılaştırmalı anlam alanı incelemesini içermektedir. Çalışmanın “Giriş” bölümünde, kuramsal çerçeveyi belirleyen anlam alanı terimi tanımlanmış; Baktriyalılar ve Türkler arasındaki erken dönem temaslara dikkat çekilmiştir. “İnceleme” bölümünde şah ve kağanları tanımlayan sözcükler ve söz öbekleri “soyut kavramlar”, “mensubiyet” ve “yöneticilik vasıfları” anlam alanları içerisinde bir araya getirilmiştir. “Soyut kavramlar” anlam alanında şah ve kağanları ilahî bir güçle ilişkilendiren söz varlığı; “mensubiyet” anlam alanında mensubu olunan toplum ve mensubu olunan ailenin bilgilerini içeren söz varlığı; “yöneticilik vasıfları” anlam alanında ise şah ve kağanların olumlu özelliklerini ifade eden söz varlığı tespit edilmiştir. Çalışmanın sonunda Rabatak ve Orhon yazıtları söz varlığı arasında genel bir karşılaştırma yapılmıştır. Bu karşılaştırmanın sonucunda Rabatak yazıtında şah Kanişka’yı “kendisinde bulunan” özelliklerle tanımlayan söz varlığına karşın, Orhon yazıtlarında Türk kağanları çoğunlukla “halka sağlanan imkânlar” üzerinden tanımlayan bir söz varlığı görülmüştür. Bunun yanında, Rabatak yazıtından farklı olarak Orhon yazıtlarında kadın yöneticileri de tanımlayan söz varlığı dikkat çekmektedir. Unlike hitherto conducted onomastic studies on the Old Turkic and Middle Iranian languages of historic period, this study includes a comparative semantic field analysis of the vocabulary attributed to shahs and qagans in Rabatak and Orkhon inscriptions. In the “Introduction” section of the study, the term “semantic field”, which outlines the theoretical framework of the study, has been described, and the attention drawn to the early period interactions between the Bactrians and the Turks. In the “Analysis” section, the words and phrases defining the shahs and qagans have been collected under the title of the semantic fields of “abstract concepts”, “connection” and “management qualifications”. It has been determined that there is a vocabulary that associates the shahs and the qagans with a divine power in the semantic field of “abstract concepts”. In the semantic field of “connection”, it has been determined that there is a vocabulary that gives information about the society and family members. Also, in the semantic field of “management qualifications”, a vocabulary that articulates the positive characteristics of the shahs and qagans has been determined to function. In the last part of the study, a comparison has been made between vocabulary of the Rabatak and Orkhon inscriptions. Based on the comparison, it has been observed that the vocabulary in the Rabatak inscription defines “the shah Kanishka” with his self-characteristics whereas the vocabulary in Orkhon inscriptions defines Turkish qagans in terms of the opportunities provided to the public. In addition to this, different from the Rabatak inscription, it has been noted that the Orkhon inscription includes the vocabulary that defines women rulers.

315-345

Authors: Şengül Pala, Ayşegül Akıncı Coşgun, Aynur Yılmaz

This study examines parents’ views on the changes in their children’s play at the beginning of the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) process. The study sample consists of 38 parents, twenty mothers, and eighteen fathers who reside in different city centers (Trabzon, Istanbul, Bursa, and Ankara) in Turkey and have children between three and six. The data were collected with “demographic information form” and “open-ended question form” created by the researchers. Data were collected online via ‘Google Forms.’ Descriptive statistics were used in the analysis of the data. As a result of the research, it was found that children’s play differs according to the type of play, play area, material type, and playing time with parents. The change in the type of play consisted of an increase in pretend play, an increase in educational plays, an increase in board games, an increase in plays involving art activities, a decrease in play behaviors that requires being physically active, an increase in building plays, and an increase in science and nature knowledge plays. The change in material type consisted of an increase in the use of technological tools. The change in the play area consisted of a decrease in outdoor play and an increase in indoor play. These results are discussed with the relevant literature. Change in playing time with parents consisted of increase in playing with mother and increase in playing with father. These results are discussed within the framework of the relevant literature. Bu çalışmanın amacı, Coronavirüs salgını (COVID-19) başlangıcı sürecinde çocuklarının oyunlarındaki değişikliklere ilişkin ebeveyn görüşlerini incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’nin farklı il merkezlerinde (Trabzon, İstanbul, Bursa ve Ankara) ikamet eden, üç ile altı yaş arasında çocuğu olan 38 ebeveyn (20 anne ve 18 baba) oluşturmaktadır. Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanmış olan “Demografik Bilgi Formu” ve “Açık Uçlu Soru Formu” ile toplanmıştır. Veriler ‘Google Formlar’ aracılığıyla çevrimiçi olarak toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, salgın sürecinde çocukların oyunlarının “oyun türü, oyun alanı, materyal türü ve ebeveynlerle oynanan zaman” açısından farklılaştığı belirlenmiştir. Oyun türündeki değişimin incelendiğinde, sembolik oyunlarda artış, eğitsel oyunlarda artış, masa başı oyunlarda artış, yapı oyunlarında artış, sanata dayalı oyun etkinliklerinde artış, fiziksel olarak aktif olmayı gerektiren oyunlarda azalış, bilim ve doğa bilgisi oyunlarında artıştan oluştuğu belirlenmiştir. Oyun alanındaki değişim açık hava oyunlarında azalma ve kapalı alan oyunlarında artış olarak belirlenmiştir. Materyal türündeki değişim ise teknolojik araç kullanımında artışı kapsamaktadır. Ebeveynlerle oynama süresindeki değişim, anne ile oynamanın artması ve baba ile oynamanın artmasından oluşmuştur. Bu sonuçlar ilgili literatür çerçevesinde tartışılmıştır.

369-397

Authors: Emine Banu Burkut, Emine Köseoğlu

Nowadays, urbanization is increasing and children’s relationship with their living environment is becoming more and more important. This study aims to examine the urban imagery elements in children’s minds concerning the urban space in which they live and to show how children reflect spatial information about their home and home environment in their cognitive maps. A field study was conducted with children (n=387) in the Kadıkoy neighborhood of Istanbul during the fall semester of the 2021-2022 academic year. The study group was selected using stratified random sampling. Questionnaires and cognitive maps were created with children aged 10-14 years. IBM SPSS 25.0 statistical program was used to analyze the research data. The study used descriptive data analysis to determine frequencies and percentages. The results of the study are divided into two categories. The first consists of drawing an image map of the real environment and determining the image elements, and the second consists of spatially analyzing the content of the cognitive maps drawn by the children. Spatial content analysis of cognitive maps; i) explanation of home environment in children’s cognitive maps following Lynch’s methodology (path and landmarks); ii) Matthews’ categories for classifying children’s drawn cognitive maps. The research findings show that i) paths are drawn more frequently as landmarks in children’s cognitive maps, but landmarks are drawn in more detail and defined in writing. The second finding of the study is ii) that the reflection rate of children’s functional cognitive map drawings (elements of the built environment) from the immediate environment of their home is quite high. This study of children’s city images and cognitive mapping abilities is likely to give researchers in fields including city planning, architecture, educational sciences, cognitive psychology, and child psychology a new perspective. Günümüzde kentleşmenin artmasıyla birlikte çocukların yaşadıkları çevreyle kurdukları ilişkinin anlaşılması daha önemli hale gelmektedir. Bu araştırmanın amacı, çocukların yaşadıkları kentsel mekanla kurdukları ilişkiyi zihinlerindeki kentsel imaj öğeleri üzerinden araştırmak, çocukların ev ve yakın çevresindeki mekansal bilgiyi bilişsel haritalarına nasıl yansıttıklarını ortaya koymaktır. Bu araştırmanın alan çalışması, 2021-2022 eğitim-öğretim yılı güz döneminde İstanbul ili Kadıkoy ilçesindeki (n=387) çocuklarla gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu tabakalı örnekleme yoluyla seçilmiştir. 10-14 yaş grubu çocuklarla anket ve bilişsel harita çizimi yapılmıştır. Araştırmanın verileri IBM SPSS 25.0 istatistik programında analiz edilmiştir. Araştırmada betimsel veri analizi yapılarak frekans ve yüzdeler ortaya koyulmuştur. Araştırma bulguları iki başlık altında yorumlanmıştır. Birincisi kentsel mekanın imaj haritası çizilmesi ve imaj öğelerinin tespit edilmesi, ikincisi ise çocukların çizdikleri bilişsel haritaların mekansal içerik analizinin yapılmasıdır. Bilişsel haritaların içerik analizi; i) çocukların bilişsel haritalarında ortaya çıkan ev çevresine ait imaj öğelerinin Lynch’in metodolojisine göre (yollar ve işaret öğeleri) değerlendirilmesi, ii) çocukların çizdikleri bilişsel haritaların Matthews’in kategorilerine göre sınıflandırılasıdır. Araştırmanın bulgularına göre, i) çocukların bilişsel haritalarında yol imgesinin çizimi, işaret öğesine göre daha fazla görülmesine rağmen, işaret öğeleri daha ayrıntılı çizilmiş ve yazılı olarak tanımlanmıştır. Araştırmanın ikinci bulgusu ise ii) çocukların evlerinin yakın çevresine ait işlevsel (yapılı çevre unsurlarını) bilişsel harita çizimlerine yansıtma oranının oldukça fazla olduğu görülmektedir. Çocukların kent imajları ve bilişsel haritalama yetenekleri üzerine yapılan bu araştırmanın şehir planlama, mimarlık, eğitim bilimleri, bilişsel psikoloji ve çocuk psikolojisi gibi alanlarda yapılacak araştırmalara farklı bir bakış açısı sağlaması beklenmektedir.

421-440

Authors: Zeynep Emel Ekim

Zeyrek Çinili Hamam, mimarisi, geleneksel ısınma sistemi ve süsleme elemanları açısından önem arz eden çifte bir hamamdır. 2010 yılında başlanan Çinili Hamam Koruma- Onarım ve Rehabilitasyon Projesi sonucunda yapının hamam işlevi ve ortaya çıkan kalemişleri korunacaktır. Barbaros Hayrettin Paşa’nın İstanbul’da tesis ettiği evkafına gelir getirmesi amacıyla bu yapı inşa edilmiştir. Zeyrek Çinili Hamam’ın bir inşa veya ihya kitâbesi olmamasına rağmen, Hassa Başmimarı Sinan tarafından inşa edildiği konusunda bir tereddüt bulunmamaktadır. Mimar Sinan’ın yaptığı yapıların listesini veren tezkirelerde ve Barbaros Hayrettin Paşa’nın vakfiyesinde hamamın adı geçmektedir. Mimar Sinan, Türk klasik hamamlarının temel ilkelerine bağlı kalmak koşuluyla, hamam mimarisi plan şemasında her zaman yeni arayışlar içinde olmuştur. Restorasyon çalışmaları sonucunda hamamın erkekler ve kadınlara ait soyunmalık kısımlarında yapıya ayrı bir boyut kazandıran kalemişleri gün ışığına çıkarılmıştır. Cibali yangınları sonrasında gerçekleşen onarımlarda yapılan ilk katman kalemişleri 1850 senelerine aittir. Günümüze ulaşan en nitelikli kalemişleri ise 1850-1890 yılları arasına tarihlenir. 19. yüzyıla tarihlenen ve iki dönem şeklinde uygulanan kalemişleri bu makale ile ilk kez literatüre kazandırılmaktadır. Alt bölümlerin bezemeleri birbiri üstüne uygulanmış katmanlar halinde iken duvarların üst bölümlerinde ve kubbe geçişinde yer alan siyah-beyaz kalemişi ise tek katman halindedir. Klasik Dönem yapılarına 19. yüzyılda eklenen kalemişleri ile bu bezemeler arasında karşılaştırma yapılarak, benzerlikler örnekleri ile ortaya konulmuştur. Zeyrek Çinili Bath is a double bath, which is important in terms of its architecture, traditional heating system and decorative elements. As a result of the Çinili Bath Conservation- Repair and Rehabilitation Project, which was started in 2010, the bath function of the building and the resulting kalemişi will be preserved. This structure was built in order to bring income to the foundations established by Barbarossa Hayrettin Pasha in Istanbul. Although Zeyrek Çinili Hamam does not have a construction or revival inscription, there is no doubt that it was built by the Chief Architect Sinan. The name of the bath is mentioned in the biographies that list the structures built by Mimar Sinan and in the charter of Barbaros Hayrettin Pasha. Mimar Sinan has always been in search of new ones in the plan scheme of bath architecture, provided that he adheres to the basic principles of Turkish classical baths. As a result of the restoration works, the kalemişi in the men’s and women’s dressing areas of the bath, which added a different dimension to the building, was brought to light. The first layer of kalemişi during the repairs after the Cibali fires belong to 1850. The most qualified kalemişi that have survived to the present day are dated to the years 1850-1890. The kalemişi, which are dated to the 19th century and applied in two periods, are brought to the literature for the first time with this article. While the decorations of the lower sections are in layers applied on top of each other, the black and white kalemişi work on the upper sections of the walls and the dome transition is in a single layer. A comparison was made between the kalemişi added to the Classical Period buildings in the 19th century and these decorations, and the similarities were revealed with examples.

445-447

Authors: Ayşe Şeyma Fındık

Yayın Değerlendirme