FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi

1-28

Authors: Kadia Abdellah = الأستاذة عبدلله قادیة

تقوم السیاسة الإجتماعیة في الجزائر على مبادئ قارة منطلقھا تكفل الدولة بكل أفراد المجتمع مع إعتبار الأسرة الأساس الذي ینبني علیھ ھذا التكفل، ھذا الأخیر یتخذ أشكالا مختلفة، تتعد بتعدد الأفراد المكونین لھا و الذین یشكلون خارج الأسرة ما یعرف بالفئات الخاصة كالأطفال ، النساء، و المسنین و بربط ھذه الفئات بالأسرة و بالجرائم التي أصبحت تقع داخلھا تتأكد ضرورة إعتماد آلیات فعالة للحمایة عندما تكون الفئة المستھدفة ھي فئة الأصول لتتضاعف ضرورات الحمایة أكثر عندما یتعلق الأمر بالأصول المسنین، ما یجعل آلیات الحمایة تتنوع بین الآلیات الإجتماعیة و الآلیات الجزائیة. Cezayir’de, toplumsal siyaset, toplumun bütün fertlerinin sorumluluklarını üstlenen yerleşik prensipler üzerine kuruludur. Bu prensipler bu sorumlulukları üstlenirken aileyi de temel olarak kabul etmektedir. Aile kurumu kendisini oluşturan fertlerin ve toplumda aile dışında bulunan özel kesimlerin –ki bunlar çocuklar, kadınlar ve yaşlılar olarak değerlendirilir- çeşitliliğine göre farklılık gösterir. Bu grupların aileyle ilişkilendirilmesi ve aile içinde işlenen suçların da göz önünde bulundurulmasıyla hedeflenen kitle bu temel kitle olunca ve durum yaşlıları da ilgilendirince yaşlı fertlerin korunmasındaki etkili tedbirlerin bulunmasının zorunluluğu daha da artmakta ve bu koruyucu tedbirler toplumsal tedbirler ve cezaî tedbirler olarak çeşitlilik göstermektedir. The social policy in Algeria is built on solid principles, which state ensure all members of the community with the consideration of family foundation upon which the latter provide various forms, include a wide range of components individuals which form outside the family what is known as special categories, such as children, women, the elderly and linking these categories to the family and the crimes that happens inside. Therefore it is confirmed the need to adopt effective mechanisms of protection when the target category is the asset class to multiply the needs of protection more when it comes to aging assets, making protection mechanisms, ranging from social and penal mechanisms.

63-72

Authors: Nihan Arslan

The purpose of this study is to investigate the psychometric properties of the Turkish version of the Distress Disclosure Index (DDI). Participants were 333 high school students. In this study, as construct validity, exploratory and confirmatory factor analyses were executed. As reliability analysis internal consistency coefficients, the item-total correlations were examined. Barlett Spehericity test was applied and Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) coefficient was calculated. The consequence of analysis result displayed that the model was well fit (x²=116.05, sd=50, p=0.00, RMSEA=.063, NFI=.97, NNFI=.97, CFI=.98, IFI=.98, RFI=.95, GFI=.94, and SRMR=.45). Cronbach alfa coefficient of the items were .86. The results of analysis showed that DDI had high validity score of Turkish culture and DDI can be utilized as a valid and reliable instrument. Çalışmanın amacı Kahn ve Hessling tarafından geliştirilen Kendini Açma Ölçeğinin (KAÖ) Türkçeye uyarlanmasıdır. Ölçeğin Türkçe formu 333 lise öğrencisi üzerinde uygulanmıştır. Ölçek uyarlama çalışması kapsamında, güvenirlik, madde analizi düzeltilmiş madde-toplam puan korelasyonu ve doğrulayıcı faktör analizi ile incelenmiştir. Ölçek için yapılan doğrulayıcı faktör analizinde tek boyutlu modelin iyi uyum verdiği görülmüştür (x²=116.05, sd=50, p=0.00, RMSEA=.063, NFI=.97, NNFI=.97, CFI=.98, IFI=.98, RFI=.95, GFI=.94, ve SRMR=.45). Ölçeğin güvenirlik katsayısı. 86 olarak bulunmuştur. Yapılan analiz sonucunda, Kendini Açma Ölçeğinin Türkçe Formunun uygulandığı örneklem grubunda geçerli ve güvenilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

97-115

Authors: Hatice Çubukcu

Hicrî III. ve IV. Yüzyıllarda tasavvuf hareketi içinde öne çıkan sûfî ekollerden biri de Nişâbur Ekolüdür. Nişâbur Ekolüne mensup sûfiler “melâmet ve fütüvvet” anlayışlarıyla dikkat çekmişlerdir. Bu ekole mensup hanım sûfîlerin tasavvuf düşüncelerinde de benzer eğilimi görmekteyiz. Çoğunlukla zamanın önde gelen sûfîlerinin yakınında yetişmiş olan bu hanımlarda fütüvvet; îsâr, tevekkül, eziyet vermemek, iyiliği yaymak, halka hizmet, fakirlere yardım şeklinde tezâhür etmiştir. Söz konusu hanım sûfiler tarafından melâmet de; riya endişesi, ihlâs, özel kıyafet ve törenlere karşı olma, nefsi ithâm ve aşağılama şeklinde yorumlanmıştır. One of the sûfî-schools that played a key role in the mystical movemnet in the 3rd and 4th centuries A.H. is, of course, Nishapur School. The sûfîs who were the members of Nishapur School drew attention with their understanding of ‘Malama and Futuwwa’. It is apparent that female sûfîs who belonged to the same school cherished similar tendencies towards mystical thoughts. Futuwwa appeared in these female sûfîs who were trained by the sûfî-leaders who were distinguished at the time in such a way as altruism, absolute reliance on God, not causing any pain to living things or humans, making good deeds widespread, serving the public and helping the poor. Malama was viewed and characterized by these female sûfîs as blaming and disgracing one’s own lower-self (nafs), refusing any kind of pirvate rituals and special clothes, sincerity and anxiety of hypocrisy.

145-194

Authors: Abdurrahman Ece

Son dönemin gündemde olan en önemli konularından birisi de hadisler ve bunların ilk aktarıcıları olan sahâbîlerdir. Özellikle çok hadis rivayet eden sahâbiler daha çok gündemi işgal etmektedirler. Bu makale, hadis rivayet tarihinde önemli bir yere sahip olan meşhur sahâbî Câbir b. Abdullâh’ın hayatını, hadislerin tahammül ve edası bağlamında ele almaktadır. Hz. Câbir’in doğumundan vefatına kadar geçen bir asra yakın ömründe ikamet ettiği yerler, Hz. Peygamber ile beraber geçirdiği dönem ile sahâbe döneminde katıldığı seferler ve etkilendiği önemli siyasi ve sosyal olaylar üzerinde durulmaktadır. One of the most important issues of the last period is hadith and as-sahabah whom are first transporters of hadith. Especially whose narrated more hadith stay up very actual. This article deals with the life of famous sahabah nemed Câbir b. Abdullah who have an important place in narration history of the hadith in the context of al-tahammul and al-ada‘ of hadith. İn the article were focused on residence of Câbir, his period with Prophet Mohammad, his journey during sahaba period and political-social event which affected him.

219-239

Authors: Bekir Hergüner

İnsan zaman ve mekân algısıyla kuşatılmıştır. İnsan yapıp ettikleriyle mekânda kalıcı izler bırakmakta, zamanın aynasında bu izler takip edilmektedir. Mekân kurmanın ifade şekillerinden birisi olan kentleşme ve mekâna uygun davranış geliştirme anlamına gelen kentlileşme kavramları modernleşme ile birlikte dolaşıma giren kavramlardandır. Ülkemizdeki kentleşme ve kentlileşme pratiklerinden geleneğin şehirleri olumsuz bir biçimde etkilenmiştir. Öykü tür itibariyle insan gerçekliğini merkezine alır. Kentleşme ve kentlileşme de, modern insanın gerçekliğidir. Özellikle 1950’lerde başlayıp hız kesmeden devam eden kentleşme, kentlileşme hareketleri ve insanın durumu birçok öyküye konu olmuştur. Humanity is caught up in perception of time and space and it leaves permanent traces in space through his deeds and actions. These traces can be pursued via the mirror of time. Urbanization, which is a form of expressing creation of a space, and urbanizing, which means human beings’ developing new attitudes and behaviours according to a new space, are the two terms which were introduced by modernism. The traditional cities have been adversely impacted by urbanisation practices in Turkey and also urbanizing. Characteristically, story is based on reality of humanity. Furthermore, urbanisation and urbanizing have become the realities of modern men. Starting particularly in the 1950s, urbanisation has continued to progress without a pause and has become a subject matter along with humanity and its urbanising ways.

267-280

Authors: Sevim Zehra Can Kaya

15 Temmuz 2016 tarihinde Türkiye’de gerçekleştirilen darbe teşebbüsü ardından, darbe girişimini konu alan bir çok hikâye yazılmıştır. Bu hikâyelerinden Güray Süngü’nün “Gece” adlı hikâyesi özgün bir niteliğe sahiptir. Kesit hikâye türünde yazılmış olan “Gece”, 15 Temmuz darbe teşebbüsünün ilk saatlerini ele alır. Ana karakterin bakış açısıyla, darbe teşebbüsü karşısında Türk halkının gösterdiği direnişin ilk anları aktarılır. After the 15 July 2016 coup attempt in Turkey many stories were written about it. One of those stories is Güray Süngü’s “Gece” which is an original one among those stories. Written as a situation story “Gece” deals with the early hours of the 15 July coup attempt. The first moments of the resistance of Turkish people against the coup attempt is explained from the main character’s perspective.

313-331

Authors: Talip Mert

Hattat Afif İbrahim Efendi Osmanlı Hat tarihine adını yazdırmış hattatlardandır. O her ne kadar büyük hattatlar arasında olmasa bile, günümüze ulaşan çok az sayıdaki eserinden onun değerli bir kalem sahibi olduğu açıkça görülmektedir. Afif Efendi hat derslerini Hüseyin Hablî’den almıştır. Kendisi esasen bir devlet memurudur. Öyle olunca da her halde hat onun için bir meslek olmamıştır. Ama çok büyük bir hat merakı olduğu bize intikal eden miras listesinde apaçık görülmektedir. Onun koleksiyonunda görülen yazıların acaba ne kadarı günümüze ulaşabildi? Çünkü bugüne kadar arşivlerde görülen en zengin hat koleksiyonunu Afif İbrahim Efendi yapmıştır. Hafız Osman ve Şeyh Hamdullah gibi hat tarihinin önde gelen üstadlarının yazılarını onun büyük bir şevkle topladığı görülüyor. 85 adet muhtelif türde Hafız Osman, 68 adet de yine muhtelif türde Şeyh Hamdullah hattı toplaması onu bu alanda “tek” yapmaya yetecek bir miktardır. Calligraphist Afif İbrahim Efendi is one of the calligraphers that put his stamp on the Ottoman Calligraphy history. Even if he didn’t have a special place among popular caligraphists he had limited number of works that reach the present day and this indicates that he wrote well. Afif Efendi took his calligraphy lessons from Hüseyin Habl. He was ordinarily a public servant. In this case probably calligraphy was not his real job. But his interest in calligraphy can be seen obviously from his list of heritage (muhallefat). How many of the writings in his collection has reached the present day? Because Afif İbrahim Efendi had the richest calligraphy collection that has been in the archives till today. It is obvious that he keenly collected the calligraphies of Hafız Osman and Şeyh Hamdullah who were leading experts in the calligraphy history. He also had a good book collection according to his period. Therefore apparently he was a precious culture and art expert.

355-375

Authors: Muhammet Ü. Öztabak

Engellilik, bireyin yaşam aktivitelerini sınırlayıcı ve kısıtlayıcı zihinsel-fiziksel bozukluklardır. Aynı zamanda bireyin yeteneklerindeki ve gücündeki sınırlılık ve eksiklik durumudur. Engellilik, sadece bir sağlık sorunu değildir. Bir kişinin vücut özellikleri ile yaşadığı toplumun özellikleri arasındaki etkileşimi yansıtan karmaşık bir olgudur. Engelli insanların birçok hizmete erişimde engellerle karşı karşıya olduğu bilinmektedir. Engelli insanların da engelli olmayan insanlarla aynı ihtiyaçlara sahip olabileceği göz ardı edilmekte veya yok sayılmaktadır. Bu insanların da duygularının, isteklerinin, hayallerinin olduğu, normal insanlar kadar onların da eşit haklara sahip oldukları unutulmamalıdır. Bu araştırma, engelli bireylerin yaşamdan beklentilerini, hayallerini, korkularını, hoşlandıkları faaliyetleri, gelecekle ilgili düşüncelerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, İstanbul ilinde bir Fizik Tedavi ve Engelliler Rehabilitasyon Merkezi’nden hizmet alan engelli bireylerle gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu, Engelliler Merkezi’ndeki atölye çalışmalarına katılan engellilerden rastgele seçilmiştir. Zihinsel, ortopedik, görme ve süreğen engel gruplarından oluşan 10 kişiyle yarı yapılandırılmış görüşme yapılmıştır. Katılımcılar, sağlıklı olmak, koşmak, yürümek, evlenmek, insanlara yardımcı olmak, engellilere uygun olmayan koşulları değiştirebilmek, toplumsal yarar sağlayacak çalışmalara katılmak, okulu bitirmek gibi tüm insanların isteyebilecekleri, umut dolu beklentilerden söz etmişlerdir. Disability is a restrictive and limiting mental-physical disorder in individual’s life activities. It is also the limitations and lack of status in the individual’s ability and power. Disability is not only a health problem. It reflects the interaction between a subject’s body characteristics and features of the complex phenomenon experienced by society. It is known that people with disabilities face many barriers in accessing social services. People with disabilities are being ignored by non-disabled people can have the same needs. In this research, the life expectancy of disabled persons, their dreams, their fears, the activities they enjoy, the future is conducted to determine the relevant thoughts. This research were held in the provinces of Istanbul with the service area of the Physical Treatment and Disabilities Rehabilitation Center for disabled people. The study group was selected randomly from disabled persons participating in workshops at this Center. Semi-structured interviews were conducted with 10 persons consisting of mental, orthopedic, visual and chronic disability groups. Participants talked about hopeful expectations that all people could ask for, such as being healthy, running, walking, helping people, changing conditions that are not appropriate for the disabled, participating in work that will provide social benefits, finishing school.

395-411

Authors: Emilio Sola Castaño, çeviren Kübra Sarı Seo Lecoq

Bu makalede, İspanya’nın Altın Çağ’ında çoğu zaman yaşanmış olaylara ve bazen de duyumlara dayalı olarak çizilen ve genellikle olumsuz bir tablo oluşturan Türk imajı konusu işlenecektir. Bilindiği gibi Hristiyan dünyasında öteki olarak algılanan Türkler, Orta Çağ Avrupa’sında barbar ve amansız düşman olarak nitelendirilmiştir. Tarihi süreçte sık sık karşı karşıya gelen Türkler ve İspanyolların durumu birçok İspanyol yazarın eserine de yansımıştır. Bu makalede klasik İspanyol yazarların Türk dünyasına bakışlarına yer verilecek, özellikle Cervantes’in Türkler hakkındaki objektif tavrına dikkat çekilmeye çalışılacaktır. Aynı şekilde, İspanyol ve Türklerin paralellik arz eden durumları birtakım örneklerle açıklanacaktır. Birçok klasik dönem İspanyol yazarın eserlerini ele alarak daha geniş bir perspektiften bu dönemde ki Türklere bakış açısını yansıtması açısından bu makalenin Türkçeye çevrilmesinin önemli olduğu düşünülmektedir. In this article, the issue of Turkish image which was based on sometimes rumours and mostly the events that happened in the Golden Age of Spain –and also usually appears as a negative image- will be discussed. As it is known, the Turks, who were perceived as “the other” in the Christian world, have been described as barbarian and relentless enemies in Medieval Europe. The situation of the Turks and the Spaniards, who often confronted with each other throughout history, was reflected in the work of many Spanish writers. In this article, the classical Spanish writers’ views about the Turkish world will be discussed and especially objective attitude of Cervantes towards the Turks will be emphasized. Furthermore, parallel cases of the Spanish and Turks will be explained with some examples. Furthermore, parallel cases of the Spanish and Turks will be explained with some examples. It is thought that it is important to translate this article into Turkish as it reflects the viewpoint about Turks in this (i.e. classical) period from a wider perspective by referring to the Works of many classical period Spanish writers.

421-423

Authors: Muhammed Raşid Derşevi

"علي بولوط، البلاغة الميسرة: المعاني، البيان، البديع" bu yayının özetidir.

429-431

Authors: Mustafa H. Aydın

"Ortadoğu ve Kuzey Afrika Konuşmaları" bu yayının özetidir.

1-23

Authors: Özlem Akyol, Çiğdem Polatoğlu

Beden ve cinsiyetçi imgeler tarihsel süreç içerisinde toplumsal cinsiyet kavramlarına bağlı olarak mimari yapılarda farklı biçimlerde kullanılmıştır. Kadın ve erkeğin toplumsal rolüne bağlı olarak anaerkil, ataerkil ve eşitlikçi olarak adlandırılan üç dönemde cinslerin mimari temsilleri oluşmuştur. Anaerkil toplum düzeninde kutsal olarak nitelendirilen kadın bedenine ait dişil, ataerkil dönemde ise erili temsil eden biçimler mimari yapıları şekillendirmiştir. Toplumsal cinsiyet kavramlarının değişmesi ile yeniden inşa edilen cinsiyet tanımları eşitlikçi dönemde kendi üslubunu üretmiştir. Yapılarda kullanılan beden ve cinsiyetçi imgeler, cinslerin toplumsal statüsünü, mimarlık ve toplum düzeni arasındaki ilişkiyi okuyabilmek adına tarihin her döneminden günümüze önemli veriler taşımıştır. In the historical process, the body and sexist images have been used in different forms in architecture according as the concepts of social gender. Depending on the social roles of women and men, the architectural representations of sexes have been formed in three periods called as matriarchal, patriarchal and egalitarian. Feminine figures belonging to the female body regarded as sacred in matriarchal society and the figures representing masculine in patriarchal society have formed architectural structures. The definitions of gender reconstructed with the alteration of the concepts for social gender have produced their own style in the egalitarian period. The body and sexist images used in the structures have transferred important data from each period of the history to perceive the social status of sexes and the relation between architecture and social order.

49-60

Authors: Serhat Arslan, Yücel Gelişli

Araştırmada üstbilişsel öğretim stratejileri içeren etkinliklerin çalışmaya katılan öğrencilerde öz düzenleme becerileri ve bunların kalıcılığına etkisi araştırılmıştır. Çalışma, ön test-son test kontrol, gruplu modele göre düzenlenmiştir. Araştırmada deney ve kontrol grubunda 15 öğrenci yer almıştır. Araştırma verilerinin analizinde parametrik olmayan test teknikleri kullanılmıştır. Üstbilişsel öğretim stratejilerinin kullanıldığı deney grubundaki öğrencilerin, yapılan uygulamalar sonucunda algılanan öz düzenleme düzeylerinin arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın denenceleri üç ayrı zamanda toplanan veriler ile yapılan analiz sonucunda ortaya çıkan bulgular kapsamında tartışılmıştır. In the current study, the effects of teaching based on metacognitive teaching strategies on students’ self-regulation skills were investigated. The present study was conducted according to pre-test-post-test-control group design that is one of the experimental research methods. There were 15 students in each group in the study. In data analysis, non parametric tests were used. The findings show that teaching based on metacognitive teaching strategies increased students’ perceived self-regulation skills in the experimental group. Findings obtained from the statistical analyzes applied to the measurements made in three time periods were discussed in the context of the essays which constitute the basis of the research.

81-113

Authors: Canan Çetin, Nilüfer Vatansever Toylan, Öznur Aydıner Çakırel, Yasin Çakırel

This article probes into the meaningfulness of work as a potential mediator between paternalistic leadership and well-being as well as an outcome, being one of the dimensions of psychological empowerment. This is addressed in this preparatory study. According to hypothesis, leadership behavior, ahead of that of other influential variables, can contribute to the prediction of psychologic well-being at work. In order to measure paternalistic leadership behaviour, we have used a questionnaire-based instrument whose validity and reliability of the instrument have already been proven by Aycan in Turkey. The research hypothesis was tested using single and multiple regression by the mediating model of Baron and Kenny within a convenience sample consisting of 77 males and females working in a variety of organizations, occupations, and industries in Turkey. The results of the analyses conducted have revealed that benevolent paternalistic leadership and executive/authorized paternalistic leadership factors have significant effects on positive effect and negative effect factors of well-being construct and the work meaningfulness variable has a mediating role on these effects. In addition, it has been exhibited that executive/authorized benevolent leadership has a significant effect on fulfillment factor of well-being construct and the variable work meaningfulness has a mediating role on this effect. Additional evidence is provided herein, with respect to the fact that leadership behaviour can affect employee well-being and it is suggested that the individuals that seek creating healthier workplaces should not neglect supervision. It is argued that, for those concerned with psychosocial working conditions, it is now sufficiently justifiable to consider supervisor behaviour as a potentially influential variable. Moreover, a new model is presented in the study for assessing the supervisor behavior with the potential value for the future studies. Bu makale, paternalist liderlik ile psikolojik iyi olma durumu arasında potansiyel bir arabulucu olarak, psikolojik güçlenmenin boyutlarından biri olan iş anlamlılığını analiz etmektedir. Çalışmada belirlenen hipoteze göre, liderlik davranışı, diğer etkili değişkenlerin ötesinde, işyerinde psikolojik refahın tatmini için katkıda bulunabilir. Babacan liderlik davranışını ölçmek için, “Aycan” tarafından Türkiye’de geçerliliğini ve güvenilirliğini ispatlamış olan bir ölçek kullanılmıştır. Araştırma hipotezi tek ve çoklu regresyon kullanılarak Baron ve Kenny aracı etki modeliyle test edilmiştir. Türkiye’de çeşitli organizasyonlar, meslekler ve endüstrilerde çalışan 77 erkek ve kadın araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Yapılan analizler sonucunda; iyiliksever babacan liderlik ve icracı/yetkili babacan liderlik faktörlerinin, iyi olma yapısının altında yer alan pozitif etki ve negatif etki boyutları üzerinde anlamlı etkilere sahip olduğu ve işin anlamlılığı değişkeninin bu etkiler üzerinde kısmi aracılık rolünün bulunduğu belirlenmiştir. Ayrıca; icracı/yetkili babacan liderliğin, iyi olma yapısının altında yer alan gerçekleşme boyutu üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu ve işin anlamlılığı değişkeninin bu etki üzerinde tam aracılık rolünün bulunduğu belirlenmiştir. Araştırma sonuçları, liderlik davranışının çalışanların refahını etkileyebileceği ve sağlıklı işyeri yaratmaya çalışan kişilerin bunu göz ardı etmemesi gerektiği konusunda ilave kanıtlar sağlamaktadır. Psikososyal çalışma koşullarıyla ilgilenen kişiler için yöneticilerin davranışlarını, çalışanlar üzerinde etkili bir değişken olarak ele almak gerekebilir. Bu çerçevede, gelecekteki çalışmalar için önemli bir potansiyele sahip olan yöneticilerin davranışını değerlendirmek için yeni bir model sunulmaktadır.

135-169

Authors: Şerif Eskin

Son dönem Osmanlı edebiyatının en velût kalemlerinden Abdülhak Hâmid Tarhan, Cumhuriyet Türkiyesi’nde de varlık gösterebilmiş ve bununla beraber dönemin muktedirleri tarafından sahiplenilmiş istisnai bir tarihsel şahsiyettir. Geride bıraktığı külliyat her ne kadar teknik açıdan Cumhuriyet elitlerinin idealleri ve kültürel dönüşüm tasarıları ile tezat oluşturacak derecede “Osmanlı” hüviyetinde olsa da çeşitli yorumlama ve tevil girişimleriyle onun edebî şahsiyeti, tasarlanmaya çalışılan modern-seküler ulusal kanona bir referans hâline getirilmeye çalışılmıştır. Ölümünün (1937) hemen ardından CHP Halkevleri çatısı altında şair için düzenlenen anma törenleri kapsamında oluşan gündem ve bu merasimlerin icra ediliş biçimleri ilgili bağlamda önemli veriler barındırmaktadır. Bu çalışmada, söz konusu anma törenlerinde sergilenen ritüeller, teatral sunumlar ve şair hakkında irad edilen nutuklardan hareketle Abdülhak Hâmid’in hangi dayanaklar çerçevesinde bir ulusal deha olarak yorumlanıp mitleştirilmeye çalışıldığı ele alınacaktır. Abdulhak Hamid Tarhan was one of the most active writers of the late Ottoman period and his corpus can be evaluated as the ‘modern Ottoman’ one. Althought he continued to write in the Republican period, his style and standpoint reflects an Ottoman taste that was not fit well to the Republican elits’ aims to redress the literary genres according to their new ideals. Nevertheless after his death in 1937, Hamid’s personality, but not much his corpus, was used to create a new national(ist) memory and space around his name as was the case to the most of the literary personas. In these attempts, as a ruling and only party of the period, People’s Houses hold ceremonies to commemorate Hamid. Strangely enough these commemorations didn’t aim to respect an important writer’s corpus, but to the contrary, to perform rituals that were very convenient to the ruling elits’ aspirations to create a new, secular and modern national memory and space. This article deals with these ceremonies, rituals and commemorations held in the name of Hamid in all part of Turkey in order to show that these must be seen as a way of trying to a national myth around the Republican regime.

205-233

Authors: Esma Huveylid, Abdüsselam Mes’ûde, Bûhadide Mes’ûde

ثبتت العديد من البحوث العلمية أهمية مشاركة التلميذ في العملية التعليمية ولا يمكن للمتعلم أن يحقق غاياته بعيدا عن مساهمات المعلم، والدراسة الحالية تأتي في سياق الدراسات التي تهتم بالعلاقة بين المعلم والمتعلم، فهي تهدف إلى تقصي فاعلية التعلم التعاوني في تحسين مستوى التحصيل الدراسي لتلاميذ السنة الخامسة إبتدائي. ولتحقيق هذا الهدف ارتأت الباحثات أن يتضمن البحث ثلاث مباحث رئيسية : الأول مبحث نظري و يشتمل على السياق النظري لبروز مفهوم التعلم التعاوني و كذا التحصيل الدراسي والمبحث الثاني منهجي ويشتمل على إشكالية الدراسة، فرضياتها وتحديد للمفاهيم الرئيسية الواردة في البحث، أما المحور الثالث فهو ميداني وفيه تم شرح إجراءات الدراسة الميدانية التي قامت بها الباحثات وصولا إلى نتائج البحث وتفسيرها. وقد استخدمت الباحثات لهذا الهدف عينة تجريبية تكونت من 24 تلميذا و تلميذة وعينة ضابطة تكونت من 42 تلميذا وتلميذة من تلاميذ السنة الخامسة ابتدائي بولاية الجلفة، و قد تم تطبيق استراتيجية التعلم التعاوني على العينة التجريبية بعد التأكد من تشابه العينتين التجريبية والضابطة من حيث مستوى التحصيل ودرجات الذكاء والمستوى الثقافي والاقتصادي، أما القياس البعدي فقد تم فيه الاعتماد على نتائج تحصيل التلاميذ في الفصل الثاني. ودلت نتائج الدراسة على وجود فروق بين العينة التجريبية والعينة الضابطة في التحصيل الدراسي لصالح العينة التجريبية . Birçok bilimsel araştırma öğrencinin eğitim sürecine katılımının önemini ispat etti. Ayrıca öğretmen katkıları olmaksızın öğrencinin hedeflerini gerçekleştirmesinin mümkün olmadığını da gösterdi. Bu çalışma öğrenciyle öğretmen arasındaki ilişkinin önemini gözeten çalışmalar kapsamındadır. Çalışma, ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerine akademik başarı kazandırmada işbirlikli öğrenmenin etkinliğini araştırmayı amaçlıyor. Bu amaç doğrultusunda araştırmacılar çalışmanın üç ana bölümde incelemesi gerektiğine karar verdi. İlk olarak teorik bölüm, işbirlikli öğrenme kavramının ortaya çıkışının teorik bağlamını ve akademik başarıyı içerir. İkinci bölüm ise metodolojiktir, çalışmanın problemi, hipotezleri ve araştırmada bulunan temel kavramların tanımını kapsar. Üçüncü bölümdeyse saha çalışması yer alır, burada saha çalışmasında uygulanan prosedürler açıklanmıştır. Bu uygulamalar doğrultusunda araştırmacılar çalışmanın sonuçlarına varmışlar ve onu yorumlamışlardır. Araştırmacılar Djelfa eyaletinde ilkokul beşinci sınıfta okuyan 24 öğrenciden oluşan deney grubu ve yine 24 öğrenciden oluşan bir kontrol grubu kullandılar. Deney grubundaki öğrencilerin başarı seviyeleri, IQ skorları, kültürel ve ekonomik düzeyleri açısından benzerlikleri tespit edildikten sonra işbirlikçi öğrenme stratejileri bu gruba uygulanmıştır. İleri ölçüm ise bu gruptaki öğrencilerin ikinci yarıyıl sonu başarıları neticesinde tamamlanmıştır. Araştırmanın sonuçları ise deney grubunun lehine olmak üzere deney grubu ve kontrol grubu arasında akademik başarıda farklılıklar olduğunu göstermiştir. Many scientific research has proven the importance of student participation in the educational process and a learner can’t achieve his targets away from the contributions of the teacher. This study is in the context of studies that consider the relationship between teacher and learner and it aims to investigate the effectiveness of cooperative learning in raising academic achievement for students in the fifth year of primary schooling. In order to achieve this aim, the researchers decided that the research should include three main topics: The first is a theoretical study that includes the theoretical context for the emergence of the concept of cooperative learning and the academic achievement. The second subject is systematic and it includes the problem of the study, its hypotheses and definition of the main concepts in the research. And the third is field research, where the procedures applied in field work are explained. In line with these practices, researchers have arrived at the end of the study and have interpreted it. The researchers used an experimental group consisting of 24 students and a control group consisting of 24 students in the fifth year of primary school in the state of Djelfa. The cooperative learning strategy was applied to the experimental group after confirming the similarities between the experimental samples in terms of achievement level, IQ scores, their cultural and economic levels. And the post-measurement has been based on the results of student academic achievement in end of second semester. The results of the study showed that there were differences between the experimental group and the control group in the academic achievement in favor of the experimental sample.

267-282

Authors: Hanife Özer

Bu çalışmada çağdaş Azerbaycan edebiyatının önemli isimlerinden biri olan Elçin Efendiyev’in Mahmut ile Meryem romanı yeniden-yazma yöntemine göre incelenecektir. 1984 yılında kitap halinde yayımlanan Mahmut ile Meryem romanında yazar, Aslı ve Kerem hikâyesini alt metin olarak almış ve yeniden-yazma yöntemiyle modern bir metin üretmiştir. Efendiyev, eserini yeniden yazarken hikâyenin olay örgüsüne bağlı kalmış; ancak mesaj, olay, kişi, zaman, mekân, tür vb. unsurlara önemli ölçüde müdahalede bulunmuştur. Aslı ve Kerem hikâyesi karşısında romanına bireysel ve toplumsal olmak üzere başka temalar yerleştirmiştir. Kişi kadrosunun genişletildiği gözlenen romanda, hikâyedeki yalın kat kişilere karşı psikolojik boyutları olan kişiler yerleştirmiştir. En önemli değişiklik ise romanın temel iletisinde sezilir. Aslı ve Kerem hikâyesi aşk iletisi üzerine kurulmuşken romanın iletisi insan sevgisidir. This study will examine the novel called Mahmut with Meryem by Elcin Efendiyev, one of the most important names in contemporary Azerbaijani literature, according to the “re-writing” method. In Mahmut with Meryem, which was published in 1984 as a novel, the author took the story of Aslı and Kerem as a sub-text and produced a modern text by using the re-writing method. Although whilst re-writing her book Efendiyev remained close to the plot; she interfered significantly with the elements such as message, event, people, time, place, genre, etc.. Some individual and social themes have been added on top of the story of Aslı and Kerem. As well as expanding the cadre people with psychological depth have been placed instead of certain the plain characters in the novel. The most significant change is felt in the basic delivery of the novel. While the story of Aslı and Kerem is based on romantic love, the message of the novel is human love.

299-325

Authors: Ahmet Tak

Sabri F. Ülgener iktisat tarihine yönelik çalışması ile Türk tarihçiliği ve sosyolojisi içinde oldukça istisnai ve mümtaz bir yerde durmaktadır. Yaşadığı dönemde, Türk düşünce ve bilim hayatı açısından oldukça yeni olan iktisadi hayat ve zihniyet arasındaki ilişkiyi eserlerinin temel meselesi olarak ele almış ve düşünce ufkumuzu genişletmiştir. Yine de Ülgener’i, bu meseleyi nihayete erdiren bir kişi olmaktan ziyade yeni bir problem alanını Türk düşüncesine takdim eden birisi olarak görmemiz gerekir. Makalede Ülgener’in neleri vukufla açıklayabildiği ve nerelerde yetersiz kaldığı ve ayrıca çalışmasını yönlendiren temel siyasi saikın ne olduğunu ortaya konmaya çalışılacaktır. Son olarak Ülgener’in analizinin sosyolojik teori içinde nereye yerleştirilebileceği tespit edilmeye çalışılacaktır. Sabri F. Ülgener stands in a very exceptional and prestigious place within Turkish historiography and sociology with his work on the economic history of Turkey. As the main issue of his work, Ülgener introduced a new area of study to Turkish intellectual and scientific life: the relation between economic life and mentality. He, it is fair to say, singlehandedly expanded the horizons of our thought in this area. Nevertheless, we should consider Ülgener as a person who presents this new field of problem to Turkish thought rather than a person who says the last word on this matter or solves the problem. This article tries to demonstrate what Ülgener is able to explain explicitly and where he is inadequate as well as the basic political motive that drives his work. Lastly, it will be tried to define the position of Ülgener’s work in sociological theory.

349-373

Authors: Kadriye Figen Vardar

İstanbul’un Eyüp semtinde, 16.yüzyılın başında inşa edilmiş olan Cezerî Kasım Paşa Camii günümüzde Nişanca Mahallesi’nde yer almaktadır. Cami, tek kubbeli kare planlı bir yapı olup, giriş kapısı üzerinde yer alan kitabeye göre Sultan II. Mahmud Döneminde (1808-1839) kapsamlı bir onarım geçirmiştir. Arşiv belgelerine göre, yapının son cemaat yeri, minare gibi bazı bölümlerinde de onarımlar gerçekleştirilmiştir. Sağlam bir şekilde günümüze ulaşan yapıda renkli taş kullanımı yanı sıra, sınırlı sayıda da olsa çini, hat sanatı, ağaç işi ve kalem işi örnekleri görmemiz mümkündür. Cezerî Kasım Paşa Mosque, which was built in Eyüp district of Istanbul in the early 16th century, is located in Nişanca Neighbourhood today. The mosque is a square planned structure with a single dome and, according to the epitaph on the entrance door, has been through a comprehensive restoration within the period of Sultan Mahmud II. (1808-1839) According to archive documents, some restorations also took place on parts like the narthex and minaret. Along with coloured stones, and although limited, there are specimens of tile art, calligraphy, woodwork and hand-drawn ornament in the extant mosque.

399-402

Authors: Sedat Bilinir

Yayın Değerlendirme

407-416

Authors: Sadettin Özçelik

Yayın Değerlendirme

421-423

Authors: Berna Terzi

Yayın Değerlendirme

427-430

Authors: Ömer Faruk Köse

Haberler