Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

1-9

Authors: Hakan GÖKDAĞ, Osman KOPMAZ

ÖZET: Bu çalışmada açık kesitli bir kirişin temel mod şekli sürekli dalgacık dönüşümü ile analiz edilerek hasar yeri ve derecesi belirlenmiştir. Hasar elastisite modülündeki azalma olarak modellenmiş, hasarlı kirişin mod şeklini belirlemek için sonlu elemanlar metodu kullanılmıştır. Seçilen hasar durumlarında frekans veya eğrilik değişimlerine dayalı klasik modal analiz metotlarının yetersizliği vurgulanmıştır. Özellikle gürültülü veriyi işlemede dalgacık analizinin eğrilikten daha başarılı olduğu gösterilmiştir. Böyle bir kirişte kesit simetrik olmadığından ölçülecek mod şekli ölçme elemanının kiriş eni doğrultusundaki konumuna büyük ölçüde bağlıdır. Dolayısıyla elde edilecek dalgacık katsayılarının hasara duyarlılığı da farklı olur. Bu çalışmada hasara daha duyarlı katsayıları elde etmek için doğru ölçüm noktaları örnek bir kiriş üzerinde gösterilmiştir. Anahtar Kelimeler: Açık kesitli kiriş, Dalgacık analizi, Hasar teşhisi, Kombine eğilme-burulma, Sonlu elemanlar metodu. ABSTRACT: This paper is concerned with the determination of the damage location and extent of an open cross section beam by continuous wavelet transform on its first mode shape. To extract the mode shape, the finite element method is used, and the damage is modeled by a local decrease in the Young modulus of a beam element. The classic modal analysis techniques based on changes in frequency or mode shape curvature are demonstrated to be insufficient for the damage conditions considered. The technique of wavelet analysis is shown to be more effective than the curvature change method especially in the case of noisy data. Since the beam cross section is not symmetric, the mode shape to be measured is essentially dependent on the location of displacement transducer on the beam width, resulting that the sensitivity of wavelet coefficients to damage will be different. Therefore, in this study, it is also explained where the correct measurement locations must be to obtain the wavelet coefficients more sensitive to damage. Key words: Open cross section beam,Wavelet analysis, Damage detection, Coupled bending-torsion, Finite element method.

23-29

Authors: Adem ÇİÇEK

ÖZET: Bu çalışmada, (Bilgisayar Destekli Tasarım) BDT ortamında farklı ölçeklerde tasarlanan katı modeller arasında ölçekleme oranını tespit etmek için bir yaklaşım geliştirilmiştir. Yaklaşıma girdi olarak katı modellerin STEP “Standard for the Exchange of Product Data Model” veri dönüşüm formatı kullanılmıştır. BDT ortamında tasarlanan katı modellerin otomatik STEP dönüşümü yapılmakta ve daha sonra STEP dosyası değerlendirilerek, bu dosya yüz-kenar ilişki matrisine dönüştürülmektedir. Yeni tasarımın matrisine uyan veritabanından bir matris elde edilerek bu iki matris arasında boyutsal olmayan bir benzerlik değerlendirmesi yapılmaktadır. İki matriste temsil edilen yüzey komşuluk ilişkileri ve boyutsal olmayan nitelikler arasında tam bir eşleme var ise, parçalar arasında ölçekleme değerlendirmesi yapılmaktadır. Ölçekleme değerlendirmesinde, iki matrisin boyutsal nitelikleri arasında bir oran aranmaktadır. Bu oran var ise yaklaşım iki parça arasında ölçekleme oranı hesaplamaktadır. Anahtar Kelimeler: STEP, BDT, Ölçekleme oranı, Katı model. ABSTRACT: In this study, an approach has been developed to determine a scaling ratio between different scaled solid models designed in a CAD Computer Aided Design (CAD) environment. STEP data exchange format of solid models is used as input to approach. Automatic STEP conversion of solid models designed in a CAD environment is performed and then STEP file is mapped into a face-edge relation matrix by means of its evaluations. Nondimensional similarity assessment is conducted between these two matrices by obtaining a matrix from the database corresponding to matrix of new design. If a full matching between face adjacency relations and nondimensional attributes represented in both matrices exists, scaling assessment is done between parts. A ratio between dimensional attributes of two matrices is investigated. If this ratio exists, the approach is calculated a scaling ratio between two parts. Key words: STEP, CAD, Scaling ratio, Solid model.

41-47

Authors: Ziyaddin RECEBLİ, Kemal ATİK, Perihan SEKMEN

ÖZET: Manyetik alanın etkisiyle akışkanların hızlarının değiştiği bilinmektedir. Yapılan bazı çalışmalarda sıcaklıkla fiziksel özelliklerin değişmediği kabul edilerek manyetik alanın ısı taşınımına etkisi araştırılmıştır. Sıcaklığın etkisiyle akışkanların fiziksel özellikleri değişeceği için bu çalışmada sıcaklıkla fiziksel özellikleri değişen akışkan ile ısı taşınımına manyetik alanın etkisi incelenmiştir. Çözümde akışkana etkiyen elektromanyetik kuvveti içeren momentum, süreklilik ve enerji denklemleri kullanılmıştır. Silindirik koordinat sisteminde yazılan denklem sistemi sayısal metotlardan sonlu farklar yöntemiyle çözülerek manyetik alanın şiddetine ve akışkanın diğer fiziksel özelliklerine bağlı olarak eksenel ve radyal yönlerdeki sıcaklıklar ile Nusselt sayıları hesaplanmıştır.Çözüm sonuçlarına göre; akış yönüne dik olarak yerleştirilen manyetik alanın şiddeti artırıldığında soğutulan akışkan için hız ve sıcaklıklarda azalmalar olduğu görülmüştür. Daha önceki çalışmalarda tespit edildiği gibi Reynolds sayısının artışıyla Nusselt sayısının arttığı, manyetik alan etkisinin artmasıyla da Nusselt sayısının azaldığı bu çalışmada da gözlemlenmiştir. Elde edilen teorik sonuçlar, daha önce tarafımızdan, sabit fiziksel özellikli akışkanla yapılan benzeri çalışmanın sonuçları ile karşılaştırıldığında uyum içinde olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Manyetik alan, Isı taşınımı, Sıcaklık dağılımı, Borularda akış. ABSTRACT: In some studies, the effect of magnetic field on heat convection has been investigated given that physical properties are constant regardless of temperature. The effect of magnetic field on heat convection and fluids whose physical properties change by temperature has been investigated in this study as physical properties of fluids change by the effect of temperature. Momentum, continuity and energy equations including electromagnetic force affecting the fluid were used in the solution. Temperatures at axial and radial directions and Nusselt numbers were calculated depending on magnetic field intensity and other physical properties of fluid by solving the equation system written in cylindrical coordinates system by means of one of the numerical methods which is finite difference method. According to results, velocity and temperature of the cooled fluid decreased following an increase in the intensity of magnetic field placed vertically to flow direction. As determined in the previous one, this study also indicated that the increase in Reynolds number increases Nusselt number, and increasing the effect of magnetic field decreases Nusselt number. The theoretical results of the present study are in conformity with the results of our previous one. Key words: Magnetic field, Heat convection, Temperature dispersion, Flow on pipes.

55-65

Authors: Hüdayim BAŞAK, Murat GÜLEN

ÖZET: Bu çalışmada, İnsansız Hava Aracı (İHA) sistemlerinde bakım ve uçuş faaliyetleri esnasında ortaya çıkabilecek tehlikelerin analizi yapılarak, operasyonel açıdan riskli sahaların incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada genel olarak, risk analizi metodolojisi ortaya konulmuş ve uygulama çerçevesinde örnek bir risk yönetimi modeli geliştirilmiştir. Model oluşturulurken İnsansız Hava Aracı sistemleri üzerinde uzmanlaşmış personelin tecrübelerinden yararlanılmış, uçuş emniyetine öncülük eden uluslararası havacılık şirketlerinin kullandığı beş adımdan oluşan risk yönetim tekniği kullanılmıştır. Anahtar Kelimeler: İnsansız hava aracı, Risk Yönetimi, Kaza. ABSTRACT: In this study, it is aimed to investigate operationally risky areas by analyzing dangers which can arise during the maintenance and flight activities of Unmanned Air Vehicles (UAVs). For this purpose, a risk analysis methodology was introduced and then within the framework of the application, a sample of risk management model was developed. During the development of the model, personal experiences in the area of UAVs were benefited and a risk management technique consisting of five steps used by pioneering international aviation companies in fliht safety was utilized. Key words: Unmanned Air Vehicle, Risk Management, Accident.

77-82

Authors: Tuba İNKAYA, Hüseyin Aksel EREN, Pervin ANİŞ

ÖZET: Pamuklu tekstil mamullerinin ön terbiyesi esnasında tüketilen enerji ve su miktarının azaltılması ile atık su yükünün çevreye zarar vermeyecek standartlarda olması enzim kullanımının her adımda sağlanması ile mümkün olacaktır. Pamuklu tekstil mamullerinin enzimatik ağartması üzerine yapılan bu çalışmada enzimatik ağartmanın su ve enerji kullanımının yüksek olduğu hidrojen peroksit ağartmasının yerine uygulanıp uygulanamayacağı incelenmiştir. Saf lakkaz enziminin tek başına kullanılmasıyla yapılan denemeler sonucunda kumaşın 49 stensby derecesi olan başlama beyazlık derecesinde bir artış oluşmamış, beyazlık en fazla 51 stensby derecesine çıkartılabilmiştir. Saf enzim ve iki farklı mediatör sistem ile yapılan çalışmalarda da beyazlık artırılamamıştır. Beyazlık derecesini artırmak için çözeltiye 1000 ml/min gaz akışında oksijen ve yine 1000 ml/min gaz akışında ve 32 mg/min konsantrasyonunda ozon beslemesi yapılmıştır. Oksijen beslemesinin fazla bir etkisi olmamış ve beyazlık dereceleri 51 stensby derecesi seviyesinde çıkmıştır, ancak ozon beslemesi durumunda beyazlıklar yalnızca enzim içeren banyolarda 68, enzimle birlikte mediatör içeren banyolarda 70 stensby derecesine kadar yükselmiştir. Anahtar Kelimeler: Pamuk, Enzim, Enzimatik ağartma, Lakkaz ve Mediatör sistemler. ABSTRACT: Enzymes should be used in every step of pretreatment of cotton textiles in order to minimize energy and water consumption while keeping the effluent control within the tolerable standards. It has been investigated whether enzymatic bleaching of cotton textiles could be replaced with hydrogen peroxide bleaching, which is a water and energy consuming step. In this study, fungal laccase, laccase moderator systems and also oxygen and ozone feed to these systems have been experimented. The initial whiteness of the desizied fabric before bleaching was 49 stensby degree. This value did not increase over 51 stensby degree by use of enzyme and also enzyme moderator systems. Oxygen and ozone feeding at a gas flow rate of 1000 ml/min and ozone concentration of 32 mg/min have been conducted in order to increase whiteness. Oxygen feed did not have a considerable effect and whiteness degrees raised up to only 51 stensby degree, however, ozone feed enhanced to raise the whiteness of the fabric upto 68 stensby degree by enzyme alone and 70 stensby degree by enzyme moderator systems. Key words: Cotton, Enzyme, Enzymatic bleaching, Laccase, Mediator systems.

91-99

Authors: M. Rifat KAHYAOĞLU, Gökhan İMANÇLI

ÖZET: Türkiye’nin batısında, Ege Denizi kıyısı boyunca uzanan yoğun nüfusa sahip bölgedeki neogen yaşlı birimlerde, özellikle yağışların da etkisiyle büyük ekonomik kayıplara yol açan şev kaymaları oluşmaktadır. İzmir-Söke arasındaki dar bandı da içine alan bölgede meydana gelen, bölgesel ve küçük ölçekli şev kaymalarına karşı önlem olarak genellikle yerel müteahhitler tarafından imalatı kolaylıkla gerçekleştirilebilen betonarme istinat duvarları veya kazıklı iksa sistemleri uygulanmaktadır. Söke’de bir ilköğretim okulu bahçesinde meydana gelen heyelanın oluşma mekanizmasını araştırmak amacıyla yapılan zemin sondajları, zemin mekaniği laboratuvar ve arazi deneyleri, jeolojik ve jeofizik incelemeler yapılmıştır. Bu çalışmada, yeni bir heyelan riski altında bulunan mevcut okul binasının tekrar kullanıma geçirilebilmesi için inşa edilen çift sıra kazıklı iksa sistemine ilişkin analizler verilmektedir. Kazıkların imalatından sonra 3 inklinometre ölçümü yapılmıştır. Gözlenen ve analizler sonucu hesaplanan deplasmanların oldukça küçük değerlerde olduğu sonucuna varılmıştır. İnşaatı tamamlanan sistemde, taşıdığı moment ve gerçekleşen deplasmanlar açısından bir problem görülmemektedir. Anahtar Kelimeler: Heyelan, Kayma yüzeyinin belirlenmesi, Stabilizasyon amaçlı iksa kazıkları, Çift sıra iksa sistemi. ABSTRACT: Neogene aged units of a densely populated region of Western Turkey along the Aegean Sea coastline is susceptible to landslides causing frequent economic loss especially following raining seasons. Several landslides took place in the area covering a narrow band of the coastline between Izmir and Söke (Aydın). Countermeasures against these relatively small-scale slope failures in the region often involve construction of either reinforced concrete retaining walls or stabilizing piles, which can be easily constructed by local contractors. In this study borings, in-situ and laboratory soil mechanics tests, geophysical and geological investigations have been performed in order to investigate the landslide occurred in the yard of an elementary school in Söke township. The analysis of two rows of piled retaining system constructed to reuse the school building against a potential slides are presented. Three inclinometer measurements have been performed after completion of the bored pile system. It has been concluded that the measured and the calculated displacement values are both small. There is no problem of the built project by means of moments and displacements. Key words: Landslide, Investigations of sliding surface, Stabilizing piles, Two row of retaining system.