İnsan ve İnsan Bilim Kültür Sanat ve Düşünce Dergisi

223-241

Authors: Adem ÇELİK, Aykut AYKUTALP

Bu çalışmanın amacı, Antik ve modern düşünürlerin siyaseti nasıl tanımladıklarını ortaya koyarak, tanımlar arasındaki farkların nedenini tartışmaktır. Antik dönemde, insanın doğası gereği politik bir varlık olarak tanımlanması, siyasetin bütün insani etkinlikler içerisinde en yücesi olarak görülmesine neden olmuştur. Antik düşünürler için siyaset, müşterek meselelerin eşitlerin gözü önünde tartışıldığı ve eşitsizliği dışlayan bir çoğulluk alanı olarak kavramıştır. Antik düşünür Aristoteles siyasetin amacının “iyi yaşam” olduğunu ifade etmektedir. Buna karşın Machiavelli ile başlayan modern siyasal düşünce, siyaseti, güç, iktidar ve şiddet kavramlarıyla tanımlamıştır. Machiavelli ve ardılları için siyaset, fiziksel şiddetin meşru örgütlenmesi, güç, değer ve kaynakların otorite eliyle dağıtılması şeklinde tanımlanmıştır. Antik Yunanda kamusal-siyasal alandan dışlanan şiddet, modern dünyada politik toplumu tanımlayan merkezi kavramlardan birisi haline gelmiştir. Antik dönemde siyasal varlık (zoon politikon) olarak tanımlanan insan, modern dönemde ekonomik varlık (homo economicus) olarak tanımlanmıştır. Antikler için yaşanmaya değer yaşam siyasete adanmış yaşam iken (bios politikos), modernler için ekonomik etkinlikle ilişkili hale gelmiştir. Çalışma, Antik ve modernlerin siyasal tanımları arasındaki farkın insan ve insan yaşamının amacı konusundaki farklılıklardan kaynaklandığını savunmaktadır. The purpose of this study is to present how ancient and modern thinkers describe politics and to discuss reasons for differences seen in these definitions. In the ancient period, the identification of human being as a political entity by nature caused politics to be seen as the most supreme of all human activities. For the ancient thinkers, politics is conceptualized as a pluralist area in which the common issues are discussed by equals and also which excludes inequality. Ancient thinker Aristotle says that the purpose of politics is “good life”. However, modern political thought which began with Machiavelli identified politics with the concepts of force, power and violence. Politics is defined by Machiavelli and his successors as the legitimate organization of physical violence, the distribution of power, value and resources by authority. While in the Ancient Greece violence is excluded from the public-political sphere, It has become one of the central concepts defining the political society in the modern world. While the human being was defined as a political entity (zoon politikon) in the ancient period, it is usually seen as an economic entity (homo economicus) in the modern period. For the ancients good life means a life that is dedicated to politics; nevertheless, it has been often associated with economic activity by the moderns. This study argues that the main difference between the political definitions of ancients and moderns stem from differences between their perspectives about the aim of human and human life.

253-263

Authors: Feyza TURGAY

1960 sonrası yasalaşan sendikal hakların işçi hareketinin ve sendikaların bir katkısı olmadan, asker-bürokrat-aydın elitlerin çabalarıyla sağlandığı değerlendirmesi çalışma ilişkileri ve emek tarihi yazınında geniş bir yer tutmaktadır. Bu konudaki genel eğilim hakların oluşum sürecinde işçi hareketinin rolünü yok saymak biçiminde şekillenmiş olsa da kanımızca böyle bir değerlendirme eksik kalacaktır. Konu diğer boyutlarıyla birlikte incelemeye değerdir. Türkiye’de yaygın olarak tercih edilen, işçi sınıfı mücadelesini veya birikimini 1960’lardan başlatma eğilimi, o tarihte yükselen mücadelenin yalnızca Anayasa ve yasalarla bağlantılı olduğunu düşünmek anlamına gelir. Böyle bir düşünce 1960 öncesi birikimi yok saymaya, dahası toplumsal yaşamın çok faktörlü, çok yönlü ve çok düzeyli gelişim sürecini ihmal etmeye yol açacaktır. Bu çalışmada Türkiye’de 1961 Anayasası ile anayasal güvenceye kavuşturulan grevli toplu sözleşmeli sendikal hakların yasalaşma aşamasında (1960-1963) gerçekleşen belli başlı işçi eylemleri incelenerek, işçi sınıfının eylemlilik birikimi ve sürece olan katkıları ortaya konmaya çalışılacaktır. The claim that trade union rights are gained thanks to military-bureaucratic-intellectual elites instead of labour movement and trade unions after 1960 has been occupying a large place in labour relations and labour history literature. Even if the general tendency in this matter is to ignore the role of labour movement, this consideration does not seem right. The issue is worth analysing with other dimensions. Attempts to start labour struggle history in Turkey from the 1960’s mean that the rising struggles of these times were only related to the constitution and laws. Such a thought will lead to ignore all struggles happened before 1960’s on the one hand and the development process of social life with multidimensional and multidirectional perspectives on the other. This study investigates labour class union accumulation and its contribution to the process by evaluating the main labour movements in the time of recognition of trade union laws with right to strike in Turkey with 1961 constitution.