İnsan ve İnsan Bilim Kültür Sanat ve Düşünce Dergisi

9-28

Authors: H. Emre Bağce

Modern dünyada medya ve demokrasi iç içe işlediğinden birindeki sorunlar diğerini derinden etkiler. Medya-demokrasi ilişkisi kadar, yapılar ve etik de birbiriyle sıkı şekilde bağlantılıdır. Etik sorunlar, büyük ölçüde yapısal düzenleme ve mekanizmalardan kaynaklanır. Bu çalışma, Türkiye’de medya ve demokrasinin sorunlarını yapısal ve kurumsal bir bakışla tartışmaktadır. Türkiye’deki hâkim demokrasi zihniyetinin ve yüzde 10 seçim barajının demokrasiyi kötürüm hale getirdiği, gayri adil temsil mekanizmalarının ve siyasetçiler arasındaki kutuplaşmanın kamu menfaatini zayıflattığı tartışılmaktadır. Bu rekabette, karşıt siyasi aktörler arasındaki menfaat çatışmasının toplumun aleyhine fakat siyasetçi sınıfın lehine işlediği ileri sürülmektedir. Demokrasiye dair sorunlar medyaya da sirayet etmektedir. Medyanın yapısal ve etik sorunları bu kapsamda analiz edilmektedir. Medya sahiplik yapısı, kamusal medya kuruluşlarının durumu, tarafsız özdenetim mekanizmalarının eksikliği ve gazetecilerin kişisel etik sorunları incelenmektedir. Tüm bu yapısal ve etik meselelerde siyasetçilerin rolü özellikle sorgulanmaktadır. / Since media and democracy are intertwined in the modern world, problems in one deeply affect the other. As well as the media-democracy relationship, structures and ethics are closely linked. Ethical problems are largely caused by structural arrangements and mechanisms. This study discusses the problems of media and democracy in Turkey with a structural and institutional perspective. It is argued that the dominant mentality of democracy in Turkey and the 10 percent electoral threshold have crippled democracy, and that the mechanisms of unfair representation and polarization among politicians undermine the public interest. In this competition, it is argued that the conflict of interest between opposition political actors is against society but in favor of the political class. The problems with democracy are also circulating in the media. The structural and ethical problems of the media are analyzed in this context. Media ownership structure, the status of public media outlets, the lack of impartial self-control mechanisms, and journalists’ personal ethical problems are examined. The role of politicians on all these structural and ethical issues is also being questioned.

47-64

Authors: Ahmet Yiğitalp Tulga

Günümüzde terörizm dünyanın en büyük sorunlarından bir tanesidir. Özellikle, 11 Eylül 2001 yılında Amerika’da ikiz kulelere gerçekleştirilen terör saldırısı sonrasında, bu sorun dünyadaki çoğu ülke için çok daha büyük bir sorun haline geldi. 11 Eylül terör saldırılarının ardından dünyanın birçok ülkesi küresel terörizme karşı bir savaş başlattı. Küresel terörizm tarafından tehdit edilmeyen ülkelerin vatandaşları bile aşırılık yanlısı grupların medyada yer alan propagandalarından ve haberlerinden olumsuz etkilenmektedir. Japonya, Tayvan ve Kore Cumhuriyeti gibi Asya ülkeleri bu durumun en güzel örneklerindendir. Bu kapsamda hazırlanan bu araştırmada iki analiz ve metin analizi yapılmıştır. Bütün bu analizler R programlama dili ile gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmanın iki temel amacı ve motivasyonu vardır. Birincisi, medyanın terörizm ve terörist eylemler üzerindeki önemini göstermek ve çalışmanın ikinci temel amacı ise medyanın insanların düşüncelerini ve psikolojisini nasıl etkilediğini analiz etmektir. / Nowadays terrorism is one of the biggest problems in the world. In particular, afterward the twin towers attack in the United States on September 11, 2001, this has become a bigger problem for most of the countries in the world. Following in time the 9/11 terrorist attack, many governments launched a war against global terrorism in different parts of the world. Even the community psychology, which is not threatened by global terrorism, is negatively affected by extremist groups’ coverage in media. Asian countries like Japan, Taiwan, and the Republic of Korea are the best examples of that. For this cause, in this research two linear regression are analyzed and Taiwanese newspaper text analyses are made. The main purpose and motivation of this research is to analyze the importance of media on terrorism and terrorist acts and how the media affects people’s thoughts and psychology.

9-29

Authors: Zehra Gizem Ateş

Genetiği değiştirilmiş organizma (GDO), doğal olmayan yollarla bir canlıya gen aktarılarak DNA yapısının değiştirilmesi ile oluşan yeni organizmaya verilen addır. GDO’lar modern biyoteknolojik çalışmalar ile elde edilmektedir. Ancak bunların insan sağlığı için önemli riskleri olduğu bilinmektedir. AB’de 1993 yılında yürürlüğe giren Maastricht Anlaşması ile GDO’ların sahip olduğu sağlık risklerine karşı yasal düzenlemeler yapılması gerektiği kabul edilmiştir. Buna bağlı olarak AB hukukunda GDO’larla ilgili birçok yönerge ve tüzük kabul edilmiştir. / Genetically modified organism (GMO) refers to as a new organism which is produced by transfering artificially gene to living beings’ DNA structures. It is a well known fact that GMO is obtained throughout biotechnological studies. However, it can be argued that such production includes important risks for human health. Since the Maastrich Treaty in 1993, European Union (EU) has established legal arrangements against these health risks. By the same taken, one could analyse both regulations and directives concerning the problems of GMOs according to EU laws.

62-83

Authors: Bayram Demir

Tarihsel süreç içerisinde sağlık hizmetlerinin odak nesnesi farklı toplum ve zamanlarda değişkenlik göstermiştir. Hastalık merkezli, hasta merkezli, toplum merkezli ve insan merkezli olmak üzere sağlık hizmetinin odağına yerleşen bu kavramlar sağlık hizmeti sisteminin tasarımında belirleyici olmuşlardır. Bunlara çatı oluşturan kavramsal yaklaşımların en önemlileri biyomedikal model ve biyopsikososyal modeldir. Hastalık ve sağlık durumuna ilişkin algılamaları belirleyen bu modeller insana ve insanın sağlık durumuna ilişkin farklı sayıltılara sahiptirler. 1980’li yıllara kadar biyomedikal modelin hâkim olduğu sağlık hizmetleri ve tıbbi pratikler alanı bulunmaktadır. 1948’de Dünya Sağlık Örgütü tarafından sağlık tanımına farklı bir bakış açısı getirilmiş olması biyopsikososyal modelin doğuşunu sağlamıştır. 1980’lerde başlayan sağlık reform dalgası 1990’lara gelindiğinde sağlık sistemlerine insan merkezli sağlık hizmetiyle uyumlu kalite ve akreditasyon çalışmaları entegre edilmiştir. Çalışmada biyopsikososyal modelin sağlık ve hastalık yaklaşımının insan merkezli sağlık uygulamaları ve kalite akreditasyon çalışmalarıyla ilişkisi tartışılmıştır. / In the historical process, the focus object of health services has changed in different societies and times. These concepts, which are centered on healthcare services such as disease- centered care, patient-centered care, community-centered care and person-centered care, have been determinative in the design of health care system. The biomedical model and biopsychosocial model are the most important conceptual approaches that provide a framework for these types of care. These models, which determine the perceptions of disease and health status, have different assumptions about human and human health status. Until the 1980s, there was a field of health services and medical practices dominated by the biomedical model. The introduction of a different perspective on the definition of health by WHO in 1948 enabled the development of the biopsychosocial model. The health reform wave that began in the 1980s, and in the 1990s, quality and accreditation activities that are compatible with human-centered health care were integrated into health systems. In this study, the relationship between biopsychosocial model and person-centered health practices and quality accreditation studies is discussed.

97-126

Authors: Mustafa Erdoğan / Harun Kırılmaz

20. yüzyılda hekim ve hastalık merkezli yaklaşımlardan uzaklaşılarak hasta merkezlilik yaklaşımına geçiş başlamıştır. Hasta merkezli yaklaşımının benimsenmesi ile sağlıkta kalitenin artacağı ve bu yaklaşımın sağlığın gelişimine de katkı sağlayacağı kabul edilmektedir. Bu sayede hastalar, tedavi ve bakım süreçlerinde kararlara dâhil edilmekte ve oluşturulan bu ortak karar alma ortamı ile hasta memnuniyetinin de artırılacağı, tedavi ve bakım süreçlerinde ortaya çıkan gereksiz tanı ve testlerin ortadan kaldırılarak maliyetlerin düşürüleceği ve toplumda sağlık okuryazarlığının artarak sağlığın gelişimine katkı sağlanacağı öngörülmektedir. Literatür incelendiğinde klinik uygulamalar ve hastalık türleri gibi spesifik özelliklere göre ve özellikle hasta tedavi ve bakım süreçlerinde çalışan sağlık profesyonelleri üzerinde nicel araştırma yöntemleri kullanılarak hasta merkezli bakım araştırmaları yapılmıştır. Söz konusu araştırmalar da konu ile ilgili öngörüleri destekler niteliktedir. Türkçe alan yazında ise hasta merkezli bakım konusunda sınırlı sayıda çalışma yer almakta olup, bu çalışmalar daha ziyade birinci basamak sağlık hizmetlerinde hekim ve hasta ilişkisi üzerinde odaklanmaktadır. Bu araştırmada hasta merkezlilik ve hasta merkezli bakım kavramlarına, modellerine, hasta merkezli bakımın önündeki engeller ile olumlu ve olumsuz yönlerine yer verilmektedir. Bu çalışma ile hasta merkezlilik ve hasta merkezli bakım yaklaşımları için kavramsal bir çalışma ile alan yazına katkı sunulması amaçlanmaktadır. / In the 20th century, the shift from physician and disease-centered approaches to patient-centered approach began. It is accepted that the quality of health will increase with the adoption of patient-centered approach and this approach will contribute to the development of health. In this way, patients are included in the decisions in the treatment and care processes. It is foreseen that patient satisfaction will be increased with this common decision-making environment, the unnecessary diagnoses and tests in the treatment and care processes will be eliminated, costs will be reduced and health literacy in society will contribute to the development of health. When the literature was examined, patient-centered care researches were conducted by using quantitative research methods according to specific characteristics such as clinical applications and disease types and especially health professionals working in patient treatment and care processes. These studies support the projections on the subject. In the Turkish literature, there are a limited number of studies on patient-centered care and these studies focus on the relationship between physician and patient in primary health care. In this research, patient- centered and patient-centered care concepts, models, barriers to patient-centered care and their positive and negative aspects are included. This study aims to contribute to the field literature with a conceptual study for patient-centered and patient-centered care approaches.

1-19

Authors: Fehminaz Çabuk

Toplumların nezdinde çirkin, haram, günah ve ahlaka aykırı bir eylem olarak nitelendirilen zina, tarih boyunca toplumlar tarafından çeşitli şekilde cezalandırılmıştır. Zina suçuna tatbik olunan cezalar, toplumların hukuk ve ahlak anlayışına göre değişiklik göstermiştir. Bazı toplumlar, bu fiili işleyenleri sadece kınamakla yetinirken bazılarıysa verilebilecek en büyük ceza olan ölümle cezalandırmıştır. Osmanlı Devleti’nde umumi ahlaka aykırı bir eylem olarak nitelendirilen zina suçu, kaynağı din olan şer’i hukuk ve örfi kanunların hükümlerine uygun olarak cezalandırılmıştır. 19. yüzyılda yeni ceza kanunnameleriyle birlikte zina suçuna uygulanan cezalarda nispeten değişiklik olmuş, ancak şer’i mahkemelerin görevlerine devam etmelerinden kaynaklı olarak dini hükümlerin uygulanmasına devam edilmiştir. Ayrıca zina ve bozgunculuk yapan kadının öldürülmesi gerektiğiyle ilgili olan fetvalar tatbik edilerek kadını ve suç ortağını zina halinde görüp öldüren akrabalara, şer’en ve kanunen bir ceza verilmemiş ve bu yüzden günümüzde namus cinayetleri olarak adlandırılan cinayetler, geniş bir coğrafyaya hükmeden Osmanlı Devleti’nde azımsanmayacak derecede çok vukua gelmiştir. / Adultery, which has been described as an ugly, haram, sin and immoral act in the eyes of societies, has been punished in various ways throughout the history. Penalties for adultery crimes vary according to the law of societies and morality of societies. Some societies have only condemned these adulterous, while others have punished them with the greatest punishment that can be given. In the Ottoman Empire, the crime of adultery, which is described as an action against the public morality, has been punished in accordance with the provisions of şer’i and örfi laws. With the new criminal law in the 19th century, the penalties imposed on adultery were relatively changed. However, the implementation of religious provisions was continued due to the fact that şer’i courts continued their duties. In addition, “the woman who committed adultery and evil must have been killed related” this fetva applyed. to the relatives who saw the woman and his accomplice in adultery and killed him, şer’i law and code don’t punishment. Therefore, today’s murders, called honor killings, have become happened in the Ottoman Empire, which dominated a wide geography.

37-51

Authors: Bihter Karagöz / Hande Begüm Bumin Doyduk

Teknoloji yoğun sektörlerden biri olan lojistikte faaliyet gösteren işletmeler, hayatlarını sürdürebilmek ve rekabet avantajı elde edebilmek için birçok farklı teknoloji kullanmaktadır. Günümüz rekabetçi ürün ve hizmetleri için lojistik 4.0 uygulamaları, işletmelerin iş yapma şekillerini hızla değiştirmektedir. Çalışmada Türkiye’de lojistik hizmet sunan işletmelerin lojistik 4.0’a bakış açıları ve uygulama düzeyleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla on adet lojistik hizmet sunan işletmeye derinlemesine mülakat yöntemi ile lojistik 4.0 kavramı ve uygulamaları sorulmuş olup, bu uygulamaların işletmeleri nasıl etkilediği belirlenmeye çalışılmıştır. Buradan hareketle sektörün lojistik 4.0 uygulamalarına ilişkin bir SWOT (GZFT – Güçlü ve Zayıf Yönler, Fırsatlar ve Tehditler) analizi yapılmıştır. Lojistik 4.0 uygulamalarına sahip olsun ya da olmasın işletmeler bu uygulamaların önemini anlamış bulunmaktalar. Araştırma sonucu, bu uygulamaların ülkemiz için giderek önem kazanacağını ortaya koymaktadır. / Businesses operating in logistics, one of the technology intensive sectors, use many different technologies to survive and gain competitive advantage. Logistics 4.0 applications for today’s competitive products and services are rapidly changing the way businesses do business. In this study, the point of view of the businesses offering logistics services in Turkey towards 4.0 work logistics and their application levels have been analyzed. For this purpose, in-depth interviews with ten different logistics service providers were reached and logistics 4.0 concept and its applications were asked. The effects of these applications on was tried to be determined. From this, a SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats) analysis of logistics 4.0 applications for the sector was made. Whether businesses have logistics practice or not, they understand the importance of these practice. The result of the study demonstrates that logistics 4.0 practices will become increasingly important for our country.

737-766

Authors: Önder A. Afşar

Türkiye’de demokrasinin kurumsallaşmasına engel olan temel sorun, askerin siyasal sistemde sahip olduğu imtiyazlarıdır. Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), rejimi koruma misyonuna sahip olduğu düşüncesiyle birçok kere sivil siyasete müdahale etmiş ve her müdahaleden sonra iktidarı sivillere devrederken demokrasiye geçiş koşullarını da kendisi belirlemiştir. Darbeler sonrasında elde ettiği imtiyazlarla asker, siyasal sistem içinde güçlenmiştir. Yapılan kanuni düzenlemelerle, TSK, siyasal gücünü hukuki zemine oturtarak meşrulaştırmıştır. Belirli aralıklarla gerçekleşen askeri müdahaleler, her müdahaleyle askerin artan siyasal özerkliği, silahlı kuvvetleri ve faaliyetlerini demokratik sivil denetimin noktasından uzaklaştırmıştır. AB sürecinde önemli reformlar yapılmasına rağmen, yaşanan 15 Temmuz hadisesi Türkiye’de sivil asker ilişkileri konusunun önemini koruduğunu ve askeri darbelerin ülke için hala tehdit oluşturduğunu göstermiştir. Silahlı kuvvetlerin seçilmiş sivil otoriteye bağlanması ve sivil denetime tabi olması demokrasi açısından önemlidir. Mesele bu açıdan dikkat çekicidir. Çalışma esasen askeri imtiyazlar ve sivil asker gerilimi kavramlarıyla Türkiye’deki sivil asker ilişkilerinin yapısını inceler. / Preventing the institutionalization of democracy in Turkey, the main problem is the privilege of the military in the political system. Turkish Armed Forces (TAF) has intervened in civilian politics many times with the idea that it has a mission to protect the regime, and after each intervention, it has determined the conditions for transition to democracy while transferring power to civilians. After the coups, with the privileges obtained the military strengthened in the political system. With the legal arrangements, TAF has legitimized its political power by placing it on the legal ground. Periodic military interventions and the increased political autonomy of the military with each intervention have taken armed forces and their activities away from the point of democratic civilian control. Although significant reforms have been made in the EU process, the July 15 incident has shown that the issue of civilian military relations is still important in Turkey and military coups still threaten the country. It is important for the democracy that the armed forces depend on the elected civil authority and are subject to civilian oversight. The issue is remarkable in this respect. This study mainly examines the structure of civil-military relations in Turkey with the concepts of civil-military contestation and military prerogatives.

785-808

Authors: Hamdi Emeç / Şenay Üçdoğruk Birecikli / Burcu Kümbül Güler

Aldığı göç ile çekici bir göç destinasyonu olarak Türkiye’nin en fazla nüfusuna sahip olan İstanbul göç araştırmalarının ilgi odağını oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı İstanbul’a göç edenlerin; köy, ilçe ve il düzeyinde, kim olduğunu, sosyo-demografik faktörler açısından ortaya koymaktır. Araştırmada Türkiye İşgücü Araştırması 2015 ham verilerinden yararlanarak İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflamasından İstanbul verileri çekilmiştir. Göç modeli için önce iki durumlu (birey göç etmiş/etmemiş) ardından çok durumlu logit model uygulanmıştır. Bireylerin son on yılda İstanbul’a göç etmesi bağımlı değişkendir. İlden, ilçeden, köy-bucaktan İstanbul’a göç edip etmediği ile göç etmemiş bireylerden oluşan dört kategori mevcuttur. İstanbul’a göç etme olasılığını veren iki durumlu logit modelden elde edilen sonuçlar ile “büyük kentler genç nüfusu çekmekte, daha yaşlı nüfusu itmektedir” hipotezi desteklenmektedir. Bir diğer önemli bulgu, inşaat sektöründe çalışanların göç etme olasılığının daha fazla olduğudur. Ayrıca, bireylerin eğitim seviyesi arttıkça göreli olarak İstanbul’a göç olasılığının pozitif yönde fakat giderek azaldığı görülmektedir. /İstanbul has been focus of research interest since the city has the most dense population of Turkey as an attractive city for migration. The aim of the study is to find out who migrates to Istanbul in terms of socio-demographical factors on rural, district and urban levels. Data set of this study was drawn from Nomenclature of Territorial Units for Statistics in Turkish Workforce Survey 2015. For the migration model, first binomial logit (individual migrated/not migrated); then multinomial logit model were applied. Having migrated to Istanbul within last ten years is the dependent variable. There are four categories; migration from urban, from district, from rural and not migrated. “Large cities pull younger people, push older people” hypotheses was confirmed with the results of binomial logit model. The results also reveal that workers from the construction sector are more inclined to migrate. Moreover, as education level increases the probability of migration to Istanbul is positively but decreasingly affected.

831-851

Authors: Nurgül Özcan

Günümüzde Osmanlı Devleti’nin sembollerinden olan fesin çok eski bir tarihi vardır. Türklerin fesle tanışması, 16.yüzyılda Cezayirli denizciler vasıtasıyla olmuştur. Fesin, resmi başlık olarak kabulü, II. Mahmud döneminde, Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması sonrasına rastlar. Fes, Serasker Hüsrev Paşa vesilesiyle Osmanlı’ya getirilmiştir. Sonra da II. Mahmud’un isteğiyle resmi başlık olarak kabul edilmiştir. Fesin halk tarafından kabul görmesi kolay olmamıştır. Fes konusu sadece siyasetçilerin değil sanat camiasının da gündemine girmiştir. Şairler, fes propagandası yapan şiirler yazmıştır. Dönemin şairlerinden Antepli Aynî de yazdığı methiyelerle, düşürdüğü tarihlerle fes reformuna destek vermiş, bu sebeple padişahın iltifatına mazhar olmuştur. Çalışmamızda; fesin Türk sosyo-kültürel hayatına girişi sonrasında 18. yüzyıl şairlerinden Aynî’nin divanındaki fesle ilgili unsurlar tespit edilmiş, şairin fes meselesine yaklaşımı ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Ayrıca Osmanlı sosyal hayatını derinden etkileyen fes reformunun o dönemde yaşayan bir şairin nazarından edebiyata nasıl yansıdığı incelenmiştir. / The fez, known as a symbol of the Ottoman’s nowadays, has an ancient history. Turks met the fez in the 16th century by way of the Algerian sailors. It’s official acceptance come across the period of the Mahmud II, with the disbandment of the corps of janissaries. The fez was brought to the Ottoman life by seraskier Hüsrev Pasha. After that, with Mahmud II’s request it became the periods’ official headwear. But nevertheless, the acceptance of the fez by the society was not that easy. There with the fez was not only the topic of the politicians, but also became the topic of the artists. The poets wrote poems to make the fez propaganda. Aynî from Antep, was one of the poets of this period, honored with compliments by the sultan, because of his supportive praises and chronograms about the fez reform. This work contains the elements related to the fez in Aynî’s divan and deals with the poet’s approach to the fez problem in detail. Also this study reflects the poet’s perspective on the fez reform that had an impact on Ottoman social life of this time and how he transferred this subject to the literature.

865-881

Authors: Aziz Şeker

Sabahattin Ali’nin Kuyucaklı Yusuf’u, yazıldığı sosyal-tarihsel dönemin toplumsal yapısının birçok özelliğini başarıyla işlemiş bir romandır. Sosyal içerikli bu roman, 1900’lü yılların başında Ege’de farklı kültürlerden insanların bir arada yaşadıkları bir kasabada; ailesi eşkıyalar tarafından katledilen kimsesiz Yusuf’un evlatlık alındığı ailedeki durumunu, kendisiyle ve toplumla ilişkisinin yanı sıraromanın geçtiği toplumsal gerçek içinde farklı toplumsal tabakalardan insanların, grupların ekonomik, sosyal kültürel yönlerini de konu ediniyor. Romanda, toplumsal cinsiyet hiyerarşisini inşa eden erkeklerin egemen olduğu ataerkil bir toplumda, kadınların sosyal konumlarını yakından görüyoruz. Bu çalışmada, toplumsal cinsiyet kurulumunun kadınların aleyhine olduğu bir toplumsal sistemi romanda geçen olaylar ekseninde tartışırken, romanın kadın kahramanlarının (Muazzez, Şahinde, Çineli Kübra) yaşamlarını da psikososyal açıdan ele alacağız. Roman kadın kahramanlarının, toplumsal gerçeği yansıtan toplumsal cinsiyet olgusundan yola çıkılarak analiz edilmesinin, cinsiyetçi dilin romandaki görünürlüğünü de eleştirel olarak değerlendirmemize katkı sağlayacağı düşünülmektedir. / Sabahattin Ali’s Kuyucaklı Yusuf is a novel that successfully reflected many aspects of the social structure of the social-historical period in which it was written. Set in a district where people from different cultures lived together in the early 1900s, this novel with social content is about Yusuf the orphan, whose parents were murdered by bandits, in a family who adopted him and his relations with both himself and the community in which he lived. Moreover, the write treats the social and socio-cultural aspects of people from different social strata in the social reality where the novel is set. In the novel, we see closely the social status of women in a patriarchal society in which the men who build the gender hierarchy are the dominant gender. In this study, we will discuss a social system where gender is against women in the context of the events in the novel and examine the lives of female heroes (Muazzez, Şahinde, Çineli Kübra) from a psychosocial perspective. Analysis of novel female heroes based on the gender phenomenon reflecting social reality is thought to contribute to a critical evaluation of the visibility of sexist language in the novel.

395-411

Authors: Hasan Acar

İnsanoğlunun ataları olarak kabul edilen Âdem ile Havva’dan beri “kadın” doğanın ve yaşam şartlarının tüm zorluklarına rağmen dünya üzerinde var olmuştur. “Kadın”, bu varlığını sürdürmek için sürekli bir mücadele içerisinde bulunmuştur. Bu mücadelenin boyutu, her toplumun kadına olan farklı yaklaşımıyla şekillenmiştir. Dünya medeniyeti içerisinde, Türk kültür ve devlet geleneğinde “kadın” önemli bir değere sahiptir. Bu değerin ortaya çıkmasında şüphesiz Türk kültürünün sahip olduğu geleneksel bakış açısı büyük rol oynamıştır. Günümüz dünyasında ortaya çıkan hızlı teknolojik ve toplumsal değişimlerin etkisiyle Türk kültür ve geleneğinde “kadın”, toplumun sağlam temeller üzerinde inşa edilmesi ve aile yapısının sağlıklı bir şekilde devam etmesi için çok önemli role sahiptir. Bu çalışma, Eski Türklerden günümüze kadar geçen sürede”kadın”ın devlet ve toplum açısından taşıdığı önemi ifade etmeyi amaçlamaktadır. / Since Adam and Eve, who are regarded as the ancestors of mankind, “women” have existed on the earth despite all the difficulties of nature and living conditions. The “woman” has been in a constant struggle to maintain this existence. The dimension of this struggle is shaped by the different approach of women in every society. Within the world civilization, “woman” has an important value in Turkish culture and state tradition. Undoubtedly, the traditional perspective of Turkish culture played a major role in the emergence of this value. With the effect of rapid technological and social changes in today’s world, “women” has a very important role in the Turkish culture and tradition to build society on solid foundations and to maintain the family structure in a healthy way. This study aims to express the importance of “women in terms of state and society from the ancient Turks to the present.

431-451

Authors: Ali Arslanoğlu

Hasta güvenliği önemini artan bir konudur. Hasta güvenliği için hasta güvenliği kültürünü artırmak gereklidir. Bu çalışmadaki amaç hasta güvenliği kültürünü artırmak için etkili iletişimin etkisini ve iç girişimciliğin aracı rolünü belirlemeye çalışmaktır. Araştırmada daha önce geçerlilik ve güvenirliliği yapılmış olan etkili iletişim, iç girişimcilik ve hasta güvenliği kültürü ölçekleri kullanılmıştır. İstanbul ilinde faaliyet gösteren bir özel hastane çalışanları araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Araştırmaya 498 kişi katılmıştır. Araştırma Eylül 2018-Aralık 2018 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmaya katılanların; %75,5’i kadın, %54,8’i evli, %87,3’ü 40 yaş altında, %29,9’u ön lisans, %29,5’i lisans mezunu, %50,4’si haftalık 41-50 saat arasında çalışan ve %48,8’inin hemşire olduğu görülmektedir. Araştırma değişkenlerinin ilişkisi 0,196, 0,402 ve 0,452 olarak bulunmuştur. Etkili iletişim ve iç girişimciliğin, hasta güvenliği kültürünü etkilediği hipotezleri desteklenmiştir. Etkili iletişimin iç girişimciliği etkilediği hipotezi desteklenmiştir. Etkili iletişimin hasta güvenliği kültürü üzerine etkisinde iç girişimciliğin aracı etkisi olduğuna dair hipotez desteklenmemiştir. / The importance of the patient safety is an increasing issue. It is necessary to increase the patient safety culture for patient safety. The aim of this study is trying to determine the impact of effective communication and the metioting role of internal intrapreneurship to increase patient safety culture. In this study effective communication, internal intrapreneurship and patient safety culture scale was used which had been validated before. A private hospital staff operating in the province of Istanbul constitutes the population of the research. 498 people participated in the study. The study was conducted between september 2018 and December 2018. 75,5% of the participants were women, 54,8% were married, 87,3% were under the age of 40, 29,9% were foundation year; 29,5 were bachelor’s degree, 50,4% were working between 41 and 50 hours per week and 48,8% were nurses. The correlation of research variables was found as 0,196, 0,402 and 0,452. The hypotheses that effective communication and internal intrapreneurship affect the patient safety culture has been supported. It suopported the hypotheses that effective communication influenced internal intrapreneurship. The hypothesis that internal intrapreneurship has an intermediary effect on the impact of effect communication on patient safety culture has been supported.

477-492

Authors: Ahmet Emre Ateş / Onur Gökçeler

Çok partili dönemde Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün çıktığı yurt gezileri, onun yönetim anlayışının nasıl değiştiğini göstermektedir. 1946’nın başında çok partili sistemin bir deneme olarak görüldüğü dönemden, 12 Temmuz Beyannamesinin yayınlanmasıyla bu sistemin artık kalıcı olduğunun anlaşıldığı döneme kadar olan süreçte Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün de yönetim anlayışı değişmiştir. İşte bu değişim onun çıktığı yurt gezilerinden takip edilebilmektedir. Yapılan çalışmada yurt gezileri, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün yönetim anlayışının değiştiğini gösteren siyasi davranışlar ve olaylar üzerinden açıklanacaktır. Ayrıca bu dönemde Cumhurbaşkanı İnönü’nün çok partili hayatla ilgili olarak attığı siyasi adımların etkileri de yurt gezileri içerisinde tartışılacaktır. Bu bağlamda önce, çok partili sistemin başlangıcında Milli Şef ve partili kimliğinin ön planda olduğu yurt gezileri değerlendirilecektir. Sonrasında ise partili kimliğini geride bırakıp partilere görece eşit uzaklıkta olduğunu gösterdiği ve 12 Temmuz Beyannamesinin etkilerinin görüldüğü yurt gezileri incelenecektir. / During the multi-party period, President Ismet Inönü’s nationwide tours have been showing how his concept of governance has changed. From the period when the multi-party system was seen as an experiment in the beginning of 1946, until the time when this system was understood to be permanent with publication of the July 12 Declaration, President Ismet Inönü’s concept of governance has changed. This change can be traced from his nationwide tours. In this study, nationwide tours will be explained through the political behaviors and events that show that President Ismet Inönü’s concept of governance has changed. In addition, the effects of the political steps taken by President Inönü in connection with multi-party system in this period will be discussed in nationwide tours. In this context, firstly, nationwide tours will be evaluated at the beginning of the multi-party system when his National Chief and party identity was effective. Afterwards, nationwide tours, which have been showing that he has left his party identity behind and has been equal to the parties and the effects of the July 12 Declaration will be reviewed.

525-542

Authors: Hicret Çimen / Semra Benzer

Bu araştırma, fen bilgi ve sınıf öğretmenliği bölümlerinde okuyan öğretmen adaylarının sürdürülebilir çevreye yönelik tutumlarını incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma 2017-2018 Eğitim- Öğretim döneminde Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde eğitim görmekte olan 342 fen bilgisi ve 324 sınıf öğretmeni adayıyla yürütülmüştür. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Verilerin elde edilmesinde kişisel bilgi formu ve “Sürdürülebilir Çevre Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre öğretmen adaylarının genel anlamda sürdürülebilir çevreye yönelik tutumları yüksek düzeyde bulunmuştur. Ayrıca bölümler arasında fen bilgisi öğretmenliği bölümünde okuyan öğretmen adayları lehine, cinsiyete göre ise kız öğretmen adayları lehine anlamlı fark vardır. Fen bilgisi öğretmen adaylarının sınıf düzeyleri arasında fark olup olmadığına bakıldığında sınıf düzeyleri arasında fark bulunamamıştır. Sınıf öğretmenliği sınıf düzeylerine bakıldığında 1-2 ve 2-4. sınıflar arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Ayrıca öğretmen adaylarının anne eğitim durumu, baba eğitim durumu, aile gelir durumları, mezun oldukları lise ve yaşadıkları yerleşim birimine göre de aralarında anlamlı fark bulunamamıştır. / The aim of this study was to investigate the attitudes of prospective teachers studying in science and classroom teaching departments towards sustainable environment. The research was carried out with 342 science teachers and 324 classroom teacher candidates who were studying in Gazi University Faculty of Education during the 2017-2018 academic year. Screening model was used in the research. Personal information form and Sustainable Environment Attitude Scale were used to obtain data. According to the findings obtained from the research, prospective teachers’ attitudes towards sustainable environment were found to be high. There is a significant difference in favor of prospective teachers in science teaching departments and in favor of female teacher candidates according to gender. There was no difference between the grade levels of science teacher candidates. A significant difference was found between the 1-2 and 2-4 classes of classroom teaching class levels.

553-572

Authors: Davut Karaman

Çok katlı pazarlama sistemi gelişmiş ülkelerde yaygın olarak uygulanmaktır. Türkiye’de ise öncü olarak 1990’lı yıllarda uygulanmaya başlamış ve hızlı bir gelişme göstererek günümüzde birçok yerli firma tarafından da uygulanan bir sistem haline gelmiştir. Çalışmanın amacı, çok katlı pazarlama sistemlerinin girişimcilerine sunduğu imkânları ve bunların girişimciler tarafından algılanma derecesini ortaya koymak olarak belirlenmiştir. Bunun yanı sıra, pazarlama ağının girişimcilerine sunduğu ortalama kazancı, istihdama etkisini, kariyer olanaklarını ve bireyleri çok katlı pazarlamaya yönlendiren sebeplerin tespiti çalışmanın alt amaçlarını oluşturmaktadır. Örneklem grubundan toplanan verilerle yapılan faktör analizi sonuçlarına göre katılımcıların verdikleri cevaplar Bireysellik ve Kişisel Katkı, Firma Katkısı, Firma Teşviki, Ürünler ve Sunulan İmkanlar ve Gelir olmak üzere beş boyut altında toplanmıştır. Geneli itibariyle bir ağ pazarlama sistemi olan One more istihdam ve ek gelir anlamında ekonomik faydalar sağlamaktadır. Sistemin sunduğu olanaklar, katılımcılar tarafından cezbedici bulunmaktadır. / The multi-level marketing system is widely applied in developed countries. In Turkey, it has started to be implemented as a pioneer in the 1990s and today has become a system that has been applied by many domestic companies have seen rapid growth. The aim of the study is to reveal the opportunities offered by the multilevel marketing systems to the entrepreneurs and the extent of their perception by the entrepreneurs. In addition, the sub-objectives of the study are the determination of the average earnings of the marketing network, the effect on employment, career opportunities and the reasons that lead individuals to multilevel marketing. For this purpose, the survey was applied to the entrepreneurs in the One More multi-level marketing system that entered the market as an indigenous company in recent years and the data obtained were analyzed.

633-671

Authors: Mehmet Özçağlayan / Filiz Yavuz Çakıcı

Nükleer enerji hükümetler üstü bir konu; bir devlet politikasıdır. Dolayısıyla siyasi görüşleri farklı olsa da 1970’lerden itibaren hükümetler eliyle nükleer enerjiye geçiş sürecinde ısrar edilmiştir. Öte yandan nükleer enerji, başta yöre insanı olmak üzere tüm halkın yaşamını etkileyecek nitelikte bir konudur. Bu yüzden sürecin başarıya ulaşması, halkın, Türkiye’nin nükleer enerjiye geçişine rıza göstermesine bağlıdır. Medya ise halkın rızasını sağlamak için egemen söylemi yeniden ve yeniden üreterek yayan bir kurum olarak karşımıza çıkmaktadır. Kavramsal temelini Gramsci’nin hegemonya kuramının oluşturduğu bu makalede, Teun van Dijk’in Eleştirel Söylem Analizi disiplininden yararlanılarak, Bülent Ecevit’in başbakanlık koltuğuna oturduğu 11 Ocak 1999 ile Akkuyu nükleer santral ihalesini iptal ederek nükleer enerji konusunu rafa kaldırdığı 25 Temmuz 2000 tarihleri arasında, nükleer karşıtı hareketin Milliyet gazetesindeki temsiliyetine odaklanılmış ve bu süreçte, Milliyet gazetesinin nükleer enerjiyle ilgili egemen söylemi üretip üretmediği ve topluma karşı sorumluluğunu ne kadar ve nasıl yerine getirdiği değerlendirilmeye çalışılmıştır. / Nuclear energy is a supra-governmental issue and a state policy. Therefore, although their political views were different, transitioning to nuclear energy by governments since the 1970s has been insisted. Contrarily, nuclear energy affects all people’s lives. Hence, the success of Turkey’s nuclear phase-in depends on the general public’s consent. To provide it, the media emerges as an institution reproducing the dominant discourse. The article, having a conceptual base from Gramsci’s theory of hegemony and using the discipline of Teun van Dijk’s Critical Discourse Analysis, focuses on the representation of the anti-nuclear movement in the Milliyet Daily between January 11, 1999, when Bülent Ecevit became the Prime Minister, and July 25, 2000, when the Akkuyu Nuclear Power Plant bid was cancelled; and in this process, it was evaluated whether the Milliyet Daily produced the dominant discourse on nuclear energy and how and how much it fulfilled its responsibility towards society.

691-712

Authors: İrfan Paçacı

İnsanlığın ortak kültür mirasını oluşturan duygu ve düşüncenin “paylaşımcı ve etkileşimsel işbirliği”nin ortaya çıktığı alanlardan biri olarak müzik; barış ve özgürlüğün birleştiği bir faaliyet alanıdır. Ancak müzik bu işlevin de ötesine geçen işlevlere sahiptir. Uyum, işbirliği, ahenk, uzlaşı, aklın ve duygunun işbirliği, ortak değerleri yaşatmanın, madde ve mananın birlikte üretim yaptığı, söz ve ezgi olarak somutlaştığı bir faaliyet alanıdır. Bu özellikleri taşıyan diğer bir toplumsal faaliyet olan siyaset ile ortak özelliklere sahiptir. Siyaset hem birlikteliği hem de farklı olmayı ortaya koymanın mekanizmalarını ve değerlerini temsil etmektedir. Çağdaş devletlerde demokratik toplumun gerekleri arasında yer alan müzik ve siyaset kültürel bir gösterge oluşturmanın ötesinde toplumun gelişiminde iki önemli katalizör olma potansiyeline sahiptir. Her ikisi de işbirliği ve uyumun işlevsel ve kültürel malzemelerinin üretildiği ve toplumsal hayata kazandırıldığı alanlardır. Bu çalışmanın temel hipotezini; müzik ve siyasetin toplumu özgürlük ile besledikleri oranda demokrasinin yaşamasına ve gelişmesine pozitif katkı sağlayacakları yaklaşımı oluşturmaktadır. / Music is one of the areas in which the emotion and thought which have constituted the common cultural heritage of humanity that led to the development of “communion and interactive cooperation” and it is also a field of act uniting peace and freedom. However, music has functions that go beyond this function. Compliance, cooperation, harmony, reconciliation, cooperation of mind and emotion is a field of activity for keeping the common values, whereby material and meaning are produced together, and embodied as words and melodies. It has common features with politics, which is another social activity with these characteristics. Music and politics, which are among the requirements of the democratic society in contemporary states, have the potential to be two important catalysts in the development of society beyond forming a cultural indicator. Both are the areas in which the functional and cultural materials of cooperation and harmony are produced and brought into social life. The basic hypothesis of this study is that music and politics contribute positively to the survival and development of democracy.