ASOS journal

1-11

Authors: Mikail TEL

Bu çalışmanın amacı, ilköğretim 1. 2. ve 3 sınıf hayat bilgisi ders kitaplarında bulunan metin ve görselleri spor ve boş zaman aktivite çeşitleri açısından incelemektir. Bu araştırmada 2013- 2014 eğitim öğretim yılında okutulan MEB 1, 2 ve 3. sınıflarda hayat bilgisi ders kitabındaki spor ve boş zaman teması içerik ve nicelik bakımından betimsel tarama yöntemiyle değerlendirilmiştir. Birinci sınıf hayat bilgisi ders kitaplarında boş zaman aktivite çeşitlerine daha yüksek oranlarda yer verilmiş, spor branşı olarak ta futbol, daha fazla görselde yer almıştır. İkinci sınıf hayat bilgisi ders kitabında spor 2 ayrı başlık, boş zaman aktiviteleri de 6 ayrı başlıkta yer aldığı görülmüştür. Spor ve boş zaman aktivitelerinin ayrı bir başlık olarak ele alınması önem arz etmektedir. Boş zaman aktivitelerinin hem sözel olarak hem de görsel olarak çeşitlerinin fazla olduğu görülmüştür. Üçüncü sınıf hayat bilgisi ders kitabında spor ve boş zaman aktiviteleri görsel olarak çeşitliliğinin fazla olduğu görülmüştür. Kitapta spor branşlarındaki çeşitliliğe fazlaca yer verilmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda hayat bilgisi ders kitabında spor ve boş zaman temasının var olduğu belirlenmiştir. Görseller ve metinlerde oranın %10 olduğu belirlenmiştir. Tüm kitaplarda %15’ lere çıkarılması spor sevgisinin boş zaman aktivitelerine katılma alışkanlığını kazandırılmasında etkili olacaktır.

28-43

Authors: Oktay KIZILKAYA - Gülbahar ÜÇLER

Bu çalışmada kadınların işgücüne katılımının toplum yapısı üzerindeki etkileri incelenmektedir. Bu amaçla kadın istihdamının boşanma ve doğurganlık üzerinde etkisi ampirik testlerle analiz edilmektedir. Ayrıca kadın istihdamı ve boşanma oranları konusunda ülkemizde bölgesel farklılıklar oldukça etkilidir. Bu nedenle çalışmada TÜİK’in Düzey-1 sınıflandırılması kapsamında 12 bölgeye ait veriler kullanılarak çalışmanın ampirik kısmı oluşturulmuştur. Çalışmada öncelikle serilerin durağanlık düzeyleri incelenmiş ve eşbütünleşme testleri ile (Panel Pedroni, Kao Eşbütünleşme ve Johansen Fisher Panel Eşbütünleşme) seriler arasında uzun dönemli ilişkinin varlığı tahmin edilmiştir. Bölgesel farklılıkların tahmin sonuçları üzerindeki etkilerini test etmek için Panel DOLS ve Panel FMOLS yöntemleri ile bölgesel katsayılar belirlenmiştir. Uygulama sonuçlarına göre Türkiye’de kadın istihdam sayısındaki artış boşanmayı pozitif yönde etkilerken, doğurganlığı negatif yönde etkilemektedir. Ayrıca Panel FMOLS ve Panel DOLS sonuçları bu konuda bölgesel farklılıkların olduğunu ispatlamaktadır.

58-69

Authors: Elif AKTAŞ - Leyla ALBAYRAK ŞENTÜRK

Ahmet Mithat Efendi (1844-1912) romancı kimliğinin yanında bilim, fen ve edebiyatın hemen her sahasında yazılar yazmış, hayatı boyunca çıkardığı dergi ve gazetelerde yazdıklarından başka iki yüz kadar da kitap yayınlamış bir Tanzimat devri aydınıdır. Dönemin öncü yazarlarından olan Ahmet Mithat, yazdıklarıyla okuyucusuna çok şey öğrettiği için “ilk hoca” adıyla anılmaktadır. Buna rağmen, yazarın halkı değişik konularda bilgilendirmek amacıyla yazılmış eserlerinden günümüzde gereği gibi faydalanılmamaktadır. Bu çalışmanın amacı, Ahmet Mithat’ın çocuk eğitimi konusundaki görüşlerini tespit etmek ve bu görüşleri çağdaş eğitim anlayışıyla karşılaştırarak benzerlik ve farklılıkları ortaya koymaktır. Çalışmada, yazarın doğrudan eğitimle ilgili olarak kaleme aldığı eserler, çoğu Osmanlı Türkçesi ile yazılmış orijinallerinden olmak üzere, içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Söz konusu çalışmanın sonucunda, Ahmet Mithat’ın çocuk eğitimi konusunda kendi döneminin çok daha ilerisinde fikirlere sahip olduğu ve bu fikirlerin günümüz eğitim anlayışıyla örtüştüğü görülmüştür. Bu sonuç, öncü bir Türk aydınının gözüyle çocuk eğitimi alanında katettiğimiz mesafeyi ortaya koyması açısından önemlidir.

109-117

Authors: Abdulmuttalip ARPA - Abdullah DİLEK

Mezopotamya coğrafyası medeniyetlerin hafızasında derin köklere sahiptir. Bu kökler sadece etnik topluluklarda değil, birçok dini ve mitolojik gelenekte de izlere sahiptir. Mezopotamya havzası, monoteist gelenekler denilen Yahudilik Hıristiyanlık ve İslamiyet açısından ontolojik bir öneme sahiptir. Zira bu üç dini geleneğe göre de insanlığın hayata başlaması Mezopotamya’da gerçekleşmiştir. Bu çalışmamızda Mezopotamya havzasının bu konumu, evrensel bir olgu olarak tüm kültürlerde görülen Hz. Nuh ve tufan olayı ile birlikte ele alınacaktır.

148-168

Authors: Ayhan DEVER

Sosyoloji bilimi 19. yüzyılda Fransa’da ortaya çıkmış ve hemen ardından ikinci evi olarak Türkiye’ye gelmiştir. Özellikle Osmanlı’nın içerisinde bulunduğu kötü şartlardan kurtulması amacıyla bir kurtarıcı olarak sarıldığı sosyoloji, ilk başlarda birtakım tercüme eserler dâhilinde geliştirilmeye çalışılmış, sonrasında ise bazı yerli yazarlar telif eserler üretmiştir. Bu eserler dâhilinde bazı çalışmalar yapılmaya, sosyoloji ülke geneline yayılmaya başlamıştır. Yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti ile birlikte sosyoloji, daha da hızlı bir gelişim içerisine girmiş ve ülke geneline yayılarak özellikle bazı okullarda ders olarak okutulmaya başlamıştır. Böylece sosyoloji, ortaya çıkışının üzerinden fazla zaman geçmeden ülkemizde hemen herkesin duyduğu, üzerine konuştuğu bir bilim dalı haline gelmiştir. Bu gelişimin temelinde ise bu eserlerin, o dönem sosyolojisine ait bilgilerin, ülkemize aktarılması ve oluşturulmak istenen “Cumhuriyete sahip çıkan bireyler yaratma” çabası yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı erken Cumhuriyet döneminde, yerli düşünürler tarafından Türkçe olarak yayımlanan sosyolojiye giriş mahiyetindeki kitapların karşılaştırmasını yapmak ve bulguları değerlendirmektir. Özellikle çalışmanın alanında giren 1929-1947 yılları arasında yayımlanmış 11 adet kitaba ulaşılarak, bu kitapların içeriklerine değinilmiş ve sonrasında da dönemin sosyolojisine ilişkin bir takım açıklamalarda bulunulmuştur. Çalışmanın sonuç kısmında ise adı geçen kitaplardaki bilgiler dâhilinde bir takım sonuçlara ulaşılmış ve çalışma sonlandırılmıştır. Ayrıca bu çalışma ile birlikte ülkemiz sosyoloji tarihine de katkı sunulması planlanmıştır. Çünkü araştırmaya konu olan döneme ilişkin sosyoloji literatüründeki çalışmaların azlığı dikkat çekicidir.

180-196

Authors: Ali İhsan ÖZEROGLU

Gerek kurumsal gerekse aile şirketlerinde, çalışanlar tarafından haksız kazanç elde etmek amaçlı çeşitli yolsuzluk, usulsüzlük ve hileler yapılmaktadır. Yapılan hilelerin arkasında bulunan bahaneler, yönetimdeki eksikliği, tedbirsizliği ortaya koyarken kimi zaman da yönetimdeki çaresizliği de sergilemektedir. Çünkü alınan tüm önlemler ve oluşturulan denetim sistemleri “herkese %100 güvensizlik” esasına göre oluşturulamamaktadır ve güven duyulan birkaç kişi muhakkak sistemin içinde bulunmaktadır. Bu yüzden denetim sisteminde “insan” unsuru oldukça hile kavramı da hep olacaktır. İşletmelerde hilenin önlenmesi amacıyla yönetsel olarak alınan tedbirlerden biri yönetimi kademeleştirerek sorumluluklar verilmesidir. Burada amaç hilenin oluştuğu kademenin tesbit edilmesi ve gerekli önlemlerin daha o kademe alınmasıdır. Önlem, kademe görevlisine verilen sorumlulukla gerçekleştirilmek istenmektedir. Denilebilir ki işletmelerdeki dikey yapılaşma, kademe bazında çalışanları başarıya motive etme nedeniyle olduğu kadar, hileyi önlemenin de bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Yatay yapılanmalarda “iç denetim” ve “iç kontrol” gibi mekanizmalarla “ oto kontrol” sistemleri oluşturularak hilenin önüne geçilmeye çalışılmıştır. Bu mekanizma hileyi ortadan kaldırmaya yetmemiş olsa gerek ki “teftiş kurulları” mevcut yerlerini korumaya devam etmektedir. Bilindiği üzere iç denetim ve iç kontrol işlem hatalarını ve hileleri ortadan kaldırmaya yönelik proaktif çözümler iken, “teftiş” ; hata, kusur, hile ve suç bulmaya yönelik etkinliktir. Bu çalışma insanları hileye yönelten unsurları incelediği gibi önlemler hakkında bilgi vermeyi de amaçlamaktadır.

218-233

Authors: Ayhan SERHATERİ - Emre YILDIRIM

İnternet ve bilgi teknolojilerinin gelişmesi birçok alanda olduğu gibi eğitim alanında da değişiklikler getirmiştir. Bu gelişme öğretmen-öğrenci etkileşimini fiziksel ortamdan alıp sanal ortama taşmıştır. Bu çalışmada bir sosyal paylaşım sitesi olan Facebook’un eğitime sağladığı katkı araştırılmıştır. Facebook’un hem paylaşım hem de iletişim temelli altyapısının yükseköğretimde olumlu bir etkisinin olup olmadığı incelenmiştir. Bu bağlamda Sakarya Üniversitesi İşletme Fakültesi öğrencilerine hazırlanan bir anket formu sunularak veri toplama işlemi gerçekleştirilmiştir. Toplanan veriler Spss 20 paket programı ile analiz edilerek çeşitli sonuçlara ulaşılmıştır. Ulaşılan sonuçlar değerlendirildiğinde Facebook’un üniversite öğrencileri arasında daha çok iletişim amaçlı kullanıldığı yorumu yapılabilir. Bulgular, Facebook’tan çeşitli derslerin takibi ve paylaşım açısından incelendiğinde ise öğrencilerin katılım düzeylerinin düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

243-252

Authors: Aşkım HATUNOĞLU - Yavuz HATUNOĞLU - Mehmet Ali AVCI

Bu çalışmamızda amaç; ülkemizin kanayan yarası konumunda olan kadın sorununa Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesi penceresinden bakmak, bu sorunun alt yapısını sosyolojik ve psikolojik yönden irdeleyerek konu hakkında çeşitli çözüm önerileri getirmektir. Hemen hemen tüm ilahi dinlerin kutsal saydığı ve korunması için çeşitli önerilerde bulunulduğu kadının gelinen aşamada hiçte hak ettiği bir yerde olduğu söylenemez. Bilim insanlarının ve sosyologların “toplumun aynası kadındır”, “toplumun medeniyet seviyesini kadının bulunduğu konum belirler” tespitlerine rağmen Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun kırsal kesimlerinde durumun içler açıcı olmadığı araştırmamızda gözlenmiştir. Kırsal kesimde kadının konumunu Atasözlerimize de yansımış şu sözler en iyi şekilde özetlemektedir. “Kadın her şeyi, erkek geriye kalan işleri yapar”, “karnından sıpayı, sırtından sopayı eksik etme”. Bu gün Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da kadın özellikle erkek çocuk ürettiği, maddi manevi hiçbir karşılık beklemeden evinde ve tarlasında çalıştığı ölçüde saygınlık kazanmakta, tüm bunlara rağmen yine de ikinci sınıf vatandaş olmaktan ve her türlü fiziksel şiddette maruz kalmaktan kurtulamamaktadır. Anadolu’nun birçok bölgesinde olduğu gibi incelediğimiz bölgelerde de kırsal kesim kadınları ile kentsel kesim kadınları hukuksal ve siyasal açıdan eşit haklara sahip olmalarına rağmen, kırsal kesim kadınlarının eğitim durumlarının ve ekonomik getirilerinin olmaması, son derece sınırlı bir dünya görüşlerinin olması, feodal realitenin ve erkek hegemonyasının çok güçlü olması gibi nedenlerden dolayı daha fazla ezilmekte, maddi manevi anlamda şiddete maruz kalmaktadır. Araştırmamızda tespit edilen önemli bulgulardan biri de kadının kırsal kesimlerde kendisini ikinci sınıf vatandaş olarak görmesi ve bu durumun son derece doğal bir olguymuş, kendi kaderleriymiş gibi kabul etmesidir.

265-269

Authors: Esedov Kamran ALİMOĞLU

1964 yılında Sovyetler Birliği ile Türkiye arasında imzalanan 72 bilimsel, kültürel anlaşma kültürel ilişkiler alanında özel bir rol oynamıştır. 1967 yılında, bu anlaşmanın imzalanmasından sonra, Türkiye'nin bilim adamları ve kültürel alanlarda görevlilerin Bakü'de düzenlenen onsekizinci yüzyıl şairi Molla Penah Vagif`in yıldönümü ile ilgili olarak yapılan törene katıldılar. Aynı yazarlar ve bilim adamları Asya ve Afrika ülkelerinin uluslararası konferansta biraraya gelerek bu olayın aynısını Türkiye'de gerçekleştirmek amacıyla belli koşulları oluşturdular. XX yüzyılın 80'li yıllarındaki kültür alışverişi işbirliği çapında hayata geçirilmeye başlar. Bu amaçla Azerbaycan SSC le diğer ülkeler arasında resmi işbirliği belgeleri imzalanır ki, bu da uluslararası kültürel ilişkilerin içeriğine zenginlik katmış oluyor.

285-301

Authors: Kamil AKBAYIR - Cemed KAYA

Bu araştırma matematik öğretiminde başarıyı olumsuz etkileyecek iletişim çatışmalarını incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada il merkez, ilçe merkez ve köylerdeki matematik öğretmenlerinin düşünceleri alınmıştır. Böylelikle iletişim çatışmaları öğretmen ve yerleşim yerleri boyutlarıyla incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmaya 60 matematik öğretmeni katılmıştır. Katılımcılara 55 madde ve beşli likert tipi ölçek uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre; öğretmenlerin iletişim becerileri genel olarak etkili bulunmuştur, ancak bu becerilerin geliştirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

318-328

Authors: Erdal DEMİR - Cengiz KARAGÖZOĞLU

Araştırmada, ortaokullarda görev yapan beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki kişilik yeterliliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın problem cümlesini; Beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki kişilik yeterliklerinin kendilerince algılanması nasıldır? sorusu oluşturmaktadır. Tarama modeline uygun olarak yapılan araştırmada ölçek araştırmacı tarafından araştırma grubunu oluşturan beden eğitimi öğretmenlerine yüz yüze tekniği ile uygulanmıştır. Örneklem grubu 2011-2012 öğretim yılında İstanbul’da Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi ve özel ortaokullarda görev yapan 224 beden eğitimi öğretmeninden oluşmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak BEÖ Mesleki Kişilik Yeterliliği Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen verilerin frekans dağılımları, mesleki kişilik yeterliliği ölçeği faktör puanları ile cinsiyet, yaş, hizmet yılı ve okul türü değişkenlerine göre farklılaşma durumları için parametrik Bağımsız Grup t Testi ve parametrik olmayan Kruskal Wallis testleri yapılmıştır. Analizler sonucunda; beden eğitimi öğretmenleri mesleki kişilik yeterlilikleri “tamamen yeterli” bulunmuştur. Alt boyutlarda da yine “tamamen yeterli” oldukları sonucu elde edilmiştir. Cinsiyet, yaş ve hizmet yılı değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık bulunmamış fakat okul türüne göre anlamlı farklılık bulunmuştur.

335-347

Authors: Fatih SAKALLI

Ahmet Naim Çıladır, Türk edebiyatında maden işçilerinin hayatlarını konu olarak ele alan ilk yazardır. Hikâyelerinde Zonguldak ve çevresinde hayatlarını sürdüren insanların yaşantılarına yer verir. Kuduz Düğünü (1968) adlı kitabında toplanan hikâyeleri, birkaç hikâyenin eklenmesiyle 2009 yılında Ateşnefes adıyla tekrar yayımlanır. Bu makalede Ahmet Naim Çıladır’ın hayatı, eserleri ve sanat anlayışından söz edildikten sonra öykücülüğü başlığı altında Ateşnefes adlı kitapta toplanan on iki öyküsü; içerik, bakış açısı ve anlatıcı, dil ve üslûp başlıkları altında ele alınacaktır. Sonuç bölümünde ise Ahmet Naim’in Türk öykücülüğündeki yeri hakkında bir yargıya varılmaya çalışılacaktır.

363-374

Authors: Mustafa BULAT - Serap BULAT - Önder YAĞMUR - Barış AYDIN

Batılı anlamda heykel eğitimi veren ve ülkenin ilk güzel sanatlar okulu, Mekteb-i Sanayi-i Nefise-i Şahane'nin kuruluşu, 1883 yılında, Paris’teki Ecole Nationale des Beaux – Arts model alınarak gerçekleştirilmiş ve neo-klasik bir eğitim anlayışıyla sanat eğitimine başlamıştır. Okul 1923 yılında, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilan edilmesiyle, bu dönemde her alanda yapılan yenilikler, modernleşme, çağdaşlaşma, kalkınma ve reform hareketleri sanat alanında da köklü açılımlara yol açmıştır. Yetenekli kişiler devlet tarafından yurtdışına gönderilerek, güzel sanatlar alanlarının gelişimine öncülük etmeleri sağlanmış ve heykel alanındaki eğitim sürecinin güçlenmesi bu dönemlerde başlamıştır. Bu yurt dışına gönderilen sanatçılar, eğitimlerini alarak ülkeye dönmeleriyle, Türk heykel sanatının gelişiminde ve atılım yapmasında önemli yere sahip olmuştur. Dünyaca tanınan heykel sanatçısı Rudolf Belling, bu tarihte Güzel Sanatlar Akademisi’nde, heykel eğitiminin başına getirilmiş, bu sanatçının Akademi’deki etkinliği, Türk heykeli için önemli bir aşama oluşturmuştur. Belling'in, uygulamış olduğu heykel eğitimi programında, modern sanat akım uygulamalarına yer vermemekle birlikte, akademizme de kapılmayan, çağın gelişmelerine açık tavrıyla, türk heykel sanatında yeni bir dönemin kapısını aralamış, kendi uygulamalarıyla da kendinden sonrakiler için örnek oluşturarak, pek çok öğrenci yetiştirmiş, bu yetiştirdiği öğrenciler, ikinci kuşak heykeltıraşlar grubunu; Hüseyin Anka Özkan, Hakkı Atamulu, Yavuz Görey, İlhan Koman, Zerrin Bölükbaşı, Hüseyin Gezer, Turgut Pura, Şadi Çalık oluşturmaktadır Cumhuriyet sonrası, ilk çağdaş Türk heykeltıraşlar ve Türk heykel sanatı tarihinin temellerini atan sanatçılar arasında; Ali Hadi Bara, Zühtü Müridoğlu, Şadi Çalık, İlhan Koman, Kuzgun Acar olduğu görülür. Cumhuriyet’in ikinci kuşak çağdaş sanatçılar arasında ise ; Ali Teoman Germaner , Saim Bugay, Tamer Başoğlu, Mehmet Aksoy, Seyhun Topuz , Meriç Hızal , Remzi savaş, Ferit Özşen, Koray Ariş, Osman Dinç, Azade Köker ve Rahmi aksungur gibi isimler yer alır.

393-395

Authors: Yalçın KAYALI

xxx