Dokuz Eylul University Faculty of Economics and Administrative Sciences Journal

15-46

Authors: Hayriye BAŞÇI NUR, İlkay Dilber

Küreselleşme sürecinin ortaya çıkardığı en önemli olgulardan biri, ülkelere orta ve uzun vadeli sermaye ve teknoloji getiren doğrudan yabancı yatırımlardır (DYY). Araştırmanın amacı, gelişmekte olan ülkelere yönelik DYY’yi çeken belirleyicilerin neler olduğunun açıklanmasıdır. Bu amaçla DYY kavramı üzerinde durulmuş ve DYY’nin temel belirleyicileri irdelenmiştir. 18 gelişmekte olan ülkeye ait DYY girişleri üzerinde etkili olduğu düşünülen 12 farklı değişken, 1996–2014 dönemi için panel veri yöntemiyle analiz edilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda, yolsuzluk kontrolü, dışa açıklık oranı, teknoloji, toplam işgücü ve hukukun üstünlüğü değişkenlerinin DYY girişlerini olumlu yönde etkilediği, borç stoku, gayri safi sabit sermaye ve altyapı değişkenin ise DYY girişlerini olumsuz yönde etkilediği sonucuna varılmıştır.

79-108

Authors: Harun TERZİ, Asiye TÜTÜNCÜ

Bu çalışmada, turizm gelirleri ve dışa açıklık arasındaki ilişki 1985-2014 dönemi yıllık veri seti ile S-VAR, TY-VAR ve DL-VAR nedensellik yöntemleriyle incelenmiştir. VAR nedensellik analizleri, dışa açıklıktan turizm gelirlerine doğru pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bir nedensellik ilişkisi olduğunu göstermektedir. Aynı zamanda VAR analizlerinden elde edilen geliştirilmiş etki-tepki ve geliştirilmiş varyans ayrıştırma analizleri de VAR nedensellik sonuçlarını desteklemektedir. Sonuç olarak, Türkiye’de dış ticarette serbestleşme ve ticari açıklık arttıkça uluslararası turizm gelirleri de artmaktadır.

143-182

Authors: Mehmet ÖZMEN, Sera ŞANLI

In this study, it has been aimed to find the best ‘Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average (SARIMA)’ model for monthly inflation rates for Turkish economy over the period 1995:01-2015:03. Before the model identification based on Box Jenkins methodology, HEGY monthly seasonal unit root test has been applied. The orders of seasonal differencing have been detected through OCSB and CH tests. Finally, ARIMA(1,1,1)(1,0,2)[12] with drift model chosen by using stepwise selection method and ARIMA(1,1,1)(2,0,0)[12] with drift model chosen by using non-stepwise selection have been compared. The results have shown that the former model is better as the best fitted SARIMA model. Keywords: Inflation, Box Jenkins, SARIMA, HEGY, OCSB, CH, Stepwise Selection. JEL Classification Codes: C01, C22, C51, E31.

207-238

Authors: Selim ŞANLISOY, Mehmet ÇETİN

Ekonomik kaynakların belirlenmiş makro ekonomik hedeflere ulaşılması amacıyla optimal oranlarda bir araya getirilerek kullanılması sonucunda elde edilen başarı, makro ekonomik performans olarak tanımlanabilir. 1990’lı yıllardan itibaren ülkelerin ekonomik performanslarının analizinde politik istikrarsızlık kendisine daha fazla yer bulmuştur. Politik istikrarsızlık, beklentiler üzerinden ilgili birimlerin makro ekonomik performanslarını etkileyebilmektedir. Ancak makro ekonomik alanda yaşanan sorunlar da ülkelerde politik istikrarsızlık yaratabilmektedir. Sonuç olarak değişkenler arasında her iki yönde nedensellik ilişkisinin ortaya çıkması olasıdır. Bu çalışmada politik istikrarsızlık ile makro ekonomik performans değişkeni arasındaki nedensellik ilişkisinin yönü geliştirilen makro ekonomik performans endeksi ve ekonometrik yöntemlerle belirlenecektir. Anahtar Kelimeler: Makro Ekonomik Performans, Politik İstikrarsızlık, Türkiye Ekonomisi. JEL Sınıflandırma Kodları: O11, E02, E6, P47.

263-288

Authors: Veysel ERAT, Yakup ÖZKAYA

6360 sayılı Kanun’un yerel yönetimlerde neden olduğu değişimler ve olası etkileri idari, mali, siyasi ve yasal boyutlarıyla geniş bir çerçevede incelenmiştir. Bu çalışmanın diğer çalışmalardan farklı olan yönü, 6360 sayılı yasanın kamu politikasının kavramsal çerçevesiyle ele alınmasıdır. Çalışmada yasalaştırma aşamasında öne sürülen görüşlerin, TBMM tutanaklarının, komisyon raporlarının ve soru önergelerinin tasnif ve tahlil edilmesi hedeflenmektedir. Bu bağlamda çalışmanın iki temel çıktısı olacaktır. Öncelikle yasanın bu yönüyle ele alınması ileride tam olarak uygulandığında geçmişe dönük karşılaştırma yapılmasına olanak tanıyacaktır. İkinci olarak, Türkiye’de giderek gelişen kamu politikası yazınında göz ardı edilen yasalaştırma aşamasının incelenmesiyle disipline katkı sunulacaktır. Anahtar Kelimeler: 6360 sayılı yasa, Kamu politikası, Yasalaştırma. JEL Sınıflandırma Kodları: D72, D79, L38.

315-354

Authors: Özgür ATILGAN

Çalışmanın amacı BİST’ deki şirketlerin yönetim kurulu üye sayısı, bağımsız yönetim kurulu üye oranı ve yönetim kurulunda kadın üye oranı ile finansal performans ilişkisini incelemektir. Bu amaçla oluşturulan modelde bağımlı değişken olan finansal performansın ölçülmesinde karlılık oranlarından yararlanılmıştır. Çalışmanın sonucuna göre, yönetim kurulu büyüklüğü ile varlık getiri oranı (ROA), öz kaynak getiri oranı (ROE) ve EBITDA arasında zayıf ve pozitif yönlü anlamlı ilişki tespit edilirken, bağımsız üye oranı ile varlıkların getiri oranı (ROA) arasında zayıf ve negatif yönlü anlamlı bir ilişki, kadın üye oranı ile ise, EBITDA margin ve satışların getiri oranı (ROS) arasında düşük ve negatif yönlü anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Yönetim Kurulu Üye Sayısı, Bağımsız Yönetim Kurulu Üye Oranı, Kadın Yönetim Kurulu Üye Oranı, Karlılık Oranları, Finansal Performans. JEL Sınıflandırma Kodları: M10, M14, M41.

369-396

Authors: Naib ALAKBAROV, Murat GÜNDÜZ, Mehmet Hilmi ÖZKAYA

Türkiye 24 Ocak 1980 kararları ile ihracata dayalı sanayileşme stratejisi uygulamaya koyarak dünya ekonomisiyle bütünleşmeyi hedeflemiş ve böylelikle uluslararası rekabeti ön plana çıkaran büyüme modelini benimsemiştir. Türkiye 1980’li yıllardan itibaren aynı zamanda dış ticaret pazarlarını da çeşitlendirmeyi amaçlamıştır. Bu bağlamda özellikle 2000’li yıllardan itibaren yapılan Pazar çeşitlendirmesi tartışmaları ile Türkiye’nin Orta Doğu ve Asya pazarlarına yöneldiği ve bu bölgelerin Türkiye dış ticareti açısından önemli potansiyel taşıdığı ifade edilmektedir. Bu çalışma, Türkiye'nin 2001-2013 dönemi çeyreklik verileri kullanarak yapılan ihracat talebinin ekonometrik analizini içermektedir. Bu çalışmada Türkiye’nin ihracat potansiyelinin farklı bölgelere yönelik ihracat talebinin fiyat ve gelir esnekliği analizi yapılmaktadır. Yapılan analiz sonucu Türkiye’nin ihracat pazarı olarak gelişmiş ülkeler grubunun öne çıktığı görülmektedir. Anahtar Kelimeler: İhracat Talebi Fonksiyonu, Dış Ticaret Pazarları Sorunu, Eşbütünleşme Analizi. Jel Sınıflandırma Kodları: F13, F14, O24, C50.

19

Authors: Aşkın Özdağoğlu, Enis Yakut, Sezai Bahar

Machine Selection in a Dairy Product Company with Entropy and SAW Methods Integration Aşkın ÖZDAĞOĞLU1 Enis YAKUT2 Sezai BAHAR3 Abstract Machine selection is an important and difficult process for the firms, and its results may generate more problems than anticipated. In order to find the best alternative, managers should define the requirements of the factory and determine the necessary criteria. On the other hand, the decision making criteria for choosing the right equipment may vary according to the type of the manufacturing facility, market requirements, and consumer assigned criteria. This study aims to find the best machine alternative among the three machine offerings according to twelve evaluation criteria by integrating entropy method with SAW method. Keywords: Production Management, Entropy Method, SAW Method, Machine Selection.. JEL Classification Codes: M10, M11. Entropi ve SAW Yöntemlerinin Bütünleştirilmesiyle Bir Süt Ürünleri Fabrikasında Makine Seçimi Öz Makine seçimi firmalar için önemli ve zor bir süreç olup, bu süreç sonunda firmalar hiç beklemedikleri problemlerle karşılaşabilirler. Firma yöneticileri, en iyi alternatifi bulmak için, fabrikanın ihtiyaçlarını belirlemeli ve gerekli kriterleri saptamalıdır. Diğer yandan, doğru makine seçimini yapabilmek için gerekli kriterler; üretim tesisine, pazar gereksinimlerine ve müşteriler tarafından belirlenen kriterlere göre değişebilmektedir. Bu çalışmanın amacı, entropi ve basit toplamlı ağırlıklandırma (SAW) yöntemlerinin birlikte kullanılması ile üç farklı tedarikçi firmanın sunduğu üç farklı makine arasında on iki farklı değerlendirme kriterinin bir arada göz önüne alınarak tercih yapılmasıdır. Anahtar Kelimeler: Üretim Yönetimi, Entropi Yöntemi, SAW Yöntemi, Makine Seçimi. JEL Sınıflandırma Kodları: M10, M11.

23

Authors: Anıl Gacar , Semra Öncü

Determinants of Enterprise Risk Management: An Empirical Research on Industrial Companies Absract The phenomenon of risk management has changed along with the starting experiencing the intense way of globalization and diversification of business activities. Traditional risk management approach that focus on only specific risks gives way to enterprise risk management that all risks are managed in a coordinated manner and has purpose to create value for stakeholders. In this study, determinants of enterprise risk management on industrial companies that publicly listed in Borsa Istanbul in 2014 are investigated. As a result of analysis by logistic regression method, it is determined that company size has significantly and positively effect on the enterprise risk management; but also big four audit firms and financial leverage have insignificant and positive effect on enterprise risk management. Keywords: Risk Management, Enterprise Risk Management, Logistic Regression. JEL Classification Codes: G32, G34, C21.

27

Authors: Vassilios Theodoros Kondylis

The Independence of a National Regulatory Authority (NRA) Created According to The EU Legislation in The Electronic Communications Sector – The Greek Example Abstract This study attempts to examine the issue of independence in the legal status of a national regulatory authority (NRA) in the Telecom sector. The first part analyzes the legal basis of independence and the content of this concept, taking into account recent developments in the jurisprudence of the European Court of Justice. The second part analyzes the measures adopted by the Greek Legislator in order to ensure the independence of the Hellenic NRA, the competences of the Hellenic NRA, and the results of the measures adopted to open up the relevant markets and to ensure free competition within them. Keywords: National Regulatory Authority (NRA), Forms of Independence, Electronic Communications. JEL Classification Codes : K40, D8.

28

Authors: Seymur Ağazade, Aykut Karakaya, Selçuk Perçin

The Relationship Between Risk and Performance in Turkish Manufacturing Industry Abstract Theoretical approaches make different prediction related to the nature of the relationship between risk and performance. Traditional finance theory and behavioural firm theory give controversial explanation about this relationship. Using Two Stage System Generalized Moment Method proposed by Arellano and Bover (1995) and Blundell and Bond (1998) this paper investigates risk and performance relationship in Turkish Manufacturing Industry for the period from 2008 to 2013. The degrees of total leverage, operating leverage and financial leverage are used as risk indicators. Net profit margin, return on assets, return on equity are performance variables. Panel estimation results demonstrate that performance effects risk positively when degree of total leverage or financial leverage is used as risk indicator and negatively when degrees of operating leverage is used as risk indicator. These results support the traditional finance theory when total risk or financial risk is taken into account and behavioural firm theory when operational risk is considered as risk proxies. Keywords: Risk, Performance, Turkish Manufacturing Industry. JEL Classification Codes: G30, L60.

35

Authors: Sinem Kutlu, László Horváth

An Inquiry Into the Methodological Foundations of Post Keynesian Macroeconomics Abstract The Post Keynesian School is based on the ideas of a group of heterodox economists who follow Keynes’s lead. To what extent Post Keynesians, with their heterogeneous structure and pluralist methodology, could be coherent as a school of thought alternative to the mainstream macroeconomics is a controversial issue in the literature. The purpose of this study is to investigate the methodological foundations of Post Keynesian macroeconomics by the help of the findings of the literature review. In this context, it is aimed to demonstrate that the factor which makes the macroeconomic vision of the Post Keynesian School different is fundamentally methodological. Based on the evaluation of the findings of the study, it is concluded that the distinctive body of thought of the Post Keynesian macroeconomics doesn’t lack internal coherence entirely but Post Keynesians should take more initiative both at theoretical and political level in order to meet current economic issues. Keywords: Post Keynesian School, heterodox economics, economic methodology.

38

Authors: İsmail Küçükaksoy, İsmail Çifçi

The Balassa-Samuelson Hypothesis: Turkey and Foreign Trade Partners Application Abstract This paper aims to investigate validity of “Balassa-Samuelson Hypothesis (BSH)” for Turkey and ten member countries of the European Union and NAFTA countries which Turkey’s major trading partners using annual data in period from 1991 to 2013. To investigate the validity of the BSH in the line with established model, according to Pedroni Panel Cointegration and Kao Panel Cointegration test, long-run cointegrating relationship between variables (the real effective exchange rate index and relative productivity index) has determined. Fully Modified Ordinary Least Squares (FMOLS) and Dynamic Ordinary Least Squares (DOLS) methods prove BSH in both terms of panels and for all countries at 1% significance level. According to FMOLS and DOLS methods a 1 unit increase in the relative productivity index increases the real effective exchange rate index approximately 0.96 unit in the long-run. Keywords: Balassa-Samuelson Hypothesis, Real Exchange Rate, Tradable and Non-Tradable Sector Productivity, Fully Modified Ordinary Least Squares (FMOLS), Dynamic Ordinary Least Squares (DOLS). JEL Classification Codes: F14, F16, F31, O24.