Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi

103-121

Authors: Yavuz Selim KÜÇÜK; Bayram ŞAHİN

Bu araştırma ile sağlık yöneticilerinin kamu hastane birlikleri uygulamasında yer alan düzenlemelere ilişkin görüşlerini tespit etmek ve görüşlerinin mesleklerine göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında, kalitatif ve kantitatif veri toplama yöntemlerine yer verilmiştir. Kalitatif görüşme aşamasında sağlık kurumları ve sağlık meslek örgütleri yöneticileri ile birebir yapılandırılmış görüşmeler yapılarak kantitatif veri toplama aşamasında kullanılan anket oluşturulmuştur. Anket, toplam 308 sağlık yöneticisine uygulanmış ve elde edilen veriler SPSS 15.0 istatistik programında analiz edilmiştir. Mesleği profesyonel yönetici olan sağlık yöneticilerinin, kamu hastane birlikleri uygulamasının hastanelerin insan kaynakları yönetimi, yönetim yapısı/kadrosu, mali ve finansman yönetimi, sağlık hizmetlerinin planlanması ve toplum sağlığı üzerindeki etkilerini mesleği hekim ve hemşire olan sağlık yöneticilerinden anlamlı bir şekilde daha olumlu olarak değerlendirdikleri, buna karşın mesleği hekim olan sağlık yöneticilerinin ise kamu hastane birlikleri uygulamasının hastanelerin genel yapısı üzerindeki etkilerini mesleği profesyonel yönetici ve hemşire olan sağlık yöneticilerine göre anlamlı bir şekilde daha olumlu olarak değerlendirdikleri bulunmuştur. Çalışma kamu hastane birlikleri uygulaması ile ilgili sorunların belirlenmesi, çözüm yöntemlerinin geliştirilmesi ve uygulamanın iyileştirilmesinde önemli veri ve bilgi sağlayacağı düşünülmektedir.

161-182

Authors: İzzet ERDEM; Belma KEKLİK

Sigara kullanımı çağımızda en hızlı yayılan ve en fazla önlenebilir halk sağlığı sorunlarından birisidir. Sigaranın, kalp hastalıkları, solunum yolu hastalıkları, akciğer ve larinks kanserleri gibi çeşitli hastalıklara neden olduğu bir gerçektir. Bunun yanı sıra sigara kullanımı kişisel imajı ve insanların toplumdaki itibarını da etkilemektedir. Bu çalışmada sigara kullanımının hastane çalışanlarının kişisel imajları üzerinde etkisi nin olup olmadığının tespiti hedeflenmiştir. Ayrıca bu çalışma ile sigara kullanan kişilerin çeşitli yönlerden nasıl algılandığı ve bu algının kişisel imaja etkisi araştırılmıştır. Araştırmanın evrenini Isparta Süleyman Demirel Tıp Fakültesi Hastanesi çalışanları oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında 325 hastane personeline ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak literatür taraması yapılarak geliştirilen Sigara ve Kişisel İmaj Anketi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları; Hastane çalışanlarında sigara içme prevelansı %24,1 olarak bulunmuştur. Sigara kullananlar içinde kadın çalışanların oranı %31,2, erkek çalışanların ise %68,8 olarak bulunmuştur. Katılımcılar, sigaranın çevreyi ve iş ortamını olumsuz etkilediğini belirtmişlerdir. Sigara sosyallaşme aracı olarak görülmemiştir. Sigaranın sağlığı ve dış görünüşü olumsuz etkilediği, hastane personelinin sigara kullanmasının hastalar ve diğer çalışanlar açısından olumsuz bir imaj algısı oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır.

219-251

Authors: İpek BİLGİN DEMİR; Özgür UĞURLUOĞLU

Günümüzde rekabetin artması ve kaynak kullanımında verimlilik, etkililik gibi kavramların önem kazanması sağlık sektöründe strateji teriminin sıklıkla kullanılır hale gelmesi sonucunu doğurmuş ve stratejik yönetimin gerekliliğini ortaya koymuştur. Yaşanan tüm değişim ve gelişmelere sağlık kurumlarının adapte olarak yaşamını sürdürebilmesi için gerekli olan stratejik yönetim anlayışı kapsamında hastane yöneticileri stratejik yönetim araçlarından faydalanmaktadırlar. Stratejik yönetimin uygulanabilmesi ve iyi bir stratejik plan yapılabilmesi için stratejik yönetim araç ve teknikleri en temel faktörlerdir. Stratejik yönetim araçları çevreyi değerlendirme ve analiz etme, maliyetleri ve masrafları azaltma ve yöneticilere karar vermede yol gösterme amaçlarıyla kullanılmaktadır. Mevcut araçlar yöneticiler tarafından net bir şekilde algılanabildiğinde beraberinde sağlık kurumu için birçok fayda getirecektir. Stratejik araçların, stratejik yönetim literatüründe ve stratejik yönetim eğitiminde çok önemli olduğu bir gerçektir. Dolayısı ile üzerinde tartışılan, yeni bakış açıları geliştirilmeye çalışılan bu araçların uygulamada nasıl yer aldığına yönelik sınırlı sayıdaki çalışmaların çoğaltılması ve geliştirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı sağlık kurumlarının işleyişi açısından önem taşıdığı düşünülen stratejik yönetim araçlarını tanımlayıp bu araçların stratejik yönetim süreci içerisindeki yerini ve önemini ortaya koymaktır. Bu çerçevede stratejik yönetim aracı kavramı, bu araçların neler olabileceği, özellikleri ve sağlık kurumlarına sağlayacağı faydalar tartışılmaya çalışılmıştır.

11-33

Authors: Pınar Yalçın BALÇIK, Bayram ŞAHİN

Akciğer kanseri tanı ve tedavisi ciddi maliyete neden olan bir hastalıktır. Akciğer kanseri hastalarının sayısı arttıkça, bu kanser türü için katlanılan ekonomik yük de artmaktadır. Tüm kanser tedavileri için yapılan harcamalar göz önüne alındığında akciğer kanserinin, tüm kanser maliyetlerinin %20’sini oluşturduğu düşünülmektedir. Küçük hücreli akciğer kanseri ve küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK) olmak üzere temelde iki grupta incelenen hastalık uzun yıllardır dünyada ve ülkemizde en sık görülen kanser türüdür. Bu çalışmada KHDAK’nin birinci basamak tedavisi olarak pemetrexed/cisplatin ve gemcitabine/cisplatin alan hastaların tedavi ve takip sürecinde kullanılan kaynakların maliyetleri hesaplanmaktadır. Maliyetler, kemoterapi, kemoterapi ile birlikte kullanılan ilaçlar, radyoterapi, konsültasyon, tedavi süresince yapılan tetkikler, takip süresince yapılan tetkikler, takip süresince kullanılan ilaçlar, yan etkilerin tedavisi nedeniyle kullanılan ilaçlar, poliklinik başvurusu, hastanede yatış, ilaç raporu ve kemoterapi uygulama başlıkları altında incelenmiştir. İleri evre KHDAK pemetrexed/cisplatin birinci basamak tedavisinin progresyonsuz maliyetinin toplam 22.098,91 TL, progresyon maliyetinin toplam 21.887,52 TL olduğu görülmektedir. İleri evre KHDAK gemcitabine/cisplatin birinci basamak tedavisinin progresyonsuz maliyetinin toplam 12.822,13 TL, progresyon maliyetinin toplam 12.754,47 TL olduğu görülmektedir. İki tedavi alternatifi arasındaki en büyük farklılığı kemoterapi ilaç maliyeti oluşturmaktadır. 6 kür için uygulanan pemetrexed/cisplatin tedavisi 15.439,37 TL iken, 6 kür gemcitabine/cisplatin tedavisi 4.962,60 TL’dir.

61-70

Authors: Hüseyin ÇARDAK; Emine ŞENER; Ramazan ERDEM

Günümüzde hastaneler artan rekabet şartlarında varlıklarını sürdürebilmek için dış kaynak kullanımını yoğun olarak yapmaktadır. Hastanelerde dış kaynak kullanımı, önceleri temizlik hizmeti, yemek hizmetleri, güvenlik hizmetleri gibi alanlarda yapılırken son yıllarda laboratuar ve radyoloji, acil servis ve yoğun bakım hizmetlerinde de yapılmaktadır. Hastanelerde dış kaynak kullanımı üzerine çalışmalar daha önce yapılmıştır. Ancak radyoloji hizmetleri bağlamında çalışma az sayıdadır. Bu çalışmada, radyoloji hizmetlerinde dış kaynak kullanımının birim çalışanlarının iş doyumu ve işe bağlılıkları üzerindeki etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Betimsel nitelikte bir alan araştırması olan bu çalışma 2014 yılında Muğla İlinde faaliyet gösteren kamu hastanelerinde görev yapan kadrolu ve taşeron radyoloji çalışanlarına ulaşılarak gerçekleştirilmiştir. Kolayda örneklem tekniği ile 86 çalışana ulaşılmıştır. Araştırmada dört bölümden oluşan bir form kullanılmıştır. Kullanılan formda; dış kaynak kullanımına ilişkin çalışan algısı, iş doyumu ve işe bağlılık düzeylerini belirlemeye yönelik ölçekler yer almaktadır. Araştırmada toplanan veriler SPSS ile frekans, yüzde, korelasyon ve regresyon analizleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda; katılımcıların çoğunluğunun kadın, evli, kırk yaş ve üzeri, önlisans mezunu, 6–11 yıl arasında çalışmış, kadrolu olduğu tespit edilmiştir. Yapılan korelasyon analizi sonucunda, dış kaynak kullanımı, işe bağlılık ve iş doyumu arasında pozitif yönde bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Dış kaynak kullanım algısının ve kullanım nedenine ilişkin bilginin iş doyumunu ve işe bağlığı etkilediği tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları doğrultusunda çalışanların dış kaynak kullanımı konusunda etkin bir eğitim sürecinden geçirilmesi durumunda iş doyumu ve işe bağlılıklarının olumlu yönde değişebileceği düşünülmektedir. İşe alım sürecinde çalışanların etkin bir uyum eğitiminden geçirilmesi önerilmektedir.