Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

220-229

Authors: Ekin EKİNCİ1 , Sevinç İLHAN OMURCA2

Abstract Purchasing decisions in e-commerce shopping websites are highly influenced by online reviews. Although online reviews contain fine-grained consumers’ opinions that reflect their preferences towards products; an important challenge, is that the number of online reviews can be very huge for fast and effective analysis. Hence, discovering the thematic structure of documents plays an important role in analyzing online reviews. The proposed system in this paper aims to discover the main consumer interests in online reviews on Turkish e-commerce websites. For this aim, a novel hybrid method combining Latent Dirichlet Allocation (LDA) and word2vec is proposed. Finally, we compare the performance of our work with those of several state-of-the-art baselines on 7 datasets collected from well-known Turkish e-commerce websites. The experimental results show how our proposed approach was able to provide significantly improved performance over baselines. Besides, our method enables us to discover very specific topics complying with consumer interests. Öz E-ticaret alışveriş sitelerinde satın alma kararları, çevrimiçi yorumlardan oldukça etkilenir. Çevrimiçi yorumlar, ürünlere yönelik tercihleri yansıtan ayrıntılı tüketici görüşleri içerse de; önemli bir zorluk, çevrimiçi yorumların miktarının hızlı ve etkili bir analiz için çok büyük olabileceğidir. Bu nedenle, belgelerin tematik yapısını keşfetmek, çevrimiçi yorumları analiz etmede önemli bir rol oynar. Bu çalışmada önerilen sistem, Türk e-ticaret web sitelerindeki çevrimiçi yorumlardaki tüketicilerin ana ilgi alanlarını keşfetmeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla, Gizli Dirichlet Ayırımı (GDA) ve word2vec'i birleştiren yeni bir hibrit yöntem önerilmiştir. Son olarak, çalışmamızın performansını, güncel yöntemlerin performansıyla tanınmış Türk e-ticaret sitelerinden toplanan 7 veri kümesi üzerinden karşılaştırdık. Deneysel sonuçlar, önerilen yaklaşımımızın güncel yöntemlere göre önemli ölçüde gelişmiş performans sağlayabildiğini göstermektedir. Ayrıca yöntemimiz, tüketici ilgi alanlarına uygun çok özel konuları keşfetmeyi sağlar. Anahtar Kelimeler: Müşteri yorumları, Gizli dirichlet ayırımı (GDA), Word2vec, Anlamsal benzerlik, Konu çıkarımı.

238-247

Authors: Birim BALCI1 , Mustafa Murat İNCEOĞLU2

Öz Uzaktan eğitimde içerik üretimi için günümüzde, bu amaçla hazırlanmış bağımsız araçlar/yazılımlar ya da eğer sahipse bir Öğrenme Yönetim Sisteminin içerik üretim bileşeni kullanılmaktadır. İçeriğe erişim ise bağımsız ya da Öğrenme Yönetim Sistemleri içindeki içerik havuzları üzerinden sağlanmakla birlikte içerik sağlayıcı ya da sistemin kullanıcıları ile sınırlıdır. Bu da kaynakların ve üretilen eğitsel içerik paketlerinin yeniden kullanılabilir olma oranını düşürmektedir. Bu çalışmada, eğitsel kaynakların ve içerik paketlerinin paylaşılabilir ve yeniden kullanılabilir olmasına yönelik, farklı seviyelerde detaylı arama, kaynak yükleme, üst-veri girişi, içerik organizasyonu oluşturma, içerik paketleme, ön-izleme gibi işlevlere sahip bir platform tasarımı yapılmıştır. LCDM (Learning Content Design Manager-Öğrenme İçerik Tasarım Yöneticisi) platformu, çoklu dil desteğine sahiptir, web tabanlıdır ve üniversite seviyesinde kullanım için tasarlanmıştır. Bir dosya havuzu ve bir içerik paketi havuzuna sahip olan platform gerek kaynaklar, gerekse içerik paketleri arasında arama, erişilebilirlik, ön-izleme ve yeniden kullanılabilirliği desteklemektedir. Platformda toplam 12 modül tanımlanmıştır. Eğitmenler, kendi yükledikleri ve/veya paylaşıma açık durumdaki kaynakları kullanarak hazırladıkları ders içeriklerini içerik paketi olarak depolayabilirler. Öğrenciler ise kayıtlı oldukları ders kapsamındaki paylaşıma açık paketler arasında, arama, ön-izleme, kopyalama yapabilmektedirler. LCDM bir Öğrenme Yönetim Sistemi değildir, bağımsız bir platformdur ve herhangi bir entegrasyon gerektirmemektedir. LCDM platformunda oluşturulan içerik paketleri SCORM2004 desteği olan farklı Öğrenme Yönetim Sistemlerine yüklenerek çalıştırılabilir. LCDM, arama, erişim, paylaşım süreçlerinde içerik geliştiricilerin yükünü hafifletmekte, alınan derslerin içeriklerini erişim ve izleme noktasında da öğrencilere kolaylıklar sağlamaktadır. Bu çalışma, doktora tezi ile ilişkili bir çalışmadır. Anahtar kelimeler: Öğrenme nesnesi, SCORM, Öğrenme nesnesi havuzu, Eğitsel içerik üretimi, Üst-Veri, tasarım. Abstract Today, regarding content production in distance education, independent tools/software prepared for this purpose or the content production component of a Learning Management System, if any, are used. Access to the content, on the other hand, is provided either independently or through content repositories within Learning Management Systems, but is limited to the content provider or users of the system. This reduces the reusability of resources and produced educational content packages. In this study, a platform with functions such as detailed search at different levels, resource loading, meta-data entry, content organization creation, content packaging, previewing has been designed to make educational resources and content packages shareable and reusable. LCDM (Learning Content Design Manager) platform is a web-based platform with multilingual support and is designed for university level use. The platform that has a file repository and a content package repository, supports search, accessibility, preview and reusability between resources and content packages. A total of 12 modules are defined on the platform. Instructors can store the course content they have prepared using their own uploaded and/or shared resources as content packages. Moreover, students can search, preview and copy packages that are open to sharing within the scope of the course they are registered. LCDM is not a Learning Management System, it is a standalone platform and does not require any integration. Content packages created on the LCDM platform can be loaded and run on different Learning Management Systems with SCORM2004 support. LCDM eases the burden of content developers in search, access and sharing processes, and provides great convenience to students in terms of accessing and viewing the contents of the courses taken. This study is related to the doctoral thesis.

256-263

Authors: Fatma AKALIN1 , Nejat YUMUSAK2

Öz Tıp ve biyoloji alanlarında tercih edilen mikrodizi teknolojisi, kantitatif veya niteliksel veriler üreten bir analiz yöntemidir. Genler arasındaki örüntülerin açığa çıkartılarak yorumlanabilmesi için güçlü bir potansiyel barındırmaktadır. Bu potansiyeli ortaya çıkarmak için genler ile ilişkili kanser hastalıkları üzerinde moleküler değerlendirme sağlamak mümkündür. Ancak mikrodizi veri kümeleri, yüksek boyutlu bir yapıya sahiptir. Bu durum makine öğrenmesinde boyutluluğun laneti olarak bilinmektedir. Mikrodizi veri kümeleri üzerinde değerlendirme sürecinin kolaylaştırılması için bilgisayar destekli sistemler kullanılarak uzmanlara yardımcı bir fikir verilmesi temel amaçtır. Bu çalışmada akut lösemilerin sınıflandırılabilmesi için yüksek boyut sunan mikrodizi veri kümesi analiz edilmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında, hastalıkla ilişkili genlerin veri kümesinden seçilebilmesi için karınca kolonisi, balina ve parçacık sürü optimizasyon algoritmaları kullanılmıştır. Seçilen potansiyel genler klasik makine öğrenmesi algoritmaları ile değerlendirilmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında elde edilen bu genler, dalgacık dönüşümü yöntemi ile spektrogramlar olarak ifade edilmiştir. Çalışmanın üçüncü aşamasında, spektrogramlardaki yerel kontrastın iyileştirilmesi için CLAHE yöntemi kullanılmıştır. Son olarak elde edilen iyileştirilmiş spektrogramlar; aktarım öğrenme mimarileri ve DGCNN(derin graf evrişimsel sinir ağı) yaklaşımı ile sınıflandırılmıştır. Karınca, parçacık sürü ve balina özellik seçim algoritmaları kullanılarak seçilen genlerin spektral yoğunluk bilgisinin ifade edildiği spektrogramların DGCNN yaklaşımı ile sınıflandırılmasının sonucunda elde edilen maksimum başarı oranları sırasıyla %93.33, %86.6 ve %86.6 olarak bulunmuştur. Anahtar kelimeler: Mikrodizi teknolojisi, Doğadan ilham alan optimizasyon algoritmaları, Sürekli dalgacık dönüşümü tekniği, Derin graf evrişimli sinir ağı yaklaşımı, ALL ve AML malignitelerinin sınıflandırılması. Abstract The microarray technology which is preferred in the fields of medicine and biology is an analysis method that produces quantitative or qualitative data. It has a strong potential for revealing and interpreting patterns between genes. To reveal this potential, it is possible to provide a molecular evaluation of cancer diseases associated with genes. However, microarray datasets have a high dimensional structure. This is known as the curse of dimensionality in machine learning. The main aim is to give a helpful idea to the experts by using computer-aided systems to facilitate the evaluation process on microarray datasets. In this study, a high-dimensional microarray dataset is analyzed for the classification of acute leukaemias. In the first phase of the study, ant colony, whale and particle swarm optimization algorithms are used to select disease-related genes from the dataset. Selected potential genes were evaluated with classical machine learning algorithms. These genes obtained in the second stage of the study were expressed as spectrograms by the wavelet transform method. In the third stage of the study, the CLAHE method is used to improve the local contrast in the spectrograms. Finally, the obtained improved spectrograms are classified by transfer learning architectures and DGCNN (deep graph convolutional neural network) approach. The maximum success rates obtained as a result of the classification of the spectral density information of the selected genes using the ant, particle swarm and whale feature selection algorithms with the DGCNN approach are found to be 93.33%, 86.6% and 86.6%, respectively.

274-280

Authors: Yasar PALA1 , Caglar KAHYA1

Abstract This paper investigates the lateral vibration of a cantilever Timoshenko beam with attachments. It is assumed that the beam carries a mass attached to the free end with a linear spring and there exists a rotational spring at the left end. Depending upon these assumptions, mode shapes and natural frequencies are obtained in terms of non-dimensional parameters which describe the effects of additional mass, linear spring and rotational spring. The results are tabulated, and the comparison of Timoshenko and Euler-Bernoulli beam approaches are carried out for some parameters. Results reveal that natural frequencies decrease while the values of end mass increase. Large values of the rotational spring constant cause high natural frequencies. Öz Bu çalışmada ucunda eklemeler olan bir konsol Timoshenko kirişin titreşim analizi yapılmıştır. Kirişin, serbest ucunda lineer yay ile bağlanmış kütle taşıdığı ve sol ucunda dönme yayı bulunduğu varsayılmıştır. Bu kabullere göre doğal frekanslar ve mod şekilleri, kütlenin, serbest uca bağlı lineer yayın ve dönme yayının etkilerini tanımlayan boyutsuz parametreler cinsinden elde edilmiştir. Sonuçlar tablolaştırılmış ve bazı parametreler için Timoshenko ve Euler-Bernoulli kiriş yaklaşımlarının karşılaştırılması yapılmıştır. Sonuçlar göstermiştir ki doğal frekanslar uç kütlesinin artması ile düşmektedir. Burulma yayı sabitinin büyük değerleri, yüksek doğal frekansları ortaya çıkartmaktadır. Anahtar kelimeler: Timoshenko kiriş, Titreşim, kütle-yay sistemi, Doğal frekanslar, Mod şekilleri.

289-295

Authors: Uğur DEMİROĞLU1 , Bilal ŞENOL2 , Radek MATUŠU3

Abstract Due to the lack of integral operator, proportional derivative controllers have difficulties in providing stability and robustness. This difficulty is especially felt in higher order systems. In this publication, analytical design method of fractional proportional derivative controllers is presented to ensure the stability of third order systems with time delay. In this method, it is aimed to achieve the frequency characteristics of a standard control system to ensure stability. It is aimed to provide the desired gain crossover frequency, phase crossover frequency and phase margin properties of the system. In this way, the stability and robustness of the system can be obtained by choosing the appropriate values. The reason for choosing a fractional order controller is that the controller parameters to provide these features can be tuned more accurately. In order for the obtained stability to be robust to unexpected external effects, it is aimed to flatten the system phase. In the literature, phase flattening is performed by setting the phase derivative to zero at a specified frequency value. This can lead to mathematical complexity. In this publication, the phase flattening process is provided graphically by correctly selecting the frequency characteristics given above. Thus, an accurate and reliable controller design method is presented, avoiding mathematical complexity. The effectiveness of the proposed method has been demonstrated on three different models selected from the literature. The positive contribution of the method to the system robustness has been proven by changing the system gain at certain rates. Öz İntegral operatörünün eksikliğinden dolayı, oransal türev denetleyiciler kararlılık ve dayanıklılığı sağlama konularında zorlanabilmektedir. Bu zorluk, özellikle yüksek dereceli sistemlerde kendini daha çok hissettirmektedir. Bu yayında, zaman gecikmesi içeren üçüncü derece sistemlerin kararlılığının sağlanması için kesir dereceli oransal türev denetleyicilerin analitik tasarım yöntemi sunulmuştur. Bu yöntemde kararlılığın sağlanması için standart bir kontrol sisteminin sahip olduğu frekans özelliklerine ulaşılması hedeflenmiştir. Sistemin istenen kazanç kesim frekansı, faz kesim frekansı ve faz payı özelliklerini sağlaması hedeflenmiştir. Bu şekilde uygun değerler seçilerek sistemin kararlılığı ve dayanıklılığı elde edilebilecektir. Kesir dereceli bir denetleyicinin seçilme sebebi de bu özelikleri sağlayacak denetleyici parametrelerinin daha doğru şekilde ayarlanabilmesidir. Elde edilen kararlılığın beklenmeyen dış etkilere karşı dayanıklı olması için de sistem fazının düzleştirilmesi hedeflenmiştir. Literatürde faz düzleştirme işlemi, faz türevinin belirlenen bir frekans değerinde sıfırlanması ile gerçekleştirilmektedir. Bu da matematiksel karmaşıklığa yol açabilmektedir. Bu yayında ise faz düzleştirme işlemi yukarıda verilen frekans özelliklerinin doğru şekilde seçilmesi ile grafiksel olarak sağlanmaktadır. Böylece matematiksel karmaşıklıktan kaçınılarak, doğru ve güvenilir bir denetleyici tasarım yöntemi sunulmuştur. Önerilen yöntemin etkinliği literatürden seçilmiş üç farklı model üzerinde gösterilmiştir. Yöntemin sistem dayanıklılığına pozitif katkısı ise sisteme kazancının belli oranlarda değiştirilmesi ile ispatlanmıştır. Anahtar Kelimeler: FOPD, Analitik denetleyici tasarımı, TOPTD, Faz düzleştirme.