Sakarya University Journal of Science

301-306

Authors: Hacı AKTAŞ, Özlem BULUT

Bu çalışmada genelleştirilmiş bulanık esnek kümeler üzerinde genelleştirilmiş bulanık esnek grup ve genelleştirilmiş bulanık esnek halka tanımlamaları yapılmış ve bu kavramlara ait temel bazı özellikler verilmiştir.

315-319

Authors: Tayip DEMİRCAN, Selman YILDIRIM, Muhammet YILDIZ, Ziya EKŞİ, Murat ÇAKIROĞLU

Ülkemizde trafik kazalarında birçok vatandaşımız ağır şekilde yaralanmakta veya canını kaybetmektedir. Ölümlü kazalar ise genelde sürücülerin kurallara gereği gibi uymamasından veya dikkatsizlikten meydana gelmektedir. Bu gibi sürücü hatalarının dışında zamanında olay yerine yetişemeyen acil yardım ekipleri nedeniyle de ağır yaralanma vakaları ölümle sonuçlanabilmektedir. Bu çalışmada, ağır trafik kazalarının kaza anında otomatik olarak acil yardım ekiplerine bildirilerek yaralıların çok kısa sürede tedavi edilmesine yardımcı olacak bir Kaza Acil Çağrı Sistemi (KAÇSİS) tasarımı gerçekleştirilmiştir. Tasarlanan sistem, kaza yapan aracın hava yastığı/yastıkları patladığı anda GPS modülü yardımıyla aracın konum bilgisini, kaç adet hava yastığı patladığını, aracın markası, yaşı ve plakası gibi bilgileri, GSM modülü yardımıyla Acil Yardım Ekiplerine mesaj olarak göndermektedir.

329-335

Authors: Faruk YALÇIN, Uğur ARİFOĞLU

Gerilim kaynaklı eviricilerde çıkış gerilim dalga şekline ait harmonik bozunumların en aza indirgenmesi büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada, bir fazlı asenkron motor tahrikinde gerilim/frekans (V/f) oranını sabit tutacak şekilde frekansı 5 Hz – 50 Hz aralığında değiştirilebilen bir fazlı evirici tasarımı sunulmuştur. Gerilim harmoniklerini en aza indirgemek adına tasarımda, darbe genişlik modülasyonu (PWM) tabanlı seçmeli harmonik eliminasyon metodu (SHEM) kullanılmıştır. Bu yöntem ile evirici çıkış gerilimine ait ana harmonik bileşen genliği ayarlanırken, 3., 5., 7., 9., 11. ve 13. harmonik bileşenleri direk olarak elimine edilmiştir. Önerilen tasarım için pratik uygulama düzeneği oluşturulmuştur. Elde edilen deneysel sonuçlar, önerilen tasarımın, harmonik bozunumlarını azaltmada etkili olduğunu göstermiştir

349-356

Authors: Faruk YALÇIN, Uğur ARİFOĞLU

Tristör kontrolü seri kompanzatör (TCSC), enerji iletim sistemlerinde iletim hatlarına seri bağlanarak, bağlı oldukların hattın eşdeğer empedansını değiştiren FACTS cihazlarındandır. TCSC’ ye ait eşdeğer reaktans parametresindeki değişim, bağlı olduğu iletim hattının eşdeğer admitans değerini değiştireceğinden, sistemin bara admitans yapısı değişir. Bu çalışmada, güç akışı çalışmalarında TCSC eşdeğer reaktans parametresini Jacobian matrise kontrol değişkeni olarak sokarak, bara admitans matrisinin her iterasyonda yeniden oluşturulması zorunluluğunu ortadan kaldıran, yeni bir yaklaşım önerilmiştir. Bu yaklaşımın amacı; özellikle büyük boyutlu güç sistemlerinde yapılan güç akışı hesaplamalarında, her iterasyonda TCSC eşdeğer reaktans parametresi değişiminde, algoritma yakınsama süresinin azaltılmasıdır. Bu amaç doğrultusunda TCSC’nin bağlı olduğu baralar için yeni güç denklemleri ve bu güç denklemlerine bağlı yeni Jcobian matris elemanı hesaplama denklemleri elde edilmiştir. Bu çalışma, TCSC eşdeğer reaktans parametresini, Jacobian matrise kontrol değişkeni olarak sokan, literatürdeki ilk çalışma özelliğine sahiptir. Önerilen yaklaşım IEEE 57 baralı test sistemine uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar, önerilen yaklaşımın doğruluğunu ve güç akışı algoritması yakınsama hızını arttırdığını ispatlamıştır.

363-369

Authors: Emrah DOĞAN, Osman SÖNMEZ, Emrah YAPAN, Koray OTHAN, Sait ÖZDEMİR, Tarık ÇİTGEZ

Türkiye’de taşkın tehlikesi ile karşı karşıya kalan birçok alanlardan bir tanesi de Aşağı Sakarya Havzası diye adlandırılan Sakarya Nehrinin Karadeniz’e döküldüğü yer olan Karasu’ya bağlı Yenimahalle ile akım gözlem istasyonunun bulunduğu Doğançay’a kadar olan kısmıdır. Yerleşim ve toprak kullanımı açısından taşkın bölgelerinin cazibesi yukarıda anılan bölgenin de hem yerleşim hem de tarım arazisi olarak kullanılmasına sebep olmuştur. Taşkınların bilinen zarar ve ziyanları bu bölge için de söz konusudur. Bu çalışma kapsamında Aşağı Sakarya Nehir yatağınin son 113 km lik kısmı için beklenen 100 yıl tekerrürlü olası taşkını taşıma kapasitesi araştırılmış,baraj yıkılması durumu için de oluşabilecek muhtemel taşkın senaryoları uygulanmak suretiyle risk analizleri yapılmıştır. Senaryo taşkınları, HEC-RAS programıyla senaryo taşkınları sırasındaki su yüksekliği ve taşkın alanı hesap edilmiş bu bilgiler, HEC-GeoRAS, ArcGIS 9x ve ArcView 3.2 programında taşkın yayılım haritalarına dönüştürülmüştür. Sonuçta Aşağı Sakarya Nehrinin muhtemel taşkınlara karşı duyarlı olduğu görülmüştür. Nehrin zaman zaman taşkın suları altında kalması çalışmada elde edilen bulguları desteklemektedir. Taşkınlara karşı yapılacak önleme ve azaltma çalışmalarında değişik senaryoların dikkate alınmasının önemi vurgulanmaya çalışılmıştır.

381-397

Authors: Ali Osman ADIGÜZEL

Son yirmi yıldır bilim ve teknoloji hızla gelişmiş ve tüm olanaklarıyla insanlığın hizmetine sunulmuştur. İnsanlık birtakım sorunlarını gelişen teknoloji yardımıyla çözebilse de artan nüfus ve tüketimden kaynaklı çevresel tahribat, enerji ve hammadde kıtlığı, besin yetersizliği ve atık yönetimi gibi temel problemlerle karşı karşıyadır. Bundan dolayı, çalışmamızın ana temasını tarımsal, ormansal ve kentsel atıkların katma değeri yüksek bir ürün olan biyoetanole dönüştürülmesi sırasında kullanılan ön-muamele ve hidroliz yöntemleri oluşturmaktadır.

407-425

Authors: Meryem Sümeyye YILANCI, Mehmet SAĞIROĞLU

Bu çalışmada Yalakdere (Karamürsel\Kocaeli) ve çevresinin damarlı bitkiler çeşitliği araştırılmıştır. Bölgede yapılan arazi çalışması sonucunda 712 bitki örneği toplanmıştır. Bu örneklerin değerlendirilmesi sonucunda; araştırma alanında 79 familyaya ait 258 cins, 409 tür ve türaltı seviyede takson belirlenmiştir. Florayı oluşturan 409 taksondan 87 takson Avrupa-Sibirya, 64 takson Akdeniz, 7 takson İran -Turan fitocoğrafik bölgesine aittir, 79 takson çok bölgelidir ve 144 taksonun fitocoğrafik bölgesi bilinmemektedir. Araştırma alanında belirlenen taksonlardan 17’si kültür, 3’ü kozmopolit ve 7’si endemik olup bölgedeki endemizm oranı % 1,71’dir. Rhaponticoides pythiae (Azn. & Bornm. ) M.V.Agab. & Greuter gibi uzun süredir toplanamayan endemik takson toplanmıştır.

437-446

Authors: Ünal ÇAVUŞOĞLU, M. Muhammed ÖZTÜRK, Uğur ÖZBEK, Ahmet ZENGİN

Bu makalede bilgisayar ağlarında trafik akışının düzenlenmesinde önemli bir yere sahip olan kuyruk yönetimi konusu ele alınmıştır. Günümüzde yaygın olarak kullanılan kuyruk yönetim algoritmaları tanıtılarak kısaca çalışma prensipleri anlatılmıştır. Kuyruk yönetim algoritmalarının başarım karşılaştırması için NS-3 ağ simülatör programı kullanılmıştır. NS-3 ağ simülatörü üzerinde RED ve DROP TAIL kuyruk yönetim algoritmaları çeşitli topolojiler üzerinde test edilmiş ve performans değerlendirmesi yapılmıştır. Ayrıca elde edilen sonuçlar kuyruk yönetimi konusunda daha önce yapılmış olan çalışmalar ile karşılaştırılmıştır. Yapılan uygulamalar sonucu elde edilen veriler ve yapılmış olan çalışmalar değerlendirildiğinde, olasılıksal yöntemler ve eşik değerlerini kullanan RED algoritmasının DROP TAIL kuyruk algoritmasından daha başarılı olduğu tespit edilmiştir.

457-470

Authors: Murat AKÇİN, B. Baykant ALAGÖZ, Cemal KELEŞ, Abdulkerim KARABİBER, Asım KAYGUSUZ

Artan nüfus ve bireylerin enerji taleplerinin sonucu olarak, enerjiye olan talep her geçen gün artmaktadır. Bu talebin mevcut şebeke yapısı ile karşılanması oldukça zor ve verimsiz olacaktır. Yüksek iletim kayıplarının neden olduğu verimsiz iletim, yenilenebilir kaynakların şebekeye entegrasyonunda yaşanan sorunlar, esnek olmayan talep ve ücretlendirme gibi problemler, geleneksel şebeke yapıları ile artan talebin karşılanmasını verimsiz ve sürdürülemez kılmaktadır. Arz-talep dengesinin sağlanması açısından mevcut şebekelerin verimli, çevre-dostu, esnek ve güvenilir olması beklentileri, akıllı şebekeler uygulamalarını gündeme getirmektedir. Akıllı şebeke uygulamaları, enerjinin üretim, iletim, dağıtım ve tüketim süreçlerinin her aşamasının gözlemlenebilir ve kontrol edilebilir olmasını, dolayısı ile etkin yönetilebilir olmasını amaçlamaktadır. Bu çalışmada, dağıtık kontrol uygulamaları ile akıllı şebekelerde geniş alan yönetimi irdelenmekte ve geleceğe dönük öngörüler sunulmaktadır.

477-481

Authors: Ramazan MERAL, Ahmet BENLİ

Akarsularda akım ölçümlerinde doğruluk ve süreklilik; su yönetimi, su depolama yapılarının planlanması ve taşkınların önceden tahmin edilmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Hidrolojik pek çok faktörün değişkenliği nedeniyle akım ölçümleri bir takım zorluklar içermektedir. Türkiye akarsularındaki mevcut akım ölçümlerinde genel olarak eşellerin ve anahtar eğrilerinin kullanımı esas alınmış ve gelişmeler daha çok eşel okumalarının iyileştirilmesine yönelik olmuştur. Bu çalışmada debi ölçümleri aşamasında, hız ve kesit ölçümlerindeki gelişmelere öncelik verilmesi vurgulanmıştır. Sonrasında ise debi anahtar eğrilerin elde edilmesinde sadece su derinliği değil, akım hızı değerlerinin dikkate alınarak anahtar eğrilerinin oluşturulması ve kullanılması gerekliliği belirtilmiştir. Yapılan değerlendirmelere akustik yöntemle yürütülen bir arazi çalışması ile örnekleme yapılmıştır. Elde edilen bulgularla; debi anahtar eğrilerine akımın diğer bileşeni olan su hızı değerinin katılması ile daha iyi tahmin eğrileri çıkarılacağı sonucuna varılmıştır.