Sakarya University Journal of Science

7-10

Authors: Füsıın BOYSAN, Bülent ŞENGÖRÜR

Su sertliğine iki değerlikli metal katyonları sebep olur. Doğal sularda en sık rastlanan kalsiyum (Ca+2) ve magnezyum (Mg +2) iyonlarının yarattığı sertlik çok az hata ile toplam sertlik olarak kabul edilebilir. Genel olarak halk arasında sert su makbul sayılmaz. Sert sular sağlığa zararlı olmamakla birlikte, yemek pişirmeye, içmeye, çamaşır yıkamaya elverişli değildirler. Sertlik, sabunun köpürmesini azaltarak, kazan taşları oluşturarak, bazı endüstriyel proseslere zarar vererek ve suyun tadını bozarak su kalitesini etkiler. Ancak suda bulunan ve sertlik oluşturan Ca +2 ve Mg +2 iyonlarının sağlık üzerinde olumlu etkileri vardır. Su sertliğinin yarattığı olumlu ve olumsuz etkiler doğru değerlendirilmelidir, çünkü asıl hedef suyun uygun tüketimidir.

18-21

Authors: Güven YARKADAŞ, H.Özkan TOPLAN, Kenan YILDIZ

This study presents the effect of mechanical activation on iron removal from pseudorutile to obtain synthetic rutile by hydrochloric acid leaching with or without iron addition as a reducing agent. Iron and titanium extraction efficiencies in leaching for 3 h without iron addition are 64% and 49%, respectively. After mechanical activation of pseudorutile for 30 min, iron and titanhım extraction efficiencies increased to 82% and 62%, respectively. In case of iron addition to leaching step, mechanical activation has no prominent effect on the iron and titanium extractions. On the contrary, most of iron content in pseudorutile dissolved but titanium oxide remains at the solid part. Effect of iron addition to the leaching step was investigated with x-ray diffraction analysis of solid part.

28-33

Authors: İhsan EKİN, Mehmet BAŞHAN, Rıdvan ŞEŞEN

Bu çalışmada, Nisan 2007 tarihinde Mardin ilinin Sultanköy Köyü'nden toplanan tatlısu salyangozu Bithynia tentaculata'nın total vücut lipitleri, ince tabaka kromatografi ile fraksiyonlandı. Salyangozun, total vücut lipitleri ile fosfolipit ve nötral lipit fraksiyonundaki yağ asitleri, gaz kromatografi ve gaz kromatografi-kütle spektrometresi (GC-MS) ile analizlendi. Analizlerde, doymuş yağ asitlerinden C1 2:0, C1 4 :0, C1 5 :0, Cl6:0, Cl 7:0, C18:0; tekli doymamış yağ asitlerinden C16:1ro 7, C18:1co9, C20:1co9 ve çoklu doymamış yağ asitlerinden Cl8:2ro6, C18:3ro3, C20:2ro6, C20:4ro6 ve C20:5ro3 asitler saptandı. Tek karbonlu ve 20 karbonlu çoklu doymamış yağ asitlerinin yapılan, gaz kromatografı-kütle spektrometre ile doğrulandı. Lipit fraksiyonları arasında bu bileşenlerin yüzde değerleri karşılaştınldı. Yüzde dağılımda en çok C16:0, Cl6:lco 7, C18:1co9, Cl8:3ro 3 ve C20:4co6 asitler tespit edildi. Fosfolipit, nötral lipit ve total lipit yüzde içeriğinde bazı farklılıklar tespit edildi. örneğin, total doymuş yağ asiti yüzdesi (%4 5.1) ile total tekli doymamış yağ asiti yüzdesi (% 28.0) en fazla nötral lipitte; total çoklu doymamış yağ asiti yüzdesi (%46.5) ise en çok fosfotipİtte saptandı. Eikosanoidlerin öncül maddesi olan C20:4ro6 ve C20:5ro3 asitlerin yüzde oranlan nötral ve total lipit analizlerine göre fosfolipit fraksiyonunda daha fazla bulundu.

42-49

Authors: Cemil YİĞİT, Nedim SÖZBİR, H. Rıza GÜVEN

Atmosferik koşullarda yüksek sıcaklıktaki yüzeylerin spreyle soğutulması için bir sayısal model geliştirilmiştir. Su damlacıklarını taşıyan hava hızı 0-50.29 mis, sıvı kütle akısı 0-7.67 kglm2s ve paslanmaz çelik yüzey sıcaklığı 500°C ile 525°C aralığında değişmektedir. Değişik sıvı kütle akılarında radyal ısı taşınun katsayıları sayısal olarak elde edildi ve literatürdeki sonuçlarla karşılaştırıldı. Yapılan sayısal çözümde, ısı taşınını katsayısının radyal yönde hem ha spreyinde hem de su sisi spreyinde benzer bir eğilim gösterdiği görülmüştür. Maksimum ısı transferi, durgunluk bölgesinde meydana gelmektedir. Bu çalışma hava spreyi içerisine katılacak küçük miktarda suyun ısı taşınım katsayısını dikkate değer bir biçimde arttırdığını göstermektedir.

54-59

Authors: Kültiğin ÇAVUŞOĞLU, Kadir KINALIOĞLU , Kürşad YAPAR, Zafer TÜRKMEN, Emine YALÇIN, Ömür DUYAR Sinem ÖZDOĞAN

Bu çalışmanın amacı, Giresun ve Ordu illeri arasında uzanan 40 km'lik karayolu boyunca asılan Peltigera praetexta (Sommerf.) Zopf. liken türünde kurşun kirliliğinin seviyelerini araştrmaktır. Örnekler, 10 km aralıklarla yol kenarında ve yoldan 100 metre içeride yer alan toplam 8 istasyona asıldı. Her bir istasyondaki liken örnekleri 45. günün sonunda toplandı. Örneklerdeki kurşun miktarları İndüktif Eşleşmiş Plazına Optik Emisyon Spek:trometresi (ICP-OES) belirlendi. Sonuçlar, kontrol grubu ile karşılaştırıldığında tüm istasyonlarda ölçülen kurşun miktarlarında istatistiksel olarak önemli farklar olduğu görüldü (P<0,05). Ayrıca, Giresun ve Ordu illerinin yakınında yer alan istasyonlara toplanan örneklerdeki kurşun kirliliği, diğer istasyonlara göre daha yüksektir. Bu sonuçlar, P. praetextata türünün kurşun kirliliğinin belirlenmesi için biyolojik bir belirteç olarak kullanılabileceğini göstermektedir.

66-74

Authors: Duygu TOPALOĞLU, Turgay DERE, Recep İLERi

Bu çalışmada, Ardışık Kesikli Reaktör (AKR) sistemi ile kentsel atıksuyun farklı reaksiyon sürelerinde (tr) arıtma verimleri incelenerek, kentsel atıksular için optimum reaksiyon süresinin ve deneysel verilere göre AKR'nin modellenerek deneysel çalışmaya en uygun reaksiyon sabitinin (k) bulunması amaçlanmıştır. Çalışmalar sırasında; sıcaklık, pH, Askıda Katı sıvımadde (AKM), iletkenlik, Çözünmüş Oksijen (ÇO), Kimyasal Oksijen İhtiyacı (KOI), Biyokimyasal Oksijen ihtiyacı (BOI),Toplam Azot (TN), Toplam Fosfor (TP) gibi parametrelerin ölçümü yapılarak çalışma koşullan gözlemlenmiştir. Çalışma kapsamında laboratuar ölçekli bir AKR de beş farklı reaksiyon süresi için arıtma verimleri incelenerek, kentsel atıksular için optimum reaksiyon süresinin 1.5 saat, deneysel verilere en uygun reaksiyon sabitinin de 0,60 sa·1 olduğu görülmüştür.