Sakarya University Journal of Science

55-62

Authors: Özmen Emre DEMİRKOL, Aşkın DEMİRKOL

Bu çalışmada bilgisayar ağlarında kullanılan en temel iki algoritmanın, kullanım yöntemleri ve farkları araştırılmıştır. Bu iki algoritmanın, kullanıldığı yerler ve çalışma prensipleri incelenmiştir. Matematiksel çözümler üzerinde örnek uygulamalar ve çözümleri anlatılmıştır. Çalışmamın temel amacı bilgisayar ağları üzerinde uzak noktalar arasındaki iletişimlerde en kısa yolun hesaplanması ve bu hesapların güvenilirliğini ölçmektir. Bu çerçevede tespit edilmiştir ki, Bellman-Ford algoritmasın, özellikle geniş ağlardaki performansının büyük ölçüde tahmine dayalı olması nedeniyle, Dijkstra algoritması daha iyi sonuç vermektedir

70-77

Authors: Ramazan LİVAOĞLU, Adem DOĞANGÜN

Bu çalışmanın amacı, farklı taşıyıcı sisteme sahip ayaklı depoların değişik zemin sınıfları için deprem davranışları incelenmektir. Bu amaçla, aynı hazne boyutuna sahip biri çerçeve sistem diğeri silindirik kabuk sistem taşıyıcı sisteme sahip iki farklı ayaklı depo seçilmektedir. Seçilen bu iki depo için Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik'te verilen 1. derece deprem bölgesi ve dört farklı yerel zemin sınıfı dikkate alınmaktadır. Yapı-sıvı etkileşimini dikkate alabilmek için Westergaard tarafından barajlar için önerilen kütle ekleme yaklaşımı ve Housner tarafından önerilen toplanmış kütle modelinden yararlanılmaktadır.Yapıları modellemede Sonlu Elemanlar Yöntemi, depreme göre yapısal çözümlemede ise Mod Birleştirme Yöntemi kullanılmaktadır. Çalışmadan depo taşıyıcı sistemleri ve farklı zemin sınıfları için elde edilen bulgular grafiklerle desteklenmekte ve sonuçlar sunulmaktadır.

83-87

Authors: Alpaslan KİRİŞ

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kompost Tesisinde biyolojik içerikli katı atıkların çevreye minimum düzeyde zarar verecek şekilde berteraf edilmesi amacı ile katı atıktan 'kompost' elde edilmektedir. Kompost elde edilme aşamasında katı atığın ön işlenmeye tabi tutulması, fermentasyon hollerine katı atığın beslenmesi, fermentasyon hollerinde katı atığın fermente edilme aşamalarından geçirilmesi, katı atığın aktarılması ve nihai olarak katı atığın kompost gübresi halini alması süreçleri vuku bulur. Yapmış olduğum bu çalışmada Türkide'de ilk defa uygulanan bu proses için belli başlı bazı kaideleri yerleştirmek, girdi malzemesi karakteristiğinin değişmesi hallerinde gerekli düzeltici müdahaleleri yapabilmek mümkün olmuştur.

94-98

Authors: Gönül BOYA, Leyla ÖZDEMİR

Bu çalışmada, bazı uyarılmış seviyeler için MCHF atomik yapı paketini kullanarak tekli iyonlaşmış indiyumdaki enerji hesapları, çok konfigürasyonlu Hartree-Fock ve relativistik düzeltmeler için Breit-Pauli yaklaşıldığı çerçevesinde elde edilmektedir.. Benzer hesaplamalar ve deneyle karşılaştırmalar da verilmektedir.

103-109

Authors: Ali ÇETİNER, Hüseyin EKİZ

Robotlar, gerek otomasyon sistemlerinde gerekse de günlük yaşantımızın çeşitli alanlarında gün geçtikçe daha geniş bir şekilde kullanılmaktadır. Çok farklı alanlarda çeşitli işlemleri gerçekleştirmek için kullanılan robotlarda kontrol işlemi, mikroişlemciler veya mikrodenetleyiciler ile gerçekleştirilmektedir. Robot uygulamalarında, mikroişlemci ile birlikte çevre birimlerini içermesi nedeni ile mikrodenetleyicilerin kullanımı tercih edilmektedir. Bu çalışmada, miikrodenetleyici kontrollü yürüyen bir robotun tasarıımı ile ilgili detaylar verilmekte ve tasarlanan robotun gerçekleşmesi ile ilgili açıklamalar verilmektedir. Iki step motor kullanılarak oluşturulan iki tekerlekli robot, PIC16F84 mikro denetleyicisi kullanılarak kontrol edilmektedir. Tasarlanan ve gerçekleştirilen sistemde 3 temel devre bulunmaktadır. PIC16F84 kullanılarak oluşturulan kontrol devresi, algılayıcı devresi ve PIC16F84 temelli step motor sürücü devresi. Uygulaması yapılan robotta, yansıtıcı yüzeylere duyarlı algılayıcılardan gelen bilgiler doğrultusunda robot yönünü ve hareketini belirlemektedir. Algılayıcılardan gelen bilgiler, kontrol devresindeki PIC16F84 mikrodenetleyicisi tarafından yorumlanmakta ve PIC16F84'de bulunan programı yardımı ile step motorlar sürülerek motorun hareketi sağlanmaktadır. Hareket edebilme kabiliyeti kazanan robot, labirentin duvarlarındaki yansıtıcı yüzeyleri dikkate alarak yönünü tayin edebilmekte ve robotun labirent içindeki hareketleri, kontrol devresindeki PIC16F84'e yüklenen programa göre gerçekleştirilmektedir.

9-15

Authors: Lütfi SALTABAŞ, Sabahattin IŞIK, Mustafa ŞAŞAL, Emrah DOĞAN

Barajlar ve bazı diğer hidrolik yapılar, inşaalarından sonra nehrin hidrolojisinin önemli ölçüde değişmesine neden olurlar. Yukarıda Gökçekaya barajanın 1975 "te işletmeye geçmesinden sonra Aşağı Sakarya Nehrinde, hidrololik özellikleri nehir rejimi, katı madde taşıma kapasitesi ve nehrin morfolojik yapısında önemli değişimler meydana gelmiştir .Aşağı Sakarya Nehrinde akım ölçümleri grafiksel olarak değerlendirildiğinde, nehirde 1975 yılından sonra taşkın pik debilerinin düştüğü minumum debilerin ise arttığı görülmüştür. Ayrıca, katı madde taşınma miktarları Gökçekata Barajının işletmeye geçmesinden sonra düşüş göstermiştir, bunun sonucunda da nehir yatağında bazı oyulmalar meydana gelmiştir

25-30

Authors: Muzaffer ELMAS, Hasan ÇALlŞKAN

Yapılan bu çalışmada genel olarak, betonarme yapılarda oluşan hasar tipleri ve betonarme yapıların onarım ve güçlendirme teknikleri anlatılmıştır. Mevcut yapılardaki eksiklikler açıklanmış, güçlendirme konusunun önemi vurgulanmıştır.

37-43

Authors: Mükremin AY, Yusuf GÖNCÜOĞLU, Naci İRİS

Seri kompanzasyon, reaktif güç kompanzasyonu yöntemlerinden biridir. Seri kompanzasyon ile; bir iletim hattında, endüktif reaktansın hat gerilimine etkisini, seri bağlanacak bir kapasitör ile kısmen veya tamamen kompanze edebiliriz. Böylece, iletim hattında taşınabilecek maksimum güç artırılabilir veya belli bir güç transferi için iletim açısı küçültülebilir ve hattın doğal yükü artar. Seri kompanzasyon enerji iletim hatlarının ısısal sınırlara yakın değerlerde yüklenmesini sağlar. Bu makalede, seri kompanzasyonun faydaları ile bir fazlı iletim sistemine etkileri incelenmiştir.

49-55

Authors: Filiz ERTUĞRAL, Özgür YANIK, Recep AKKAYA

Bu çalışmada 150≤A≤190 deforme bölgesi girişinde bulunan Çift-Çift Samaryum izotoplarının B(E2,J->J+2) ve B(E2,J+2

61-69

Authors: Mesut FERAH

Bu çalışmada Çok Yanıtlı Taguchi Deneysel Tasanın Metodu kullanılarak alüminyum profillerin boyanmasında etkili olan faktörlerin optimizasyonu sağlanmaya çalışıldı. Toz boya maliyetinin fazla olmasından dolayı boyanan profillerin film kalınlığının 60 - 80 olması istenir ve profillerin çoğunlukla dış cephelerde kullanılmasından dolayı darbe direncinin maksimum olması hedeflendi. L18 ortegonal dizisi kullanılarak çok yanıtlı bir problenti çözecek algoritma anlatıldı. Sonuç olarak belirlenen optimum proses şartlarında sağlama deneyi yapılmış, hipotez testi ile iyileşmeler gösterilmiş ve boya sarfiyatındaki azalma gözlenmiştir.

77-84

Authors: Hamit SARUHAN, İlyas UYGUR

This paper presents an algorithm for the design of minimum weight of speed reducer., gear train, subject to a specificd set of constraints. The study is p rimari1y aimed to expose the potential of genetic algorithms, to discuss their application capabilities, and to show the concept of these algorithms as optiınization techniques an d their scope of application by implementing them to the speed reducer. Results obtained for the minimum weight of speed reducer are prescnted to provide insight into the capabilities of these tecbniques. Genetic algorithms are efficient search techniqucs which are inspircd fronı natural genetics selection process to cxplore a given search space.

92-99

Authors: Şebnem DEMİRCAN

Bu çalışmada deprem etkisi altında kalan düşeyde düzensiz bir yapının temeli elastonmer malzemeler ile yalıtılarak yapının yalıtımdan öncekı ve yalıtım sonucu davranışı incelenmiştir. Yapının temelinin yalıtılmasında yüksek rijitlikli ve duşuk rijitlikli olmak üzere iki tip kurşun çekirdekli kauçuk sistemler kullanılmış ve bu sistemlerin düşeyde düzensiz bir yapı üzerindeki etkisi araştırılmıştır.

104-109

Authors: Ahmet M. AZAKLI, Serdar ASLAN, Hatem AKBULUT , Cuma BİNDAI

Bu çalışma, ETİAL I 71 - SiC - GrafH hibrit metal matriksli kompozitlerin (Ml\IK) üretim ve mikroyapısını rapor etmektedir. ETİAL 171 matriks malzemesi olarak seçilen ötektik altı alüminyum - silisyum alaşımına önce hacimce 0/o lO SiC ilave edilmiştir. Takiben bu kompozite, ağırlıkça 0/o 2,5- 5 - 7. 5 ve 10 oranlarında Cu kaplanmış grafit partikülleri ilave edilmiştir. SiC partikül ve grafit ağırlık oranının değişimine bağlı olarak mikroyapı ve sertlik değişimleri incelenmiştir. İlave edilen SiC ve grafit partiküllerinin mikroyapı için bir nevi modifiye elemanı olarak davrandıkları tespit edilmiştir. Artan grafit partikülleri mikrosertlik değerlerinin nerdeyse lineer olarak artışına yol açarken Brinell sertlik değerlerinin düşüşüne neden olmuştur.

115-120

Authors: Levent GÖKREM, Abdullah FERİKOĞLU

Bu çalışmada, GSM'de hücre yapısı ve hücre planJaınası incelenmiştir. Mobil telefon sistemlerinde haberleşmenin yapılacağı alanın hücre adı verilen küçül< alanlara bölündüğü, GSM hücrelerinin planıanınasının yerleşim bölgelerinin özeJiilderine göre yapıldığı belirlenmiştir. Hücre planlamasını, hücrenin şehir içinde ya da şehir dışında olmasın1n ve kapsanacak bölgedeki GSM abone sayısının belirlediği görülmüştür. Hücresel sistenılerin tasarianınasında fırekansın yeniden kullanım modeli inceleıınıiştir. GSM'de sistem verimliliğinin arttırılması jçin kullanılan yöntenıler formüllerle açıklanmış, değişik hücre yeniden kullanım modelleri verilmiştir. GSM 'de verimliliği artırmada hücre yarıçapının küçültülmesinin en geçerli yol olduğu tespit edilmiştir

125-128

Authors: İbrahim ATEŞ, Nejat YUMUŞAK

Bu makalede arama ağaçları (Search Tree) üzerindeki işlemlerin daha hızlı yapılmasına yönelik bir yöntem ve birleşik bir veri yapısı önerilmektedir. Bu yöntemin sözcükler ve sayılar için nasıl kullanılabileceğine ve mevcut ağaç yapılarıyla (AVI, RB Ağacı gibi) karşılaştırılmasına yer verilmiştir. Bu amaçla bir bash tablosu ve dengeli bir ikili arama ağacı kullanılmaktadar. Veriye uygun olarak anlamlı alt ağaçlar oluştuırul1113kta ve bu alt ağaçlara bash tablosu yardınuyla ulaşılnıaktadır. Çok sayıdaki verilerin tek bir ağaçta toplanıp bu büyük ağaçta işleın yapmaktansa alt ağaçlara bölerek daha az veri üzerinde işlem yapmak amaçlanmıştır. Bu şekilde veriler üzerindeld işlemler daha az eleman üzerinde yapılmaktadır. Bu da performansı o lumlu yönde etkilemektedi r.

132-138

Authors: Hüseyin KASAP,İsmail KOLAY

Bu çalışmada; deprem etkisindeki konut ve iş yeri türündeki 8 katlı perdeli çerçeveli 4 tip yapının, perde kalınlığının değişmesiyle perde ve kolonlara gelen kesme kuvvetlerinin değişimi incelenmiştir.

142-145

Authors: Yener YILMAZ, Şerafettin ÖZBEY

Evlerde, işyerlerin de ve sanayilerde elektrikli aletlerin kullanımımn artması tenıas akımlarının oluşma riskini de arttırmaktadır. Nitekim, her sene bir çok kişi elektrik k azalarının kurbanı olmakta ve yangınların °/o40'ı elektrik enerjisinin hatalı kullanımı sonu cunda meydana gelmektcdir. Bu yüzden birçok ülkede ve ülkemizde kaçak akım koruma cihaziarının kullanımı zorunlu hale getirilmiştir. Kaçak akıın değeri 30 mA'a ulaştığında vücuttan geçen hata ak ımı ölünıcül bir kazaya neden olabilir. Kaçak akım değeri, 300 mA' a ulaştığuıda elektrik arkının oluşturduğu ısıdan dolayı yangın tehlikesi oluşmaya başlar. Bu makalede, elektrik ak1mının ve geriliminin insanlar üzerinde ne gibi etkilere sebebiyet vereceği ve Uluslara rası IEC 61008-1 standartlaı4ında üı·etilen ve kullanılan cihaziarın insan hayatını korumadaki önemi incelenmiştir

150-153

Authors: Özlem YÜKSEL, Nuray CANİKOĞLU, H. Özkan TOPLAN

ZnO esaslı varistörler çok bileşenli yarı iletken seramiklerdir. Çok bileşenli oksit seramiklerin elektriksel davranışları hem malzemenin mikroyapısına hem de ZnO tane sınırlarında oluşan ürünlerin yapısına bağlidır. ZnO varistörlcr, klasik olarak geleneksel s er an1 ik üretim yö nt emleri ile üretilirler. Zn O ve diğer ınetal oksitlerin homojen olara k ka r ı ş nıası arzu edilmektedir·. Sulu ki ıny asa l pro se sle r i n b a şlıc a avantajları, r ea l

159-166

Authors: İsmail COŞKUN, Ali SAYGIN

Bu çalışmada, girişindeki 3 fazlı alternatif sinyalleri çıkışında değişik frekans ve genliğe sahip 3 fazh sinyallere dönüştüren, AA-AA matris çeviricilerin yapısı incelenmiştir. Venturini ve uzay vektör modülasyon kontrol teknikleri kullanılarak yük akımlarının bilgisayar ortamında Id benzetimleri yapılmıştır. Uzay vektör modülasyon tekniğinde değişik bir anahtarlama yöntemi kullanılnnştır. Her iki kontrol tekniğinde de kullanılan modülasyon oranının değiştirilmesinin yük akınıları üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Çalışma sırasında iki kontrol tekniğinde de aynı anahtarlama frekansı kullanılarak, değişik çıkış frekanslarında benzetiın çalışmaları yapılmış ve elde edilen sonuçlar sunulmuştur.

172-174

Authors: Gülizar KÖRÇOBAN, Meltem KILIÇ

Mikrodalga tekniği özellikle organik reaksiyonlarda yaygın olarak kullanılmaktadır.Normal ısıtma tekniğine göre mikrodalga ışınlarıyla gerçekleştirilen reaksiyonlar çok daha hızlı olmaktadır.

178-184

Authors: Gamze AYDEMİR, Abdullah FERİKOĞLU, Coşkun ODABAŞ, Zeki BEYHAN

Bugün insanlık bilgi patlamasının ortasındadır. Her kanaldan sınırsız bilgi akışı insanı çevrelemiştir. Sorun ise bu kadar yoğun bilginin nasıl ve hangi iletişim aracı ile taşınacağıdır. Dalga klavuzlayıcısı olarak fiberlerin kullanımı ve gelişiıni, optik fiber haberleşme sistemini gündeme getirmiştir. Bakır teller de elektronların hareket etmesine dayanan elektronik yerine, cam teller diyebileceğimiz optik fıberlerde, fatonlar hareket etmektedir. Optik fiber iletim sistemlerinin diğer ileti m sistemlerinden üstün birçok özell iği vardır. Bu üstünlükleri sayesin de ülkemizde de telekomünikasyon alanında ve farklı daha birçok a1anda optik iletimin yaygınlaşması optik fibere olan ilgiyi arttırmıştır. Bu çalışmada optik fiber sistemler incelenmiştir.

192-198

Authors: Yılmaz Güney, Hülya AKÇAKAYA

Bu çalışmada farklı geometrik özellikler taşıyan bobinlerle deneyler yapılarak gerçekleştirilmiştir.Bir paralel LRC devresi oluşturulmuş ve bu devre ile radyo-frekanslarda gözlem ve ölçümler yapılmış, literatürdeki çalışmalar ile karşılaştırılmıştır.

205-209

Authors: Fatih İLÇİ, M. Cesim AKTAŞ

Doğal afetler arasında, yapılara en büyük zararı depremler vermiştir. Bunun için, her an deprem olacakmış gibi hazır olunmalıdır. Yapı yapma fikri daha yeni oluşma aşamasında iken, inşaat sektörü ile ilgili tüm meslek grupları sürekli bir koordinasyon içinde çalışmalıdır. Bu koordineli çalışma neticesinde; 17 Ağustos 1999 depreminin tüm olumsuz sonuçları iyi bir şekilde anlaşılıp, depreme karşı nasıl dayanıklı yapı yapabilirim. Fikri benimsenmelidir.

219-223

Authors: Osman ELDOĞAN, Yusuf TAMTÜRK, Abdullah UZUN

Bu çalışmada ülkemizde 1987'den beri uygulanmakta olan Sürücü Kursları üzerinde durulmuştur. Çeşitli ülkelerdeki sürücü ehliyeti verme uygulamaları da göz önünde bulundurularak, Sürücü Kurslarında verilen eğitim ve bu uygulamanın verimliliği yapılan bir anket çalışması ışığında değerlendirilmeye çalışılmıştır

229-235

Authors: Kemal ÇAKIR, Murat ÖCAL, İmdat TAYMAZ

Uçaklarda iklimlendirme sistemleri, hava taşımacılığında konfor kavramına etki eden basınç, sıcaklık, nem, hava miktarı gibi parametrelerin havacılık otoriteleri tarafından istenilen seviyelerde tutmak için dizayn edilmişlerdir. Yüksek irtifalar uçuş yüksekliği seçildiğinden ve bütün bu konfor faktörleri çoğu zaman hayati önem taşır. Bu faktörlerin iyileştirilmesi yolcu ya rahat ve huzurlu bir seyahat imkanı sağladığı gibi gökyüzünde yaşam sürdürmenin de şartıdır. Bu çalışmada uçak klima sistemi, paket klima üniteleri ve uçak klima sisteminin alt sistemleri olan sıcaklık kontrol, hava dağıtma ve basınçlandırma sistemleri incelenmiş ve uçak için enerji dengesi oluşturulmuştur.

241-250

Authors: Muzaffer ELMAS, Uğur GÜNOĞLU

17 Ağustos ve 12 Kasım depremlerinden sonra, acil ihtiyaçların karşılanma sürecinin ardından, depremden etkilenen bölgelerde barınma, ekonomik ihtiyaçlar ve sosyal yaşantının eski haline getirilmesi amacıyla, bu doğal felaketin yaralarını sarma çalışmalarının çok hızlı bir şekilde yapılmaya çalışıldığını bilmekteyiz. Depremden dolayı hasar gören binaların onarımı ve iyileştirilmesi konusunda, birçok kurum ve kuruluş bilgilendirme ve uygulamalar yaptı. Bu çalışmanın I. Bölümünde onarım ve takviyenin tanımı ile başlanıp genel hatları ile bir inceleme yapılmış; II. Bölümünde ise Yatay Yükler Etkisindeki çeşitli yapı elemanları açıklanmaya çalışılmıştır.

257-264

Authors: Ali İhsan ÇETİN, İbrahim ORDU, Ahmet KOLİP

Bu çalışmada taşıtlarda kullanılabilecek olan alternatif enerji kaynaklarından bor elementine dayalı yakıt hücresi teknolojisi incelenmiştir. Yakıt hücresi teknolojisinde bor elementinin kullanımı ve hidrojenin taşınmasında sağlamış olduğu özellikler, bor elementinin önemini bir kat daha arttırmıştır. Borun sadece taşımada değil farklı kimyasal yapılarıyla yakıt olarak ta kullanılabileceğinin görülmüş olması, dünya bor rezervinin yaklaşık olarak %70 inin ülkemizde olması, bor elementine dayalı teknolojilerin ülkemizde de geliştirilmesini gerektirmektedir. Gelecekte bor elementinin altın değerinde olacağı bugünden görülmektedir. İçten yanmalı motorlarda, bor elementinin kullanılması ile hem daha az maliyetle daha fazla yol hem de hava kirliliğine yol açmaması, bu elementin önemini daha da arttırmaktadır.

269-271

Authors: Alper Rıza ÖZDEMİR, Gökçe ÖZYER

Bu makalede yeraltı kablolarında kalite standartlarının uygulanma nedenleri ele alınmıştır. Yeraltı enerji iletim hatlarında oluşan enerji kayıpları ve global rekabetin artışı kablo üreticilerini ürün kalitesinde olduğu kadar üretim kalitesinde de önlemler almaya yöneltmiştir. Tedaş Türkiye'de bu standartları belirlemekte ve

9-16

Authors: Talat FIRLAR

Bu çalışmada IP ağlarındaki güvenlik sorunları incelenmiş ve bu sorunun çözümü için bir mekanizma önerilmiştir. Bu çerçevede, genel olarak ağ güvenliği kavrann üzerinde durulmuş, Internet, Ethernet Ağları ve IP Ağlarındaki güvenlik konusunda bilgiler verilmiştir. Bu çalışma, sadece IP Ağlarındaki güvenlik probleminin tanımını yapnıak ve bir çözüm mekanizması ortaya çıkarmak için hazırlaonuştır. Gerçek uygulama geleceğe bırakılmış bunun yanında gerçek uygulama için öneriler sunulmuştur. Bu makale, insanların Internet'teki bilgi ve kaynaklarını korumak için kullandıkları farklı güvenlik modellerini tanımlayacağız

22-25

Authors: Erdinç ÖNER

Zeminler, jeolojik geçmişi, içindeki danelerin ve suyun varlığı nedeni ile farklı özelliklere sahiptir. Bundan dolayı zemini tanımak amacıyla farklı deneysel yöntemler geliştirilmiştir. Zeminlerin fiziksel ve mekanik özelliklerini tanımak amacıyla kullanılan gerçekçi yöntemler arazi deneyleridir. Günümüzde en sık kullanılan arazi deneylerinden olan Standart Penetrasyon ve Koni Penetrasyon deneyleri, deneyierin yapılışları, özelikleri ve karşılaştırılması aşağıda anlatılmaktadır.

31-35

Authors: İsmail ÖZMEN

Makalede, iş hayatında rakiplere karşı avantajlar elde edebilmek için bilgi sistemini kullanmanın gerekliliğine yer verilmiştir. Bunun için yönetim tarafından yapılacak olan başarılı ve etkili planlarla yeni misyonlar üstlenilmiştir. Bilgi sistemlerini kullanmanın sonucunda şirketlere sürekli kendilerini yenileme gerekliliği ortaya çıktığı anlatılmaktadır. Firmalar arası rekabette önde yer alabilmenin koşulu bilgi sistemini kullanmadan geçmektedir. Bilgi sistemini kullanmada başarısızlığa uğrayan firmalar rekabet edemezler ve başka işletmelere bağımlı kalırlar ve onların uydusu olurlar. Bilgi sisteminin faydalı olabilmesi için bilgi sisteminin strateji planlarını çok iyi yapmak gerektiği anlatılmıştır.

42-50

Authors: M.Süleyman HALİLBEYOĞLU, Kenıal ÇAKIR, İmdat TAYMAZ

Ülkemizde enerji dar boğazının aşılması, üretim ve kullanım aşamasında verimliliğin artırılması, kaliteli enerjiye duyulan ihtiyaç, kayıpların asgari düzeyde tutulmak istenmesi gibi nedenler kojenerasyon yani bileşik ısı güç üretim sistemlerini(CHP) gündeme getirmiştir. Bu çalışmada kojenerasyon sistemleri tanıtılmaya çalışılmış, sistenıin uygulanması ile ilgili kriterlere değinilniş ve askeri bir tesiste kojenerasyonun uygulanabi1irliği incelenmiştir

60-61

Authors: Selahaddin ANIK, Ahmet OĞUR

Üniversite hocası, öğrencileri hayata hazırlayan ve meslek sahibi yapan öğrenim kademesinin sonuncusunu teşkil eden yüksek öğretim kurumlarında öğrencilerini yetiştiren, hayata hazırlayan ve ilerideki çalışmalarına yön veren öğretim elemanlarıdır. Öğrenciler bu kurumlarda son şekillerini alarak hayata atılır. Onun için üniversite hocasının, sadece ders veren bir eleman değil bunun yanında çok daha fazla hasletleri üzerinde toplayan kamil birer eleman olması gerekir.

67-72

Authors: Mahnaz GÜMRÜKÇÜOĞLU

Geographical Information Systems (GIS), yani Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), mekansal bilgi için giriş, depolama, analiz ve çıkış işlemlerini entegre eden bir programlar paketidir. Bu çalışmada, CBS'nin ne olduğu, kullanım alanları, dünyada ve ülkemizdeki yeri, yararları ve geliştirilmesi konusunda yapılması gerekenler özet bilgi olarak sunulmaktadır. Farklı bakış açılarına göre derleme niteliğinde hazırlanan çalışma, CBS'nin tanınması ve kullanımının yaygınlaştırılması için bir adım olma amacını gütmektedir.

76-81

Authors: A.Serdar YILMAZ, Ertan YANIKOĞLU, Turker F. ÇAVUŞ

Voltage sags are described momentary drops in voltage that may cause misoperations or outages in the utility customers' sensitive load. Voltage sags are characterized by a magnitude and duration. The electrical distance between the fault and the customer determines the magnitude of the voltage sag. The duration of the voltage sag is determined by the fault clearing. Voltage sags are becoıning a very serious concern to many industrial customers. These sags can disrupt the operation of sensitive load, especially electronic equipment like computers, adjustable speed drives and the process control systems. However, these sa gs affect induction motors. An induction motor will slolv down and its torque \-Yİli decrease during voltage sag. In this pa per, behaviors of large and smail induction motors that have different load-torque characteristics are investigated during a short duration voltage sag in an industrial plant.

87-94

Authors: Ethem KÖKLÜKAYA, İlhan COŞKUN

Konuşma tanıma, insan makine iletişiminin son derece etkin olarak kullanılmasına imkan tanır. Bir çok bilgisayarda giriş çıkış verileri interaktif olduğu için konuşma yoluyla iletişim en ideal bilgisayar arayüzünü oluşturur. Konuşma tanıma işlemi zeka gerektirir ve bu yüzden konuşma üretmekten çok daha zor bir problemdir. Genel olarak konuşma tanıma işlemi daha baştan cesaret kırıcı bir iş olduğu için halen çok daha basit sistemler yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışma bir PC ve bir ses kartıyla gerçekleştirilebilecek basit bir konuşma tanıma sistemini ortaya koymuştur. Sınırlı ve basit bir sistemle bu işlem gerçekleştirilebildiğine göre bu işlemin gerekli özel donanım ve daha hızlı bilgisayarlarla daha gelişmiş olarak ortaya konabileceğini gösterir.

103-107

Authors: Murat KARABEKTAŞ

Alternatif motor yakıtları arasında, oktan sayısı avantajı ile metanot ve etanot ticari olarak buji ateşlemeli motorlarda (BAM) kullanım olanağı bulmuştur. Bu çalışmada metanol ve etanolün BAM'larda kullanım özellikleri belirtilmiş, egzoz entisyonu ve motor performansı açısından değerlendirmeleri yapılmıştır. Alkol yakıtlar, efektif' tork, özgül yakıt tüketimi, ısıl verim açısından benzine oranla oldukça avantajlıdır. Özellikle CO, HC emisyonları yönünden daha az kirletici etki göstermelerine rağmen aldehit emisyonlarında artış görülmektedir.

114-121

Authors: Murat GÜZLEK, Yılmaz SARVAN, İbrahim ÖZGÜR

Bu çalışmada Genelleştirilmiş Dörtgenler hakkında aksiyomatik bilgilendirmeler yapıldıktan sonra parametreler arası ilişkilerden bahsedildi. Polar uzayların özel bir durumu olan genelleştirilmiş dörtgenterin bilinen klasik örnekleri üzerinde duruldu. Sintem ve duad üzerine yapılan çalışmalardan bir kaçı incelenip yorumlandı. Özel olarak s ve t parametrelerinin s=3 ve t=3 durumu irdelenmiştir. Genelleştirilmiş dörtgenlerin bazı kombinatöryel özellikleri yanı sıra genelleştirilmiş dörtgenlerde alt uzaylar hakkında çeşitli yorum ve incelemeler yapılmıştır. Genelleştirilmiş dörtgenlerde kombinasyonlar incelenmiş olup tarihi hakkında kısa bilgiler verilmiştir.

129-131

Authors: Turgay DANDAN

Günümüzde güç elektroniği cihazlarının gelişmesi, güç sistemlerinde sinüzoidal olmayan büyüklüklere neden olmuştur. Sinüzoidal olmayan büyüklüklerin bulunması, harmoniklerin güç sisteminde bulunması demektir.Bu çalışmada harmoniklerin analizi için fourier dönüşümleri incelenmiş, harmonikieri üreten kaynaklar ve oluşan harmoniklerin güç sisteminde etkisi ele alınmıştır.Rezonans olayı sonucu şebekenin akım ve gerilim değerlerinin değiştiği ve şebekenin bundan olumsuz etkilendiği tespit edilmiştir

139-145

Authors: Mualla ÖZTÜRK, Nihat KAYA

Geçen birkaç yıl içerisinde, inşaat mühendisliğindeki bilgisayarlı hesaplamalarda Yapay Zeka uygulamaları ilk sırayı almıştır. Bu uygulamalar genellikle uzman sistemleri içermektedir. Bu çalışmada tarım, orman ve mera arazilerinde oluşacak yüzey erozyonunu önleyici ıslah yöntemleri uzman sistemler kullanılarak belirlenmiştir. Önce uzman sistemin bilgi tabanı kurallar halinde oluşturulmuş, sonra bu kurallar yardımı ile ESTA uzman sistem shell kullanılarak • yüzey erozyonunu önleyici ıslah yöntemlerine karar veren bir uzman sistem hazırlanmıştır. Hazırlanan uzman sistem, yeni teknolojik gelişmelere göre yeniden geliştirilebilir özelliğe sahiptir. Bu çalışmadan yararlanarak oyuntu, rüzgar, çürük yamaç erozyonu gibi konuların birinde veya bu konuların hepsi bir arada olmak üzere bir uzman sistem hazırlamak mümkündür.

152-156

Authors: Cemil ÖZ, Gökhan FİDAN

İnternet, dünya çapında yaygın olan farklı yapı ve iletişim sistemlerindeki bilgisayarların bilgi paylaşımı ekseni etrafında birleşmesi ile oluşmuş geniş alan ağıdır. Bu ağlar çeşitliliklerine rağmen TCPI/IP protokol kümesine göre birbirleri ile iletişim kurabilmektedirler. Bu çalışmada, fiziksel bir ortamdan alınan verilerin internet aracılığı ile bir merkezde toplanması çalışmaları sunulmuştur.

163-169

Authors: Fatih ÇAY, Can KURNAZ

Bu çalışmada; kokil kalıba döküm ve basınçlı döküm yöntemleriyle üretilmiş olan ZA-8, ZA-12 ve ZA-27 alaşımlarının yüksek sıcaklıklarda çekme dayanımı akma dayanımı, % uzama miktarı ve sertlik, metalografisi gibi özellikleri incelenmiş ve birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlardan; alaşımlardaki % AI oranının artışının ve basınçlı döküm yöntemi ile üretimin, ZA alaşımlarının mekanik özelliklerini arttırdığı görülmüştür. Ayrıca; sıcaklık artışının ZA alaşımlarının mekanik özelliklerini olumsuz yönde etkilediği tespit edilmiştir.

176-181

Authors: Can KARAVUL, Ali Haydar DOĞU, Eray YILDIRIM

Deprem Kuşağında yer alan ülkemizde özellikle 17 Ağustos 1999 1 Marmara depremi ile bu gerçek bir kez daha ortaya çıkmış, depremlerin değil de gerekli zemin etütlerinden yoksun inşa edilmiş yapıların can ve mal kaybına yol açtığı tartışmasız kabul edilmiştir. Bu çalışma da, yapıların inşasında ilk adımı oluşturan zemin parametre bilgilerinin Jeofizik yöntemlerle hesaplanmasının ardından bu bilgiler, bilgisayar ortamında 1 1 5000 ölçekli haritalar üzerine yerleştirilmiştir. Bu yöntemle hazırlanan mikro zemin parametre haritaları, o bölgede mühendislik çalışmalar yürütmeyi planlayan kişi ya da kuruluşlar için kolay ulaşılabilen önemli bir kaynak veri durumundadır. Kontur haritalarının hazırlanmasında Winsurf bilgisayar programı kullanılmıştır. Trabzon İli Çimenli Beldesi zemin parametre haritaları ortaya • çıkarılmıştır. Inceleme alanının içerisinde anakaya derinliği ve alüvyon kalınlığının fazla olduğu bölgelerde zemin özelliklerinin iyi olmadığı tespit edilmiştir. Aynı eğime sahip bölgelerde zemin parametrelerinin düşük olması o bölgede heyelan olması riskini göstermiştir. Bölgenin eğim haritaları da bu kanıyı desteklemiştir.

186-189

Authors: İsmail ÖZMEN, Suat KARAGÖZ

Araştırmada amaç MKB ( Menkul Kıymetler Borsası ) bileşik endeksinin seyrinin fiziki prensipler kullanılarak saptanmasıdır .Böylece, bu örnekte gösterildiği gibi, fiziki prensipierin Sosyal Bilim Problemlerinin çözümünde de kullanılır olabileceğidir. Giriş bölümünde fiziki prensipierin felsefe ile ilişkileri ve felsefe ile iktisadi bilimlerin ilişkileri örnek göz önüne alınarak incelenmiştir. Yöntem bölümünde fıziki prensipler açıkça tanımlanmış ve örnek problem bu fiziki prensipler üzerine tesis edilrneye çalışılmıştır. Problemi n çözümünden elde edilecek sonuçlar fiziki prensipierin kullanımı sonucunda ortaya çıkmış sonuçlardır

198-205

Authors: Yılmaz SARVAN, Murat GÜZLEK, İbrahim ÖZGÜR

Bu çalışma polar uzaylar hakkında bilinen çalışmaların bir derlemesidir. Özellikle polar uzay, polar uzayların direkt toplamı, absolute noktalar, isotropik, klik, genelleşmiş projektif düzlem ve homojen koordinat tanımlan verildi. Polar uzay ve polar uzayların direkt toplamlarından bahsedilerek absolute ve absolute olmayan noktaların sayısı ile ilgili kobinatoriyel özellikler incelendi. Bir doğru ile bir kuadrik arasındaki ilişkiler incelenerek buna homojen koordinatlarda örnek verildi. Ayrıca polar uzay ve genelleşmiş projektif alt uzaylar arasındaki ilişkiye değinildi.

213-220

Authors: Ahmet ONDUK

Sanayileşme sürecinin, elektrik enerji ihtiyacını çok büyük değerlere ulaştırması sonucu, günümüzün milyonlarca watt gücünde yüzlerce jeneratör, transformatör ve baraların birbirine bağlandığı büyük güçte enterkonnekte şebekeler oluşmuştur. Artan güç miktarına bağlı olarak

224-229

Authors: Rabia KÖKLÜ, Bülent ŞENGÖRÜR

Bu çalışmada, adsorbsiyon yönteminde poliakrilamid kullanılarak tekstil endüstrisi atıksuyunda renk giderimi incelenmiştir. Adsorbent miktarı ve atık su miktarı değiştirilerek renk giderimi için optimize edilmiştir.

236-241

Authors: Talat FIRLAR

Bu çalışmada uzman sistemler, ilişkisel veritabanı sistemleri ve nesneye-dayalı veri-tabanı sistemleri çalışıldı. Dinamik tip, Ad-hoc sorguları ve bildirimsellik , nesneye-dayalı sistemlerde ve uzman sistemlerde tartışıldı. Prolog ve SQL arasında bir front end tanımlamak için Arity Prolog ve SQL paketi kullanıldı. Bu proje yeni öneriler belirler.

248-250

Authors: Oktay ÖZTÜRK, Ayhan ÖZDEMİR

Bu çalışmada X, Y, Z eksenlerinde hareket eden, delme ve çizme işlemleri yapan bir sistem tasarlanmış ve küçük bir model üzerinde gerçek zamanlı uygulaması gerçekleştirilmiştir. Tasarlanan sistemde, eksenlerin hareketleri adım motoru ve sonsuz vida ile sağlanmıştır. Sistem açık çevrim olduğundan adım motorları tercih edilmiştir. Motor sürücü devresi bilgisayarın paralel portundan gelen sinyallerle kontrol edilmektedir.

259-266

Authors: Nurcan KÜLHAN, İrfan ŞİAP, Mehmet ÖZMEN

Fq[u]/(u3) halkası üzerindeki lineer kodların üreteç matrislerinin yapısı ve bir dekodlama tekniği verilmektedir. F2[u]/(u2) halkası üzerindeki devirli kodların yapısı incelendi.Devirli kodlar için BCH tipinde bir sınır ispatlandı. Dekodlama tekniği devirli kodlar için uygulandı.