Mehmet Akif Ersoy University Journal of Social Science Institute

1-19

Authors: İlker GÜNAY , Zeki AKINCI

Turizm sektöründe kariyer yapmak amacıyla turizm eğitimi alan öğrencilerin sektöre karşı tutumlarının belirlenmesi ve bu tutumlarının turizm sektöründe kariyer seçimlerine etkisinin ortaya konulması verilen turizm eğitiminin kaliteli olması açısından önemli rol oynamaktadır. Bu bağlamda yapılan bu çalışmada, turizm eğitimi almakta olan öğrencilerin sektöre karşı olan tutumları ve bu tutumlarının mezuniyet sonrası kariyer seçimlerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evreni Akdeniz Üniversitesi Turizm Fakültesi öğrencilerinden oluşmaktadır. Öğrencilerin turizm sektörüne yönelik tutumlarını ve öğrencilerin turizm sektöründe kariyer yapma isteklerini ölçmeye yönelik ifadeler faktör analizine tabi tutulmuştur. Uygulanan faktör analizi sonucunda, ankete katılan öğrencilerin turizm sektörüne yönelik tutumlarını oluşturan 8 faktör elde edilmiştir. Bu 8 faktör içerisinde öğrencilerin mezuniyet sonrasında sektörde kariyer yapma isteklerini etkileyen en önemli faktörlerin “kişi- endüstri uyumu”, “iş arkadaşlığı ile işe bağlılık” ve “yöneticilerin tutumu” olduğu saptanmıştır.

39-53

Authors: Bilal DEVECİ

Bu çalışmanın amacı, iş stresinin bireysel ve örgütsel açıdan öneminin ortaya konulması ve turizm işletmelerinde çalışanların iş stresini etkileyen faktörlerin kavramsal olarak değerlendirilmesidir. Bu amaçla yerli ve yabancı literatürde, turizm işletmelerinde çalışanların iş stresini etkileyen faktörleri belirleyen araştırmalar değerlendirilmiş ve bu değerlendirmelerin sonucunda turizm işletmelerine bazı öneriler sunulmuştur.

69-93

Authors: Hilal BOLAK, Mustafa ÖZTÜRK, Murşit IŞIK

Örgütsel adalet kavramı örgüte yönelik adalet algısıdır ve çalışma yaşamında büyük önem taşımaktadır. Örgütlerin başarılı olabilmeleri ve hedeflerini gerçekleştirebilmeleri yöneticilerin çalışanlarına karşı tutum ve davranışlarına bağlıdır. Yöneticilerin örgütsel adaleti sağlamaları, çalışanların iş performanslarının artmasında ve örgütsel faaliyetlerin yerine getirilmesinde önemli unsurlar olarak nitelendirilebilmektedir. Örgütsel adaletin sağlanamaması durumunda çalışanlar uyuşmazlıklar ve anlaşmazlıklar yaşayarak çatışma içerisine girmektedirler. Çatışmalar her zaman önlenebilir olmasa da etkili bir şekilde yönetildiklerinde, örgüt açısından olumsuz durumlar olumlu durumlara dönüştürülebilmektedir. Çalışmadan elde edilecek sonuçlar çalışanların örgütsel adalet algısının ne yönde olduğunu ortaya koymakla birlikte algılamalarının çatışmalara ve çatışmaların yönetilmesine nasıl etki edeceğini saptayacağı için diğer işverenler ve çalışanlar arasındaki ilişkileri şekillendirme açısından önem arz edecektir. Çalışmada, Denizli’de Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ortaöğretim kurumlarında örgütsel adalet ve çatışma yönetimi ilişkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, Denizli ilinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ortaöğretim kurumlarında çalışan müdür, müdür yardımcıları ve öğretmenlere yapılan anket çalışması sonucunda elde edilen bulgular, örgütsel adalet ve çatışma yönetimi çerçevesinde değerlendirilmeye çalışılmıştır.

108-118

Authors: Nurdan KUŞAT

Türkiye, kronik ödemeler bilançosu açıklarına sahip ve cari işlemler dengesi problemleri de bu açıkların bir numaralı destekleyicisi olmuş bir gelişmekte olan ülke prototipidir. Otonom işlemlerin ödemeler bilançosu dengesi açısından önemli olduğu ve cari işlemler bilançosu kalemlerinin genelde otonom işlemlerden oluştuğu düşünüldüğünde, yıllar itibariyle açık veren dış ticaret dengesine kıyasla, fazla veren hizmetler dengesi özenle incelenmesi gereken bir alan olmaktadır. Çalışma sonuçları hizmetler dengesinin; dış ticaret, cari işlemler ve ödemeler bilançosu dengesizliklerini giderme kabiliyetini teyit etmektedir. Ayrıca hizmet sektörünün en can alıcı alt sektörü olarak “Seyahat/Turizm”in potansiyel performansı da çalışma sonucunda açık bir şekilde kendisini göstermektedir. Bu bağlamda Türkiye’nin cari açıklarla mücadelede daha yaygın ve bilinçli bir şekilde Turizm Sektörü’nü kullanması gerekliliği, ülkenin ekonomik sürdürülebilirliği için önemli bulunmuştur.

138-157

Authors: Meral TİMURTURKAN, Gönül DEMEZ, Elife KART, Cihan ERTAN, Selim CANKURTARAN, Salih AKTİN

Bu çalışma; bir suç işledikten sonraki hukuksal süreçler aşamasında yeniden topluma katılan ve “suçlu” veya “hükümlü” olarak etiketlenen bireylerin gündelik yaşam içinde karşılaştığı sorunlar ve sosyal dışlanma deneyimi üzerine bir tartışma yürütmeyi amaçlamaktadır. Hükümlü olmak, başlı başına birey ve toplum açısından sosyal uyum ve sosyal bütünleşme gibi süreçleri yeniden kurmayı ve sorgulamayı gündeme getirerek, bireyin hem özel yaşamında, hem de sosyal yaşamında keskin kopuşlar yaşamasına neden olabilmektedir. Bu durum; dışlanma, damgalanma, ötekileştirilme gibi süreçlerin yanında, bireyin sahip olduğu sosyo-kültürel ve ekonomik yaşamın bütünüyle yitirilmesini ve ceza sonrası yeniden inşa edilmesini de içermektedir. Çünkü toplumsal sapma ve suç söz konusu olduğunda, en önemli sorunların başında toplumsal soyutlanma, dışarda bırakılma, sosyal dışlanma ve damgalama gibi ayrışmaya neden olacak durumlar gelmektedir. Bu bağlamda çalışma; özellikle bu kavramlar üzerinden yürütülen tartışmalardan yola çıkarak, mahkûmiyet durumunun toplumsal ilişkilere nasıl yansıdığını, aile yaşamının nasıl etkilendiğini, bireyin bu süreçte yaşadığı temel sorunların neler olduğunu, yüz yüze yapılan anket çalışmasından elde edilen verilerin sonuçları üzerinden tartışmayı amaçlamaktadır. Çalışma söz konusu bu süreçleri “denetimli serbestlik” örneği üzerinden irdelemeyi hedeflemektedir.

179-195

Authors: Atınç OLCAY, Metin SÜRME

Gerçekleştirilen bu araştırma, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 2014 yılında Türkiye’nin dış tanıtımında kullanılan “Home of…” konsepti fotoğraflarına odaklanmaktadır. Bu kapsamda Kültür ve Turizm Bakanlığı Tanıtma Genel Müdürlüğü internet sitesinden elde edilen 100 adet fotoğraf, turizm çeşitlerinin tanıtımına göre Nvivo 11 programı aracılığıyla sınıflandırılmıştır. Ayrıca kültür turizmini tanıtımına yönelik 49 fotoğrafın kültür turizminin hangi unsuruna işaret ettiği tespit edilmeye çalışılmış ve bununla da yetinilmeyip bu fotoğraflar hakkında 34’ü yerli ve 34’ü yabancı olmak üzere toplam 68 kişinin görüşlerine başvurulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre Türkiye’nin tanıtımında kullanılan bu fotoğrafların; “Kültür turizmi, inanç turizmi, deniz-güneş-kum turizmi, doğa turizmi, gastronomi turizmi, spor turizmi, dinlenme turizmi, termal turizm, şehir turizmi, yat turizmi ve kış turizmi” olmak üzere toplam 11 turizm çeşidinin tanıtımına yönelik olduğu görülmüştür. Ayrıca kültür turizminin tanıtımına ilişkin fotoğraflar; geleneksel el sanatları, geleneksel yiyecek-içecekler, Türk folkloru, arkeolojik eserler ile tarihi ve kültürel mimariye yönelik fotoğraflar olmak üzere 5 unsura yönelik olduğu görülmüştür. Bununla beraber bu fotoğrafların katılımcıların seyahatlerini olumlu yönde etkilediği sonucu bu araştırmayla ortaya konmuştur.

216-235

Authors: Ali DALGIÇ, Kemal BİRDİR

Kriz, bir örgütün, bölgenin ya da ülkenin içsel veya dışsal çevresinden dolayı ortaya çıkan, faaliyetleri sekteye uğratan, örgütleri ve çalışanlarını fiziksel ve zihinsel olarak tehdit eden, normal yönetsel yöntemleri kullanarak aşılması zor görülen ve planlı olmayan bir oluşumdur. Turizm sektöründe yaşanan bir krizin iyi yönetilmemesi sonucunda, turizm pazarında kötü bir imajın oluşması destinasyona yönelik talepte azalma, turizm gelirlerinin düşmesi, turizm işletmelerinin maddi kayıplar yaşaması, turizm sektörüyle bağlantılı olan diğer sektörlerin olumsuz etkilenmesi ve ülkedeki işsizlik oranın artması gibi olumsuz sonuçlarla karşı karşıya kalınabilir. Bu sebeple kriz yönetimi konusu turizm sektörü açısından ayrı bir öneme sahiptir. Bu bağlamda bu çalışmada, Türkiye’de meydana gelen krizden etkilenen konaklama işletmelerinin kriz yönetim uygulamaları ve kısa ve uzun vadeli olumlu ve olumsuz beklentiler araştırılmıştır. Yapılan görüşmeler ve anket uygulaması sonucunda, konaklama işletmelerinin krizle başedebilmek amacıyla en çok pazarlama konusunda çalışmalar yaptıkları ve kriz nedeniyle geleneksel pazarlarda yaşanan daralmayı aşmak için, yeni pazar arayışlarına giriştikleri bulgulanmıştır. Konaklama işletmelerinin krizi daha etkin bir şekilde yönetebilmeleri için, pazarlama uygulamalarının yanısıra insan kaynakları yönetimi, bakım-onarım ve yönetim uygulamalarına da önem vermeleri önerilmektedir.

265-282

Authors: Tuncer FİDAN

20. yüzyılda Weber’den sonra sosyal teori içinde tarihi-sosyolojik yaklaşımın en etkili isimleri arasında Parsons ve Luhmann’ı zikretmek mümkündür. Bu çalışmada Parsons ve Luhmann’ın sosyal sistem ve meşruiyet kavramlaştırmaları tartışılarak bu kavramların tarihi-sosyolojik yaklaşım içindeki gelişim süreci betimlenmiştir. Parsons toplumun işlevsel sorunlarla mücadele şekillerine dayalı olarak sosyal sistem kavramlaştırması yaparken, Luhmann artan çevresel karmaşıklık karşısında sosyal sistemlerin karmaşıklık azaltıcı etkilerine ve otopoyiyetik değişme mekanizmalarına vurgu yapmaktadır. Parsons dengeye odaklanarak uzlaşma sürecinde etkili olan çatışma ve çelişkileri değerler sistemine havale etmektedir. Luhmann ise yasal-pozitivist bir yaklaşım benimseyerek işlemlere ve işlemleri düzenleyen yasal normlara yüzeysel bir uyumun meşrulaştırıcı etkisini öne çıkarmaktadır. Meşrulaşma sürecinde etkili olan normatif tartışmaları tam olarak açıklayamamaları, her iki meşruiyet kavramlaştırması için temel zayıflık olarak görülebilir.

314-326

Authors: Mehmet Ulaş KOYUNCUOĞLU

Bu araştırma, bir üniversitenin mühendislik fakültesinin farklı bölümlerinin farklı dönemlerinde mezun olan öğrencilerin mesleki hayata adım atmalarından sonra, özel veya kamu sektörü iş hayatlarında kazandıkları maaşlarının (ücret); mühendislik bölümleri, lisans not ortalaması, cinsiyet, ikamet edilen bölge, çalışılan sektör gibi değişkenler açısından istatistiksel olarak incelemesini ortaya koymaktadır. Araştırmaya mühendislik fakültesinden mezun ve çalışan 150 birey katılmıştır. Frekans Tabloları, “Kolmogorov-Smirnov Testi”, “Shapiro-Wilk Testi”, “Pearson ve Spearman Korelasyon Teknikleri”, “Bağımsız İki Örneklem T Testi” ve “Tek Yönlü ANOVA Testi” analizde kullanılmıştır. Çalışmada parametrik ve parametrik olmayan testler bir arada kullanılarak analizler yapılmıştır. Mezun bireylerin akademik not ortalamalarının maaşları üzerinde herhangi bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Bireylerin tecrübe süresi ve yaşları ile maaşları arasında belirli bir manidarlık düzeyinde anlamlı bir ilişki vardır. Kamu sektöründe çalışanlar ile özel sektörde çalışan bireylerin maaşları arasında anlamlı bir fark belirlenmiştir. Bu farklılık kamu sektörü maaşları lehinedir. Mühendislik bölümleri arasında maaş değişkeni bakımından anlamlı bir fark olduğu ortaya çıkmıştır.

338-351

Authors: Mehmet ÖZMENLİ

Türk kültürünün önemli öğelerinden biri el sanatlarıdır. El sanatları çerçevesinde yapılan ürünlerde kullanılan desenler ve desenleri oluşturan motifler, Türk insanının duygu ve düşüncelerini yansıtmakta ve bu ürünlere sanat ve estetik değer katmaktadır. Kadın, sevincini, üzüntüsünü, özlemini, öfkesini, sevgisini kısaca bütün duygu ve düşüncelerini anlatmada motifleri kullanmıştır. Asırlardır geleneklerine bağlı olarak önce otağ sonra da toprak evlerde yaşayan oymaklar, halı, kilim, zili, cicim dokumuşlar ve keçe yapmışlardır. Onlar hayvancılıkla uğraştıkları için, dokumalarında kullandıkları yünü hayvanlarından elde etmişler, kendileri eğirip (büküp), yine kendileri kök ve doğal boyalarla boyamışlardır. Dokuduklarını yaydıkları otağ (çadır), yer ile gökyüzünü birleştiren mekândır. Ortasında ocak, tepesinde delik bulunmakta ve ateşin dumanı bu delikten çıkarken güneş, ay ışığı bu delikten içeri girmektedir. Türkler, otağlardan obalar, şehirler kurmuşlardır ve bu şehirleri merkez yaparak Hakan ile Begleri vasıtasıyla yönetim biçimleri meydana getirmişlerdir. Türklerin Ortaçağ’da oluşturdukları yönetim, şehir, otağ ile kadınlarının dokumaları arasında bağlantı kurmaya çalışacağız. Doğal olarak bu değerlendirmelerimiz bilim insanlarının çalışmalarından esinlenerek, kitabeler ve destanlarda yazılanlardan çıkarımlar ışığında gerçekleşecektir. Ayrıca işlenen nakışları, süslemeleri, otağ kurulumundaki anlayışları, siyasi yapılanmanın ilahi kodlarıyla olan ilişkileri irdelenmeye çalışılacaktır

366-394

Authors: Aydoğan AYDOĞDU, Metin MIZRAK

Yöresel yemeklerin hazırlanmasından sunumuna kadar belirli bir kalitede olması ve birçok açıdan sürdürülebilirliği için standart reçete uygulamalarının yaşamsal bir önem taşıdığına inanılmaktadır. Zira yöresel yemek sunan işletmeler için büyük bir risk oluşturan yüksek işgücü devri ve bu bağlamda mutfak personelinin olası değişimi durumunda aynı kalitede yemek üretim ve sunumu, standart reçeteler sayesinde olanaklı olabilecektir. Bu nedenlerle standart reçetelerin geliştirilmesi Yöresel Yemek Kültürü’nün devamlılığı açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada Kastamonu Yöresel Yemekleri’nin standart reçetelerinin hazırlanması ve yiyecek içecek işletmelerinin bu reçeteleri uygulayarak istenilen ve/ya belirlenen kalitede sürdürülebilir bir ürün ve hizmet verme çabalarına katkı sağlanması amaçlanmıştır. Araştırma amaçlarının gerçekleştirilebilmesi için ilgili yazın taranmış ve yöresel yemek konusunda uzman olduğuna inanılan kaynak kişilerle görüşülmüştür. Araştırmada temel olarak nitel bir model işe koşulmuş olup, hazır bilgiden yararlanmanın yanı sıra kaynak kişilerden yapılandırılmış görüşme formları aracılığıyla elde edilen bilgiler içerik analizi yöntemi ile çözümlenerek standart reçetelere dönüştürülmüştür.

424-447

Authors: Ömer TEKŞEN, Sevinç Şahin DAĞLI

İşletme çevresini oluşturan bilgi kullanıcılarının sağlıklı kararlar alabilmesi ancak finansal tabloların güvenilirliğine bağlıdır. Güvenilirlik ise doğru ölçüm ve muhasebeleştirmeyi gerektirir. İşletme aktiflerinin önemli bir kısmını maddi duran varlıklar oluşturur. Maddi duran varlıklar, işletmelerin bir yıldan daha uzun sürelerde faaliyetlerinde kullanmak amacıyla elinde bulundurduğu, kısa vadede nakde çevrilebilme özelliği olmayan varlıklarıdır. Bu çalışmanın amacı maddi duran varlıkları Tekdüzen Muhasebe Sistemi ile Vergi Usul Kanunu ve TMS-16 Maddi Duran Varlıklar Standardı çerçevesinde inceleyip, örnek işletme üzerinde kayıtlarla muhasebeleştirmektir.

460-478

Authors: Fevzi KAYA

20.yüzyılın son çeyreğinde yaşanan gelişmeler diğer alanlarda olduğu gibi kamu yönetiminde de köklü değişim ve dönüşümlere yol açmıştır. Vatandaşın devlet karşısındaki konumunda birtakım önemli değişiklikler yaşanmıştır. Önceleri vatandaşların yönetim nezdinde konumları pasif iken 2000’li yıllardan itibaren vatandaşların yönetim karşısında merkezi bir konuma oturtuldukları görülmektedir. Bu çalışmada öncelikle vatandaş katılımının ne anlama geldiğine değinilecektir. Karar sürecindeki katılım formları, vatandaş katılımının sağlayacağı faydalar ile yol açacağı sakıncalardan bahsedilecektir. Yeni Kamu Hizmeti yaklaşımı, bu yaklaşımın vatandaşa bakışı konusunda kendisinden önceki diğer yaklaşımlardan ayrıldığı noktalar, son olarak da yeni yaklaşım kapsamında vatandaşın yönetim karşısında ulaştığı konum irdelenecektir.

497-515

Authors: Perihan GÖZÜM, Süleyman KARAÇOR

Bu araştırmanın odak noktası kamu ve özel sektör çalışanlarının işyerlerindeki mobbing (psikolojik taciz) algı düzeylerini tespit etmek; görev yaptıkları kamu ve özel kurumlardaki motivasyonları üzerine etkilerinin olup olmadığını yaş, ünvan, medeni durum, cinsiyet ve çalışma süresi değişkenlerine bağlı olan etkilerini incelemektir. Bu araştırmanın çalışma evrenini; özel sektör ve kamu kurumlarında görev yapan yönetici ve çalışanlarının, Ankara ilinde, 155 Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğü Çalışanı, 151 Tümaş çalışanı, 77 Uzaltaş çalışanı, 71 Özel Veni Vici Hastanesi çalışanı, Erzurum ilinde, Karayolları İl Müdürlüğünde 98 çalışan ile birlikte, 253 kamu çalışanı ve 299 özel sektör çalışanı olmak üzere toplamda 552 kişi çalışma evrenini oluşturmaktadır. Bu araştırmanın toplamda 552 kişilik çalışma evrenine tam sayım yöntemi uygulanmıştır. Yapılan anket çalışmasında elde edilen veriler SPSS 13.0 istatistik programı yardımıyla analiz edilmiş ve değerlendirilmiştir. Çalışanların iş hayatında maruz kaldıkları olumsuz davranışlar düzeyinin motivasyonlarına nasıl bir etki yaptığını ölçtüğümüz korelasyon analizleri sonuçlarına göre; çalışanlar iş yaşamlarında çok düşük bir düzeyde olumsuz davranışlarla karşılaştıklarını belirtmişler ve buna paralel olarak da olumsuz davranışların motivasyona etki düzeyi çok düşük çıkmıştır. Araştırmaya katılan çalışanların iş ortamındaki motivasyon düzeyleri hem genelde hem de motivasyon ölçeğinin alt boyutlarında orta düzeyde görülmektedir. Sadece içsel benlik boyutunda çalışanların motivasyon düzeyleri 5,29 ortalama ile orta düzeyin üzerinde çıkmıştır. Buna göre çalışanlar yeteneklerine uygun bir işte çalışmakla daha yüksek motivasyona sahip olduklarını belirtmişlerdir. Bu bağlamda çalışanlar iş yaşamlarında onları küçük düşürecek, psikolojik yönden etkileyecek düzeyde olumsuz davranışlara maruz kalmayıp, daha dolaylı olumsuz davranışlarla da nadiren karşılaştıklarını düşünmektedirler. Bu da onların işleriyle ilgili motivasyon düzeylerini hemen hemen hiç etkilememektedir.