Sakarya University Journal of Science

4-7

Authors: Aşkın DEMİRKOL , Mesut RAZBONYALI

Bu çalışmada ideal koşullara sahip pipeline ve çok işlemcili sistemin yine ideal koşullarda bütünleşmesiyle oluşan çoklu pipeline işlemcinin performansı incelenmiştir. Performans ölçütü olarak, klasik işlemcideki icra süresinin, çok işlemcili sistemdeki icra süresine oranı olan speedup kavramı göz önüne alınmıştır.

9-12

Authors: Aşkın Demirkol , Zafer Demir

Bu çalışmada son yılların önemli ve etkin karar alma yöntemlerinden olan bulanık mantık tekniklerinden yararlanılarak, bir bulanık sınıflama prosesi tasarlanmıştır. Geliştirilen sistemin d.c. motorlara uygulanmasıyla, bu tür motorlarda oluşabilecek olası arızalar ve sebepler inin bulanık sınıflama yöntemiyle teşhis edilmesi hedeflenmiştir. Bulanık sınıflama pren sipler inden yararlanılarak özgün bir yapıda D.C. Motor Bulanık Durum (Arıza ve Sebeplerini) sınıflayıcı(DCMBDS) olarak gerçekleştirilen sistem, d.c. motorlarda karşılaşılabilecek en genel üç arıza bir de normal çalışma durumunu ve sebeplerini sınıflayabilmektedir. Bu yaklaşımla motorun daha güvenli çalıştırılması amaçlanmıştır.

20-24

Authors: Orhan TORKUL , İ. Hakkı CEDİMOGLU

Üretim teknolojilerinin hızlı bir şekilde gelişmesi ve küresel rekabet, tüketicinin kaliteli ürünleri daha ucuza satın alma isteği işletmelerin kaynaklarını en etkin bir şekilde kullanma gereğini zorunlu hale getirmiştir. İşletmeler uluslararası pazarlarda rekabet edebilmek için farklı ülkelerde tesisler kurmak durumunda kalmışlardır. İşletme Kaynakları Planlaması(ERP) Sistemleri bu zorunlulukla geliştirilmiştir. Bu makalede ERP sistemlerinin başarılı uygulanabilmeleri için bu sistemlerin en önemli bir parçası olan MRP II sistemlerinin gerçek zamanda çalıştırılarak ERP sistemlerinden daha etkin bir şekilde yararlanılabilmesi için bir model önerilmiştir.

35-42

Authors: Ümit KOCABIÇAK

Design For Assembly (DFA) is an important strategy for product design improvement. It lowers assembly and manufacturing costs, reduces overheads, improves quality and reduces time taken to bring the product to the ınarket. Design for Assembly has been in wide use in industry for over fıfteen years and has created a revolution in product design and devel opment. There are several DF A methods of analyzing the ease of assembly of a product. These methods, howev er, must be used in the early stages of the design process to gain their full benefi ts. DF A tools h elp to make the design er more aware of the effects of his design choices on the ease of assembly of a product. This paper presents the redesign of the mechanical component based on Design for Assembly techniques.

49-54

Authors: Fehim FINDIK , M. Fatih KUTLU

Günümüzde imalat endüstrisine kaynak personeli yetiştiren eğitim kurumlarının işletmelerin ihtiyaçlarına hangi ölçüde cevap verebildiği kaynakçıların genel özellikleri, imalat endüstrisindeki kullanıcı yüzdeleri ve işletmelerin kaynakçılardan beklentilerini, önerilerini kapsayan bir araştırna çalışması yapılmıştır. Araştırmada kaynaklı imalat yapan küçük-orta-büyük ölçekli işletmelere anket şeklinde sorulan sorulardan alınan cevaplar ABC analizi ile değerlendirilmiş ve araştırma sonunda kaynaklı imalat yapan işletmelerden bazı öneriler alınıp sunulmuştur.

61-70

Authors: Mahmut ÖZACAR , Selahattin SERT , Aynur BOZATLI , İ. Ayhan ŞENGİL

Sürekli kirlenmekte olan Sapanca Gölü'nün su kalitesi, son birkaç yıl içinde önemli ölçüde bozulmuştur. Gölde besi elementlerinden fosfor artmaktadır. Besin durumu bakımından zenginleşen gölde, plankton gelişimi gittikçe artmakta ve bu da suyun kalitesini bozmaktadır. Şehir şebekesinde birikip ayrışan planktonlar, suyun tad ve kokusunu bozduklarından, halkın gölün kirlenmesine karşı ilgisini arttırmıştır. Bu çalışmada, Sapanca Gölü'nde toplam fosfor ve klorofil-a miktarlarının bir yıl süreyle değişimleri belirlenmiş ve literatür değerleriyle kıyaslanarak gölün trofık durumu tahmin edilmiştir. Klorofil-a ile toplam fosfor arasında regrasyon analizi yapılarak çıkarılan regrasyon denkleminden, yıllık toplam fosfora bağlı olarak yıllık ortalama kJorofil-a miktarı 7.28 μg/L olarak hesaplanmıştır.

109-116

Authors: Erkan İMAL , Kutay ERŞAN , Vedat KIRAY

Bu çalışmada, daha pratik bir kullanımla ve daha düşük bir maliyetle oda içinde kısmi iklimlendirme yapan bir sistemin" kontrol denemelerinin ve program geliştirme çalışmalarının yapıldığı bir deney düzeneği tanıtılmaktadır. Deney düzeneğinde, MCS-51 ailesinden 87C5 ı mikrodenetleyicisi kullanılmıştır. Böylece, her deneme çalışması için mikrodenetleyicinin yeniden programlanma zorunluluğu ortadan kaldırılmıştır.

121-128

Authors: İbrahim YÜCEDAĞ , Doç.Dr.İsmail COŞKUN

Günümüzde teknoloji hızla ilerlemekte ve buna paralel olarak kullanılan sistemler de değişmektedir. Bu değişim tasarımı kolay , ekonoınik. hızlı tepkili sistemi elde etmeye yönelik olmaktadır. Değişim zinciri içerisinde Otomasyon ve Otomatik Kumanda sektörü önemli bir halkayı teşkil etmektedir. Bu sektörde, Programlanabilir Mantık Kontrol ( PLC ) hızla kullanılmaya başlanmıştır. Bu çalışmada PLC'ler genel olarak değerlendirilmiş olup. PLC ile rotoru sargılı asenkron motora yol verme işlemi ele alınmıştır.

135-140

Authors: Fehim FINDIK , Mehmet AKTAŞ , Murat KAMAN

Ekonomik yönden kendi gücümüzle boy ölcüsebilmek ve günlük hatta kullanılan her türlü mamüllerin üretimini düşük maliyette sağlabilmek önemlidir. Bunun için talaş kaldırmadan özdeş parça üretebilecek. dekoratif malzemelerden mutfak eşyalarına elektronik gereçlerden plastik eş

149-154

Authors: R.AKKAYA , M. İLHAN

In this work some of the electromagnetic interactions of even-even Hafnium isotopes in the 150

165-170

Authors: Ahmet ÖZEL

In this investigation thermal and structure finite element analysis has been employed to analyse the level of the thennal stresses developed in A1203-SG and Zr02- 12%Si+ Al coatings subjected to thermal loading. Systems with 0.4nıın coating thickness and 4nıın substrate ınaterial thickness were nıodelled. Alumina - Ductile Ca st Iran coatings \Vith Ni Al, Ni Cr AIY, NiCoCrAIY interlayer \vere also modelled. Noıninal and shear stresses at the cıitical interface regions ( filnı /interlaycr/substrate ) \vere obtained and compared. The results showed that the Al203-SG coatings has higher tlıennal shock resistance than Zr02- 12o/oSi+Al coating systeıns. Furthern1ore

7-14

Authors: Hüseyin Ekiz, Osman Çerezci

The Controller Area Network (CAN) is a high performance and highly reliable advanced serial communication protocol which efficiently supports distributed real-time control systems at high speed, low cost, and a very high level data security. The CAN was originally developed as an automotive standard for a serial interface between electronic control units, but in a short time, it has become a desirable, cheap solution for networks in industrial environments. The fast growth of the CAN in industrial applications results some potential problems such as the size of the area that the devices, controlled by the CAN, are distributed and the communication between the CAN and the existing network systems (such as Ethernet or ATM). One of the solutions to these problems is to use bridges. However, the characteristics of the CAN creates problems, when CAN segments are connected by a bridge, since CAN frames do not contain any information related to destination address, source address, or LAN number that are used by traditional address-hased bridges for routing decisions. Thus, new bridges (suitable for the CAN protocol features) must be designed to overcome the problems. The objective of this paper is not only to investigate the characteristics of bridged CAN systems and to give a bridge proposal to connect CAN segments, but also to design and implement bridges that connect the CAN and existing LAN s and provide communication between them.

21-24

Authors: Musa ALCI , Turgay ETÇİBAŞI

Bulanık Mantık Sistemlerinin fonksiyon tanımlama özelliği bilinmektedir. Bu çalışmada bir sinüs fonksiyonunun giriş/çıkış bilgisine karşı düşen Bulanık Mantık Sistemi iki ayrı durolayıcı ile gerçeklenmiştir. Sonuçlar sistem modellemesi açısından karşılaştırılmıştır

31-34

Authors: O.TORKUL

Performance of job shop and group scheduling dermultipatch work input environment was exarnined against two machine load (light and high load) situations. in order to conduct the a nalysis, a deterministic computer simulation program was written and used. A job shop {JS) model is applied to the shop floor area and compared with a simulation of a similar proposal except hat group technology (GT) model was used in the shop floor area instead. Detailed analysis of the results from applying different nachine load sitnations and different models were ıssessed according to the performance criteria of order ardiness, work-in-progress and machine utilisation. (EY WORDS: Simulation, Computer Simulation, Group technology, Job Shop, Scheduling, Machine Load.

41-48

Authors: Ahmet Necati YELGiN , Hüseyin YELGiN

Çelik konstrüksiyonlarda,dört kenarı ankastre mesnetlenmiş dikdörtgen çelik levhalar çok sıklıkla kullanılmaktadır. Bu tür levhalar genellikle kutu kesitli yapma kolonlarda, yapma I kirişlerinin gövdelerinde, geniş ve uçak sanayisinde gemi ve uçakların dış yüzeyini örtınek için kullanılırlar. Buralarda kullanılan levhalar teorik hesaplamalarda dört kenarı ankastre mesnetlenmiş gibi kabul edilirler. Bu çalışmada, b 1 t levha narinliği ve a. = a 1 b levha kenar oranının değişik d urum lan incelenecektir. Bu oranlar dikkate alınarak deney epruvetleri hazırlanıp deneye tabi tutulm uştur. Her bir epruvetin taşıma yükleri ölçülerek tablo ve diyagramlarla verilecektir. Deney sonuçları üzerinde irdeleme ve değerlendirıneler yapılarak dört kenarı ankastre mesnetli levhalar için foın ıüller önerilecektir.

57-64

Authors: Turgut KÖKSAL ,Ömer K. MORGÜL , Erdal ABA Fehim FINDIK

Farklı komposizyondaki lastiklerin farklı mekanik özelliklere sahip olduğu bilinmektedir. Lastik kompozisyonunu oluşturan elemanların lastiğin mekanik özelliklerine olan etkileri üreticilerin tecrübeleri ile sınırlı kalmaktadır. Konuyla ilgili literatürde oldukça sınırlı sayıda çalışmaya rastlanmaktadır. Bu çalışmada, konu ile ilgili çalışmak isteyen araştırmacılara ve üreticilere ışık tutmak amacıyla, tabii ve sentetik kauçuk oranlan ile bazı dolgu maddelerinin lastiğin mekanik özelliklerine etkisi incelenmiştir. Bunun için SMR-20 tabii kauçuğu (Standart Malezya Kauçuğu) ve SBR-1502 sentetik kauçuk (Stiren Butadien Kauçuğu) oranlan değiştirilerek lastik numuneleri elde e. dilmiştir. Diğer taraftan bu oranlar sabit tutulurken ISAF ve HAF karbon siyahi dolgu ınadde1i numuneler üretilerek dolgu maddelerinin nun1unelerin mekanik özellikleri üzerindeki etkileri inccletımiştir. Ayrıca SMR-20 tabii kauçuğu ile SBR- 1502 ve CBR-1203 {Kloropren Butadien Kauçuğu) sentetik kauçuklarının oranlan değiştitilerek farklı koınposizyonlara sahip elastomer (lastik) numuneleri elde edilnilmiştir. Bu numunelerde sertlik, çekme-gerilme uzama ve aşınnıa testleri yapılarak bileşenlerin mekanik özellikler üzerindeki etkisi araştırılmıştır.

71-78

Authors: Şükran DEMİRKIRAN , Kenan YILDIZ

Alüminyum metali inşaat, kimya, gıda, elektrik ve elektronik sanayii ile nıakine ve ekipman imalat sanayiinde geniş kullarnın alaruna sahip değerli bir elementtir. Bu makalede özellikle gıda sanayiinde kullanılan folyo türü ambalaj malzemeleri ile içecek kutulannın ekonomik ve ekolojik açıdan değerlendirilmeleri irdelenmiştir. Bununla birlikte değerlendirme yöntemlerinden kısaca b ahsedilmiş ve dünya genelinde alüminyum burdalannın değerlendirilmesi çalışmalanndan da bahsedilmiştir

87-92

Authors: Arif A. Agasiev , Yadigar Yu. Guseinov , Hacer O.Askerova , and Yılmaz Akgüney

The results of electron-diffraction studies of Bi203 films stable at low · temperatures are sho\Yn in the present paper. A suffıciently detailed analysis of the formation of different phases in Bismuth Oxide thın layers has been carried out. The Bismuth fılms obtained by condensation in vacuum on NaCl cleavages and annealed in the air at 473 K are sho\vn to correspond to a high-temperature cubic phase of 8-Bi203 with the parameter a = 5.52 ± 0.05 A. With increasing annealing temperature (---523 K) a transition to (3-phase Wİth the parameters a = 10. 95 A, c = 5.631 A takes place. On the base of the analysis of epitaxial relations of and phases and the Bi ; attice as well as by estimation of retleetion intensities, the forınation of a high-temperature 8-Bi203 phase at a low temperature has been explained.

89-94

Authors: Bülent ŞENGÖRÜR, Recep İLERi, Nurtaç ÖZ, Haluk GEZBUL

Atıksuların hiçbir önlem alınmadan çevreye bırakılmaları çevre kirlenmesi sonucunu ortaya çıkarmaktadır. Kimyasal kirlenmede etken faktörlerden biri de deterjanlardır.Geçmişten bu yana kullanımlarının çok basit, iyi temizleyici özellikte ve ekonomik olmalarından dolayı deterjan tüketimi hızla artmıştır. Bunun sonucunda sucul organizmalara deterjan etkisi güncel bir sorun olarak ortaya çıkmaktadır.Bu çalışmada; granül çamaşır deterjanının ortamoksijeninin tükenmesine tesiri test edilmiş ve sonuçlar değerlendirilmiştir.

101-104

Authors: Abdullah FERİKOĞLU , Uğur ÇAM

Endüktans elemanı ve transformatör ağır ve hacimli olduklarından dolayı tümdevre tekniğinde kulllanılmamaktadır. Ancak aktif devreler kullanılarak bu tür elemanların eşdeğerinin gerçekleştirilmesi mümkün olabilmektedir. Bu çalışmada uç denklemleri ideal bir transformatöre eşdeğer olan basamaklı tür bir direnç devresinden yola çıkılarak sadece OTA elemanları ile ideal bir transformatör gerçekleştirilmiş ve devrenin çalışması SPICE bilgisayar programıyla test edilmiştir.

111-114

Authors: Etem KÖKLÜKAYA

Artificial Neural Network (ANN}, is used in prOOiction of energy and load, as it is used in many different areas of electric power system. Energy consumption usage center has non-linear variation characteristic. Such as these non-linear variation can be predicted very well by ANN. In the present study, it is carried out the predicting of active and reactive daily energy consumption for Adapazari. Energy consumption to next day is predicted by using the data belong to yesterday. In the simulations, backpropagation algorithm is used

119-124

Authors: Yılmaz UYAROĞLU , M.Uğur ÜNVER

Bu çalışmada, yeraltı enerji kablosunda anahtarın kapanması esnasında kablo başında ve kablo sonunda meydana gelen geçici aşırı gerilimlerin maksimum genlikleri ve dalga şekilleri bilgisayar yardımıyla elde edilmiştir. Geçici aşın gerilimler önce frekans domenninde elde edilmiş daha sonra ters fourier dönüşüm tekniği kullanılarak zaman domeninde elde edilmiştir.

129-136

Authors: Emin GÜNDOĞAR , Fehim FINDIK

Material selection is a problem solving and decison making process. In the selection of die materials, some points are very important. For this reasons, daıabases are not enough to select the steels of dies for sheet metal in themselves. They do not incorporate data relating to all of the contributing factors needed for quantitive interpretations. To solve the user's problem are requried expertises and knowledge obtained from experts. In this study, a knowledge-hased decision making system is introduced which is included the knowledge and experiences of the experts that subject fo ım ed from rules and there is a database including the characterictics of die steels. · In this system also comprises

145-150

Authors: Hasan ÜÇPIRTI , Recep İLERİ, Osman ÇEREZCİ

Toplumlar, hızlı sanayileşme ve ilerlemenin doğal bir sonucu olarak aşırı ihtiyaç duyduğu enerjiyi elde etmenin yollarını araştırmış ve nükleer enerjiyi yaygın olarak çeşitli alanlarda (sivil ve askeri amaçlı) kullanmış ve kullanmaktadir. Canlılar ve çevre için büyük bir tehlike arz eden nükleer nitelikteki atıkların bir şekilde bertaraf ( depolaruna) edilmesi, dolayısıyla canlılardan uzak ortan1larda saklanması gerekmektedir

159-164

Authors: Yrd.Doç.Dr. Fethi HALICI , Arş.Gör. A.Fevzi SAVAŞ

Bu çalışmada bir binanın ısıtma yükünü karşılayabilecek toprak kaynaklı ısı pompasının analizi yapılmıştır. Isıtılması istenilen binanın ısı yükü en düşük dış çevre sıcaklığına bağlı olarak hesaplanmıştır.Isı pompasınınn ısıtma kapasitesi ve tüketilen güç, buharlaştırıcı ve yoğuşturucu sıcaklığına bağlı olarak tesbit edilmiştir.

169-176

Authors: Recep AKKAYA , Oya İNCE

Bu çalışmada 150

9-12

Authors: Tevfik Gemci, Recep İleri

Because of rapid increase in air pollutants and reaching at the critica! cınission values to disturb the life of livings, it is ünportant to investigate the effctive air pollution control methods.

19-22

Authors: Abdullah Ferikoğlu , Etem Köklükaya

A linear sinusoidal oscıllator is a network with a pair of iınaginary-axis poles. Hence., when designing an oscillator aim is to place the poles of the denominator polynomial of the transfer function on the . . . ıınagınary a.xıs. ln this study an oscillator is design ed using OTA's ( operational transconductance aınplifier) and grounded capacitors. Properties of signal-flow graphs are utilized in obtaining the design equations. The resultant active network is tested on computer successfully using a simulation software, PSpıce, and waveforms are plotted.

29-32

Authors: M.S. Aksoy , M.Bayram

In this paper, a new technique to recognize and process Barcodes is introduced. The technique employs Inductive Learning. It is suitable to use, for example, in a factory to control the workers, staff, stock ete. In this technique only vert.ical lines are considered while the spaces in bet,veen are ignored. This results faster processing. Each Barcode is considered to represent an iteın. For each Barcode a rule is ex1.racted from the necessary information using Inductive Learning. So the unnecessary information is eliminated. This causes faster processing time and less amount of memory. In order to use this technique no special hard\:vare is required. Only a PC and a Barcode reader _is enough.

41-48

Authors: Doç.Dr. Muzaffer ELMAS, Araş. Görv. Mustafa KUTANİS

Bu çalışmada, dinamik zemin yapı etkileşimi sonlu elemanlar yöntemiyle incelenmiştir. Örnek olarak . alınan yapı..dört değişik şekilde ele alınmıştır.İIk olarak yapı tenıelinin, zemin yüzeyinde oturduğu durum için çözüm yapılmıştır. İkinci olarak, yapı teınelinin zemin içine gömülü olduğu örneği incelenmiştir. Daha sonra_ yapı. zemin faktörü hesaba katılmadan. doğrudan zemine rijit olarak mesnetlendiği ve son olarak da zemin mekanik özelliklerinin yaylardan oluşan mesnetlere dönüştürülmesiyle oluşturulan ınodelin analizi yapılmıştır. Sonuçlar şekil ve tablolar halinde verilmiştir.

55-58

Authors: Hasan ÜÇPIRTI

Canlılar için son derece tehlikeli olan askeri ve sivil nitelikteki nükleer atıkların miktarında son yıllarda önemli oranda artışlar gözlenmektedir. Bu tür atıkların belli bir zaman süreci içinde canlılardan uzak tutularak güvenilir bir ortamda depolanması gerekmektedir. Depolanma ortamındaki kayaların ve süreksizliklerin geçirgenlik özelliklerinin bilinmesi büyük önem taşır. Bu çalışmada, kayaların ve süreksizliklerin geçirgenliği için oluşturulan veri-tabanı sistemi kullanılarak, ortalama tane boyu, gözenek oranı,süreksizlik açıklığı, ortalama süreksizlik sıklığı, hidrostatik ve normal gerilme ile kayaların ve süreksizliklerin geçirgenliği arasındaki ilişkiler gösterilccek ve elde edilen kuramsal ilişkiler ile olan uyumluluğu tartışılacaktır.

63-68

Authors: Mikail ET, Metin BAŞARIR

Necessarv and sufficient conditions have been established for an infinite matrix A= (ak) to transform c0(p,s) , f.00(p,s) and ((p,s) into Q (semiperiodic sequences space), where c0(p

75-80

Authors: Eyüp Sabri TÜRKER

Bilindiği gibi Euler, Heun, Taylor ve Runge-Kutta yöntemleri. bir sonraki noktadaki fonksiyon değerini hesaplamak için sadece bir tek başlangıç değeri kullandıklarından tek adım yöntemleri adını alırlar. Buna karşılık birden çok başlangıç değeri kullanarak bir sonraki değeri hesaplayan ve çok adım yöntemi olarak bilinen yöntemlerde vardır. Bu yöntemlerin tamamını. diferansiyel denklem sistemlerinin sayısal çözümünde kullanmak mümkündür.Bu çalışmada öncelikle beş ve altı noktaya dayanan ve kestirme-düzeltme yöntemi olarak bilinen çok adını yöntemlerinin., lineer diferasiyel denklem sistemlerinin sayısal çözümündeki kullanımı tanıtılmıştır. Ayrıca. geliştirilen bilgisayar programı yardımıyla her mertebeden kestirme-düzeltme yöntemlerinin., adını uzunluğuna bağlı olarak bir karşılaştırma yapılmıştır.