Manas Journal of Social Studies

19-42

Authors: Cunus Ganiyev, Nurlan Atabaev, Burulça Sulaymanova

Bu çalışmada Merkez Bankaları için çok önemli bir konu olan para politikasının reel üretim ve fiyatlar genel düzeyine etkileri ele alınmıştır. VAR yaklaşımı kullanılarak Kırgızistan’ın 2003-2011 aylık verileri yardımıyla para arzı, reel üretim, fiyatlar genel düzeyi, faiz oranı, kredi hacmi ve reel döviz kuru arasındaki ilişkiler analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, Kırgızistan’da faiz oranı kanalının etkin çalışmadığı, kredi kanalının reel üretimi, döviz kuru kanalının ise fiyatları etkilediği ortaya konmuştur. Döviz kuru kanalının halen en etkin kanal durumunda olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlar ışığında Kırgızistan’da reel üretimi artırmada faiz ve kredi kanalının, fiyat istikrarını sağlamada ise döviz kuru kanalının etkin kullanılabileceği söylenebilir.

73-103

Authors: Tuncer Özdil, Gökçe Yoğurtçu, Kadir Yoğurtçu, Uğur Ünal

İktisadi bir değer olarak ‘girişimcilik’ sosyal ve kültürel boyutlarla yakından ilişkili bir edim niteliği de taşımaktadır. Sosyal ve kültürel yapının olanakları ile ilişkili olmasından ötürü ekonomik sistemin yanı sıra toplumsal düzende de yaratıcı, yenilikçi, değişimci bir sürecin başlatıcısı rolünü üstlenmektedir. Dolayısıyla girişimci sınıfın söz konusu bu dönüştürücü etkisi toplumsal düzende bir kategori olarak önemini de gittikçe artırmaktadır. Girişimci ediminin doğası ve değişimci potansiyeli sosyal ve kültürel ortamların bir türevi olarak görülmekte, hatta girişimciler toplumsal hiyerarşide farklılaşma yaratıcı bir kategori oluşturmaları nedeniyle egemen/üst sınıfın bir temsilcisi olarak da sayılmaktadırlar. Topluma yön verme, toplumsal ayrımlarda belirleyici bir taraf olmaözelliklerinden ötürü girişimcilik bu çalışmada, sosyo-kültürel bir çerçevede ele alınarak toplumsal sistemle ilişkilendirilmeye, bu bağlamda da elverişli sosyal ve kültürel ortamlar ile ‘girişimci kültür’ olgularına açıklık getirilmeye çalışılacaktır. İlgili literatürde yer alan psikolojik ve davranışsal yaklaşımlar, girişimcilerin ekonomik değer üretmeye dönük tercihlerinin yöneldiği tutum ve davranışlara odaklanırken, toplumsal yaklaşımlar bireysel kararlar üzerinde sosyal ve kültürel yapının ve değişkenlerinin önemine vurgu yapmaktadır. Salt kişisel nitelikler, çoğu zaman, karar almayı etkileyen sosyo-kültürel etkenlerin rolünü eksik bıraktığı için, girişimcilik kuramında bugün sosyal yapı ve kültürel etkenlerin belirleyici özelliklerinden hareket edilmeye başlanmıştır. Öyle ki, Max Weber’den bu yana, başta din olmak üzere, eğitim, yaş, cinsiyet, aile kökeni, etnisite vb. etkenlerin iktisadi davranışın oluşmasına yol açtığı, girişimcilik edimlerinin artmasına olanak tanıdığı sonucuna ulaşılmaktadır. Girişimsel fikirler, fırsatlar, kaynaklar ve başarı için sosyo-kültürel değişkenler motivasyonel etkide bulunmakla birlikte, niçin bazı toplumlar girişimcilikte yüksek başarı gösterirken ötekilerinde aynı başarı söz konusu olamamaktadır? Girişimcilikle sosyo-kültürel yapı arasında nasıl bir ilişki bulunmaktadır? Ve hangi tür sosyo-kültürel ortamlar girişimcilik edimi için elverişli sonuçlar yaratmaktadır? Araştırmanın tüm bu başat soruları toplumsal’ın ve kültürel’in doğasına ve farklılıklarına yönelmeye yol açacaktır. Risk almaya dönük tepkileri, rasyonel tercihleri, başarı güdüsünü, kendine güven ve sorumluluk alma düzeyini farklılaştıran sosyo-kültürel yapı farklılıkları Kırgızistan ve Türkiye girişimciliği üzerinden karşılaştırmalı olarak ampirik bir incelemeye tabi tutulacaktır.

129-157

Authors: Fazıl Şenol

The aim of this study is putting the significance relation between the effect of job security factor and the job security forth in the perception of the inner motivation means which may be affective on the employees’ motivations. The research has been realized with 402 employees of different departments of 24 hotels (either 4 or 5 star hotels) in Turkey. Frequency analysis, Pearson Correlation Analysis and Regression Analysis have been used as research methods. At the end of the research, it has been understood that the hotel employees in Turkey have low motivation about the job security and there is a significant relation between job security and the inner motivation means. Therefore it has been concluded that the perception of job security affects the perception level of the each inner motivation mean.

17-30

Authors: Bahattin Gencal

XIX. yüzyıl, Türk dünyasının en batısından en doğusuna kadar uzanan coğrafyalarda büyük siyasî değişimlerin yaşandığı bir dönemdir. Bu yüzyılda, Türk dünyasının diğer bölgelerinde olduğu gibi, en doğu kısmını teşkil eden Doğu Türkistan coğrafyasında da büyük bir siyasî değişim yaşanmıştır. Bu değişimin sonucunda XIX. yüzyılın ikinci yarısının başlarında, Doğu Türkistan’daki yerli Türk halkları bağımsızlıklarını kazanmak için gerçekleştirmiş oldukları faaliyetler neticesinde vatanlarını Çin işgalinden kurtararak Gulca, Hoten, Urumçi ve Kâşgar şehirlerinde kendi siyasî yönetimlerini kurma imkanını elde etmişlerdi. Bu hanlıklardan Gulca Hanlığı ilk önce Rus Çarlığı tarafından ele geçirildi. Daha sonra Çarlık Rusyasıyla Çin devleti arasındaki anlaşmayla Çin’e bırakıldı. Diğer hanlıklardan Hacı Padişah’ın kurmuş olduğu Hoten ve Dunganların kurmuş olduğu Urumçi Hanlığı Kâşgar Emiri Yakup Bey tarafından 1864 yılında Kâşgar şehri merkez olmak üzere Doğu Türkistan coğrafyasında kurulan Kâşgar Hanlığının topraklarına katıldı. Bu hanlıkların en büyüğü ve askeri olarak en güçlüsü olan Kâşgar Hanlığı ise 1877 yılında Çinliler tarafından işgal edildi. Günümüzde, XIX. yüzyılda kurulmuş olan bu şehir devletleriyle alâkalı en güvenilir bilgileri, bu hanlıkların tebaasından olan yazarların Çağatay Türkçesiyle yazmış oldukları yerli tarihî kaynaklardan öğrenmekteyiz. Bunun yanında hem XIX. yüzyılın ikinci yarısında Doğu Türkistan coğrafyasında kurulmuş olan Kâşgar, Gulca, Hoten Hanlığının siyasî, askerî, sosyal, kültürel, medeni durumu, hem de bu hanlıkların tebaasıyla iç içe yaşayan Çin, Dungan, Kalmuk, Şibo, Solon, gibi diğer milletlerle siyasî, askerî ilişkileri üzerine bizlere önemli bilgiler sunan ve XIX. yüzyılda bu bölgede yaşayan tarihçiler tarafından kaleme alınan birinci el tarihi kaynak statüsüne sahip Molla Bilal Nazımînin Kitâb-ı Guzât Der Mülk-i Çîn, Molla Musa Sayramînin Târîh-i Emniyye, Kârî Kurban Ali Halidînin Kitâb-ı Târîh-i Cerîde-i Cedîde, ve Tevarîh-i Hamse-i Şarkî, Muhammed Kârî Ömerin Ceng-nâme, Muhammed Alemin Tarih-i Kâşgar adlı eserleri bu yüzyılın siyasî ve askerî olaylarını daha iyi anlama, analiz etme noktasında Türk dünyası tarih araştırmacılarına önemli bilgiler sunmaktadır. Sonuç olarak yukarıda zikredilen tarihi kaynaklarda verilmiş olan bilgiler bu bölge üzerine araştırma yapan Türk dünyası tarih araştırmacıları tarafından objektif bir şekilde incelenirse Doğu Türkistan tarihinin XIX. yüzyılıyla ilgili çalışmalara büyük katkı sağlayacağı ve bilinmeyen yahut eksik bilinen birçok bilgiyi aydınlatacağı muhakkaktır.

47-62

Authors: Evren Güçer, Azize Hassan, Elbeyi Pelit

Bir yerel yönetim birimi ve belediyecilik anlamında en geniş yapı ve örgütleniş biçimine sahip olan büyükşehir belediyelerinin, sınırları içerisindeki destinasyonu turizm açısından pazarlamasında web siteleri büyük öneme sahiptir. Söz konusu önemden hareketle, bu çalışmada Türkiye’deki büyükşehir belediye web sayfaları üzerinde bir inceleme yapılmış ve elde edilen sonuçlar “bir destinasyonun turizm açısından pazarlanmasında web sitelerinin rolü” çerçevesinde yorumlanarak öneriler geliştirilmiştir. Araştırma kapsamında büyükşehir belediye web sayfalarındaki turizm ile ilgili faaliyetleri belirlemede, araştırmacılar tarafından oluşturulan bilgi formu kullanılmış olup, elde edilen bulgular, literatür desteği doğrultusunda değerlendirilerek yorumlanmış ve öneriler geliştirilmiştir. Çalışmadaki bulgulara göre, araştırma kapsamındaki büyükşehir belediyelerinin hemen hepsinin web sitesinde turizm açısından güncel bilgilere yer verilmekle birlikte, özellikle turizmden önemli ölçüde yararlanan illerin (İstanbul, Antalya, Konya) belediye “web siteleri” bu faaliyetlerinde daha aktif olduğu belirlenmiştir.

87-100

Authors: H. Murat Şahin, Halil Ekici

Bu çalışma, Gaziantep’te yaşayan insanların neden spor yapmadıklarını belirlemek amacıyla yapılmıştır.Araştırmanın örneklemini Gaziantep içinde bulunan merkez ilçeler oluşturmaktadır. Ölçekler, şehrin farklı yerlerinde bulunan alışveriş merkezlerinde uygulanmıştır. Deneklerin ölçekteki sorulara yanlış cevap vereceği de düşünülerek ölçek sayısı 750 olarak belirlenmiştir. Ancak geri dönen ölçek sayısı 510 olmuş ve değerlendirmeye alınan ölçek sayısı 477 olarak gerçekleşmiştir. Veri analizleri SPSS16.0 ile yapılmıştır. Verileri değerlendirmek için, frekans dağılımı, aritmetik ortalama, ANOVA, t testi analiz yöntemleri uygulanmıştır.

27-48

Authors: Çağrı Hamurcu, Suphi Aslanoğlu

Globalleşme ve iletişim teknolojilerindeki hızlı gelişmeler ile ülkeler arasındaki ekonomik ve ticari sınırlar ortadan kalkmış ve bu etkileşim sonucunda; ülkelerin anapara akışları ve menkul kıymet borsaları bu süreçten payını alarak, borsalar birbirlerine karşı duyarlı hale gelmişlerdir. Hem reel ekonomide ve hem de finansal ekonomide işlerin yapılma şeklindeki farklılaşma, finansal piyasaların yapısının büyük ölçüde değişmesine neden olmuştur. Yeni ekonomideki finansal piyasalar, eski ekonomi dönemindeki durağan yapılarından daha dinamik bir yapıya kavuşmuştur. Bu çalışmada, Dünya borsaları ve bu borsalarda işlem gören hisse senetleri arasındaki etkileşimi ortaya koyabilmek amacıyla, New York Menkul Kıymetler Borsası (NYSE) ile İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) arasındaki etkileşimin incelenerek; her iki borsada işlem gören Turkcell Hisse Senetleri arasındaki ilişki derecesinin ne olduğunun ölçülmeye çalışılmıştır.

65-85

Authors: Timurlan Omorov

Türkistan (Orta Asya), tarih boyunca birçok dini, kültürü, medeniyeti, etnik grubu üzerinde yaşatmış dünyanın en eski medeniyet merkezlerinden biridir. Türkistan’ın önemli bölgesi olan Buhara, öteden beri çeşitli din ve kültürel kavşağı olmuştur. Önemli ticaret yollarının bu bölgelerden geçmesiyle farklı etnik unsurların toplumu bu coğrafyada bir araya gelmişti. Türkistan’da, Buhara Hanlığının toprakları da oldukça eskilere dayanan köklü bir kültür ve geleneği üzerinde barındırması dolayısıyla farklı etnik grup ve dinlerin hoşgörü içinde yaşadığı dünyanın nadir yerlerindendir. Buhara Hanlığındaki etnik toplumlara baktığımızda, bir birine kan tarafından hiç de yakınlığı olmayan toplumu, dini inanç hedefi bir araya getirdiğini görmekteyiz. Burada belirtmek istediğimiz konu Buhara Hanlığı’nın bölgesi, eskiden bir çok değişik etnik grupların yaşadığı ve o bölgelerden geçtikleri için mutlaka o bölgelere izlerin bırakmışlardı.

15-48

Authors: Ayşen Temel Eginli, Selin Bitirim

Günümüz dünyasında işletmeler çoğu zaman yıkıcı bir nitelik taşıyan rekabetle etkili bir şekilde baş edebilmek için, rekabet üstünlüğü elde etmenin yollarını aramaktadır. Günümüzdeki rekabet olgusu ise somut değerlerin yanı sıra, soyut değerler üzerinden gerçekleşmektedir ve bu soyut değerler arasında alçakgönüllülük de yer almaktadır. Bu gerçeğin farkına varan ve rekabetçi avantaj gücü elde etmek isteyen işletmeler, kişisel bir yetkinlik olan alçakgönüllülüğü kurum kültürünün bir parçası haline getirmeyi amaçlamaktadır. Böylece alçakgönüllülüğün kişisel bir yetkinlikten, kurumsal bir yetkinliğe dönüşmesi söz konusu olmakta ve alçakgönüllü organizasyon kavramı karşımıza çıkmaktadır. Günümüz işletmelerinin katı ve hiyerarşik yönetim yapılanmalarından sıyrılıp alçakgönüllülüğü, bireysel ve kurumsal bir yetkinlik niteliğinde ortaya çıkarmaya yöneldikleri söylenebilmektedir. Alçakgönüllü organizasyonlarda hoşgörü gösterilmesi gereken konuların başında ise, çalışanların yaptıkları hatalar gelmektedir. Alçakgönüllülüğün bir yetkinlik olarak kurum kültürünün parçası haline getirilmesi, hataların bir daha tekrarlanmaması için ders alınması gereken etkin öğretiler perspektifinden ele alınmasını, hatalara karşı hoşgörü eşiğinin yükseltilmesini ve alçakgönüllü davranışlar ile alçakgönüllülük yeteneğinin geliştirilmesini ifade etmektedir. Yeteneklerin gelişimi, kişisel bir bilgi edinme ve deneyimleme süreci olduğundan, bir ders kitabından bilgi edinme ile mümkün olmamaktadır. Kişinin kendisi ve diğerleri hakkında bilgi edinmesi, tartışması ve çıkarsamalarda bulunması ile doğrudan ilgili olup, bu da ancak iletişim ve işbirliği ile mümkün olabilmektedir.Kişiler edindikleri bu bilgileri iş süreçlerinde ve ilişkilerinde kullanmaya ya da uygulamaya başlamakta böylece iş ortamlarına ve süreçlerine yansıtmaktadırlar. Organizasyonda çalışanlar (deneyimlerin aktarıldığı) işbirliği yolu ile öğrenme için teşvik edilmektedir. Bu anlamda da yetkinliklerin çalışanlara resmi ve resmi olmayan eğitim süreçleri ile kazandırılması gerektiği ifade edilmektedir. Resmi olmayan eğitim süreci çalışanların var olan bilgi ve becerilerini bir rol model aracılığı ile geliştirmesi ve onunla ya da onun sayesinde öğrenmesini açıklamaktadır. Bu noktada da organizasyonda liderin sahip oldukları yetkinlikler ve bu yetkinlikleri çalışanlara nasıl aktardığı önem kazanmaktadır. Liderin sahip olması beklenen en önemli yetkinliklerden biri olan alçakgönüllü olma özelliğini çalışanlarla olan iletişimin tüm süreçlerine yansıtarak, alçakgönüllülüğü kişisel yetkinlik olduğu kadar kurumsal bir yetkinlik haline getirmesi de mümkün olabilmektedir. Ancak alçakgönüllülüğün işletmeler için taşıdığı stratejik önemin halen tam olarak anlaşılmamasından ve çoğu işletmede kurumsal bir yetkinlik olarak benimsenmemesinden dolayı, alçakgönüllü organizasyonların varlığı şimdilik oldukça sınırlı görünmektedir. Oysa, literatüre yeni kazandırılan bir kavram olan alçakgönüllü organizasyonların varlığı, çalışanı odak noktasına alan çağcıl yönetim anlayışlarının bir yansıması olarak karşımıza çıkmakta ve insan kaynağından etkin bir şekilde yararlanılması sonucu kârlılık başta olmak üzere kurumsal performans ve verimlilik artışını da beraberinde getirmektedir. Literatüre dayalı bu çalışmanın temel amacı, pozitivist kuramdan yola çıkarak ampirik veriler doğrultusunda, alçakgönüllü işletmelerin temel özelliklerine odaklanmak ve alçakgönüllülüğün kurumsal bir yetkinlik olarak benimsenmesinin, işletmelere mevcut ve potansiyel katkılarını vurgulamaktır. Açıkladıkları şirket politikaları arasında yer verdikleri alçakgönüllülük ilkesi ile bu çalışma kapsamında incelenen Microsoft, 3M, Apple, Metro Cash & Carry, Bakü Yağ Fabrikası ve Aselsan örnekleri, alçakgönüllü organizasyon kavramı doğrultusunda ampirik verilere dayanarak yorumlanmaktadır. Böylece kişisel yetkinlikler arasında değerlendirilen alçakgönüllülüğü kurumsal bir yetkinliğe dönüştüren alçakgönüllü organizasyonların incelenmesi yoluyla; bu organizasyonların elde ettiği rekabetçi kârlılık, çalışan motivasyonu, yüksek performans ve verimlilik gibi kazanımlar dikkate alınarak, alçakgönüllü organizasyon olmak için atılması gereken adımlar gösterilmektedir.

61-83

Authors: Ali Taş

Bu çalışma, Türkiye’de girişimcilerin faaliyetlerinin, davranışlarının ve yaşam biçimlerinin meşru görülme düzeyini ve bu düzeyi belirleyen nedenleri ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Bu amaç çerçevesinde özel bir üniversitede e-mba öğrenimi yapan ve girişimcilik dersi alan öğrencilerden oluşturulan gruplarla odak grup görüşmeleri yapılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen veriler, Türk girişimcisinin meşru görülme düzeyinin düşüklüğüne işaret etmektedir. Böylesi bir meşruiyet düzeyinin oluşmasının nedenleri olarak ise, girişimcilerin devletle olan ilişkileri, bazı girişimcilerin kökenleri ile ilgili olarak ortaya atılan iddialar, Türk girişimcilerinin Avrupa ve Asya’daki girişimciler ile karşılaşıtıldığında başarısız görünmeleri ve girişimcilerin çalışanlarına bakışları ve onlara karşı tutumları ön plana çıkmaktadır.

21-39

Authors: Muharrem Es, Mustafa Başkurt, Eyüp Zengin

Sağlıksız kentleşmeyle birlikte kente taşınan, ancak hiçbir zaman kentlileşemeyen nüfus, hayata tutunamayanlar sınıfına girmekte, tüm kentsel toplumsal yapıdan kopan ve kendine özgü yaşam alanları oluşturan bir bütün olarak kabul edilmektedir. Kentsel yoksulluk, çeşitli yoksunlukları içeren, sosyal korumayı, sağlık, eğitim, konut, kişisel güvenlik, alt yapı gibi eksiklikleri kapsayan, dinamik ve potansiyel boyutları olan bir sorundur. Türkiye’de de hem büyük kentlerde hem de diğer kentlerde kentsel yoksulluğun, kentsel kopmanın ve gettolaşmanın her örneğine rastlamak olanaklıdır. Oldukça sorunsuz görünen, sağlıklı kentleşmenin yaşandığı düşünülen kentlerde bile bu durumla karşılaşılabilmektedir. Bu kentlerde bile birçok kimsenin, mesleksiz, sağlıksız, mutsuz, gergin ve tüm kentsel sosyal yapıdan kopuk olduğu gözlenebilmektedir. Sağlıklı bir kentsel gelişme ve yapılaşmanın olmadığı Türkiye’de birçok kent merkezinde temel altyapı sorunları bile aşılmış değildir. Kentsel yoksulluğun ve doğurduğu parçalanmışlığın giderilmesi her şeyden önce bir sosyal planlama konusudur. Bu çalışmada kentsel yoksulluğun önlenmesinde yerel yönetimlerin sosyal belediyecilik uygulamaları değerlendirilecektir.

81-90

Authors: Азия Шаменова

Статья рассматривает теоретические и практические вопросы изучения перевода. Анализируются потребности современного общества, в котором перевод играет значительную роль. Отмечается появление в Кыргызстане новой поэтической книги “Kyrgyz poetry in English” (the author Mukan Asanaliyev). Перевод выполнен с кыргызского на английский язык. -The article deals with the theoretical and practical aspects of study of translation. The needs of the modern society in which translation is assuming ever greater importance are analysed. Appearance in Kyrgyzstan of a new poetic work “Kyrgyz poetry in English” is noted. The translations into English have been carried out from the Kyrgyz language.