Dogus University Journal

1-13

Authors: Ferda YERDELEN TATOĞLU

Internal migration, which has been continuing without slowing down since 1950s in Turkey, has started to reduce the quality of life in especially the metropolis that let in excessive numbers of immigrants for the last 15-20 years. From the perspective of the regions of outgoing migrations, production decreases here due to the population and labor force transfers. The net migration rate, which is a measure of incoming and outgoing migrations balance, needs to be examined closely. In this study, the determinants of net migration 12 regions of Turkey in NUTS1 level, which are rate divided into 4 categories, were analyzed for 2008-2014 period using ordered panel logit regression.

31-44

Authors: Mustafa Kemal DEĞER, Uğur Korkut PATA

Dış ticaret, karbondioksit salınımını doğrudan ve dolaylı bir şekilde etkileyebilmektedir. Doğrudan etkinin karbondioksit salınımını arttırması, dolaylı etkinin azaltması sebebiyle artan dış ticaretin karbondioksit salınımı üzerindeki etkisi belirsizdir. Bu çalışma, Türkiye’de dış ticaret ile karbondioksit salınımı arasındaki ilişkiyi 1971-2011 döneminde simetrik (Toda-Yamamoto (1995)), Hacker-Hatemi (2006)) ve asimetrik (Hatemi-J (2012)) nedensellik testleri ile incelemektedir. Nedensellik testleri sonuçlarına göre dış ticaretten karbondioksit salınımına doğru pozitif tek yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Ayrıca karbondioksit salınımından dış ticarete negatif bir geri besleme etkisinin olduğu belirlenmiştir.

63-78

Authors: Oktay KIZILKAYA, Emrah SOFUOĞLU, Ahmet AY

Gelişmekte olan ülkelerin ekonomik kalkınmalarında yüksek teknolojili ürün ihracatı önemli bir faktördür. Bu yüzden yüksek teknolojili ürün ihracatı, özellikle gelişmekte olan ülkelerin ekonomik büyümelerini artırmada büyük önem arz etmektedir. Yüksek teknolojili ürün ihracatı son dönemlerde ekonomi çevrelerinde içerdiği yüksek katma değerden dolayı büyümenin belirleyicilerinden biri olarak kabul edilmektedir. Literatürde yüksek teknolojili ürün ihracatını etkileyen pek çok faktör bulunmaktadır. Bu çalışmada 2000-2012 döneminde gelişmekte olan 12 ülkede doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve dışa açıklığın yüksek teknolojili ürün ihracatını üzerindeki etkisi panel veri analizi yöntemi ile araştırılmıştır. Uygulama sonucunda, doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve dışa açıklığının yüksek teknolojili ürün ihracatını pozitif etkilediği görülmüştür. Çalışmada elde edilen ampirik bulgular çerçevesinde gelişmekte olan ülkelere yönelik politika önerileri sunulmuştur

99-114

Authors: Berna KIRKULAK ULUDAĞ, Hassan EZZAT

The objective of this paper is to test the Efficient Market Hypothesis (EMH) for countries at different economic development levels. The FTSE Country Classification was used to reveal the economic development of 17 developed and 12 emerging markets. The sampling period is between 2005 and 2013. In order to test market efficiency, Portmanteau Q test, the runs test, the single and multiple variance ratio (VR) tests were used. The results show that the weak-form market efficiency is becoming prevalent in the Advanced Emerging markets. The striking finding of the paper presents that the market efficiency is associated with the market evolution. As the economies and markets of countries evolve and meet the criteria for promotion to upper country classification, they become weak-form efficient. Further, the findings reveal the facts that the markets which suffer from severe financial and political crises, or belong to low ranked emerging markets are unlikely to be efficient.

135-145

Authors: Mehmet İsmail YAĞCI, Göknil Nur KOÇAK, Mehtap ÖZKAN BUZLU

Bu çalışmada; pazarlamada üretimcilik, müştericilik ve nihayetinde türetimcilik olarak dönüşen paradigma kayması tartışılmaktadır. Paradigma kayması iddiasına dayanak olarak, Pazarlama 1.0, Pazarlama 2.0 ve Pazarlama 3.0 birbirleriyle karşılaştırılmaktadır. Her bir pazarlama evresinin içyüzünü ortaya koymak için 14 karşılaştırma ölçütü dikkate alınmıştır. Nihayetinde “türetimcilik” olarak adlandırılan bakış açısının çerçevesi ortaya konmuştur. Pazarlama 3.0 evresinin tüketici davranışı araştırmacılarının, çalışmalarında bu yeni bakış açısını dikkate almaları önerilmektedir. Türetimcilik bakış açısının, pazarlama profesyonellerinin stratejik pazarlama iletişimi performanslarına ve ürün tasarımlarına katkı sağlaması beklenmektedir.

131-149

Authors: Lütfiye ÖZDEMİR

Bu çalışmanın amacı, öğrencilerin kişilik özelliklerinin denetim odağı üzerindeki etkisini belirlemektir. Araştırma Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi'nde 581 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Veri toplamada Şahin ve arkadaşlarının (1993) sosyotropi-otonomi ölçeği ve Spector'un (1988) denetim odağı ölçeği kullanılmıştır. Veriler Pearson Korelasyon, Basit Doğrusal Regresyon ve Çoklu Regresyon Analizi ile değerlendirilmiştir. Sonuç olarak otonom kişilik özelliğinin içten denetim odağının bir yordayıcısı olduğu bulunmuştur. Kişisel başarı denetim odağının alt boyutu olan içten denetim odağı üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir. Sosyotropik kişilik özelliğinin dıştan denetim odağının bir yordayıcısı olduğu saptanmıştır. Son olarak sosyotropik kişilik özelliğinin alt boyutlarından onaylanmama ve ayrılık kaygısının dıştan denetim odağı üzerinde etkili olduğu görülmüştür.

161-176

Authors: Haluk ERDEM, Yunus GÖKMEN, Ufuk TÜREN

Bu çalışmada iş performansına olumlu etkileri olduğu düşünülen psikolojik güçlendirme ve örgütsel bağlılık kavramları ele alınmıştır. TRB-2 Bölgesinde (Van, Hakkâri, Bitlis, Muş) kamuda eğitim sektöründe çalışanların katılımıyla (n=437) yapılan analizler neticesinde psikolojik güçlendirme boyutlarının (anlam, yetkinlik, etki, özerklik) iş performansını pozitif yönlü ve anlamlı olarak etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca örgütsel bağlılığın iş performansını pozitif yönlü ve anlamlı olarak etkilediği görülmüştür. Örgütsel bağlılığın, psikolojik güçlendirmenin alt boyutlarıyla iş performansı arasındaki ilişkide aracılık rolü oynadığı belirlenmiştir.

195-209

Authors: Asiye TÜTÜNCÜ, Hilmi ZENGİN

Bu çalışmada amaç, Türkiye’de kayıtdışı ekonominin boyutunu tahmin etmektir. 2005:4-2013:4 dönemini kapsayan İstihdam Yaklaşımına göre, kayıtdışı istihdamın kurumsal olmayan nüfusa oranı, ortalama %5 olarak tahmin edilmiştir. 2005:4-2015:2 dönemi kullanılarak Basit Parasal Oran Yaklaşımı ile hesaplanan kayıtdışı ekonominin GSYİH'ya oranı ortalama %8 olarak bulunmuştur. Ayrıca elde edilen bulgular, kayıtdışı ekonomi faaliyetlerinin, ekonomik kriz döneminde artış eğilimine sahip olduğunu göstermektedir.

225-240

Authors: Harun TERZİ, Uğur Korkut PATA

This study investigates the causality link between economic growth and oil consumption using annual data over the years of 1974-2014 by using causality tests and the Engle-Granger and Gregory-Hansen co-integration models for the Turkish economy. The empirical findings support the view that there is no long term co-integration between the level of economic growth and oil consumption level. However, the UVAR, TYVAR and Hsiao’s Granger causality tests in the short term show that a positive one-way causality is going from the oil consumption level to the economic growth rate, and oil consumption level stimulates economic growth rate.

255-271

Authors: Okşan KİBRİTCİ ARTAR, Şaduman OKUMUŞ, Elif GÜNEREN GENÇ

The purpose of this study is to examine customers’selection criteria, banking products/services and customers’ awareness towards Islamic principles offered by CBs and PBs in Turkey. A sample of 1082 respondents from various cities in Turkey is used in the study by the means of questionnaire used to collect the data between the period of 3rd of July – 23rd of September, 2015. Descriptive statistics and chi-square statistics are reported. To our knowledge this study has been carried out based on the most detailed and comprehensive data ever used in terms of comparative analysis of the CBs and the PBs in Turkey.

iii-iv

Authors: Cevat GERNİ

Doğuş Üniversitesi Dergisi, 2000 yılında yayın hayatına girmiş uluslararası hakemli bir dergidir. Yayına girdiği tarihten günümüze düzenli olarak yayımlanmıştır ve Türkiye’de zamanında yayımlanan az sayıdaki dergiler arasındadır. İlk sayısından itibaren e-ortamda da yayımlanan dergimiz dünya genelinde 15.000’den fazla akademik dergi tarafından kullanılmakta olan Open Journal Systems (OJS) adlı yazılım üzerinden yayınlanmak-tadır. Standartlara uygun bu yazılım ile tüm harmanlama ve indeksleme sistemlerine otomatik içerik sağlanabilmektedir. ...

15-25

Authors: Rıdvan KESKİN, Füsun GÖKALP

Bu çalışmanın amacı çalışma sermayesinin firma kârlılığı üzerine etkisinin var olup olmadığı, etkisi varsa, bu etkinin ne yönde olduğunu panel veri analizi yöntemi yardımıyla araştırmaktır. Çalışmada 2009-2013 dönemine ait Borsa İstanbul’da gıda ve içecek sektöründe faaliyet gösteren firmalara ait panel veri seti kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçları, nakit dönüş süresinin firma kârlılığı üzerinde negatif ama istatistiki olarak anlamlı olmayan bir etkisinin olduğunu göstermiştir. Ayrıca alacak tahsil süresi ve cari oranın firma kârlılığı üzerinde anlamlı ve negatif bir etkisinin olduğu bulunmuştur. Bu sonuçlar finans yöneticilerinin firma kârlılığını, çalışma sermayesini etkin bir şekilde yönetmeleri sonucunda arttırabileceklerini göstermiştir.

39-50

Authors: Rıdvan YÜKSEL, Soner AKKOÇ

Bu çalışmada altın fiyatlarını yapay sinir ağları ile öngörmek amacıyla, altın fiyatlarını etkileyebileceği düşünülen değişkenler olan Gümüş fiyatları, Brent Petrol fiyatları, ABD doları/ EUR paritesi, EuroNext100 endeksi, Amerika Dow Jones Endeksi, 13 Hafta vadeli ABD bonosu faiz oranı ve ABD TÜFE endeksi kullanılarak modeller kurulmuştur. Yapay sinir ağları ile kurulan modellerden elde edilen tahmin sonuçları, gerçek değerler ile R2, RMSE, MAE ve MAPE (%) gibi performans kriterleri hesaplanarak karşılaştırılmıştır. Elde edilen bulgular yapay sinir ağlarının altın fiyatlarının tahmininde başarı ile kullanılabileceğini göstermektedir. Yapılan duyarlılık analizinin sonuçları değerlendirildiğinde altın fiyatlarını etkileyen faktörlerin başında gümüş ve petrol fiyatlarının geldiği tespit edilmiştir.

67-81

Authors: Aynur GÜRSOY, Orçun YÖNTEM, Fatma Serab ONURSAL

Geleneksel maliyet sistemi ile yapılan hesaplamaların etkin ve reel olmaması işletmeleri çağdaş maliyetlendirme sistemlerini araştırmaya ve uygulamaya yönlendirmiştir. Bu çalışmada, faaliyet tabanlı maliyet (FTM) sisteminin, otomotiv sektöründeki bir işletmede uygulanmasına yer verilmiştir. Çalışmanın amacı, işletmenin nihai zararını engelleyebilmek ve doğru maliyetlendirme yapabilmek için hangi süreçlerde hangi araçlardan yararlanacağını tespit etmek ve FTM’nin geleneksel maliyet yöntemi ile arasındaki farkı ortaya koymaktır. Uygulama sonucunda FTM yöntemine göre hesaplanan ürün maliyetleri ile geleneksel maliyet yöntemlerine göre hesaplanan ürün maliyetleri karşılaştırılarak, farklılıklar ortaya konulmuş ve yapılan çalışma ile ürün maliyetleri daha doğru hesaplanarak daha yüksek kazanç elde edilebilmiştir.

97-110

Authors: Ali KURT, Cemal ZEHİR

Firms need to implement some competition strategies and total quality management applications to overcome the fierce competition among others. The purpose of this study is to show the relationship between cost leadership strategy, total quality management applications and firms’ financial performance with literature review and empirical analysis. 449 questionnaires were conducted to the managers of 142 big firms. The data gathered was assessed with AMOS. As a result, the relationship between cost leadership strategy, total quality management applications and firms’ financial performance has been gathered. In addition, the relationship between TQM applications and financial performance has also been gathered.

235-248

Authors: Enisa MEDE

The aim of this study is to investigate the perceived beliefs and reported practices of the fifth grade English teachers at two distinct EFL contexts: Turkey and Macedonia. The theoretical framework is based on the National Association for the Education of Young Children’s (NAEYC) policy statement for developmentally appropriate and inappropriate reported practices (Johnson and Ivrendi, 2002). One hundred and thirty two (n=132) Turkish and one hundred and thirty four (n=134) Macedonian fifth grade English teachers working in public schools participated in the study. The data came from a Teacher Belief Scale (TBS) and a focus group interview. The results revealed important implications in relation to the process of foreign language learning, which should be closely considered by the Ministry of Education while designing the fifth grade English curricula across different EFL contexts.

123-137

Authors: Mehmet MERCAN, Osman PEKER, İsmet GÖÇER

Bu çalışmada; petrol ithalatçısı olan OECD üyesi seçilmiş 15 ülke için, 1960-2011 döneminde ham petrol ithal fiyatlarının enflasyon üzerindeki etkileri incelenmiştir. Analizde, herhangi bir ülkede meydana gelen bir makroekonomik şokun diğer ülkeleri de etkileyeceği varsayımını yani yatay kesit bağımlılığını dikkate alan panel birim kök ve eşbütünleşme testleri uygulanmış, seriler arasında eşbütünleşme ilişkisinin varlığı tespit edilmiştir. Uzun Dönem Eşbütünleşme Katsayıları Tahmin sonuçlarına göre ham petrol ithal fiyat artışları ve ekonomik büyümenin enflasyonu arttırdığı, ekonomik büyümenin enflasyonist etkisinin, ham petrol ithal fiyatlarının etkisinden daha fazla olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.

155-164

Authors: Veli YILANCI, Şeref BOZOKLU

This study investigates the symmetric and the asymmetric nonlinear causal relationship between exchange rates and stock prices in BRICS and Turkey. To this end, the Mackey-Glass model allowing to test the symmetric and asymmetric nonlinear causality by identifying the types of feedbacks of the related variables has been employed. While the results of the symmetric nonlinear causality test present little evidence for the relationship, the asymmetric counterpart of the test indicates strong evidence for the causal relationship. As a result, these findings imply the existence of the noisy tradings and speculative behaviours in both exchange rate and stock markets.

179-191

Authors: Harun BAL, Neşe ALGAN, Pınar ÖZDEMİR

Çevresel yönetişim politik ekoloji ve çevre politikalarında kullanılan, bireyle toplum refahı üzerinde çok yönlü etkisi olan ve çevre sorunlarına çözüm arayışlarının neticesinde ortaya çıkan bir kavramdır. Kavramın ortaya çıkması ve literatürde önem kazanmasını, “Yeni Kurumsal İktisat” yazınının kamu yönetimine yeni bir anlayış kazandıran yönetişim yaklaşımından bağımsız ele almak mümkün görünmemek-tedir. Bu çalışmanın amacı hem teorik düzlemde çevresel yönetişim kavramını tartışmak hem de ampirik olarak çevresel sorunlarda ülkelerin kurumsal yapıları arasındaki farklılıkların etkisini 2010 yılı verileriyle 172 ülke üzerinde ayırma (diskriminant) analizi ile sınamaktır. Yapılan ampirik çalışma sonucunda elde edilen bulgular, çevresel göstergelerle yönetişim değişkenleri arasında ilişki olduğunu destekler nitelik taşımaktadır.

203-215

Authors: Hakan AYGÖREN, M. Ensar YEŞİLYURT, Bülent GÜLOĞLU, İlhan KÜÇÜKKAPLAN

This study aims to investigate the relationship between efficiency and the stock performance of the banking sector in Turkey. Efficiency analysis is conducted via Stochastic Frontier Analysis (SFA). Subsequently, the market-to-book value as a measure of stock performance is regressed against the percentage change in efficiency using panel data analysis. SFA shows that the concentration ratios and capital adequacy ratio have a positive effect on the efficiency of stocks, whereas the number of employees per unit of branches and age influence stocks negatively. The results also show that investors perceive efficiency to be a significant factor in terms of stock performance.

1-14

Authors: Burcu ÖZCAN

Bu çalışmada, 4 yükselen piyasa ekonomisi için ÇKE hipotezi panel veri analizi ile test edilmektedir. Fakat öncelikle, eğim parametrelerinin heterojenliği ve yatay kesit bağımlılığının varlığı test edilmektedir. Daha sonra, heterojenite ve bağımsızlık durumu altında, Im vd. (2003), Maddala ve Wu (1999) ile Choi (2001)’e ait panel birim kök testleri, Westerlund (2007)’un bootstrap ECM eşbütünleşme testi ve Pedroni (2000)’ye ait FMOLS tahmincisi kullanılmaktadır. Son aşamada ise, panel hata düzeltme modeli (PVECM) oluşturularak, kısa ve uzun dönem nedenselliğinin yönü tespit edilmektedir. Sonuçlar, sadece uzun dönemde ekonomik büyüme ve enerji tüketiminden, emisyonuna doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğunu ortaya koymaktadır. Ulaşılan bu sonuç, uzun dönemde söz konusu ülke örneklemi için birtakım politika önerileri de sunmaktadır.

25-33

Authors: Azize Zehra ÇELENLİ, Erol EĞRİOĞLU, Burçin Şeyda ÇORBA

1950 yılına kadar menkul kıymet çeşidi arttıkça portföy riskinin azalacağı savunulmaktadır. Getirisi yüksek olan menkul kıymetlere yatırım yapılmasını öneren geleneksel portföy teorisi, ortalama varyans modelinin geliştirilmesi ve böylece modern portföy teorisinin temellerinin ortaya atılması ile terk edilmiştir. Ortalama varyans modeli matematiksel programlama yöntemleri ile çözümlenmektedir. Son yıllarda portföy optimizasyonunda, yapay zeka yöntemleri kullanılmaktadır. Bu çalışmada klasik ve garanti yakınsamalı parçacık sürü optimizasyonu yöntemleri İMKB 30 indeksini oluşturan hisse senetlerinden oluşacak portföy optimizasyonu için uygulanmış ve elde edilen sonuçlar matematiksel programlamadan elde edilen sonuçlar ile karşılaştırılmıştır.

51-63

Authors: Yaşar Serhat YAŞGÜL

Patent haklarının uluslararası ticaret akımları üzerine etkisini inceleyen çalışmaların önemli bir kısmı, analizlerini gelişmiş ülkeler perspektifinden yapmışlardır. Ancak, patent hakları ile ilgili tartışmaların en önemli ayağını gelişmekte olan ülkeler oluşturmaktadır. Bu çalışma literatüre, Türkiye’de patent haklarının güçlendirilmesinin ileri teknoloji içeren ürünler ithalatı üzerine etkisini analiz ederek katkı yapmaktadır. Ampirik bulgular ışığında patent haklarının güçlendirilmesi, hem dokuz ayrı ürün grubu açısından hem de bu ürün gruplarının toplamı açısından ithalatı arttırmakta ve piyasa genişlemesi etkisine neden olmaktadır.

79-90

Authors: Fatma Büşra GÜNAY BENDAŞ

Acquisitions are assumed to create value for both the target and the acquiring firm. This paper analyzes the sources of value creation in acquisitions and examines the domestic acquisitions that took place in Turkey in 2013. By taking the overall market considerations into account, I measure the degree of value creation over different periods of time. I use the standard market value technique to calculate abnormal returns in stock prices of the acquiring firms and find that the increase in firm value is statistically significant in the long run but not in the short run.

109-120

Authors: Pelin ŞAHİN YARBAĞ

Conflict means a clash of opinions in the simplest term. It is clear that clash of opinions will be everywhere if human is there and this will cause conflicts. In that case, it is possible and should be expected there will be conflicts in the organizations in which many different people work together, have different cultures and world views, with different education and equipments, different expectations and purposes. Firstly, this study defines conflict and conflict in the organization. It tries to emphasize the importance of the issue of conflict in the organization by focusing on reasons, sources, types and phases of the conflicts. The cause-effect relations are examined and suggestions for both managers and academicians are provided.