Dogus University Journal

21-37

Authors: Funda KILIÇ

Araştırmanın amacı örgüt yapıları ile örgütlerin büyüme stratejileri arasındaki ilişkiyi incelemek, organik ve inorganik büyüme stratejilerinin fonksiyonel ve matris örgüt yapıları üzerinde bir değişime neden olup olmadığını ortaya koymaktır. Araştırma evrenini ISO 500 listesinde yer alan şirketler, örneklemini bu şirketler içinde net satışlarında 2015-2020 yılları boyunca artış gösterdiği saptanan 24 şirket oluşturmaktadır. Veri analiz yöntemi olarak nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılmıştır. Örgütlere ilişkin kamuya açık kurumsal duyurular, web sayfalarında yer alan belgeler, konu oldukları kitaplar ve haberleri kapsayan 683 kurumsal doküman incelenmiştir. Yapılan inceleme sonucunda bu örneklemden 11 şirketin büyüme sürecinde örgüt yapısı değişikliğine gittiği belirlenmiştir. Araştırma sonucunda inorganik büyüme stratejisi uygulayan örgütlerin fonksiyonel örgüt yapısından matris örgüt yapısına geçtikleri, organik büyüme stratejisi uygulayanların ise fonksiyonel örgüt yapısını korudukları saptanmıştır.

59-70

Authors: Gürçem ÖZAYTÜRK, Ali Eren ALPER

Bu çalışma Türkiye, Almanya, İspanya, Fransa, İtalya, Hollanda, Macaristan, Belçika, Polonya ve Çek Cumhuriyeti olmak üzere seçilmiş 10 Avrupa ülkesindeki reel faiz oranının durağanlığını 2002:1-2020:12 arası aylık gözlemler doğrultusunda incelemeyi amaçlamaktadır. Sollis (2009) tarafından geliştirilen ve doğrusal olmayan birim kök testlerinden biri olan asimetrik üstel yumuşak geçiş eşik otoregresif model (AESTAR) birim kök testi ile serilerin durağanlıkları test edilmiş ve sonuçlara göre Belçika dışındaki ülkelerde uzun dönem reel faiz oranı serilerinin birim köklü olduğu tespit edilmiştir.

87-103

Authors: Tuğba TUNÇ ABUBAKAR, Özlem ÇETİNKAYA BOZKURT, Adnan KALKAN

Dünyanın dijital ekonomisi için en önemli kaynağı ‘veri’dir. Çoğu işletme, rekabet avantajı elde etmek için verilerin gücünden yararlanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, büyük veri kullanımının Türk işletmelerin ürün ve süreç inovasyonu üzerindeki etkisini incelemektir. Rasgele bir örnekleme tekniği kullanılarak, çeşitli sektörlerde çalışan (n = 83) katılımcılardan nicel veri elde edilmiştir. Verileri analiz etmek için kısmi en küçük kareler yapısal eşitlik modellemesi (PLS-SEM) uygulanmıştır. PLS-SEM’den elde edilen bulgular, büyük veri kullanımının ürün inovasyonu ve süreç İnovasyonu üzerinde anlamlı ve pozitif etkiye sahip olduğunu ortaya koymuştur. Büyük veri kullanımından meydana gelecek değişimin %73’ü ürün inovasyonu ve bu değişimin %71,9’u da süreç inovasyonu tarafından açıklanmaktadır. Çalışma da yöneticiler ve işletmeler için çeşitli öneriler sunulmaktadır.

127-148

Authors: Şimal ÇELİKKOL, Ani BAKIR

Günümüz işletmelerinin performansları hakkında en önemli göstergelerden biri müşteri memnuniyeti olmaktadır. Özellikle yükseköğretim sisteminde önemli bir yere sahip olan vakıf üniversitelerinin sayısının gün geçtikçe artması, eğitim hizmetlerinde müşteri memnuniyeti yaratmanın önemi arttırmaktadır. Bu araştırmanın evrenini İstanbul’da eğitim hizmeti veren bir vakıf üniversitesinin 394 öğrencisi oluşturmaktadır. Öğrenciler ile yüz yüze görüşülerek anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Çalışmada araştırmaya konu olan vakıf üniversitesinin hizmetlerinden faydalanmakta olan öğrencilerin müşteri memnuniyetini etkileyen faktörlerin, müşteri memnuniyeti ile ilişkisi ve ayrıca müşteri memnuniyeti ile müşteri sadakati ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Bu bağlamda, müşteri memnuniyeti ile müşteri sadakati ilişkisi test edilerek, müşteri memnuniyeti için vakıf üniversitelerine somut önerilerde bulunulmaktadır.

165-180

Authors: Neslihan PAKER, Özlem KOÇTAŞ ÇOTUR

Şehirlerin çevresel sürdürülebilirlik üzerindeki olumsuz etkilerinin bir sonucu olarak akıllı şehir uygulamaları bir zorunluluk haline gelmiştir. Kent sakinlerinin mobil uygulamalar aracılığıyla akıllı şehir uygulamalarına entegrasyonu ise bu uygulamaları benimsemelerine bağlıdır. Bu çalışma, İzmir Ulaşım Merkezi (İZUM) uygulamasına yönelik kullanıcı tutumunu teknoloji kabul modeli aracılığıyla analiz etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada; İZUM kullanıcı yorumları Maxqda yazılımı aracılığıyla ve içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, uygulamaya dönük kullanıcı tutumu olumsuzdur. Algılanan fayda, kullanıcıların tutumu üzerinde daha fazla etkiye sahip olup, en temel sorun sisteme erişilebilirlik ve sistemin eksik verilerle çalışmasıdır.

197-217

Authors: Seval AKSOY KÜRÜ, Oğuz DEMİREL, Seçil ULUFER KANSOY

Bu araştırmanın amacı, örgütsel sessizliğin örgütsel sinizm üzerindeki etkisinde örgütsel dışlanmanın aracılık rolünü sınamaktır. Bu kapsamda örgütsel sessizlik “birey yararına sessizlik” ve “örgüt yararına sessizlik” olmak üzere iki alt boyutta, örgütsel sinizm ise “bilişsel sinizm”, “duyuşsal sinizm” ve “davranışsal sinizm” olmak üzere üç alt boyutta incelenmiştir. Çalışma, özel sektörde faaliyet gösteren örgütlerdeki 422 beyaz yakalı çalışandan anket tekniğiyle toplanan verilerle yapılmıştır. Araştırmanın temel ilişki hipotezleri yol analizi ile, aracılık hipotezleri ise process analizi ile sınanmıştır. Hipotez testi bulguları, örgütsel dışlanmanın birey yararına sessizliğin duyuşsal ve davranışsal sinizm üzerindeki etkisinde kısmi aracılık rolü bulunduğunu, ancak birey yararına sessizlik ile bilişsel sinizm etkileşiminde herhangi bir aracılık rolünün mevcut olmadığını göstermiştir. Çalışma bulguları, ayrıca örgütsel dışlanmanın örgüt yararına sessizliğin bilişsel sinizm üzerindeki etkisinde tam aracılık, duyuşsal sinizm üzerindeki etkisinde ise kısmi aracılık etkisinin bulunduğunu göstermektedir. Son olarak, örgüt yararına sessizlik ile davranışsal sinizm arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişkinin olmadığı ortaya konmuştur.

243-254

Authors: Hakan BAL, Sıtkı SÖNMEZER

The profitability of banks is an important subject around the world, since the banking system is a vital component in any economy, thus interests many parties including investors and regulatory bodies. This study aims to shed light to the factors that affect the profitability of banks in Turkey across bank types using the annual data for the banks in Turkey between 2004 and 2017. Overall, credit riskiness, funding cost and GDP growth has a positive effect and operating cost has a negative effect on bank profitability. Higher illiquidity, funding cost and operating cost significantly positively affects profitability for large, private and foreign banks but not for state banks. Labor productivity however, while significantly positively affects profitability for foreign banks, it has a negative effect on profitability for large and private banks. The findings suggest important regulatory suggestions for the banking and finance system.

279-297

Authors: Seniha AVCIL, Kamil USLU

Sağlık kurumları, gelişen bilim ve teknolojileri kullanarak hizmet kalitelerini ve verimliliği artırmayı hedeflemektedir. Hem insan sağlığı hem de önemli ekonomik boyutları olan sağlık hizmetlerinin kaliteli ve verimli sunulması, toplum sağlığını ve refah düzeyini etkileyen önemli bir hizmettir. Dünyada ulusal sağlık standartlarının belirlenmesi 1950 yıllarda hızlanmış, Türkiye’de ise 2003 yılında sağlıkta dönüşüm programı ile sağlık standartları gündeme gelmiştir. Devlet üniversitesi hastanelerinin hizmet kalitesinin, sağlıkta kalite standartları ve JCI akreditasyonu olan hastaneler açısından hizmet puanlarının hasta-hasta yakınlarının beklenen ve algılanan hizmet kalitesine göre karşılaştırılması, hasta-hasta yakınlarının demografik özelliklerine, hastane özelliklerine ve alınan hizmet değişkenleri ile hizmet kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma sonucunda, devlet üniversitesi hastanesinden hizmet alan hasta-hasta yakınlarının bekledikleri hizmet kalitesinde hizmet alamadıkları, JCI akreditasyonu olan hastanenin hizmet puanın diğer hastanelerden daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca JCI akreditasyon süresi dolmuş hastanenin hizmet puanın JCI akreditasyonu olmayan hastanelerden daha düşük olduğu belirlenmiştir. Hastanelerin hizmet kalitesinin, cinsiyet, eğitim düzeyi, hizmet alınan poliklinik, alınan hizmet türü, hastane yatak kapasitesi ve doktor sayısına göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Türkiye’de Sağlıkta Kalite Standartlarının geliştirilmesi devlet hastanelerinin hizmet kalitesinin arttırılmasında önemli rol oynamaktadır.

315-329

Authors: Salih Zeki İMAMOĞLU, Hülya TÜRKCAN, Ertuğrul ÇETİNKAYA

Bu çalışmada öğrenme yeteneği, teknolojik öğrenme, örgütsel hafıza ve firma yenilikçiliği arasındaki ilişkileri ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Kocaeli’nde faaliyet gösteren firmalarda çalışan 329 KOBİ yöneticisinden anket yoluyla veri toplanmıştır. Araştırma hipotezleri yapısal eşitlik modeli ile test edilmiştir. Araştırma bulguları, öğrenme yeteneği ile hem teknolojik öğrenmenin hem de örgütsel hafızanın pozitif ilişkili olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte teknolojik öğrenmenin firma yenilikçiliği ile pozitif ilişki olduğu saptanmıştır. Son olarak, örgütsel hafıza boyutlarından deklaratif hafızanın firma yenilikçiliği ile pozitif ilişkili olduğu, prosedürel hafıza ile firma yenilikçiliği arasında ise herhangi bir anlamlı ilişki bulunmadığı tespit edilmiştir.

351-370

Authors: Gülay SELVİ HANİŞOĞLU, Hazar ALTINBAŞ

Bu çalışmada Türkiye bankacılık sektörünün genelinde ve mevduat bankalarında takipteki alacakların, bankaların sermaye yeterlilik oranları ile nasıl bir ilişki içerisinde olduğu araştırılmıştır. 2001 krizi sonrası sektörün sağlam bir yapıya kavuştuğu 2005 yılı analiz başlangıcı olarak alınmış, incelenen göstergeleri yapay şekilde etkileyecek çok sayıda düzenlemenin hayata geçirildiği 2017 yılı ve sonrası kapsam dışında bırakılmıştır. Bulgular takipteki alacakların bankaların sermaye yeterlilikleri üzerinde olumsuz bir etki yaratmadığını; sermaye yeterlilik oranı düştüğünde takipteki alacakların artma eğiliminde olduğu ancak bu artışın kritik bir düzeye ulaşmadığını göstermiştir. İncelenen dönemde bankacılık sektörünün, sorunları gizleyici müdahalelere gerek kalmadan güvenilir bir şekilde faaliyet gösterdiğini ve bugün önceliğin makroekonomik istikrarın ve kur istikrarının sağlanmasına verilmesi gerektiğini söylemek mümkündür.

19-34

Authors: Köpük Serra KARTAL, Selçuk ALP

Meslek seçimi ve kariyer tercihi bireylerin hayatını etkileyen önemli kararlardan biridir. Meslek seçimi ve kariyer planlama sürecinde birçok farklı değişkenin etkisi söz konusudur. Bu çalışmanın amacı bireylerin kariyer planlamasında önem verdiği kriterlerle meslek seçim sürecinde etkisi altında kaldığı değişkenlerin birbirleriyle olan ilişkilerinin incelenmesidir. Kriterlerin ağırlıkları Bulanık AHP ile bulunurken, ilişkilerin analizi için Korelasyon Analizi, bağımsız örneklem t-testi ve ANOVA istatistiksel analizlerinden yararlanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda kriter ağırlıklarının değişkenlerle ilişkileri ortaya konmuştur.

53-71

Authors: Müge İRFANOĞLU

Tüketici davranışları tüketim becerisine sahip bireylerin satın alma öncesi, sırası ve sonrası davranışlarını inceleyen ve bu süreçte tüketicileri motive eden unsurları ortaya çıkartmayı hedefleyen pazarlama disiplininin bir alt çalışma alanıdır. Pazarlama pratisyen ve teorisyenleri, bireylerin tüketim nedenlerini anlamaya çalışıp, onlara uygun ürün ve hizmetler sunmak için çaba sarf etmektedirler. Literatürde tüketme eğilimi ve nedenleri üzerine sıkça çalışma yapıladursun, yapılan bazı araştırmalarda belirli tüketici gruplarının marka kaçınması davranışı ile birlikte tüketme eğilimlerini bilinçli bir şekilde azalttıkları ortaya konmaktadır. Bu çalışmada marka kaçınması bağlamında tüketmeme eğiliminin, psikolojik ve sosyal nedenleri derin bir literatür taraması ile kavramsal olarak incelenmektedir. Çalışmanın amacı; günden güne bilinçlenen bazı tüketicilerin finansal olarak satın alma gücüne sahip olmasına rağmen, neden tüketim eğilimlerini azalttıkları sorusunun yanıtını, literatürde yapılmış araştırmalar ışığında ortaya koymak ve pazarlama uygulayıcılarına ışık tutacak bir şekilde derleme yapmaktadır. Makalenin sonuç kısmında ise pazarlama pratisyenlerine bazı strateji önerilerinde bulunulmuştur.

89-105

Authors: Salih Zeki İMAMOĞLU , Neslihan LATİFOĞLU , Hüseyin İNCE

Örgütsel davranış çalışmaları farklı disiplinlerden beslenerek gelişimini sürdürmektedir. Bireysel düzeyde incelemeler için psikolojiden, örgütsel düzeyde incelemeler için sosyolojiden veya incelenen değişkenlere göre iki disiplinden de yararlanılmakta ve örgütsel davranış literatürü paradigma dönüşümünü sürdürmektedir. Teknolojik gelişmeler sonucu insan beyninin yakından incelenebilmesiyle elde edilen verilerin davranışların ardındaki gizli kalmış mekanizmaları ortaya çıkarmaya elverişli olması, örgütsel davranış araştırmalarında nörobilimden yararlanmayı gerekli kılmaktadır. Bu çalışma örgütsel davranışın nörobilimle ilişkisini ele almaktadır. Örgütsel davranışlara ilişkin mevcut teorilerin psikoloji ve sosyoloji yanında nörobilim perspektifi ile yeniden değerlendirilmesi, çalışan davranışlarını tahmin etmede eksik parçaların tamamlanmasına ve örgütsel ortamda çalışan davranışlarına ilişkin daha fazla bilgi aktarılmasına katkı sağlayacaktır.

121-134

Authors: İlkay ÖZTÜRK , Mehtap ARAS

Bu araştırma, örgütlerdeki mantar yönetim tarzı ve örgütsel dedikodunun örgütlerdeki bilgi paylaşımına etkisini test etmek amacını taşımaktadır. Araştırmada nicel analiz yöntemlerinden tarama (survey) yöntemi kullanılmıştır. Araştırma İstanbul’da bulunan bir vakıf üniversitesinin farklı sektörlerde çalışan ders aşamasındaki işletme (MBA) yüksek lisans öğrencileri ile yapılmıştır. Araştırma modeli kapsamında; mantar yönetim tarzı, bilgi paylaşımı ve örgütsel dedikodu arasındaki etkileşime ait analizler yapılmıştır. Araştırma sonucunda mantar yönetim tarzı ile örgütsel dedikodu arasında poziti f (,232; ,239), bilgi paylaşımı ile negative (-,238) ilişkiler bulunmuştur. Aynı zamanda mantar yönetimin bilgi paylaşımını negative (-,160) yönde, örgütsel dedikodunun ise pozitif yönde (,101) etkilediği sonucu bulunmuştur. Yine mantar yönetimin örgütsel dedikoduyu pozitif yönde (,217) etkilediği bulunmuştur.

151-165

Authors: Rıdvan KESKİN , Sadullah LUDERS , Artun TOPAÇ

Factors affecting employee satisfaction in call centres in Turkey is examined with questionnaire technique through analysing their frequency, Exploratory Factor Analysis (EFA), and factors with t-test and ANOVA, and finally Structural Equation Modelling (SEM). There are significant differences for employee perception of in-service training between age groups, and also differences skills & performance development opportunities (F5) between various education levels. SEM analysis show that five factors affecting their satisfaction are respectively employees’ perception of collaboration and teamwork (F3), skills & performance development opportunities (F5), employees’ perception of employers’ management style (F1), employees’ perception of in-service training (F2), and employees’ perception of working conditions (F4).

185-199

Authors: Ayla Zehra ÖNCER , Esra AVCI

Bu çalışmanın amacı işveren markası algısının örgütsel sessizlik davranışları üzerinde etkisinde örgütsel vatandaşlık davranışının rolünün araştırılmasıdır. Çalışanların işveren markası algılarının sessizlik davranışlarını etkileyip etkilemediği ve bu iki değişken arasındaki ilişkide örgütsel vatandaşlık davranışının nasıl bir rol üstlendiğinin tespiti hedeflenmiştir. Ek olarak çalışanların demografik özelliklerine göre farklılıklar olup olmadığı da araştırılmıştır. Araştırma çerçevesinde bir kamu bankasının 16 şubesinde 140 çalışandan anket yoluyla elde edilen veriler SPSS programı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonunca göre çalışanların işveren markası algısı, örgütsel sessizlik ve örgütsel vatandaşlık davranışları yüksek çıkmıştır. Ayrıca, işveren markası algısı ile örgütsel sessizlik ilişkisinde örgütsel vatandaşlık davranışının kısmen düzenleyici rolü tespit edilmiştir.

217-235

Authors: Osman ALTAY

This study aims to examine the relationship between sovereign risk and financial performance of the Turkish banking industry in order to identify the interaction channels between these two. To this end, financial data relating to the Turkish banking industry were analyzed based on the CAMELS rating system and were compared with Turkey’s Credit Default Swap rates using the most appropriate causality analysis tools. The results showed that there are significant causal relations between sovereign risk and several banking industry indicators of CAMELS rating groups. Significant results were obtained especially as to the causalities between sovereign risk and CAMELS components, which are Capital Adequacy, Asset Quality, Liquidity, and Sensitivity. Empirical study indicates that 13 variables out 26 variables have causal relationship with credit default swap rates according to Toda and Yamamoto Granger non-causality test results. Although the directions of causality vary among these variables, those results, which indicate influence of credit default swap rates on banking performance indicators, are remarkable.

21-37

Authors: Remzi GÖK

This paper empirically investigates whether profit-sharing rates in Islamic banks follow rates of the conventional banks in Turkey over the sample period March 2001 to June 2019 through employing both standard econometric and wavelet approaches. We identify both unidirectional and bidirectional causality between the monthly observations at different time scales. Moreover, the direction of the relationship considerably varies and displays coefficient sign reversal over wavelet scales. Overall, our findings suggest that the rates of return in both banking sectors are not independent of each other and, therefore, have important implications regarding financial stability and risk management.

57-74

Authors: Murat ÇETİN, Uğur ÇINAR

Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye ekonomisinde ticari dışa açıklık ve enerji tüketimi arasındaki ilişkiyi ampirik olarak analiz etmektir. Çalışma 1975-2015 dönemine ilişkin zaman serisi verilerini kullanarak ekonomik büyüme, finansal gelişme, sermaye ve endüstrileşmeyi enerji tüketimi fonksiyonlarına dâhil etmektedir. Seriler arasındaki eş bütünleşmeyi araştırabilmek için ARDL sınır testi tercih edilmektedir. Seriler arasındaki nedensellik ilişkilerinin belirlenmesinde Toda-Yamamoto nedensellik testi uygulanmaktadır. Değişkenler arasında bir uzun dönem ilişkisi söz konusudur. Ampirik sonuçlar, her üç modelde ticari dışa açıklık ile enerji tüketimi arasında uzun dönemli pozitif bir ilişkisinin varlığını tespit etmektedir. Ampirik sonuçlar, aynı zamanda ticari dışa açıklığın enerji tüketimine neden olduğunu göstermektedir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar, enerji politikaları ile ilgili önemli öneriler sunabilecektir.

87-101

Authors: Funda ER ÜLKER, Gülen ÖZDEMİR

Bu araştırmada, destekleyici çalışma koşulları, kariyer tatmini ve yaşam doyumu arasındaki ilişkilerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Tarım Kredi Kooperatifleri Tekirdağ Bölge Birliği ve bu birliğe bağlı Tekirdağ ili sınırları içerisinde faaliyette bulunan birim kooperatiflerdeki 120 çalışan, araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Çalışanlardan anket yöntemi ile elde edilen veriler, faktör, korelasyon ve regresyon analizleri vasıtasıyla değerlendirilmiştir. Bulgular, destekleyici çalışma koşullarının çalışanların kariyer tatmini ve yaşam doyumu düzeylerini olumlu yönde etkilediğini göstermektedir. Değişkenlerin ortalamaları, çalışanların destekleyici koşullara ilişkin algıları ile kariyer tatmini düzeylerinin artırılması yönünde çalışılmasının önemli olduğunu ortaya koymaktadır

119-131

Authors: Tülay Korkmaz Devrani

Bu çalışma ekonomik, sosyal ve çevresel güdüler ile ortaklaşa tüketime karşı tutum ve ortaklaşa tüketime katılma niyeti arasındaki ilişkiyi incelemek ve tüketicilerin kullanıcı ve sağlayıcı olma isteğinin bu ilişkideki düzenleyici rolünü belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre ekonomik, sosyal ve çevresel güdülerin ortaklaşa tüketime karşı tutum üzerinde ve tutumun da sisteme katılım niyeti üzerinde olumlu etkisi bulunmaktadır. Kullanıcı olma isteğinin güdülerle tutum arasındaki ilişkide düzenleyici bir rolü bulunmamaktadır. Ancak sağlayıcı olma isteği sosyal güdülerle ortaklaşa tüketime karşı tutum arasında düzenleyici role sahiptir.

151-165

Authors: Ahmet Mumcu

Bu çalışmanın amacı izlenim yönetimi taktiklerinin örgütsel sinizm üzerindeki etkisinde lider-üye etkileşiminin aracılık rolünü araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda araştırma 319 banka personeli üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma hipotezlerini test etmek amacıyla yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre izlenim yönetimi taktiklerinin örgütsel sinizmin tüm boyutları üzerinde pozitif yönlü anlamlı etkilere sahip olduğu tespit edilmiştir. Aracı role sahip değişkenin modele dahil edilmesi ile izlenim yönetimi taktiklerinin lider-üye etkileşimi üzerinde etkisi olmadığı, buna karşın lider-üye etkileşiminin örgütsel sinizm boyutları üzerinde negatif yönlü anlamlı etkileri olduğu belirlenmiştir. Araştırma bulgularına göre lider-üye etkileşiminin aracılık rolü olmadığı tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları neticesinde, uygulayıcı ve araştırmacılara yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.

187-198

Authors: A. Doruk Gunaydin

This paper examines the importance of revenue surprise in the cross-section of stock returns in Borsa Istanbul. Portfolio-level analyses and multivariate cross-sectional regressions document a statistically and economically significant positive relation between revenue surprise and expected returns. Average excess and abnormal return spreads between equities in the highest and lowest revenue surprise deciles are more than 1% per month. The findings of the paper are robust when well-known firm-specific attributes including earnings surprise are controlled for.

219-239

Authors: Mahmut Selami AKIN

Çalışmanın amacı, gösterişçi tüketim eğilimi üzerinde materyalizm ve benlik kurgusunun rolünü ortaya koymaktır. Araştırma kapsamında İstanbul’da yaşayan 18 yaş üstü tüketicilere çevrimiçi anket formu ile ulaşılmıştır. Geçerli 2.157 anketten elde edilen veriler analize tabi tutulmuştur. Araştırma modeli, geçerlilik ve güvenilirlik kriterleri sağlandıktan sonra basamaklı regresyon analizi aracılığıyla test edilmiştir. Analiz sonucunda materyalizm, mutluluğa erişme, sahip olma ve başarı göstergesi olmak üzere tüm boyutlarıyla, benlik kurgusu ise yalnızca ilişkisel benlik boyutuyla gösterişçi tüketim eğilimini olumlu yönde etkilemiştir. Özerk benlik kurgusunun ise anlamlı etkisi saptanmamıştır. Araştırma bulguları teorik ve pratik açıdan tartışılmış, gelecek çalışmalar için öneriler getirilmiştir. Çalışmanın, benlik kurgusunu Türk pazarlama yazınında inceleyen ilk araştırmalardan biri olması yönüyle literatüre katkı sağlaması beklenmektedir.

19-36

Authors: ASLI OZPOLAT, FİLİZ ÇAYIRAĞASI

Ekonomik büyümenin temel kaynaklarından biri, üretim faktörü stoklarındaki ve niteliklerindeki artış diğeri de teknolojik gelişmedir. İş gücü ve sermaye gibi üretim faktörleri artmakta ve bununla birlikte teknoloji de hızla ilerlemektedir. Bu kapsamda yüksek teknoloji ürünlerine yapılacak yatırımlar hem iç hem de dış piyasada önemli bir rekabet gücünün elde edilmesini sağlayacaktır. Ayrıca bu sektörde belirli bir rekabet gücünün elde edilmesi ile verimlilik, büyüme ve yenilik gibi alanlarda artış meydana gelecektir. Çalışmada, Türkiye için verimlilik ve rekabet gücü arasındaki ilişki 1995-2017 yıllarını kapsayan iki aşamalı analiz ile incelenmiştir. Birinci analizde, RCA endeksi kullanılarak, yüksek teknoloji içeren sektörlerin rekabet gücü hesaplanmıştır. İkinci analizde ise, öncelikle yapısal kırılmaların dahil edildiği LM Birim Kök analizi uygulanmıştır. Sonrasında rekabet gücü ve verimlilik arasındaki uzun dönemli ilişkinin varlığı Maki Eşbütünleşme Analizi kullanılarak tahmin edilmiştir. Çalışmanın sonucuna göre Türkiye’nin yüksek teknoloji içeren sektörlerdeki rekabet gücü yetersiz olmakla birlikte rekabet gücünün artması verimlilik üzerinde pozitif yönde bir etki yapmaktadır.

53-62

Authors: Dilek TANDOĞAN

Çalışmada Türkiye’de enflasyon ve döviz kuru arasındaki ilişki 2006:01-2019:02 dönemi için Engle ve Granger (1987) Eşbütünleşme ve Granger ve Yoon (2002) Saklı Eşbütünleşme yaklaşımları ile araştırılmıştır. Engle ve Granger Eşbütünleşme (1987) test sonuçları enflasyon ve döviz kuru arasında uzun dönemde bir ilişkisi olmadığını ortaya koymuştur. Granger ve Yoon (2002) Saklı Eşbütünleşme test sonuçlarına göre; enflasyon ve döviz kuru serilerinin pozitif bileşenleri arasında eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Döviz kurunda meydana gelen pozitif şoklar enflasyona pozitif olarak yansımaktadır. Elde edilen bu bulgunun önemi politika yapıcılara döviz kurunda meydana gelecek piyasa şartlarından kaynaklanmayan şokların kontrol edilebilmesi durumunda enflasyon ile mücadele edilebileceğini ortaya koymasıdır.

79-91

Authors: Suat ATAN, Çiğdem BASKICI, Yavuz ERCİL

Çalışmada şirketlerin sahiplik ilişkilerine yönelik stratejilerinin ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda Borsa İstanbul’da (BIST) işlem gören 515 şirketin 1 Ocak-31 Aralık 2017 yılına ait pay sahipliği bilgileri kullanılmıştır. Bu bilgiler ışığında şirketlerin doğrudan ve dolaylı sahiplik oranlarının hesaplanabileceği 2228 şirket ve 2058 ilişkiden oluşan bir ağ oluşturulmuştur. Ağ üzerinden yapılan hesaplamalar sonucunda 298 şirketin yalnızca doğrudan sahiplik, 63 şirketin ise hem doğrudan hem de dolaylı sahiplik kurdukları tespit edilmiştir. Doğrudan ve dolaylı sahiplik kuran şirketler içerisinde özellikle Koç Holding’in dolaylı sahiplik oranının doğrudan sahiplik oranından daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Net Holding ve Doğan Şirketler Grubu çok belirgin bir biçimde doğrudan sahipliği dolaylı sahipliğe tercih etmektedir.

107-121

Authors: Faruk MİKE

Bu çalışma doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının çevre kirliliği üzerindeki etkilerini Türkiye için üç farklı hava kirliliği göstergesi doğrultusunda (karbondioksit, nitrojen oksit ve toplam sera gazı) ARDL sınır testi yaklaşımı ile incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma karbondioksit modeli için 1971-2015, nitrojen oksit ve toplam sera gazı modelleri için 1970-2012 yıllık dönemleri kapsamaktadır. Elde edilen bulgular Türkiye’ye yönelik doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının karbondioksit emisyonunu artırıcı bir etkiye sahip olduğunu ve dolayısıyla kirlilik sığınağı hipotezinin Türkiye için geçerli olduğunu ortaya koymaktadır. Buna karşın doğrudan yabancı sermaye yatırımları ile nitrojen oksit ve toplam sera gazı emisyonları arasında uzun dönemli bir ilişki bulunmamaktadır.

141-156

Authors: Altan ALDAN, Selcen ÖZTÜRK

Türkiye’de kadınların işgücüne katılım oranı uluslararası standartlara göre oldukça düşük olmakla birlikte son yıllarda önemli bir artış göstermiştir. Bu çalışmanın amacı söz konusu artışın kaynaklarının araştırılmasıdır. Çalışmanın odağında doğum yılı kuşağının işgücüne katılım üzerindeki etkisinin ayrıştırılması yer almaktadır. Kuşak etkileri, sosyal normlardaki değişimin işgücüne katılım üzerindeki gözlemlenemeyen etkileri temsil etmesi açısından önem taşımaktadır. Çalışma sonuçları, son dönemde gözlenen işgücüne katılım oranındaki artışta kuşak etkilerinin önemli belirleyici bir faktör olduğuna işaret etmektedir. Eğitim düzeyindeki iyileşme, emeklilik yaşının yükselmesi ve doğurganlığın azalması işgücüne katılımı artıran diğer önemli faktörlerdir. Öte yandan, çocuk sahibi olmanın işgücüne katılım üzerindeki olumsuz etkisinde zaman içinde bir azalma görülmemektedir.

173-188

Authors: Gökten ÖNGEL, Murat SÜSLÜ

Araştırmanın amacı, vakıf yükseköğretim kurumlarında algılanan hizmet kalitesinin öğrenci memnuniyeti üzerindeki etkisinin tespit edilmesidir. Araştırmada bir vakıf yükseköğretim kurumundan 231 öğrenci ile anket çalışması yapılmıştır. Toplanan verilere SPSS 22 paket programı aracılığı ile faktör analizi, güvenilirlik analizi, tanımlayıcı istatistikler, korelasyon ve regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma kapsamında yapılan analizler sonucunda vakıf yükseköğretim kurumlarının sağladığı hizmetlerin öğrencilerin memnuniyetlerini yüksek düzeyde açıklama gücüne sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Eğitim kurumlarında yönetimin kalitesi, eğitim kalitesi, destek hizmetlerinin kalitesi ve dönüştürme kalitesi, öğrencilerin memnuniyetini önemli düzeyde etkilemektedir. Ancak sosyalleşme alanları, kampüslerin fiziksel kalitesi, akademisyenlerin tutum/davranışları ve eğitim müfredatının öğrenci memnuniyeti üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamaktadır.

21-34

Authors: Sümeyra GAZEL

Bu çalışmada döviz kuru, enflasyon ve hisse senedi fiyat endeks değeri arasındaki nedensellik ilişkisi BRICS ülkeleri (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) için Ocak 2001 ve Temmuz 2017 tarihleri arasındaki süreç dikkate alınarak araştırılmıştır. Çalışmada öncelikle ülkelerin nedensellik ilişkisini tespit edebilmek amacıyla Panel Bootstrap Nedensellik testine yer verilmiş sonrasında ise veriler pozitif ve negatif bileşenlerine ayrılarak asimetrik nedensellik testi gerçekleştirilmiştir. Simetrik nedensellik testi sonuçlarına göre Rusya ve Güney Afrika için döviz kuru ve enflasyon arasında çift yönlü bir nedensellik tespit edilmiştir. Ayrıca diğer ülkeler için bazı değişkenlerde tek yönlü nedensellik bulguları elde edilmiştir. Asimetrik nedensellik testi sonuçlarına göre bileşenler arasında tespit edilen farklı anlamlılık düzeylerindeki

49-68

Authors: Nuray TOKGÖZ, Deniz TAŞÇI, Umut KOÇ, Yücel TÜRKER, Akansel YALÇINKAYA

: İnsan kaynakları yönetimi (İKY) uygulamaları işletmelerin en önemli ve ikame edilmesi çok güç olan kaynaklarından olan çalışanlar ile işletme yönetimi arasındaki ilişkileri kapsayan akademik çalışma ve uygulama alanıdır. İnsan kaynakları uygulamaları bir işletmede insan kaynağının daha verimli ve daha etkili bir şekilde nasıl çalıştırılacağının anahtarıdır. Bu çalışmada, imalat sektöründe faaliyet gösteren KOBİ’lerdeki İKY uygulamaları Eskişehir örneği üzerinden incelenmiştir. Araştırmanın amacı doğrultusunda, Eskişehir ilinde imalat sektöründe faaliyet gösteren 50 ile 250 arası çalışan sayısına sahip küçük ve orta ölçekli işletmeler incelenmiştir. TOBB verilerine göre, 2017 yılında Eskişehir’de imalat sektöründe, 50 ila 250 kişi çalıştıran imalatçı işletme sayısı 146’dır. Bu işletmeler arasından maksimum çeşitlilik örneklemesi yöntemiyle seçilen 19 işletmede örnek olay yöntemiyle araştırma gerçekleştirilmiştir. Yapılandırılmış ve yarı-yapılandırılmış sorulardan oluşan bir görüşme formuyla KOBİ’lerin varsa insan kaynakları yöneticileri/uzmanları ve tepe yöneticileri ile görüşmeler yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre işletmelerin büyüklüğü ve yaşının, müşterilerin gücünün ve resmi düzenlemelerin İKY uygulamalarının benimsenmesinde etkili olduğu bulunmuştur.

81-99

Authors: Oğuz KARA, Yaman Ömer ERZURUMLU

İşletmeler, ekonominin büyümesiyle eş zamanlı olarak sürekli büyüme zorunluluğu içerisindedir. Holding çatısı altında olmanın buna katkısı olabilmektedir. Çalışmada holdinge bağlı işletmeler ile holdinge bağlı olmayan işletmelerin performansları arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığı finansal oranlar kullanılarak panel veri seti ve t-testi yöntemi ile analiz edilmiştir. Bulgular özellikle verimlilik açısından holding şirketlerinin pozitif olarak, kısa vadeli borç yönetiminde negatif olarak ayrıştığını ortaya koymaktadır. Holdinge bağlı olmayan şirketler etkinlik döngüsündeki verimsizliği kısa vadeli borç ödemelerini öteleyerek azaltma yoluna gitmektedir. Ancak holdinge bağlı firmalar nakit döngüsünü daha kısa sürede tamamlamaktadır. Sonuçlar, holdinglerin ana kurulum amaçları olan kaynakların verimli dağılımı ve yönetimi hedeflerine ulaştıklarını göstermektedir.

117-132

Authors: Ali PİŞKİN, Ayşe İLGÜN KAMANLI

The scholars who indicate the institutional quality as one of main sources of economic growth state that any endeavor of companies increasing production and employment are no longer sufficient for sustainable growth. Therefore, economies need intangible assets such as corporate reputation (CR). CR entirely depends on stakeholders’ perception. In this study, we investigate the potential linkage between CR and financial performances of companies, which can affect the stakeholders’ perception, in Turkey between 2006 and 2016. The results show that any increase in companies’ assets fosters the perceptions of stakeholders in next period while a raise in indebtedness causes worse reputation.

153-169

Authors: Mehmet Ali KARAKÖSE, Salih Zeki İMAMOĞLU, Hüseyin İNCE

Örgütler, artan belirsizlik ve beklenmedik yıkıcı olaylar nedeniyle her geçen gün daha kırılgan hale gelmektedir. Buna karşın örgütlerin bunların üstesinden gelebilmesi için dayanıklılık kapasitesinin potansiyel bir çerçeve sunabileceği önerilmiş ve örgüt bilimcilerin artan ilgisiyle birlikte kavramla ilgili araştırmalar artmıştır. Bu araştırmaların çoğu kavramın kendisine, öncüllerine ve çıktılarına odaklanırken, bu kapasitenin geliştirilmesinde liderliğin rolüne ilişkin kısıtlı ve oldukça genel önerilerden öteye gidilmemiştir. Bu çalışmanın amacı, literatüde var olan bu boşluktan hareketle dönüşümcü ve adaptif liderlik tarzlarının örgütsel dayanıklılık kapasitesinin geliştirilmesindeki rolünü açıklayarak bu alandaki literatüre katkı sağlamaktır. Bu çerçevede, bu iki liderlik tarzının sahip olduğu özellik, tutum ve davranışların bu kapasitenin geliştirilmesindeki etkisi nedensel ilişkiler kurularak açıklanmış ve kavramsal bir model önerilmiştir.