Süleyman Demirel University Journal of Natural and Applied Sciences

8-15

Authors: Nihat MOROVA, Serdal TERZİ

In this study usability of waste colemanite which is obtained after cutting blok colemanites for giving proper shape to bloks as an aggregate in hot mix asphalt. For this aim asphalt concrete samples were prepared with four different aggregate groups and optimum bitumen content was determined. First of all only limestone was used as an aggregate. After that, only colemanite aggregate was used with same aggregate gradation. Then, the next step of the study, marshall samples were produced by changing coarse and fine aggregate gradation as limestone and colemanite and masrhall test were conducted. When evaluated the results samples which produced with only limestone aggregate gave the maximum Marshall Stability value. When handled other mixture groups (Only colemanite, colemanite as coarse aggregate-limestone as fine aggregate, colemanite as fine aggregate-limestone as coarse aggregate) all groups were verified specification limits. As a result, especially in areas where there is widespread colemanite waste, if transportation costs did not exceed the cost of limestone, colemanite stone waste could be used instead of limestone in asphalt concrete mixtures as fine aggregate.

24-38

Authors: Osman UYANIK

Depremler esnasında belirli alanlarda çok fazla ağır hasarlar oluşurken diğer alanlarda daha az veya hiç hasar olmamaktadır. Bu durum yerleşim yeri ve civarının derin yeraltı yapısıyla birlikte yüzeydeki zemin özelliklerinin detaylı olarak araştırılmasını gerektirir. Geçmiş depremler ve bu depremlerin ağır hasarlı alanları incelendiğinde, bu durumun, yer içinin yapısal özelliklerinden kaynaklandığı görülmektedir. Bu nedenle, ülkemizde yapılan yakın-yüzey zemin etütlerinin ağır hasar alanlarının belirlenmesinde tek başına bir anlam ifade etmeyeceği oldukça açıktır. Bilindiği üzere ağır hasarlı alanlarda birinci olarak, makro bölgelendirme (taban kaya topografyasına bağlı sismik odaklanma, sismik enerji kapanlarındaki ardışık yansımalar) ve ikinci olarak da mikro bölgelendirme (Kayma dalga hızları, hakim titreşim periyodları, zemin büyütme değerleri, ivme değerleri, sıvılaşma, yüzey dalgaları oluşturan alanlar vb. jeoteknik parametreler) çalışmaları yapılmalıdır. Bunlardan sonra yakın-yüzey zemin etüt çalışmalarının yapılması daha doğru olacaktır. Bu çalışmada, dünya üzerinde ağır hasar alanlarında yapılan makro bölgelendirme çalışmalarından faydalanılarak, Burdur bölgesinde yapılan makro ve mikro bölgelendirme çalışmalarına değinilecek ve bu çalışmalar ile deprem olmasını beklemeden ağır hasarlı alanların önceden belirlenmesinin hayati önemi ortaya konulacaktır. Bu tür çalışmalar, bir şehrin planlanması, planlanmış şehirlerin revizyonu ve var olan yapıların güçlendirme maliyetlerini azaltacağı için, şehirler açısından hayati önem taşımaktadır.

46-53

Authors: Hüseyin Veli DÖNDÜREN, Süleyman Serhat KARACASULU

Her geçen gün, plastiklerin insanoğlunun yaşamındaki kullanım alanının daha da artmasıyla, plastik sektörü gelişerek günümüze kadar gelmiştir. Artan talep ve rekabet ortamından dolayı plastik teknolojisi gelişmeye hızla devam etmektedir. Ülkemiz de, sektördeki konumunu koruyarak daha da büyümek için plastik teknolojisi üzerindeki çalışmalar hızla devam etmektedir. Yapılan bu çalışmalarda takviyeli plastikler, ısı, sıcaklık, basınç gibi değişkenler üzerinde çalışmaktadır. Ancak kalıp çeliği seçimine dair yapılan çalışmalar yok denecek kadar azdır. Bu çalışmada PVC (Polivinil Klorür) ve PC (Polikarbonat) polimerleri; AISI 420F paslanmaz plastik kalıp takım çeliği, AISI P20 plastik kalıp takım çeliği, AISI H11 sıcak iş takım çeliği ve AISI Ç1040 karbon çeliğinden yapılmış plastik enjeksiyon kalıplarına enjekte edilmiştir. Elde edilen ürünlerde sertlik, yoğunluk, çekme dayanımı ve anorganik dolgu yüzdesi (kül) deneyleri yapıldı. Elde edilen sonuçlar karşılaştırılarak yorumlandı ve en uygun kalıp çeliğine karar verildi. Esnek PVC numunelerinin Shore A sertlik değerleri, AISI Ç1040 karbon çeliği için 69,5, diğerleri için 68 olarak ölçülmüştür. Yoğunluk değerlerinde hepsinde 1,183 gr/cm3 olarak ölçülmüştür. Çekme gerilmesi sonuçları AISI Ç1040 karbon çeliğinde 7,873, AISI P20 plastik takım çeliğinde 7,615, AISI H11 sıcak iş takım çeliğinde 7,702, AISI 420F paslanmaz plastik takım çeliğinde ise 8,167 N/mm2 olarak gözlemlenmiştir. PC numunelerinin Shore D sertlik değerleri, AISI Ç1040 karbon çeliği için 80, AISI P20 plastik takım çeliğinde 81,3, AISI H11 sıcak iş takım çeliğinde 83,3, AISI 420F paslanmaz plastik takım çeliğinde ise 82,6 olarak ölçülmüştür. Yoğunluk değerleri AISI Ç1040 karbon çeliğinde 1,197, AISI P20 plastik takım çeliğinde 1,199, AISI H11 sıcak iş takım ve AISI 420F paslanmaz plastik takım çeliğinde 1,198 gr/cm3 olarak tespit edilmiştir. Çekme gerilmesi sonuçları AISI Ç1040 karbon çeliğinde 63,962, AISI P20 plastik takım çeliğinde 62,217, AISI H11 sıcak iş takım çeliğinde 62,217, AISI 420F paslanmaz plastik takım çeliğinde ise 55,132 N/mm2 olarak gözlemlenmiştir.

60-65

Authors: Melda ALKAN ÇAKIROĞLU, Ozan ÇİMEN

Günümüz bilgisayar teknolojisindeki gelişmelere paralel olarak gelişen sayısal yöntemler deney sonuçlarının tahmininde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu yöntemlerden biri de yapay zekanın bir alt dalı olan Yapay Sinir Ağları (YSA) yöntemidir. Bu çalışmada, geri seken malzeme ile üretilen parke taşlarının aşınma dayanımı değerlerini yapay sinir ağları (YSA) kullanılarak tahmin edebilecek bir model geliştirilmiştir. Çalışmada, parke taşlarının aşınma dayanımlarının belirlenebilmesi için püskürtme beton uygulaması esnasında geri seken malzeme kullanılarak 3 adet parke taşı numunesi üretilmiştir. Üretilen parke taşı numunelerine aşınma dayanımı deneyleri yapılmıştır. Deneysel olarak bulunan sonuçların yapay sinir ağları (YSA) kullanılarak bulunması amaçlanmıştır. Sonuç olarak geliştirilen YSA yaklaşımı ile deneysel olarak elde edilmiş veriler karşılaştırıldığında değerlerin birbirine yakın olduğu görülmüştür.

78-85

Authors: Ayşe ÇAKAR, Sennur ALAY AKSOY, Nazife KORKMAZ

Bu çalışmada, korona plazma ile muamele edilerek aktive edilmiş pamuklu kumaşlara gümüş nano partiküller (Ag-NP) ve çinko oksit nano partiküller (ZnO-NP)'in yıkamaya karşı kalıcı olarak uygulanması araştırılmıştır. Amaç antibakteriyel özellikli kumaş üretimidir. Çalışmada çapraz bağlayıcı kimyasal madde kullanılmasına gerek olmadan nano partiküllerin korona plazma ile aktive edilmiş pamuk kumaşa yıkamaya karşı dayanıklı olacak şekilde uygulanması araştırılmıştır. Nano partiküllerin uygulanmasında emdirme metodu kullanılmıştır. Kumaşlarda nano partikül varlığı ve kalıcılığı taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve enerji dağılımlı X-ışınları (EDX) analizleri ile araştırılmıştır. Kumaşların antibakteriyel aktivitesi AATCC 100 kantitatif test metodu ile belirlenmiştir. Bitim işlemi uygulanmış kumaşların patlama mukavemeti, hava geçirgenlik özellikleri ile birlikte beyazlık ve sarılık indeksi değerleri de ölçülmüştür. Test ve analiz sonuçlarına göre hem gümüş hem de çinko oksit nano partiküller korona ile ön işlem görmüş pamuk kumaşa yıkama dayanımı olacak şekilde aplikasyonu gerçekleştirilmiştir. Kumaşların gram pozitif S.aureus bakterisine karşı aktiviteye sahip olduğu belirlenmiştir.

97-103

Authors: Mehmet FENKLİ, Nuretttin Alpay KIMILLI, İlyas Devran ÇELİK, Mustafa SİVRİ, Zeki AY

Hall structures have been used widely for different purposes. They have are reinforced concrete frames and shear wall with steel space roof systems. Earthquake response of hall structures is different from building type structures. One of the most critical points is diaphragm effect of steel space roof on earthquake response of hall structures. Diaphragm effect is depending on lateral stiffness capacity of steel space roof system. Lateral stiffness of steel space roof system is related to modulation geometry, support conditions, selected sections and system geometry. In current paper, three representative models which are commonly used in Turkey were taken in to account for investigation. Results of numerical tests were present comparatively.

111-114

Authors: Ayşe SOYLU, Mehmet Ali TABUR

2012-2013 döneminde, Kovada Gölü'nde sakar mekenin (Fulica atra L. 1758) biyolojisi incelenmiştir. Kuluçka büyüklüğü III istasyonda en az, I ve II. istasyonlarda en fazladır. Kuluçka büyüklüğü 1-9 arasında değişmekte olup 32 yuvada; 89'u I. istasyonda, 83'ü II. istasyonda ve 7'si III. istasyonda toplam 179 yumurta sayılmıştır. Tür üreme alanı olarak I. istasyonu % 53,1 oranında tercih etmiştir. Ayrıca yumurta sayısı ve yuva hacminin karayolundan uzaklaştıkça arttığı tespit edilmiştir (p<0,01). Alanda çalışma boyunca türü doğrudan etkileyen tehdit belirlenememiştir. Ancak alınacak koruyucu tedbirlerle populasyon özelliklerinin iyileşeceği düşünülmektedir.

123-128

Authors: Yusuf AYVAZ, Rahman ÖZKOÇ, Mehmet Ali TABUR

Burdur Gölü'nde flamingo (Phoenicopterus ruber)'nun beslenme biyolojisi Mayıs 2010- Mayıs 2011 tarihleri arasında araştırılmıştır. Türün bireyleri diğer türlerden farklı alanlarda yürüyerek beslenmeyi tercih etmişlerdir. Türün küçük (2-3) orta (5-10) ve büyük (70-80) gruplar oluşturarak gölün orta kısımlarında dalarak ve kıyıda yürüyerek sabah (0700-1100), öğlen (1300-1600) ve akşam (1700-1900) beslendiği tespit edilmiştir. Mayıs-Eylül 2010 döneminde bireyler yaklaşık 11 saat beslenmiştir. Beslenirken bireyler arasında 1 metre olan mesafenin soğuk kış aylarında daha az olduğu kaydedilmiştir. Ancak çamurlu alanda bireyler arasındaki mesafe daha fazladır. Yürürken gagayı çamurlu yüzeyde ortalama 24 saniye gezdirmişlerdir.

133-141

Authors: Elif SEVİM, Ali SEVİM

Fifteen Bacillus strains were isolated from soil samples in Rize, Turkey and, they were identified using morphological, biochemical and, molecular techniques. All strains were examined for resistance to 17 different antibiotics (ampicillin, methicillin, erythromycin, norfloxacin, cephalotine, gentamycin, ciprofloxacin, streptomycin, tobramycin, chloramphenicol, trimethoprim-sulfamethoxazole, tetracycline, vancomycin, oxacilin, neomycin, kanamycin, novabiocin) and to 10 different heavy metals (copper, lead, cobalt, chrome, iron, mercury, zinc, nickel, manganese, cadmium) and for the presence of plasmid DNA. A total of eleven strains (67%) were resistant to at least one antibiotic. The most common resistance was observed against methicillin and oxacillin. The most resistance strains were found as Bacillus sp. B3 and Bacillus sp. B11. High heavy metal resistance against copper, chromium, zinc, iron and nickel was detected, but mercury and cobalt resistance was not detected, except for 3 strains (B3, B11, B12) which showed mercury resistance. It has been determined that seven Bacillus strains have plasmids. The isolated plasmids were transformed into the Bacillus subtilis W168 and it was shown that heavy metal and antibiotic resistance determinants were carried on these plasmids. There was correlation between plasmid content and resistance for both antibiotic and heavy metal resistance.

151-160

Authors: Fatih KARAHASAN, Tuğba BAYRAK ÖZBUCAK

Bu çalışmada, Ordu İli'nde bulunan Melet, Turnasuyu ve Akçaova sucul ekosistemlerinde yayılış gösteren Typha latifolia L. makrofit türüne ait örneklerde ağır metal (Cu, Zn, Fe, Cd, Pb, Mn) birikimi ve makro element (N, P, K, Ca, Mg, Na) miktarları belirlenmiştir. Çünkü makrofit bitkiler çeşitli maddeleri (örneğin metalleri) büyük miktarlarda konsantre ederler ve dolayısıyla yerel kirlilik açısından çok önemli göstergeler olarak kabul edilirler. Bu amaçla örnekleme zamanları olan Haziran, Ağustos ve Ekim aylarında (zaman faktörü) Turnasuyu, Akçaova ve Melet Irmakları'ndan (nehir faktörü) alınan örneklerin kök, gövde, rizom ve yaprak kısımlarında (bitki kısmı faktörü) ağır metal ve makro element miktarları karşılaştırılmıştır. Yapılan analizlere göre bitki kısımlarının ağır metal ve makro element miktarları gövde için N>P>K>Na>Ca>Mg>Zn>Fe>Mn>Pb>Cd>Cu, kök için, N>P>K>Ca>Mg>Fe>Na>Mn>Zn>Pb>Cd>Cu, yaprak için, N>P>K>Ca>Mg>Na> Mn>Zn>Fe>Pb>Cd>Cu ve rizom için N>P>K>Ca>Mg>Na>Fe>Zn>Mn>Pb>Cd>Cu şeklinde sıralanmaktadır. Elde edilen veriler üç-yönlü varyans analizi ile değerlendirilmiştir. Yapılan varyans analizleri sonucunda; Demir (Fe), Fosfor (P) ve Magnezyum (Mg) elementleri için faktör seviyelerinin genel ortalamaları arasında istatistiksel olarak önemli farklılıklar bulunmuştur (p<0.05 ve/veya p<0.01). Çinko (Zn) ve Azot (N) elementleri açısından üçlü interaksiyonlar istatistiksel olarak önemli iken; Bakır (Cu), Kadmiyum (Cd), Kurşun (Pb), Mangan (Mn), Potasyum (K), Kalsiyum (Ca) ve Sodyum (Na), elementleri için ise çeşitli ikili interaksiyonlar önemli bulunmuştur (p<0.05 ve/veya p<0.01).

174-178

Authors: Mustafa DÜŞÜKCAN, Metin ÇALTA, Mücahit EROĞLU, Dursun ŞEN

Bu çalışmada, Keban Baraj Gölü'nde yaşayan Barbus grypus Heckel, 1843 populasyonunun sagittal otolit büyüklüğü (uzunluk, genişlik ve ağırlık) ile yaş arasındaki ilişkiler incelendi. Dişilerde yaş ile ortalama otolit uzunluğu, genişliği ve ağırlığı arasında korelasyon katsayıları sırasıyla r = 0,96, r = 0,96 ve r = 0,98 olarak belirlendi. Erkeklerde yaş ile ortalama otolit uzunluğu, genişliği ve ağırlığı arasında korelasyon katsayıları sırasıyla r = 0,97, r = 0,98 ve r = 0,96 olarak belirlendi. Tüm populasyon da ise yaş ile ortalama otolit uzunluğu, genişliği ve ağırlığı arasında korelasyon katsayıları sırasıyla r = 0,96, r = 0,98 ve r = 0,97 olarak belirlendi. Sonuç olarak, yaş grupları ile otolit büyüklüğü arasında pozitif yönde çok kuvvetli korelasyon olduğu görüldü.

184-189

Authors: Zeynep UYGUN, İsmail KARACA

Bu çalışmada Tokat ili patates alanlarında patatesböceği (Leptinotarsa decemlineata) (Coleoptera: Chrysomelidae)'nin yayılışı, doğal düşmanları ve popülasyon değişimi araştırılmıştır. Bu amaçla, Tokat ili; Merkez, Yeşilyurt, Zile, Artova, Niksar, Başçiftlik, Erbaa ilçelerinde patates ve patlıcan tarlalarından patatesböceği bireyleri toplanmış ve kayıt altına alınmıştır. Patates tarlalarında bulunan diğer böcekleri saptamak amacıyla 100 atrap sallanılarak toplanan böcekler teşhis amacıyla yine Süleyman Demirel Üniversitesi Bitki Koruma Bölümü, Biyolojik Mücadele Araştırma ve Uygulama Laboratuvarına gönderilmiştir. Ayrıca Tokat ilinde patatesböceğinin popülasyon değişiminin belirlenmesi amacıyla, Tokat ili Reşadiye İlçesi, Hasanşeyh Kasabası'nda iki patates tarlası örnekleme alanı olarak seçilmiştir. Her hafta bu tarlalardan patatesböceği bireyleri (yumurta, larva, ergin) toplanarak kayıt altına alınmıştır. Ayrıca atrap kullanılarak patates tarlasında bulunan diğer böcekler toplanmıştır. Yine her iki tarladan olası entomopatojen fungusları saptamak amacıyla 1 kg'lık toprak örnekleri alınmıştır. İlçelerde yapılan çalışmalarda Zile ilçesinde kimyasal mücadelenin yoğun olarak uygulandığı patates alanlarında patatesböceği bireylerine rastlanmamıştır. Başçiftlik ilçesinde 6 Temmuz 2013 tarihinde yapılan çalışmada ise, 1263 patatesböceği yumurtası bulunmuştur. Niksar ilçesinde patlıcan tarlasında yapılan örneklemelerde 580 larva elde edilmiştir. Reşadiye ilçesi Hasanşeyh kasabasındaki iki patates tarlasında yapılan arazi çalışmalarında patatesböceğinin popülasyon dalgalanmaları belirlenerek grafikler halinde ifade edilmiştir. Hasanşeyh kasabasında seçilen her iki araziden alınan toprak örneklerinde entomopatojen fungus Beauveria sp. izole edilmiştir.

198-204

Authors: Mehmet Güvenç NEGİZ, Serkan GÜLSOY, Kürşad ÖZKAN

Orman ekosistemlerinde biyolojik çeşitlilik kapsamında tür çeşitliliğinin doğru tespiti çok önemlidir. Bu nedenle bu çalışmada, orman ekosistemlerinde çeşitlilik bileşenlerinin (ortalama alfa çeşitliliği (α), beta çeşitliliği (β) ve gama çeşitliliği (γ)) tümünü ölçmek için bir arazi envanter metodu önerilmiştir. Bu envanter metodunu açıklamak için Gölhisar bölgesindeki ormanlık alanda örnek bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Arazi envanteri iç içe örnekleme şekilde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada örnek saha boyutu www.worlclim.data.org adresindeki iklim değişkelerinin hücre boyutları dikkate alınarak yaklaşık 0,6 km2 (750x750 m) olarak belirlenmiştir. Beta çeşitliliğini bulmak için örnek saha içerisinde dört adet 20x20 metre boyutlarında örnek alanlar alınmıştır. Her örnek alanda farklı yaşam katlarının her birinde bitki türleri ve onların kaplama alanı sınıfları kaydedilmiştir. Bu sayede üst ağaç katı, alt ağaç katı, çalı katı ve bütün katlara ait tür çeşitlilik bileşenlerinin hesaplanması için bütün veri elde edilmiştir. Çalışmanın sonucu olarak α, β ve γ değerleri sırası ile ağaç katı için 3, 0,66667 ve 5, üst çalı katı için 3, 1, 6 alt çalı katı için 13.25, 0.43396, 19 ve tüm katlar için 14, 0.35714, 19 olarak belirlenmiştir.

9-18

Authors: Murat ERYİĞİT, Mustafa Reşit USAL, Ahmet KABUL

Bu çalışmanın amacı, soğutma sistemlerinin dikey bölümlerinde bulunan yağın, istenilen soğutma yükünde ve en az soğutucu akışkan hızıyla taşınabilmesi için gerekli boru çapının hesaplanmasıdır. Bu amaçla, emiş hattında bulunan borulardaki yağın sürüklenebilmesi için gerekli olan minimum soğutucu akışkan hızının (

27-33

Authors: Cengiz ÖZEL, Murat KORU, Yüksel BAYRAM

Polimer beton (PC) özellikle yüksek mukavemet ve kimyasal direncin gerekli olduğu yerlerde, onarım-güçlendirme işleri ve prefabrike sektörü başta olmak üzere inşaatın değişik dallarında giderek daha fazla uygulama alanı bulmaktadır. Bu çalışmada ısı iletkenlik cihazının farklı plaka sıcaklıkları ve polimer betonun farklı karışım bileşenlerine göre ısı iletim katsayılarının değişimi incelenmiştir. Bağlayıcı (matris) olarak iki farklı reçine (polyester ve vinilester), faz malzeme (dolgu) olarak ise mineral “kum” ve polipropilenin kullanıldığı polimer betonlar üretilmiştir. Polimer betonun ısı iletim katsayısı her bir faz malzemesi için üç farklı oranda kullanıldığı polimer betonlar üzerinde ve 5 farklı plaka sıcaklığında (ısı akışı için soğuk ve sıcak plakaların ortalama sıcaklıkları -10, 10, 20, 30, 50 oC) belirlenmiştir. Deneyler sonucunda, polimer betonun ısı iletim katsayısı geleneksel betona göre 5 ile 6 kat daha düşük olduğu gözlenmiştir. Polimer beton, ısı yalıtımı için daha uygun bir davranış göstermiştir. Çalışma sonucunda faz malzeme oranının artmasıyla ve/veya plaka sıcaklıklarının artmasıyla ısı iletkenlik katsayısı arttığı, ısı iletkenlik katsayısının ortam sıcaklığı, polimer beton bileşen ve bileşen oranlarına göre değiştiği sonucuna varılmıştır.

40-46

Authors: Selçuk TÜRKEL, Melek Müge TEVRİZCİ

Bu çalışmada, çimentonun bir kısmı yerine farklı metakaolin (MK) katkı oranlarıyla hazırlanan harç örneklerinin mekanik ve bazı durabilite özellikleri incelenmiştir. Harç karışımlarında metakaolin çimento ağırlığının % 0, 2.5, 5.0, 7.5, 10.0, 12.5, 15,0 ve 20.0' si oranlarında ikame edilmiştir. Çalışma kapsamında iki grup harç karışımı oluşturulmuştur. İlk grup harç karışımlarında harcın sarsma tablasındaki yayılma değeri 110-120 mm arasında olacak şekilde su/bağlayıcı oranı değiştirilmiştir. İkinci grupta ise su/bağlayıcı oranı 0,5 olarak sabit tutulup aynı yayılma değerini sağlamak için süperakışkan laştırıcı katkı kullanılmıştır. Hazırlanan örnekler üzerinde eğilme ve eğilme sonrası basınç, hızlı klor geçirimliliği ve alkali silika reaktivitesi (ASR) deneyleri yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda MK ve süperakışkanlaştırıcı katkı kullanımının, mekanik özellikleri olumlu yönde etkilediği, harçların ASR genleşmesini ve hızlı klor geçirimliliğini önemli ölçüde azalttığı görülmüştür.

57-62

Authors: Hasan ÇİFTÇİ, Süleyman ATİK

Bu çalışmada, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Bigadiç Bor İşletmesi zenginleştirme tesisindeki artık ürünlerinin değerlendirilme olanakları araştırılmıştır. Deneysel çalışmalarda ilk olarak artıkta bulunan kili uzaklaştırma yoluyla bir ön konsantre üretimi amaçlanmıştır. Artık numunelerine çeşitli katı oranlarında ve sabit bir karıştırma hızında mekanik aşındırma-dağıtma testleri yapılmış ve %23,78 B2O3 tenörüne sahip bir ön konsantre elde edilmiştir. Yüksek tenörlü bir nihai ürün elde etmek amacıyla kolemanitin ısı ile dağılma özelliğinden faydalanarak ön konsantreye dekrepitasyon deneyleri yapılmış ve deneyler sonucunda %45,57 B2O3 tenörlü bir konsantre ürün %88,47 verimle elde edilmiştir.

69-74

Authors: Oktar SOYKAN, Cengiz ÖZEL, Cenk ÖCAL

Bu çalışmada; yapılarda iç ve dış kaplamalarda, dekorasyon ve restorasyon işlerinde kullanılan arduvaz ve andezit atıklarının beton agregası olarak kullanılabilirliğinin araştırılması amaçlanmıştır. İki farklı çimento tipinde (CEM II/B-M (P-LL) 32.5 N ve CEM I 42.5 R) agregaların %25, %50, %75 ve %100 olarak değiştirilmesi sonucu incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre arduvaz ve andezit mineral atıklarının kullanımı ile betonların mekanik ve fiziksel özelliklerinin şahit betona göre yükseltilebilmektedir (basınç dayanımını arduvazlı numunelerde %17.8 andezitli numunelerde %12.3, yarmada çekme dayanımını arduvazlı numunelerde %16.7 andezitli numunelerde %8.6 ve eğilme dayanımı arduvazlı numunelerde %22.9 andezitli numunelerde %8.6 arttırılabilmektedir). Üretilen numunelerin ilgili standartta belirtilen sartları sağladığı ve arduvaz ve andezit mineral atıklarının beton üretiminde kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.

83-90

Authors: Hale SEÇİLMİŞ CANBAY, Fatma Zerrin SALTAN

Bu çalışmada; halk arasında yapraklarından özellikle gıda olarak yararlanılan kuzukulağı, ısırgan otu, biberiye (sırasıyla Rumex acetosellaL.,Urtica dioica L., Rosmarinus officinalisL.)ve yapraklarından hazırlanılan infüzyonu bademcik iltihabında ve dekoksiyonu ise dahilen mayasıl tedavisinde kullanılan cevizin (Juglans regiaL.) Eskişehir pazarlarında satılan ticari örnekleri ve bahçelerde yetiştirilen örnekleri toplanmıştır. Toplanılan yaprak örneklerinde bazı ağır metal içerikleri (Ni, Cd, Pb, Zn ve Cr) ve bitki besin elementleri (Cu, Mn, Fe, Mg, Al, Ca, Nave K) belirlenmiştir. Hazırlanan yaprak numunelerindeki ağır metal ve bitki besin elementleri miktarları, İndüktif Eşleşmiş Plazma-Optik Emisyon Spektrometrisi (ICP-OES) yöntemi ile ölçülmüştür. Kadmiyum hiçbir bitkisel materyalde bulunmamış, kurşun, nikel ve krom ise bazı örneklerde belirlenmemiştir. Yapraklardaki ağır metal değerleri; biberiyenin ev ve ticari örneklerinde 0,53-99,42 mg/kg, kuzukulağına ait tüm örneklerde 0,22-46,90 mg/kg, tüm ceviz örneklerinde 0,59-17,49 mg/kg ve tüm ısırgan örneklerinde 0,85-15,42 mg/kg olarak belirlenmiştir. Çalışılan tüm materyallerde bitki besin elementlerine ait değerler ise biberiye yaprağı için 2,47-37834,42 mg/kg, kuzu kulağı için 2,58-28633,33 mg/kg, ısırgan otu için 6,30-42255,49 mg/kg ve ceviz için 5,06-16585,00 mg/kg olarak tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre; çalışmada kullanılan tıbbi bitkilerin zengin besin elementi içeriğine sahip olmasına karşın bazı ağır metallerin bitkilerde önerilen kritik düzeylerin üzerinde olması dikkati çekmektedir.

98-102

Authors: Ayşegül İLİKER, İrfan ALBAYRAK, Mehmet Ali TABUR

2010-2012 yılları arasında Kızılırmak vadisinde toplam 263 kuş türü gözlenmiştir. Kuşlardan 93'ü yerli, 82'si yaz, 51'i kış ve 37'si transit göçerdir. IUCN kriterlerine göre; Küçük akbaba (Neophron percnopterus), uludoğan (Falco cherrug), kadife ördek (Melanitta fusca) tehlikede (EN) kategorisinde, yaz ördeği (Marmaronette angustirostris), toy (Otis tarda) ve sarıkamışçın (Acrocephalus paludicola) hassas (VU) kategorisinde, pasbaş patka (Aythya nyroca), kızıl çaylak (Milvus milvus), bozkır delicesi (Circus macrourus), aladoğan (Falco vespertinus), büyük suçulluğu (Gallinago media), kaya kekliği (Alectoris graeca), çamurçulluğu (Limosa limosa), gökkuzgun (Coracias garrulus) ve alaca sinekkapan (Ficedula semitorquata) tehdide yakın (NT) kategorisindedir. Kızılırmak Deltasında kuşları olumsuz etkileyen faktörler arasında; saz kesimi, su rejimindeki değişim, nehir kenarındaki rekreasyonal aktiviteler, anız yakımı, tarım sahalarının genişletilmesi, kimyasal ve gürültü kirliliği sayılabilir.

107-111

Authors: Neslihan SUNGUR, Nebi BİLİR

Çalışma, Isparta-Senirkent rehabilitasyon sahasından örneklenen 10 deneme alanındaki (50x10 m2) 2014 yılı fidan sayıları ile fidan boyu ve kök boğazı çapı özellikleri bağlamında, Türkiye'nin verimsiz ormanlarına katkı sağlanması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Deneme alanlarında yaşayan fidan sayısı 503, ölü fidan sayısı ise 81 olarak belirlenmiştir. Deneme alanlarında yaşayan fidanların 162'si 4 yaşlı Ardıç, diğerleri ise 3, 4, 5, 6, 7 ve 8 yaşlı Toros sediri fidanları olarak belirlenmiştir. Deneme alanlarında ortalama fidan boyu 25.6 cm, kök boğazı çapı ise 7.9 mm bulunmuştur. Uygulanan varyans analizi sonucunda deneme alanlarının tamamında fidan boyu ve kök boğazı çapı bakımından anlamlı (p≤0.05) istatistiksel farklılık belirlenmiştir. Uygulanan korelasyon analizi sonucunda deneme alanlarının tamamında fidan boyu ile kök boğazı çapı arasında istatistiksel bakımdan anlamlı ve pozitif (p≤0.05) ilişkiler ortaya çıkmıştır. Rehabilitasyon sahasında uygulanan silvikültürel müdahaleler ayrıca tartışılmıştır.

120-123

Authors: Sevgin ÖZDERİN, Hüseyin FAKİR, İlhami Emrah DÖNMEZ

Bu çalışmada, ülkemiz için önemli Crataegus orientalis taksonlarından olan C. orientalis subsp. orientalis ve C. orientalis subsp. szovitsii'in yaprak ve çiçek uçucu bileşenleri belirlenmiştir. Muğla-Fethiye yöresinden 2012 yılında uçucu bileşenlerini belirlemek amacıyla toplanan yaprak ve çiçek örnekleri oda sıcaklığında kurutulmuş, Süleyman Demirel Üniversitesi Merkezi Laboratuarı'nda SPME yöntemiyle elde edilen uçucu bileşenler GC-MS cihazında belirlenmiştir. Elde edilen bulgular sonunda 53 uçucu bileşeni belirlenmiştir. GC-MS analiz sonuçlarına göre en etkili bileşenler, C. orientalis subsp. orientalis'in 2-Hexenal (%38,55), 3-Hexenol (%13,98), Capronaldehyde (%6,81), C. orientalis subsp. szovitsii'nin Propyl methyl ketone (%26.60), Butyraldehyde(%9,37), 2-Hexenal (%6,55) olarak belirlenmiştir.