Manas Journal of Social Studies

1-21

Authors: Ali Ahmetbeyoğlu

Türkistan ile alakalı kısmını yayına hazırladığımız ve 1912-1914 yıllarında Rus bir heyet tarafından kaleme alınan, 1918'de Binbaşı Nazmi Bey tarafından Rusca'dan Osmanlıca'ya tercüme edilen Kafkasya ve Türkistan isimli eser; Rusya'nın işgali ve idaresi altındaki ülkeleri, toplumları çeşitli yönleriyle tanımak, kendi zaviyelerinden tanıtmak gayesiyle hazırlatılmıştır. Burada Türklerin yaşadığı Orta Asya Kırgız bozkırlarından başlıyarak Batı Türkistan, Doğu Türkistan, Afgan Türkistanı ile bu çoğrafyalarda yer alan Ural, Tugay, Akmolla, Semipalatinsk, Yedisu, Sır Derya, Semerkand, Fergana vilayetleri ve Buhara, Hive hanlıkları hakkında coğrafi, siyasi, tarihi, istatistiki bilgiler verilmektedir. - The work Turkestan [Caucasus and Turkestan (Central Asia)] was written by a Russian Commission between 1912-1914 and translated from Russian Language into Turkish Language by Binbaşı Nazmi Bey [Nazmi Beg the Major] in 1918 was prepared with the aim of a multi-dimensional presentation of the countries which were under the invasion and the administration of Russia. This work has a Russian Perspective in its expression. n this part Geographic, Politic, Historical and Statistical Information on the Khanates of Bukhara and Hive, the Central Asian steppes of Kirghiz where Turks used to live, Western Turkestan, Eastern Turkestan, Afghani Turkestan Ural, Tugay, Akmolla, Semipalatinsk, Yedisu, SırDerya, Semerkand, Fergana cities located in this geography are given.

29-40

Authors: Акматали Алимбеков

Макалада ХХ кылымдын таалим-тарбия практикасындагы кризистер Ч.Айтматов ачкан «манкурт» феноменинин контекстинде чечмеленет. «Ак кеме», «Эрте келген турналар» повесттерииндеги этнопедагогикалык мотивдер ачыкталат. Айрыкча Айтматов мугалимдеринин өрнөктөрү көп кырдуу мерчемде талданат. - In this article, crisis in education practice in XX century interpreted on context of “Mankurt” phenomena discovered by Aytmatov. Etnopedagogical motives in narratives “White Ship”, “Early Crains” are also interpreted. Paricularly, models of Aytmatov’s teachers discussed many sidely.

55-62

Authors: Нурбүбү Асипова

Бул макалада билим менен маданияттын ортосундагы карым-катнаштар, билим моделдеринин доор жана маданий эволюцияга жараша өзгөрүүсү, ошондой эле билимдин максатынын, мазмунунун коомдук талаптарга ылайык өсүп-өнүтүү маселелери каралат. Архаикалык, индустриалдык жана постиндустриалдык маданий доорлордогу билим моделдеринин өзгөчөлүктөрү жана алардын мазмуну ачыкталат. - This article is devoted to disclosing the relations between culture and Education; particularly it shows the changings of the Education models according to the cultural Evolution. At the same time it shows how the Archaic, Industrial and Postindustrial forms of culture influence to the modernization of contents and aims of the contemporary Education.

69-90

Authors: Nermin Şaman Doğan

Isparta Göller Bölgesi’nde ve Akdeniz Bölgesi’nin batısında yer alan önemli bir yerleşim merkezidir. Eski çağlarda Pisidya bölgesi’nin sınırları içinde kalan Isparta ve ilçeleri Roma, Bizans, Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemlerinde sürekli yerleşime sahne olmuştur. Isparta’nın özellikle Şarkîkaraağaç, Gelendost ve Eğirdir ilçeleri Selçuklu döneminde başkent Konya’dan güneydeki Antalya ve Alanya liman şehirlerine uzanan kervan yolu üzerinde konumlanmaları açısından önem taşır. Selçuklu- Beylikler dönemlerinde Uluborlu ve Eğirdir şehir dokusu, yapıları ve Hamidoğulları Beyliği’nin başkenti olmaları nedeniyle öne çıkar. Isparta’da Selçuklu döneminde Atabey Mübarizeddin Ertokuş, I.Alâeddin Keykubad, II. Gıyaseddin Keyhüsrev, Hamidoğulları zamanında ise Dündar Bey, Hızır Bey ve Hüsameddin İlyas Bey gibi banilerin imar faaliyetleri önemlidir. Bu çevredeki önemli yapılar arasında Atabey Ertokuş Medresesi, Gelendost Ertokuş Han, Eğirdir Han, Eğirdir Dündar Bey Medresesi, Barla Çaşnigir/ Ulu Camii gibi örnekleri sayabiliriz. Isparta ve ilçeleri her iki dönemde de siyasi, sosyal, ticari ve kültürel açıdan gelişme gösterir. Bu bölge tarihi ticari kimliğine uygun olarak bugün de özellikle orman ürünleri, bağcılık, balıkçılık ve dokumalarıyla ünlüdür. - Isparta is one of the most significant civilization centres situated in the west of the Mediteranian region in the «Lake District». Located within the Pisidia region, Isparta and its suburbs witnessed continous settlements that correspond to the Roman, the Byzantine, the Seljuk, the Emirates and the Ottoman periods. The suburbs of Isparta, especially Sarkikaraagac, Gelendost and Egirdir, owe their significance to their being situated on the caravan routes from the capital Konya to Antalya and Alanya, which are important ports on the South. Uluborlu and Egirdir have significance not only with their urbanite textures and their constructions, but with their being the capital of the Hamidoğulları Emirate as well. Construction works under patronage of Atabey Mübarizeddin Ertokuş, I. Alaeddin Keykubad, II.Gıyaseddin Keyhüsrev in the Seljuk period, and Dündar Bey, Hızır Bey, Hüsameddin İlyas Bey in the Hamidoğulları period are of importance. Also being worth paid attention to are the Atabey Ertokuş Madrasa, Gelendost Ertokuş and Eğirdir Karavanserais, Eğirdir Dündar Bey Madrasa, Barla Çaşnigir / Great Mosque. Isparta and its suburbs was the home of innumerable political, social, commercial and cultural developments during the Seljuk and the Hamidogulları periods. In accordance with its ages old commercial identity, the region is famous for its wood products, viniculture, fishing and textile industries even today.

111-130

Authors: Ahmet Ergülen, Zeki Doğan, Abitter Özulucan

In this study, which aims at building a model that helps to minimize the firm's distribution costs, first of all, the distribution strategies of the chosen firm as an example are determined. In line with the existing plan, the total distribution cost of the firm is determined, then the model is established on the basis of the same distribution system and the data set related to the firm. This study shows that the distribution cost is minimized once the distribution cost obtained from the model is compared with the actual distribution costs. The strategies of distribution, primarily, are concerned with the firm’s own talents belonging to its own structure; product or service distribution is needed to be determined within these strategies against the firm's rivals. After that, it is required to develop policies which increase the level of competiti–veness of the firm by determining a list of existing or possible opportunities and threats related to outer environment. Such issues like improvements in transportation infrastructure, which is the important element of making distribution strategies (such as recently constructions of new roads, attempts to make rail roads, sea lines and airways more attractive in Turkey); advantages and disadvantages provided in fuel by changing alternative fuel prices and/or taxes; security in the preferred route; economic activity in the region; political activity are some of the examples of opportunity and threats considered in outer environment analysis. Firm has to develop defense strategies to protect itself from existing or possible threat and attacks in the fields that it is weak and evaluate existing or possible opportunities in the fields that is strong. A closer look to inner and outer environment analysis employed in determining the strategies will indicate that it is important to obtain route based distribution costs, which is one of the fundamental data employed in determination of true strategies, systematically, correctly, as reliable as possible. In this study, the integer linear programming (ILP) model is employed in the minimization of the product distribution costs to determine route based distribution costs systematically, correctly and reliably and to provide competition advantages for firms. The results indicated that the integer linear programming model used in the empirical analysis provides the total of 32384.013 YTL savings for the firm compared to the distribution costs occurred when the firm sticks to the distribution plan prepared by its logistic department. - Firmanın dağıtım maliyetini minimize etmeyi sağlayacak model oluşturmayı hedefleyen bu çalışmada, öncelikle örnek olarak seçilen firmanın dağıtım stratejileri belirlenmiştir. Mevcut plan doğrultusunda firmanın toplam dağıtım maliyeti tespit edilip, aynı dağıtım sistemi ve firma değerleri esas alınarak model kurulmuştur. Bu çalışma, modelle yapılan dağıtım maliyetinin gerçekleşen dağıtım maliyeti ile karşılaştırıldığında, dağıtım maliyetinin minimize edildiğini göstermektedir. Dağıtım stratejileri her şeyden önce işletmelerin kendi iç bünyesine ait yetenekleri ile alakalı olup, ürün veya hizmet dağıtımı bu stratejiler çerçevesinde rakiplerine karşı net bir şekilde ortaya konulması gereken politikalardır. Daha sonra, dış çevreye ait varolan veya varolması düşünülen fırsat ve tehditleri bir liste halinde belirleyerek işletmenin rekabet edebilirliğini artırıcı politikalar geliştirmek gerekir. Dağıtım stratejilerinin oluşturulması bazında ulaşım altyapısındaki gelişmeler (Türkiye’de son zamanlardaki yeni yol yapımları; demir, deniz ve hava yollarının daha cazip hale getirilmeye çalışılması gibi), alternatif yakıt fiyatlarındaki ve/veya vergilerindeki değişiklikler sonucu oluşabilecek yakıt bazındaki avantajlar/ dezavantajlar, oluşturulacak güzergahtaki güvenlik, bölgedeki ekonomik hareketlilik, siyasi hareketlilik, vb. gibi konular fırsat ve tehditleri oluşturabilecek dış çevre analizine ait yalnızca birkaç örnektir. Firma, rekabet üstünlüğü olan alanlarda varolan veya olası fırsatları değerlendirecek ve aynı zamanda zayıf olduğu alanlarda varolan veya olası tehdit ve saldırılardan kendisini koruyacak savunma stratejileri geliştirmelidir. Strateji belirlenmesine yönelik gerek iç ve gerekse dış çevre analizine yakından bakıldığında, doğru stratejilerin belirlenmesine esas teşkil edecek temel verilerden biri olan güzergah bazlı dağıtım maliyetlerinin sistematik, metodolojik, doğru ve güvenilir olarak temin edilebilmesi son derece önemlidir. Bu çalışmada işletmeler için rekabet üstünlüğü sağlamak, güzergah bazlı dağıtım maliyetlerini sistematik, doğru ve güvenilir olarak tayin etmek amacıyla Tamsayılı Doğrusal Programlama (TDP) modeliyle ürün dağıtım maliyetlerinin minimizes–yonu yapıldı. Uygulama sırasında, bir firmaya ait lojistik bölümünün dağıtım planında, firmaya tasarruf sağlayacak ve firmanın dağıtım maliyetlerine karşılık, ürünlere ait tablolar kullanılarak (Türkiye genelinde) Tamsayılı Doğrusal Programlama (TDP) modeli uygulanarak firmaya 32384.013YTL. tasarruf sağlandı.

141-148

Authors: Semra Güven

Bu araştırmanın amacı; Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programının Öğretmen Adaylarına Kazandırdığı Mesleki Yeterlikler Yönünden değerlendirilmesidir. Çalışmada, 2001–2002 Öğretim Yılı Güz Döneminde İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde Orta Öğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Programına başlayan 318 öğrenci araştırma kapsamına alınmıştır. Programa kayıtlı öğrenciler Fizik, Kimya, Biyoloji, Matematik, Felsefe, Tarih, Coğrafya ve Türk Dili alanlarından mezun olmuşlardır. Öğrencilerin mesleki yeterlik algılarını belirlemek amacıyla bu araştırma için araştırmacı tarafından bir ölçek (Öğretmenlik Mesleği Yeterlik Algısı Ölçeği) geliştirilmiştir. Bu ölçek, öğretimi planlama, öğrenme-öğretme sürecini belirleme, sınıf yönetimi-iletişim, gelişim ve rehberlik, ölçme ve değerlendirme alt yeterlik alanlarından oluşmaktadır. Ölçek, 2001–2002 öğretim yılı güz dönemi başında (programın başladığının ikinci haftası) ve 2002-2003 öğretim yılı güz döneminin sonunda olmak üzere öğrencilere iki kez uygulanmıştır. Her iki uygulamada bulunan 209 öğrenciden elde edilen veriler değerlendirmeye alınmıştır. Ön-test ve son-test puanları arasındaki farkların anlamlılık düzeylerini belirlemek amacıyla bağımlı gruplarda uygulanan t-testinden yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, öğrencilerin üç dönemlik tezsiz yüksek lisans programı sonunda öğretimi planlama, öğrenme-öğretme sürecini belirleme, gelişim ve rehberlik alt yeterlik alanlarındaki algılarında anlamlı bir yükselme olduğu; sınıf yönetimi-iletişim, ölçme ve değerlendirme alt yeterlik alanlarındaki algılarında ise anlamlı bir değişmenin olmadığı ortaya çıkmıştır. Araştırmanın sonunda orta öğretime alan öğretmeni yetiştirmeye ve öğretmen adaylarına gerekli yeterlikler kazandırmaya yönelik öneriler sunulmuştur. - The aim of this study is to evaluate secondary school field teaching master programme with no dissertation from the point of view of vocational competencies that it provides teacher candidates. The research included the 318 students who had registered the programme in İnönü University Social Sciences Institute in the 2001-2002 academic years fall semester in its scope. The students graduated from Physics, Mathematics, Philosophy, History, Geography, and Turkish Language and Literature departments of the institute. A scale (the scale of teaching profession competence perception) was developed by the researcher so as to determine the students’ perception of professional competence. The scale was composed of such sub-competence fields as planning the teaching, determining the process of learning-teaching, classroom management-communication, development and guidance, and measurement and evaluation. The scale was applied on the students two times: at the beginning of the 2001-2002 academic year fall semester (in the second week) and at the end of the 2002-2003 academic year fall semester. The data that was obtained from the 209 students who had taken part in both applications were evaluated. In order to determine the significance levels of the differences between the pre-test and post-test scores, t-test that was used with dependent groups was employed. The research findings showed that at the end of the three- semester master programme with no dissertation, there was a significant rise in the students’ perception of the sub-competence fields of planning the teaching, determining the process of learning-teaching, development and guidance whereas there was no significant change in their perception of the sub-competence fields of classroom management-communication, and measurement and evaluation. Consequently, suggestions concerning secondary school field teacher training, as well as recommendations for providing them with required competencies were made.

175-190

Authors: Şennur Sezgin

Son 30-40 yıldır dış ticaret kalkınmanın ve dünya ülkeleriyle bütünleşmenin en önemli unsurlarından biri olarak görülmektedir. Bu kadar önemli olan konunun ülkelerin büyümesine olan etkilerinin tespit edilmesi gereklidir. Bu nedenle bu çalışmada Türkiye’de 1990-2006 tarihleri arasında büyüme ile dış ticaret arasındaki gelişmeler incelenmiştir. Bu çalışma sonucunda 1990-2006 döneminde GSMH artış hızının, dış ticaret artış hızıyla paralellik gösterdiği tespit edilmiştir. Hatta belli dönemlerde, dış ticaretteki artış hızı GSMH’nın artış hızından daha yüksektir. - In the last three decades, foreign trade seen as a tool of economic development and integration of the countries. Foreign trade is important and it effects of countries growth should assign. For this reason, this study scrunties growth-foreign trade relationship in Turkey between 1990-2006. It has shown that higher growth rate of foreign trade goes withing growth of GDP. In some periods, growth rate of foreign trade much more higher than GDP growth.

213-224

Authors: Kadir Ulusoy

Bu çalışmanın amacı, 2005 sosyal bilgiler programında yer alan Atatürkçülük ile ilgili kavramları öğrencilerin algılamalarını belirlemektir. Araştırma 2006-2007 Öğretim yılında Türkiye’de Ankara ilinde bulunan 104 ilköğretim öğrencisi üzerinde yapılmıştır. Betimsel bir çalışma yapılarak, veriler anket ve açık uçlu sorular yoluyla elde edilmiştir. Programda verilmesi istenilen kavramlardan hangilerinin Atatürkçülük konularında verildiği tespit edilmiş daha sonra öğrencilerin bu kavramları tanımlamaları ve öğrenmelerini algılamaları istenmiştir. Öğrencilerin bazı kavramları öğrendikleri ancak bazılarında yanlış algılamalarının olduğu görülmüştür. 4.ve 5. sınıflar arasında kavramları algılamada anlamlı farklılıklar vardır. - The purpose of this study is to determine perceptions of the students on concepts of Kemalism in the 2005 Social Studies curriculum. This study in 2006-2007 years was constructed 104 primary school students in Ankara, Turkey. Descriptive study was used in this study. Qualitative and quantitave datas were collected. Questionnaire and essay-type test were used. The concepts of Kemalism were determined in this program. These concepts were explained by the students. Students learned some concepts. Some concepts were not learnt by the students. There have been significant difference between 4.th and 5.th grade students about perceptions of the concepts.

239-248

Authors: Mehmet Yeşiltaş

This study aims to discuss main obstacles to the tourism development in Kyrgyzstan. In this study the Kyrgyz tourism industry has been examined. It is found that Kyrgyzstan has a great tourism potential especially for winter and adventure tourism. Moreover, the country has also potential for resort tourism with its beautiful Issık Kul Lake in the middle of Central Asia. Analysis of tourism development shows that although the country has potential for tourism development, there are obstacles for this development. These are seasonality of tourism, limited market, shortages of qualified human resources, lack of sufficient number of modern accommodation establishments and political unrest. The study concludes with a number of recommendations to overcome these barriers. - Bu çalışmada Kırgızistan turizminin gelişmesine etki eden engeller tartışılmıştır. Bu engelleri ortaya koyabilmek için Kırgız turizm endüstrisi incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda ortaya çıkan bulgulara göre Kırgızistan’ın özellikle kış ve macera turizmi olmak üzere büyük bir turizm potansiyeline sahip olduğu anlaşılmaktadır. Bir başka bulgu ise Issık Göl Orta Asya’nın merkezinde Kırgızistan için resort turizm potansiyeli sunmaktadır. Kırgızistan turizm potansiyeline sahip olmakla beraber bu potansiyelin değerlendirilmesine etki eden birtakım engeller mevcuttur. Bu engeller şunlardır; turizmin mevsimsellik özelliği göstermesi, kısıtlı pazar, nitelikli personel eksikliği, yeterli sayıda modern konaklama işletmelerinin olmaması. Çalışmanın son bölümünde bu engellerle baş etmek için birtakım öneriler ortaya konmuştur.