FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi

11-25

Authors: Kadriye ALEV

Metinlerarasılık kavramı genel anlamıyla iki ya da daha çok metin arasında kurulan her türlü anlamsal ve biçimsel alışveriş olarak tanımlanmıştır. Bütün metinlerin bir başka metinden beslendiği, kavramların ve olayların metinden metne geçerek anlam ve bağlam yönünden zenginleştiği fikrinden yola çıkarak metinlerarasılık bir yönüyle de gelenekle ilişkilendirilmiştir. Gelenek, metnin beslendiği diğer metinle beraber yeniden üretilmekte, her metnin arkasında o metni oluşturan diğer metinlerin zihin dünyası yatmaktadır. Bu sebepten metnin yapısı ve niteliğine bağlı olarak yönteme yaklaşım tarzları farklılık arz etmektedir. Çalışmanın konusunu teşkil eden “İstiklâl Marşı” edebi bir metin olarak bu bağlamda değerlendirilecek, yöntemin elverdiği ölçüde metinlerarası ilişkilere dikkat çekilecektir. The term “intertextuality” is described as all kind of lexical and formal relations among two or more texts. Based on that all the texts are nourished with another text, concepts and events are flourished in the terms of meaning and context, intertextuality is associated with tradition in one aspect. Tradition is reproduced with the other text that the text nourishes, the intelligence of the composing texts lies at the background of every text. Because of this, the approach of the method differs depending on the structure and feature of the text. “İstiklalMarşı”, that forms the subject of the study, will be evaluated as a literary study from this aspect, as far as the method allows intertextual looks will be pointed out.

61-79

Authors: Turgay ANAR

Einfühlung teorisine göre süje (insan), objeler ile içten kavrayıcı bir etkinlikle özdeşleşmektedir. Bu özdeşleme, süjenin kendi duygularında büyük bir değişime sebebiyet verir. Bu sayede insan, kendi dışındaki varlıkları farklı bir yöntemle tanır, onlar sayesinde kendinde “estetik bir değişim/dönüşüm” yaşar. İnsanın özellikle hemen her türlü objeyle bu türden bir özdeşleşme yaşayabilmesi, onları kendi içinde ve kendi duygularıyla yaşaması hadisesi, edebiyat eserlerinin çeşitli yönlerden alımlanma ve açıklanmasına yardım edecek niteliktedir. Makalede, “Einfühlung” teorisinin edebiyat verimlerinde nasıl kullanılabileceğine dair Ziya Osman Saba’nın şiirleri üzerinden bir uygulama yapılmıştır. Bu sayede, süjenin “Einfühlung”u şiirlerde nasıl yaşadığı ve Einfühlung’un şiirlerdeki izleri ortaya çıkarılmıştır. Subject (human), according to Einfühlung theory, identifies with objects with a receptive effectiviness. This identification causes great changes in emotions of the subject. Thus, man knows the external things by a different way and because of them, experiences an “aesthetic transformation” in himself. The ability of man to identify with every kind of object, and to experience them with his own emotions in himself is useful for reception and explanation of literary works from different aspects. As an example of using Einfühlung theory on literary works, some practices are made on Ziya Osman Saba’s poems. In this way, it is determined that how subject experience “Einfühlung” in the poems.

115-130

Authors: Serdar DEMİREL

Throughout history, Muslim scholars have strived to understand the true meaning of the Prophet’s (pbuh) aḥadīth and interpret them according to the changing conditions of the time. Sciences of Ḥadīth emerged specifically to meet two objectives; first, to distinguish authentic aḥadīth from fabricated ones via the chains of report and texts criticism and second, to elaborate it further in order to meet any new conditions or changes introduced into life with the passage of time. Sciences of Ḥadīth and its sub-disciplines are open to further development. The evolving structure of the Sciences of Ḥadīth from its succinct form to its current elaborate structure is clear evident of its dynamic and progressive character. In this study, the researcher focuses on additional critical points in the pursuit of gaining a better understanding of aḥadīth, such as comprehending the spirit of the time and adopting an interdisciplinary perceptive. İslâm âlimleri Hz. Peygamber’den bize ulaşan hadislerin ṣaḥiḥ olup olmadıklarını, onların muhtevasını doğru anlamak ve zamanın değişen şartlarına göre yorumlayabilmek için büyük çaba göstermişlerdir. Hadis ilimleri bu gayretlerin tabiî sonucu olarak doğmuş ve zaman içerisinde gelişmiştir. Bu da hadisleri doğru anlamak için konulmuş disiplin ve kaidelerin geliştirilmeye açık dinamik yapısını işaretler. Biz de bu çalışmada hadislerin amacına daha uygun yorumlanabilmesi için çağdaş hadis yorumcusunun daha önceden yapılmış metin anlama tekniklerine ilaveten yeni donanımlara muhtaç olduğunu göstermeye çalıştık. Bu meyanda hadis yorumcusunun içinde yaşadığı çağın ruhuna, bu çağı yöneten dünya görüşüne vakıf olmasının gerekliliğini ve interdisipliner perspektifin sunabileceği müsbet katkıları inceledik.

171-212

Authors: Şaban KAYIHAN, Mustafa ÜNLÜTEPE

Vekâlet sözleşmesinin kendine özgü sona erme sebepleri, tek taraflı sona erdirme (azil ve istifa), ölüm, ehliyetin kaybedilmesi ve iflas olarak 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 512 ve 513. maddelerinde düzenleme altına alınmıştır. Çalışmamızda TBK’nin söz konusu hükümleri göz önünde bulundurularak, vekâlet sözleşmesinin sona ermesi ve buna bağlı sonuçlar hakkında bilgi verilecektir. Sui generis dissolution reasons of contract of mandate which are unilateral dissolution (dismissal and resignation), death, loss of capacity and bankruptcy are regulated in articles 512 and 513 of Turkish Code of Obligations No. 6098. In this study, information will be given about dissolution of contract of mandate and results thereof in the light of aforementioned provisions of Turkish Code of Obligations No. 6098.

231-243

Authors: Yasemin Çakırer ÖZSERVET

Diyasporik gruplar aynı anda iki ülkeyi eş zamanlı yaşayan, kendi çıkış ülkelerine yönelik ekonomik, sosyal, politik çeşitli ağlara sahip olan ve bu ağlar içerisinde oldukça hareketli olan göçmen gruplarıdır. Diyaspora sözcüğü daha çok, yerinden edilmiş ve ulusötesi yaşamlara sahip göçmen gruplarını tanımlasa da, gönüllü olarak yerinden olan göçmenler de kendi içlerine kapanık yaşamları ve sosyal ağlarıyla diyasporaya dahil olabilmektedir. Günümüzde bu anlamda diyaspora genişletilmiş, içerdiği gruplar oldukça çeşitlenmiş durumdadır. Bu çalışmada, İstanbul ili Zeytinburnu ilçesinde yurtdışından gelen ve (Bulgaristan, Yunanistan, Makedonya, Afganistan ve Doğu Türkistan’dan gelen) Türk kökenli olan göçmenlerin yani soydaş diyasporasının mekanda örgütlenmelerine değinilmektedir. Kendi içlerinde gruplaşmaları ve mekânda çeşitli şekillerde gerçekleşen örgütlenme biçimlerinden bahsedilmektedir. Araştırmada diyaspora kavramına mekânsal ve örgütsel açıdan bakılmaktadır. Zeytinburnu soydaş göçünün mekansal olarak en çok yoğunlaştığı bölgelerden biridir. Farklı coğrafyalardan gelen Türk kökenli göçmenler aynı mekanda birbirine değmeden ağlar ve bağlar kurmuş ve belirli sokak, mahalle ile tanımlanır hale gelmiştir. Zeytinburnu ilçesi, Türk kökenli diyaspora için İstanbul’da hatta Türkiye’de önemli bir merkez konumundadır. Diasporic groups are immigrant groups who experience two countries simultaneously.They maintain their ties with the economic, social and political networks of the country they come from, as well as being very dynamic within those networks. Although the word ‘diaspora’ means immigrant groups who have been displaced and made to live transnationally,immigrant groups who have displaced themselves voluntarily also live among themselves and belong to the diaspora with their social networks. Therefore, today, the meaning of diaspora implies a larger extent in terms of the groups it consists of. This study talks about the locational organizations of the Turkish descendant immigrants (who came from Bulgaria, Greece, Macedonia, Afghanistan and East Turkestan, namely the consanguineous diaspora, in Zeytinburnu district of Istanbul. The study touches upon how they have formed groups among themselves and what kinds of organizational structures they have built in the location. In this study, the concept of diaspora has been looked into from a locational and organizational viewpoint. Zeytinburnu is one of the areas in which consanguineous migration is very dense in terms of location. Turkish descendant immigrants who came from different geographies have formed separate connections and networks and are now defined by their streets or neighbourhoods. Zeytinburnu district has become a central location for the Turkish descendant diaspora in Istanbul, in fact, in Turkey.

267-291

Authors: Gökhan REYHANOĞULLARI

Gerçeklik, edebi eserin yüzyıllar boyu tartışılan bir sorunsalıdır. Bu gerçeklik meselesi,daha çok eserin ele aldığı konuya göre değerlendirilmiştir. Toplumsal olay ve olguların gerçekliğin merkezini oluşturması, edebiyat dünyasını bir çıkmaza sürüklemiştir. Sigmund Freud’un insan psikolojisine yönelen çalışmalarıyla bireye ait yeni bir gerçekliğin ortaya çıkması, Andre Breton öncülüğünde gerçeküstücü manifestonun yayınlanmasına zemin yaratır. Toplumu ve onun sorunlarını ele alan gerçeklik yerini, bireyin sosyolojik, psikolojik ve düşünsel dünyasının gerçekliğine bırakır. Türk edebiyatında da gerçekliğin toplumsal meselelerle sıkıştığı bir dönemde Ahmet Hamdi Tanpınar ve daha sonra Sait Faik’in öyküleriyle bireye ait yeni bir gerçeklik anlayışı ortaya çıkmış olur. Bu durum, 1950 kuşağının öykülerinde gerçeküstücü yönelimleri de beraberinde getirir. Orhan Duru, bu kuşak içinde öykülerindeki gerçeküstücü yönelimleriyle en dikkat çeken öykücü olur. Reality is a problematic that debated for centuries of literary work. This matter of reality was evaluated more likely according to the themes of the work. Creating the center of reality of the social facts and events had drifted the literature world to impasse. Sigmund Freud’s studies on human psychology of the individual with the emergence of a new reality create the foundation to be published surrealist manifesto under the leadership of Andre Breton. Taking on the reality of society and its problems leaves its locating to the individual’s sociological, psychological and intellectual of reality of the world. In an era of reality that is jammed with social issues on Turkish literature, Ahmet Hamdi Tanpınar and then Sait Faik’s stories with a new understanding of reality would have emerged to belong to individual. This situation brings also the sürrealist tendencies on the story of the 1950 generation. Orhan Duru is the most remarkable storyteller with sürrealist tendencies in his stories in this generation.

311-322

Authors: Ahmet TAŞAĞIL

Gök-Türk Devleti’nin erken çağlarında Kazakistan bozkırlarında yaşayan boylar genel olarak Tölesler olarak adlandırılmıştır. Suei Shu (bölüm 85) and Pei Shih (bölüm 99) gibi Çin kaynaklarında Töleslerin coğrafi dağılımı hakkında hayli bilgi mevcuttur. Boyların yerleşimi ve oldukça iyi eğitim almış askerlerin sayısı bu kaynaklarda belirtilmiştir. Hunlar dönemine ait bir Töles boyu olan Ting-ling, akabinde Gök-Türk Devleti’nin kuruluşundan önce Kangli adıyla Bumin Kağan’a bağlanmıştır. 603’teki kabile isyanları Batı Gök-Türk Devleti’nin kaderini derinden etkilemiştir. Bu tarihten sonra Töles boy isimleri yerine Karluk, Turgis, Kıpçak, Oğuz ve Peçenek gibi yeni boy isimleri tarih sahnesine çıkmıştır. Bu makalede VII. Yüzyılın başlangıcına kadarki dönemde Kazakistan bozkırlarında yaşayan Töles boylarının coğrafi dağılımlarına ve tarihi rollerine eğilmekteyiz. Tribes living in the steppes of Kazakhstan during the early ages of the Gok-Turk state, in general, were called as Toles. There is more information about the geographic distribution of Toles in the Chinese sources such as Suei Shu (section 85) and Pei Shih (section 99). According to this information, the location of the tribes and the numbers of the soldiers perfectly trained were shown.Toles tribe known as Ting-ling during the ages of the Huns, then the Kao-ch’e (Kangli) connected to Bumin Kagan before the establishment of the Gok-Turk State.Tribal riots in 603, deeply influenced the fate of the West Gok-Turk State. During this period, Töles tribe played very important roles until 627.After this, instead of the name Töles tribe, new tribal names such as Karluk, Turgis, Kipchak, Oghuz and Pechenek took place in history. In this paper we will focus on the geographical distribution and historical roles of the Toles tribe on the steppes of Kazakhstan until the beginning of the VIIth century.

341-358

Authors: Sibel UĞUR

Emisyon, çeşitli faaliyetlerin gerçekleşmesiyle oluşan gaz veya parçacık olarak ifade edebileceğimiz karışımların atmosfere salınması olarak tanımlanmaktadır. İnsan faaliyetleri sonucunda artan fosil yakıt kullanımlarına bağlı olarak (Evlerde, fabrikalarda, işyerlerinde ve araçlarda...vs.) atmosferde biriken karbondioksit emisyonlarının, önlem alınmazsa, küresel ölçekte insan sağlığı ve çevre üzerinde kalıcı olumsuz sonuçlar doğuracağı artık bilinen bir gerçektir. Bu bağlamda çevre vergilerinin içinde çevreye zararlı emisyonların miktarını azaltmak ve endüstrinin yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmesini sağlamak için uygulanan karbon-enerji vergileri önem kazanmaktadır. Bu çalışmada, küresel ısınma ve iklim değişikliğine neden olan sera gazı emisyonlarının azaltımında karbon- enerji vergilerinin rolü araştırılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda, enerji-yoğun sektörler ve rekabete duyarlı kesimlere tanınan muafiyetlerin, vergi gelirlerinin, karbon yoğunluğunun az olduğu yeni teknolojilerin geliştirilmesi amacından ziyade, daha çok kamu geliri sağlama aracı olarak kullanılmasının, karbon-enerji vergi uygulamalarının ülkeler arasında farklılık göstermesinin, başka deyişle küresel bir karaktere sahip olmamasının, karbon–enerji vergilerinde etkinlik kaybına neden olduğu ve bu sebeplerden dolayı küresel ısınma ve iklim değişikliğinin önlenmesinde söz konusu vergilerin yeterince etkin olmadığı sonucuna varılmıştır. Emission is defined as a mixture of gas or particles exposed to the atmosphere during various activites. It is a known fact that emissions of carbondioxide accumulating in the atmosphere depending on increasing fossil fuel use as a result of human activities will have a negative and lasting results on human health and environment if the global scale measures are not taken . Thus, the carbon-energy tax is important to reduce the amount harmful emissions to the environment and to ensure the industry’s tum to renewable energy sources within environmentel tax. In this study, the role of carbon-energy tax is studied for reducing greenhouse gas emmissions causing Global Warming and Climate Change. As a result of the assessments made, it is concluded that carbon-energy tax are not sufficiently effective or prevention of global warming and climate change because of exemptions for competition-sensitive and energy-intensive sectors, tax revenues are used for the purpose of providing public revenue instead of creating of new less carbonintensive tecnologies and non-global carbon-energy taxing applications are among the reasons for this situation.

363-376

Authors: Emrullah YAKUT

Bu çalışmada, Faruk Nafiz Çamlıbel’in büyük kısmı sağlığında çıkan iki kitapta toplanan şiirlerinin yer aldığı Han Duvarları’nın güncel basımı incelenmiştir. Eserin son ve güncel baskısında yapılan çeşitli çaptaki hataların tespiti ve tenkidi yapılmıştır. Hece ölçüsüyle yazılmış şiirler incelemenin dışında bırakılmış, yapılan hatalar sonucu ortaya çıkan anlam ve vezin bozuklukları, anlam değişiklikleri ve güncel basıma esas alınan metindeki imlaya yapılan müdahalenin vezni bozduğu durumlar ele alınmıştır. Ayrıca düzeltme işaretinin kullanımının günümüz imla kurallarına bağlı kalınarak uygulanmasının aruz ölçüsüyle yazılan eserlerde yol açtığı problemler üzerinde de durulmuştur. İncelemenin amacı özellikle edebiyat eserlerinin basımındaki dikkatsizlik ve özensizliğin ortaya çıkardığı sonuçları ele almak ve imlayla ilgili farklı yaklaşımları tartışmaktır. This article studies Faruk Nafiz Çamlıbel’s collected poems, “Han Duvarları”, locating and discussing the errors of various extents in the recent and latest edition of the work. The study discusses the points where these errors cause incoherency in meaning and the aruz meter [also known as Arabic prosody], and the parts where editings on the orthography of the text change the meaning and break the prosodic pattern. Poems written in syllabic meter have not been included in the study. The purpose of this study is to adress on the results of inattention and negligence in the editing and publishing process of literary works and to discuss different approaches on ortography.

383-384

Authors: Ömer Faruk KÖSE

"Evkaf-ı İslamiye Müzesinin Kuruluşunun 100. Yılı ve Vakıf Müzeleri Paneli" bu yayının özetidir.