Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

330-336

Authors: İlker TEMİZER, Cumali İLKILIÇ

Abstract: In this study, a prototype that works in accordance with the working principles of thermoelectric generator has been applied to the exhaust system of an internal combustion diesel engine. The aim is to transform heat energy that is discharged into the atmosphere into a usable electrical energy. Two different fluids have been used in the systems in order to create different temperatures that constitute the working conditions of thermoelectric module. One of them is the exhaust gases that are used to create a hot surface. The other fluid is cooling water that enables to create differential temperature that is necessary for thermoelectric module. 40 thermoelectric modules that are placed on octagonal structure composed of aluminum alloy material are connected to each other electrically. The performance of thermoelectric generation systems has been examined in terms of changing speed and load in the engine. At the same time, the vehicle battery has been charged by transferring the electrical energy to converters. Öz: Bu çalışmada, termoelektrik jeneratörlerin çalışma prensiplerine uygun olarak çalışan bir prototip geliştirilerek içten yanmalı dizel bir motorun egzoz sistemine uygulanmıştır. Amaç, egzoz gazlarıyla atmosfere atılan ısı enerjisini kullanılabilir bir elektrik enerjisine dönüştürmektir. Termoelektrik modüllerin çalışma şartı olan fark sıcaklıklarını oluşturmak amacıyla sistemde iki farklı akışkan kullanılmıştır. Bunlardan ilki, sıcak yüzey şartını oluşturmak için kullanılan egzoz gazlarıdır. Diğer akışkan ise, termoelektrik modüllerde ihtiyaç duyulan fark sıcaklığının oluşmasını sağlayan soğutma suyudur. Malzemesi alüminyum alaşım olan sekizgen yapıya yerleştirilen 40 adet termoelektrik modül kendi aralarında elektriksel olarak seri bağlanmıştır. Motorda değişen devir ve yük durumuna göre termoelektrik jeneratör sisteminin performansı incelenmiştir. Aynı zamanda, termoelektrik jeneratör sisteminin ürettiği elektrik enerjisi konvertöre aktarılarak araç aküsü şarj edilmiştir. Anahtar kelimeler: Atık ısı dönüşümü, Termoelektrik jeneratör, Dizel motor

343-351

Authors: Mevlüt UYAN

Öz: Yenilenebilir enerji kaynakları temiz enerji kaynaklarıdır ve diğer enerji kaynaklarına göre çok daha düşük çevresel etkiye sahiptir. Türkiye'de yenilenebilir enerjiler son on yıl içinde hızla gelişmiştir. Güneş ve rüzgâr enerjisi ile ilgili yenilenebilir enerji üretimi en baskın katılımcı olarak ortaya çıkmıştır. Güneş enerjisi santrallerinin yer seçimi karar vericiler için karmaşık bir mekânsal karar problemidir. Bu çalışmanın amacı, Konya ili Çumra ilçesinde güneş enerjisi santrali kurulabilecek en uygun alanların Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) ve Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) kullanılarak belirlenmesidir. Elde edilen sonuçlara göre, çalışma alanının %1.5 gibi bir kısmı güneş enerjisi santrali kurulması için yüksek uygunlukta, %26’lık bir kısmı orta uygunlukta ve %11’lik bir kısmı ise düşük uygunluktadır. Anahtar kelimeler: Yenilenebilir enerji, Çok kriterli değerlendirme, Coğrafi bilgi sistemi Abstract: Renewable energy sources are energy clean sources and according to other energy sources has a much lower environmental impact. Renewable energy has evolved rapidly over the past decade in Turkey. Renewable energy generation related with solar and wind energy has emerged as the most dominant participants. Site selection of solar power plants is a complex spatial decision problem for decision makers. The purpose of this study was to determine suitable site selection for solar power plant by using Geographical Information System (GIS) and Analytic Hierarchy Process (AHP) that one of the multi-criteria decision making (MCDM) methods in the Çumra/Konya. According to the results, 1.5% of the study area has high suitable, 26% has moderate suitable and 11% has low suitable for solar power plant sites.

358-363

Authors: Sedat YAYLA, Soran Sabah IBRAHIM, Ali Bahadır OLCAY

Abstract Petroleum production generates an immense amount of oily polluted water which may have harmful effects on environment. At the same time, produced water is the biggest waste stream produced in the petroleum industry. In the past decades produced water treatment was the point of attention. However, the processes of treatment to separating water and oil have been enhanced gradually. This study used a two-dimensional computational fluid dynamics (CFD) model to investigate the effect of space between coalescing plates, orifice diameter and mixture inlet velocity on separation efficiency. Spacing values of 8, 12, 16, 20, 24 mm between plates, orifice diameters of 10, 15, 20 mm with different cross sections (e.g., cylindrical, rectangular, ellipse, and triangle) along with four different mixture inlet velocities of 0.02, 0.03, 0.04, 0.05 m/s were utilized to discover the effect of each parameter on the separation efficiency. The investigation revealed that the increase in the distance between plates was inversely proportional to the separation efficiency and the increase in the velocity of the mixture or mass flow rate inlet was inversely proportional to the separation efficiency. It was also found that the highest separation efficiency was obtained for the cylindrical shape with a hole diameter of 15 mm. It was also observed that the separation efficiency varied between 25% and 99.25% depending on the values of mixture inlet velocities and distance between plates. Öz: Petrol üretimi, çevreye zararlı etkileri olabilecek bol miktarda yağ ile kirlenmiş su ortaya çıkarmaktadır. Aynı zamanda üretilen su petrol endüstrisinin ürettiği en büyük atık akımdır. Geçmiş yıllarda dikkat, üretilen su işlemleri üzerineyken suyu yağdan ayırma yöntemleri zamanla önemli şekilde iyileştirildi. Bu çalışma kapsamında birleşik plakalarda, plakalar arasındaki mesafenin, orifis çapının ve karışım giriş hızının ayırma verimine olan etkilerini incelemek için iki-boyutlu hesaplamalı akışkanlar dinamiği (HAD) modeli kullanıldı. Ayrılma verimini etkiyen parametreleri belirleyebilmek için 8, 12, 16, 20, 24 mm plakalar arası mesafesi, 10, 15, 20 mm farklı enine kesit (örneğin, silindirik, dikdörtgen, elips ve üçgen) orifis çap değerleri ile 0.02, 0.03, 0.04, 0.05 m/s olan dört farklı karışım giriş hızları kullanıldı. Bu inceleme plakalar arası mesafedeki artışın, karışım giriş hızındaki artışın veya kütle akış debisinin ayrılma verimi ile ters orantılı olduğunu ortaya çıkardı. Diğer taraftan en yüksek ayrılma verimi 15 mm delik çaplı silindir şeklindeki orifiste elde edildi. Üstelik ayrılma veriminin, plakalar arasındaki mesafeye ve karışım giriş hızlarına bağlı olarak %25’ten %99.25’e kadar değiştiği gözlemlenmiştir. Anahtar kelimeler: HAD, İki fazlı akış, Karışımın hızı, Akışkanın hacmi, Laminer akış

372-377

Authors: Emre KAHRAMANOĞLU, Savas SEZEN, Seyfettin BAYRAKTAR

Abstract In the present numerical study, effects of the shape of the cross-section and their surface roughness on the pipe hydrodynamic entry length have been investigated for various Reynolds (Re) numbers. Standard k- turbulence model has been adopted to analyze the turbulent flows in circular, square and equilateral triangle cross-sectional pipes. Analyses indicate that the rough surfaces have the shorter entry lengths than that of the smooth surfaces and increasing surface roughness reduces the entry length regardless of the cross-section of the pipes. The equilateral triangle pipes have the longest while circular cross-sectional pipe has the shortest entry lengths. Re number has the significant effect on the entry length and it is seen that the higher the Re number the longer the entry length. Öz: Bu sayısal çalışmada, en kesit şekillerinin ve yüzey pürüzlülüklerinin borulardaki hidrodinamik giriş uzunluğuna olan etkileri farklı Reynolds (Re) sayıları için incelenmiştir. Dairesel, kare ve eşkenar üçgen kesitli borulardaki türbülanslı akışı analiz etmek için standart k- türbülans modeli kullanılmıştır. Analizler pürüzlü yüzeyli borulardaki giriş uzunluğunun pürüzsüz borulardakine göre daha kısa olduğunu göstermiştir. Ayrıca, yüzey pürüzlülüğünü artırmak borunun en kesit şeklinden bağımsız olarak giriş uzunluğunu kısaltmaktadır. Eşkenar üçgen kesitli boruların en uzun, dairesel kesitli boruların ise en kısa giriş uzunluğuna sahip oldukları görülmüştür. Re sayısı giriş uzunluğu üzerinde önemli etkilere sahiptir ve Re sayısı ne kadar büyürse giriş uzunluğunun da o kadar arttığı sonucuna varılmıştır. Anahtar kelimeler: Hesaplamalı akışkanlar dinamiği, İç akışlar, Pürüzlülük, Türbülanslı akışlar, Giriş uzunluğu

383-389

Authors: Abdurrahim DAL, Tuncay KARAÇAY

Öz: Bu çalışmada, yüzey pürüzlülüğünün, basınçlı hava yatağı ile desteklenmiş bir yatak-rotor sisteminin yük taşıma kapasitesine olan etkileri teorik olarak araştırılmıştır. Bu kapsamda yatak ve rotor yüzeyleri arasındaki havanın akışı, Reynold's denklemi ile modellenmiştir. Bu model içerisindeki, yatak ve rotor yüzeyleri arasındaki mesafeyi tanımlayan film kalınlık fonksiyonu yüzey pürüzlülüğü ile birlikte ifade edilmiştir. Reynold's denklemi Diferansiyel Transform& Sonlu Farklar hibrid sayısal çözümü kullanılarak çözdürülmüş yüzeyler arasındaki basınç dağılımları ve yatak yük taşıma kapasiteleri hesaplanmıştır. Yüzey pürüzlülüğünün, basınçlı hava yatakları ile desteklenmiş bir yatak-rotor sisteminin yük taşıma kapasitesi üzerindeki etkilerinin araştırılması için, Matlab ortamında bir algoritma geliştirilmiş ve basınçlı hava yatağının geometrik parametreleri ve rotorun açısal hızı için benzetimler yapılmıştır. Anahtar kelimeler:Basınçlı hava yatağı, Yüzey pürüzlülüğü, Yük taşıma kapasitesi,Reynold's denklemi, Hibrid nümerik çözüm yöntemi Abstract: In this study, effects of surface roughness on the load carrying capacity of the rotor-bearing system supported by externally pressurized air bearing are theoretically investigated. Air flow between rotor and bearing surfaces, is modeled using Reynold's equation. In this model, film thickness function which is defined gap between rotor and bearing, is described with surface roughness. In order to obtained pressure distribution between rotor and bearing surface, Reynold's equation is solved with Differential Transform & Finite Difference hybrid numerical solution method and load carrying capacities is calculated. In order to analyze effect of the surface roughness on the load carrying capacity of rotor-bearing system supported by externally pressurized air bearing, an algorithm is developed in Matlab environment and it is simulated for different bearing geometric parameters and rotor angular velocities.

395-398

Authors: Behiye YÜKSEL

Öz: Bu çalışmada, 6063 alüminyum alaşımının sertliği ve korozyon özelliği üzerine suni yaşlandırmanın etkisi araştırılmıştır. Alüminyum alaşımının çökelme sertleşmesi prosesinde zaman ve sıcaklık önemli bir rol oynamaktadır. Sonuçlar, alüminyum alaşımının sertliğinin zaman ve sıcaklıktaki değişimler ile değiştiğini göstermektedir. Korozyon testi, alaşımın korozyon direncinin kuvvetli olarak suni yaşlandırma zamanına bağlı olduğunu göstermiştir. Tüm suni yaşlandırma sıcaklıkları için en yüksek korozyon direnci, elde edilen en yüksek sertlik değerinde gözlemlenmiştir. Anahtar kelimeler: 6063 AA, Suni yaşlandırma, Sertlik, Taneler arası korozyon Abstract: In this study, the effect of artificial aging on hardness and the corrosion properties of 6063 Al alloy was investigated. Time and temperature play a very important role in the precipitation hardening process of the Al-alloy. The results show that the variation in time and temperature have changed the hardness of aluminum alloy. Corrosion test revealed that the corrosion resistance of the alloy strongly depended on artificial aging times. The highest corrosion resistance for all artificial aging temperatures was observed at obtained the highest hardness value.

405-410

Authors: Serdar KARAOĞLU, Ekrem SONUVAR

Öz: Bu çalışmada 7075 alüminyum alaşımı üzerinde, plazma elektrolitik oksitleme (PEO) işlemi ile seramik kaplamalar oluşturulup, akım yoğunluğunun ve elektrolit içeriğinin; kaplama yapısına, kalınlığına, yüzey pürüzlülüğüne ve aşınma davranışına etkileri araştırılmıştır. Kaplamaların mikroyapısı ve faz analizinde SEM ve XRD yöntemleri kullanılmış, kuru sürtünme şartlarında aşınma testleri, mikrosertlik ve yüzey pürüzlülüğü ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, PEO işleminde uygulanan akım yoğunluğunun arttırılmasıyla, kaplama kalınlığının, mikrosertlik değerlerinin, yüzey pürüzlülüğünün ve aşınma direncinin arttığı görülmüştür. Anahtar kelimeler: Alüminyum alaşımı, Plazma elektrolitik oksitleme (PEO), Akım yoğunluğu, Aşınma Abstract: In this study, ceramic coatings were deposited on 7075 Al alloy using a plasma electrolytic oxidation (PEO) technique. Effects of current density and electrolyte content on microstructure, thickness, surface roughness and wear behavior of PEO coatings were studied. The microstructure and phase composition of the coatings were investigated by SEM and XRD analyses. Dry sliding wear tests, micro hardness and surface roughness measurements were also performed. It was found that the thickness, microhardness, surface roughness and wear resistance of the coatings increased with an increase of current density during plasma electrolytic oxidation.

417-421

Authors: Uğur MAZLUM, Recep GÜMRÜK

Öz: Ferromanyetik toz partikülleri, manyetik alana duyarlılıklarından dolayı günümüzde pek çok alanda kullanılmaktadır. Bu tozların matris malzemeleri ile birleşimlerinden elde edilen kompozit MRE malzemeler bir tür akıllı (smart) malzeme olarak sınıflandırılmaktadır. Bu çalışmada, RTV (room temperature vulcanization) silikon kauçuğuna dört farklı manyetik toz ilave edilmesi ile elde edilen kompozit MRE malzemelerinin bası yüklemesi altındaki mekanik özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Matris malzemesi olarak mühendislik açıdan kullanımı yaygın olan Vario 40 silikon kauçuk malzemesi kullanılmıştır. Kompozit MRE malzemelerde toz oranı hacimce %30 oranında tutulmuştur. Ayrıca, tozların yönlenmesinin etkisini incelemek için, üretim esnasında bazı numunelere dış manyetik alan uygulanmıştır. Bu numuneler anizotropik olarak adlandırılırken diğerleri izotropik numunelere olarak adlandırılmıştır. Sonuçlar göstermiştir ki; anizotrop MRE numuneler izotrop numunelere göre çok daha yüksek gerilme değerlerine sahip olmaktadır ve en büyük gerilme artışı BASF CN tozu ilave edilen anizotrop MRE malzemeler için elde edilmiştir. Ayrıca, numuneler MR etki açısından da değerlendirildi ve izotropik versiyonlarına göre %201 gibi bir artış değeri ile en büyük MR etki SQ-I tozu içeren anizotrop numunelerde gözlemlendi. Sonuç olarak, gerçekleştirilen çalışma ile MRE malzemelerin mekanik ve MR özellikleri, ilave edilen tozun cinsi ve manyetiklik özelliklerine ciddi bir şekilde bağlı olduğu belirlenmiştir. Anahtar kelimeler: RTV silikon kauçuk, MRE kompozit malzemeler, Manyetik tozlar, Manyetik alan Abstract: The ferromagnetic particle, are used in many areas due to their magnetic field sensitivity. Composite MRE materials which obtained from the combination of the matrix material with these particles are classified as a kind of smart materials. In this study, it is aimed that the compressive mechanical properties of MRE materials produced by adding four different magnetic particles in RTV (room temperature vulcanizing) silicone elastomer are investigated. As a matrix material Vario 40 silicone rubber were used, which is common in engineering application. The particle rate inside MRE materials was kept at 30% by volume. In addition, to investigate the influence of orientation of particles inside MRE materials, some samples were subjected to external magnetic field during production. These samples are named as anisotropic MRE materials while the others are described as isotropic ones. The tests showed that anisotropic samples have much more strength values according to isotropic samples. Of all, the MRE samples including BASF CN particles reveal the biggest strength values. Also, the samples were evaluated in terms of MR effect and the largest MR effect with an increase value of 201% was found for anisotropic samples including SQ-I particles with regard to the corresponding isotropic one. As a result, this study determined that the mechanical and MR properties of MRE materials seriously depend on ferromagnetic particle kind and its magnetic characteristic.

427-436

Authors: Tuncay BİLGE, Ali Rıza MOTORCU, Aleksandar IVANOV

Öz: Delaminasyon faktörü, kompakt laminat kompozit malzemelerin (KLK) delinmesinde oluşan yüzey hasarlarının değerlendirilmesi için önemli bir parametredir. Bu çalışmada, ön delik delinmiş KLK malzemenin yeni (T1) ve aşınmış tungsten karbür parmak freze takımlarla (T2) delinmesinde delik çıkış bölgelerinde oluşan delaminasyonlar incelenmiş ve kontrol faktörlerinin delaminasyon faktörü üzerindeki etkileri araştırılmıştır. KLK iş parçaları üç farklı kesme hızı (178, 250 ve 350 m/dk), üç farklı ilerleme miktarı (0.07, 0.111 ve 0.156 mm/dev) ve iki farklı delme tipi (doğrusal delik delme ve kademeli delik delme) ile CNC tezgâhında delinmişlerdir. Taguchi Metodu kullanılarak L18 (21x32) ortogonal diziye göre deneysel çalışma gerçekleştirilmiş ve kontrol faktörlerinin optimum seviyeleri belirlenmiştir. Ayrıca, delaminasyon faktörü üzerinde delme parametrelerinin etkilerini gösteren matematiksel modeller geliştirilmiştir. T1 takımlarla delmede delaminasyon faktörü ortalaması 1.036 olarak hesaplanmış iken T2 takımlarla delmede delaminasyon faktörü ortalaması 1.473 bulunmuştur. Kontrol faktörlerinin delaminasyon faktörü üzerindeki etkilerini belirlemek için varyans analizi (ANOVA) uygulanmıştır. T1 takımlarla delmede delaminasyon faktörü üzerinde en etkili parametreler sırasıyla kesme hızı (%65.30), delme tipi (%11.63) ve ilerleme miktarı (%8.16) olmuş iken kullanılmış T2 takımlarla delmede bu sıralama ilerleme miktarı (%58.79), delme tipi (%18.38) ve kesme hızı (%3.43) şeklinde olmuştur. Sonuç olarak; KLK malzemeyi aşınmış takımlarla delmede maksimum deforme olmuş çap daha büyük çıkmıştır. Anahtar kelimeler: Kompakt laminat kompozit, Delik delme, Delaminasyon faktörü, Düz parmak freze takım, Taguchi metodu Abstract: Delamination factor is an important parameter for evaluating the surface damage in the drilling of compact laminate composites (CLC). In this study, delamination occurred in the hole exit region was studied and the effects of control factors on delamination factor were investigated in the drilling of pre-drilled CLC materials with new (T1) and worn (T2) tungsten carbide flat end mill cutting tools. CLC workpieces are drilled on CNC machine at three different cutting speed (178, 250 and 350 m/min), three different feed rate (0.07, 0.111 and 0.156 mm/rev) and two different drilling type (linear drilling and peck drilling). An experimental study has been performed according to L18 (21x32) orthogonal array using Taguchi method and the optimum levels of control factors are determined. In addition, predictive equations were developed showing the effects of drilling parameters on delamination factor. Delamination factor calculated with an average of 1.036 in drilling T1 tools while delamination factor was measured with an average of 1.473 in drilling T2 tools. Analysis of variance (ANOVA) was applied to determine the effects of control factor on the delamination factor. The most influential parameters on delamination factor in drilling with T1 tools has been the cutting speed (65.30%), type of drilling (11.63%) and feed rate (8.16%) when the cutting speed (58.79%), drilling type (18.38%) and feed rate (3.43%) has been the most influential parameters on delamination factor in drilling with T2 tools, respectively. As a result; higher maximum deformed diameter was obtained in the drilling CLC material with worn tools.

444-450

Authors: Şener AKPINAR

Abstract: This paper proposes a large neighbourhood search (LNS) algorithm for type-II simple assembly line balancing problem (SALBP-II). The LNS algorithm was initially developed for solving vehicle routing problem and its later implementations were used to solve scheduling problems. The reported results about these two problems indicate that LNS algorithm is a powerful method. Vehicle routing problem has the main objective to find the optimal match between a certain number of routes and a certain number of customers, while SALBP-II is trying to find the optimal match between a certain number of workstations and a certain number of assembly operations. To our point of view, LNS algorithm would also be a powerful method for solving SALBP-II due to the structural similarity between these two problems. Within this context, a LNS algorithm is developed to tackle SALBP-II and the performance of the proposed algorithm is tested on a set of benchmark instances. Computational results indicate the satisfactory performance of LNS algorithm in solving SALBP-II. Öz: Bu makale tip-II basit montaj hattı dengeleme problemi (BMHDP-II) için bir büyük komşuluk arama (BKA) algoritması önermektedir. BKA algoritması ilk olarak araç rotalama problemlerinin çözümü için önerilmiş ve sonraki uygulamaları çizelgeleme problemlerinin çözümü üzerine olmuştur. Bu iki problem için raporlanan sonuçlar BKA algoritmasının güçlü bir yöntem olduğunu ortaya koymuştur. Araç rotalama problemi belirli sayıdaki rota ile belirli sayıdaki müşteriler arasındaki optimum eşleşmeyi bulmak temel amacına sahipken, BMHDP-II belirli sayıdaki istasyon ile belirli sayıdaki montaj işlemleri arasındaki optimum eşleşmeyi bulmaya çalışmaktadır. Bizim açımızdan, bu iki problem arasındaki bu yapısal benzerlik BKA algoritmasının BMHDP-II için de güçlü bir yöntem olabileceği fikrini doğurmuştur. Bu kapsamda, BMHDP-II için bir BKA algoritması geliştirilmiş ve geliştirilen algoritmanın performansı bir problem seti üzerinde test edilmiştir. Hesaplamalı sonuçlar BMHDP-II çözümünde BKA algoritmasının tatmin edici performansını ortaya koymaktadır. Anahtar kelimeler: Büyük komşuluk arama algoritması, Montaj hattı dengeleme, Üretim oranı maksimizasyonu, Meta-sezgisel

462-469

Authors: Hacer GÜNER GÖREN

Abstract: Lean principles have been followed by many organizations in recent years due to the increase of tough competition in the market. These principles focus on improving the efficiency of operations by eliminating and reducing wastes. Different techniques and methods have been applied in order to become lean. One of them is the Value Stream Mapping (VSM) which can be easily applied in a variety of industries. However, VSM is a static tool which only shows the current state of the organization. To deal with this shortcoming, simulation is widely used as a complimentary technique in which the assessment of the impact of proposed improvements can be easily analyzed. This paper presents an industrial case example combining VSM and simulation in furniture industry in which there are a lot of wastes to deal with. Both current and future state maps for a particular product family are described by VSM following the suggestions for improvement. A simulation model is also developed to show the “before” and “after” scenarios in detail. Öz: Pazarda yoğun rekabetin artması sonucu, yalın prensipler birçok işletme tarafından takip edilmektedir. Bu prensipler, israfları azaltarak ve yok ederek operasyonların etkinliğini artırmaya odaklanmaktadır. Yalın olabilmek için ise birçok değişik teknik ve yöntem uygulanmaktadır. Bu tekniklerden biri de kolaylıkla farklı sektörlere uygulanabilen Değer Akış Haritalandırmadır (DAH). Fakat, DAH sadece bir organizasyonun mevcut durumunu gösteren statik bir araçtır. Bu eksikliği giderebilmek adına, önerilen iyileştirmelerin değerlendirilmesini kolayca yapabilen simülasyon yardımcı teknik olarak yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışma, israfın çok olduğu mobilya sektörüne yönelik DAH ve simülasyonu birleştiren bir endüstriyel uygulama örneği sunmaktadır. Belirlenen bir ürün ailesine yönelik iyileştirme önerileri ile birlikte mevcut ve gelecek durum haritaları DAH kullanılarak açıklanmıştır. Bir simülasyon modeli oluşturularak “önce” ve “sonra” senaryoları detaylı olarak analiz edilmiştir. Anahtar kelimeler: Değer akış haritalandırma, Simülasyon, Mobilya sektörü, Yalın üretim

477-485

Authors: İrem UÇAL SARI, Beyzanur ÇAYIR ERVURAL, Semih BOZAT

Öz: Tedarik zinciri, hammaddenin temin edilmesinden nihai müşteriye ulaşılmasına kadar yapılan tüm faaliyetleri kapsayan bir değer zinciri yönetimidir. Müşteri memnuniyetini sağlayacak biçimde malzeme, bilgi ve para kontrolünü sağladığı için firmaların vazgeçemediği bir yönetim strateji modelidir. Sürdürülebilir tedarik zinciri kavramı, doğal kaynakların tüketilmesi hususunda toplumsal farkındalığın artmasıyla ortaya çıkmıştır. Bu olguya göre firmalar ekonomik, çevresel ve sosyal boyutlar altında tedarik zinciri faaliyetlerini sürdürerek varlıklarını devam ettirmektedir. Bu çalışmada İstanbul’da sağlık alanında faaliyet gösteren bir firmanın sürdürülebilir tedarik zincirinde tedarikçi seçimi konusunda tedarikçilerin sürdürülebilirlik performanslarını ölçebilmek için DEMATEL (Decision Making Trial and Evaluation Laboratory) yöntemi uygulanmıştır. Yapılan çalışmada çok kriterli karar verme yöntemi yardımıyla sürdürülebilir tedarik zincirinin performansını en çok arttıracak performans kriterinin verilen kriterler arasından seçilmesi üzerine çalışılmıştır. Anahtar kelimeler: Tedarik zinciri yönetimi, Sürdürülebilirlik, DEMATEL Abstract: Supply chain is a value chain management, which consists of all activities beginning from purchasing of the raw materials until delivering the goods to consumers. It is an indispensable strategic management model since it offers controlling materials, information and money according to customer satisfaction. The concept of sustainable supply chain has emerged with increasing public awareness on exhaustion of the natural resources. According to this phenomenon, companies maintain their existence with ongoing supply chain operations under economic, environmental and social dimensions. In this study, a supplier selection problem in a healthcare company is analyzed with utilizing Decision Making Trial and Evaluation Laboratory (DEMATEL) approach under sustainable supply chain management concept in order to measure suppliers’ sustainability performances. By the help of this multi criteria decision-making method, the most efficient performance criterion is selected among the criteria in order to improve sustainable supply chain performance.