Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

112-116

Authors: Erdinç Öner

ÖZET: Amerika Birleşik Devletleri Federal Karayolları İdaresi, trafik işaretlerinin özellikle gece görülebilirliğini artırmak ve dikkat çekmek için trafik işareti direklerinde reflektif malzemelerin kullanılabilceğini belirtmektedir. Bu öneri doğrultusunda Ohio Eyaleti Ulaştırma Bölümü karayolları güvenliğini artırmak için tüm Dur, Yol Ver, Girilmez ve Yanlış Yön trafik işareti direklerinin kırmızı reflektif malzeme ile kaplanmasına ve tüm ok işaretli yön levhalarının gövdelerinin ise sarı reflektif malzeme ile kaplanmasına karar vermiştir. Bu çalışmada, trafik işareti direklerinde kullanılan reflektif malzemelerin fotometrik analizi ve insan faktörleri analizi yapılmıştır. Bu analizler sonucunda trafik işareti direklerinde reflektif malzeme kullanımının sürücülerin trafik işaretlerini algılamasına, tanımasına ve anlamasına olan faydaları incelenmiştir. Çalışma sonucunda reflektörlü işaret direkleri, özellikle gece sürüş koşullarında, sürücülerin trafik işaretlerini algılamasına, tanımasına ve anlamasına faydasının olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Trafik işaretleri, Reflektivite, İnsan faktörleri, Fotometrik analiz. ABSTRACT: In United States Federal Highway Administration (FHWA) provides departments of transportation (DOTs) the option of using retroreflective material on sign posts when the DOTs determine that there is a need to draw attention to the sign, especially at night. The State of Ohio Department of Transportation (ODOT) required all Stop, Yield, Do Not Enter, and Wrong Way sign posts to be reflectorized with RED reflective sheeting material and all Chevron, Stop Ahead, and One/Two Large Directional Arrow sign posts to be reflectorized with YELLOW (sign background color) reflective sheeting material as part of ODOT Comprehensive Highway Safety Plan and FHWA’ recommendations. In this study, a photometric analysis and a human factors analysis were conducted to estimate the benefits of reflectorized sign posts to driver visual perception, driver guidance and driver comprehension. The study showed that the reflectorized sign posts improve detection, recognition, and comprehension of traffic signs for drivers, especially in nighttime driving conditions. Key words: Traffic sign, Reflectivity, Human factors, Photometric analysis.

121-126

Authors: Nazmi Şengün, Raşit Altındağ, Servet Demirdağ

ÖZET: Doğaltaş işleme teknolojisinde kayaçları kesmek için en çok elmas soketli dairesel testereler kullanılmaktadır. Bu testerelerle kesim sırasında kayaca bağlı olarak önceden ayarlanmış çevresel hızda ve oluşan gürültü seviyesinde değişim görülmektedir. Çalışmada, kayaç kesme deneyleri sırasında testerenin boştaki ve yükteki durumuna göre gürültü seviyesi ölçümleri ve testerenin devir ölçümleri yapılmıştır. Buna göre görece gözenekliği düşük, dayanımı, sertliği ve özgül enerji değerleri yüksek kayaçlarda testerenin tam yükteki devir sayısı boştaki devir sayısına oranla yaklaşık % 1 oranında azalma göstermiştir. En yüksek azalma değeri kireçtaşlarında (bejler) ölçülürken traverten, limra ve andezitte daha düşük devir azalma değerleri ölçülmüştür. Gürültü seviyesindeki artış oranları ise yaklaşık % 6.46’ya kadar en yüksek andezit ve bazalt kayacında meydana gelmiştir. Anahtar Kelimeler: Mermer, Dairesel testere, Gürültü. ABSTRACT: In natural stone technology, to cut rocks circular diamond saws are widely being used. With these saws some variations are seen on pre-set peripheral speed and occurring noise level according to the rock type during cutting. In this study, in rock cutting experiment by circular saw, spindle speed and noise level measurements were made both when cutting and standing idle. About 1% decrease was showed saw spindle speed when cutting according to idle at rocks having low porosity, high strength, hardness and specific energy value. While the highest decrease value was measured at limestone, a lower speed reduction values was determined in travertine, lymra and andesite. The highest noise level increases approximately 6.46% was occurred in andesite and basalt. Key words: Marble, Circular saw, Noise.

133-144

Authors: Figen Turan, Güngör Ülkü

ÖZET: Denizli ili sınırları içinde akışını sürdüren Gökpınar Çayı, Çürüksu ve Büyük Menderes Nehri’nin bazı kirlilik parametre ve yükleri 2005 yılı Eylül ayından itibaren bir yıl boyunca aylık periyotlarla izlenmiştir. Yedi farklı noktadan alınan numunelerin sıcaklık, pH, çözünmüş oksijen, iletkenlik, tuzluluk, toplam çözünmüş katı madde miktarı, kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ) ve biyolojik oksijen ihtiyacı (BOİ5) değerleri ölçülmüştür. Nehir ve çayların kirlilik yükleri DSİ Müdürlüğü debi değerleri kullanılmak suretiyle hesaplanmıştır. Elde edilen ortalama sonuçlar değerlendirildiğinde, “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği”ne göre Gökpınar ve Çürüksu Çayları ile Büyük Menderes Nehri sıcaklık ve pH yönünden 1. sınıf su, çözünmüş oksijen yönünden 3. sınıf su, toplam çözünmüş madde yönünden 2. sınıf su kalitesinde olduğu gözlenmiştir. Organik madde konsantrasyonları KOİ ve BOİ5 için 4. sınıf su kalitesinde olduğu belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Su kirliliği, Kirlilik parametreleri, Kalite sınıfları. ABSTRACT: Pollution parameters of Gökpınar and Çürüksu Creeks and Büyük Menderes River within the borders of Denizli city were monitored on a monthly basis for a year starting from September 2005. Samples taken from seven different selected stations were analyzed for temperature, pH, dissolved oxygen level, conductivity, salinity, total dissolved solid content, chemical oxygen demand (COD) and biochemical oxygen demand (BOD5). The pollution discharge loads were calculated by using flow rates obtained from DSI Government Water Association. Based on the mean results of temperature and pH values, the water samples from all stations near Gökpınar and Çürüksu creeks and Büyük Menderes River are classified as the 1st class water according to the “Water Pollution Regulation Values”. Results of the dissolved oxygen and total dissolved solid contents indicated that the water samples of the stations were of the 3rd and 2nd class, respectively. Organic material concentrations for COD and BOD5 resulted in the 4th class of water quality. Key words: Water pollution, Pollution parameters, Quality classifications.

152-157

Authors: Halil Karahan, Esra Özkan

ÖZET: Su kaynaklarının temel girdisi olan yağışların; miktarı, süresi, şiddeti, alansal ve zamansal değişimi v.b. özelliklerinin bilinmesi; su kaynakları, tarım, kentleşme, drenaj, taşkın kontrolü ve ulaşım gibi farklı sektörlere ait planlama, tasarım, inşaat ve işletme çalışmaları için gereklidir. Belirtilen faaliyetlerin gerçekleştirilebilmesi için; mevcut gözlemlere dayalı, güvenilir ve gerçekçi tahminlerin yapılması gerekir. Güvenilir tahmin yapabilmenin ilk aşaması ise mevcut gözlemlerin güvenirliğinin test edilmesidir. Bu çalışmada; DMİ Genel Müdürlüğü tarafından işletilen Ege Bölgesi il ve ilçe merkezlerinde yer alan meteoroloji istasyonlarında (1929-2005 yıllarında) ölçülen standart süreli maksimum yağış değerlerinin hangi dağılıma uyduklarını belirlemek için; Kolmogorov-Smirnov, Anderson-Darling ve Ki-Kare dağılım uygunluk testleri uygulanmıştır. Anderson-Darling testine göre gözlemlerin tümüne yakını GEV dağılımına uyum gösterirken, Kolmogorov-Smirnov ve Ki-Kare testlerine göre kısa, orta ve uzun süreli yağış gözlemleri için genellikle GEV, Gamma ve Log-Normal dağılımın uygun olduğu görülmüştür. Seçilen olasılık dağılımının parametrelerini belirlemek için farklı dağılımlara göre maksimum olabilirlik (LN2, LN3, EXP2, Gamma3), olasılık-ağırlıklı momentler (LP3,Gamma2), L-momentler (GEV) ve en küçük kareler (Weibull2) yöntemleri kullanılmıştır. Anahtar Kelimeler: Kolmogorov-Smirnov, Anderson-Darling,Ki-Kare dağılım uygunluk testleri. ABSTRACT: Knowing the properties like amount, duration, intensity, spatial and temporal variation etc… of precipitation which is the primary input of water resources is required for planning, design, construction and operation studies of various sectors like water resources, agriculture, urbanization, drainage, flood control and transportation. For executing the mentioned practices, reliable and realistic estimations based on existing observations should be made. The first step of making a reliable estimation is to test the reliability of existing observations. In this study, Kolmogorov-Smirnov, Anderson-Darling and Chi-Square goodness of distribution fit tests were applied for determining to which distribution the measured standard duration maximum precipitation values (in the years 1929-2005) fit in the meteorological stations operated by the Turkish State Meteorological Service (DMİ) which are located in the city and town centers of Aegean Region. While all the observations fit to GEV distribution according to Anderson-Darling test, it was seen that short, mid-term and long duration precipitation observations generally fit to GEV, Gamma and Log-normal distribution according to Kolmogorov-Smirnov and Chi-square tests. To determine the parameters of the chosen probability distribution, maximum likelihood (LN2, LN3, EXP2, Gamma3), probability-weighted distribution (LP3,Gamma2), L-moments (GEV) and least squares (Weibull2) methods were used according to different distributions. Key words: Kolmogorov-Smirnov, Anderson-Darling, Chi-Square goodness-of-fit tests.